Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Sự truyền ánh sáng (tiếp theo)

TRƯỜNG THCS PHƯỚC CÁT1 Giáo Viên : Phạm ngọc Sang Ngày soạn :16/9/06 Tiết : 2 Ngày dạy :18/9/06 SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG T2………L7 A. MỤC TIÊU : 1.Kiến thức -Biết làm thí nghiệm để xác định đường truyền của ánh sáng -Phát biểu được định luật truyền thẳng của ánh sáng -Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tế -Nhận biết được đặc điểm của ba loại chùm sáng 2. Kĩ năng : -Bước đầu tìm ra được định luật truyền thẳng của ánh sáng - Biết dùng thí nghiệm để kiểm tra lại một hiện tượng về ánh sáng 3. Thái độ : Biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống B. CHUẨN BỊ Mỗi nhóm : 1 ống nhựa cong , ống nhựa thẳng ,1 nguồn sáng dùng pin ,3 màn chắn có đục lỗ như nhau ,3 đinh ghim mạ mũ nhựa to . C. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Trợ giúp của GV Hoạt động của trò Hoạt động 1 : Kiểm tra , tổ chức tình huống học tập (10 phút) 1. Kiểm tra -Hs1: Khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? Khi nào ta nhìn thấy được vật ?Giải thích hiện tượng nhìn thấy khói hương ? - Hs2 chữa bài tập 1.1và 1.2 SBT 2. Tổ chức tình huống : - Cho hs đọc phần mở bài SGK => em có suy nghỉ gì về thắc mắc của hải ? - GV chốt lại ý kiến để sau khi học xong bài hs có thể đối chiếu với kiến thức dự kiến - Lần lượt 2 hs lên bảng trả bài theo y/c của GV -Dưới lớp lắng nghe phần trình bày của bạn trên bảng để nhận xét , chũa bài tập vào vở - Nêu ý kiến Hoạt động 2 : Nghiên cứu tìm quy luật đường truyền của ánh sáng (15phút) -Dự đoán xem ánh sáng truyền theo đường cong hay đường gấp khúc ? - Từ dụ đoán trên em hãy nêu phương án kiểm tra ? - Cùng với hs thảo luận các phương án kiểm tra - y/c hs chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm .-không có ống thẳng thì ánh sáng có truyền theo đường thẳng không?Nếu phương án của hs không thực hiện được thì tiến hành làm thí nghiệm theo SGK -Để cho hs nêu phương án thử , sau đó giúp ccho hs không cần kiểm tra 3 lỗ A,B,C. mà chỉ cần kiểm tra 3 bản 1,2,3, nằm trên cùng một đường thẳng vì 3 bản này đều giống hệt nhau - Chú ý chỉ leach khoảng 1-2 cm tránh lệch hẳn thì ánh sáng có thể lọt qua lỗ còn lại - Căn cứ vào kêt quả thí nghiệm y/c hs hoàn thành phần kết luận - Thông báo môi trường không khí , nước , tấm kính trong => gọi là môi trường trong suốt . mọi vị trí tring môi trường có tính chất như nhau => đồng tính => rút ra định luật I .Đường truyền của ánh sáng - Nêu dự đoán (tuỳ hs )( ánh sáng truyền qua khe hẹp đi thẳng hoặc ánh sáng từ đèn phát ra đi thẳng ) - Bố trí thí nghieệm , làm vieệc cá nhân lần lượt từng hs quan sát dây tóc bóng đèn pin qua ống thẳng và ống cong => Tiến hành hoàn thành C1 : C1: Oáng thẳng nhìn thấy dây tóc bóng đèn đang phát sáng => ánh sáng từ dây tóc bóng đèn qu âóng thẳng tới mắt . ống cong không nhìn thấy dây tóc bóng đèn => ánh sáng từ dây tóc bóng đèn không truyền theo đường cong . - Hs nêu phương án làm thí nghiệm - các nhóm tiến hành làm thí nghiệm + Bật đèn + Để dèn 1,2,3 sao cho nhìn qua 3 lỗ A,B,C vẫn thấy đèn sáng + Kiểm tra 3 lỗ A,B,C có thẳng hàng không? -Hs ghi vở 3 lỗ A,B,C thẳng hàng => ánh sáng truyền theo đường thẳng - Để lệch một trong ba bản quan sát đèn => không thấy ánh sáng phát ra từ đèn - làm việc cá nhân hoàn thành nội dung kết luận : Đường truyền của ánh sáng trong khôngkhí là đường thẳng -Phát biểu định luật và ghi vào vở Hoạt động 3 : Nghiiên cứu thế nào là tia sáng , chùm sáng (10 phút) - Qui ước tia sáng như thế nào ? Thông qua thí nghiệm y/c hs nghiên cứu SGK và vẽ tia sáng ( Chú ý khe hẹp phải để song2 vời màn -Quy ước vẽ chùm sáng như thế nào ? - Thực tế thường gặp chùm sáng gồm nhiều tia sáng - Thay tấm chắn 1 khe hẹp bằng tấm chắn 2 khe hẹp song song - Vặn đèn để tạo ra 2 tia hẹp song song, 2 tia hội tụ ,2 tia phân kì , - y/c Hs trả lời C3 + Thế nào là chùm sáng song song ? + Thế nào là chùm sáng hội tụ ? + Thế nào là chùm sáng phân kỳ? II.Chùm sáng và tia sáng Làm việc cá nhân nghiên cứu SGK vẽ tia sáng từ điểm sáng S đến điểm Tia sáng Chùm sáng song song : Chùm sáng hội tụ : Chùm sáng phân kỳ : C3: - Chùm sáng song song là chùm sáng gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng . - Chùm sáng hội tụ là chùm sáng gồm các tia sáng giao nhau trên đường tryền của chúng - Chùm sáng phân kỳ là chùm sáng gồm các chùm sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng Hoạt động 4 Vận dụng, củng cố , hướng dẫn về nhà ( 10 phút) 1 . Vận dụng : - y/c hs giải đắp câu C4 - y.c hs đọc C5: bằng kinh nghiệm nêu cách điều chỉnh 3 kim thẳng hàng 2 . Củng cố : - Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng - Biểu diễn đường truyền của ánh sáng như thế nào - khi ngắm phân đội xếp hàng em phải ngắm như thế nào ? giải thích 3 . Hướng dẫn về nhà : - phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng - Biểu dieễn tia sáng như thế nào ? - làm bài tập 2.1 đến 2.4 SBT C4 : Aùnh sáng từ đèn phát ra đã truyền đến mắt ta theo đường thẳng - Hs tiến hành làm thí nghiệm + Đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy 2 kim còn lại . + Giải thích : Kim 1 là vật chắn sáng của kim 2 , Kim 2 là vật chắn sáng của kim 3 => do ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2 ,3 bị chắn không tới mắt - phát biểu nội dung định luật D , RÚT KINH NGHIỆM