Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 11 - Bài 1: Nguồn âm

Ngày soạn: 16 / 11 /2008 Ngày giảng: 19 / 11 / 2008 Tiết 11 Chương II: âm học Bài 1: nguồn âm. I. Mục tiêu: - Hs nêu được đặc điểm chung của các nguồn âm. - HS nhận biết được một số nguồn âm trong cuộc sống. - Rèn khả năng quan sát, nhận xét. - Thấy được ý nghĩa của bộ môn Vật lý trong đời sống , qua đó có thái độ hứng thú hơn trong khi học II. phương pháp Vấn đáp III. Chuẩn bị: Giáo viên: Chuẩn bị - 1 số ống nghiệm - âm thoa - đàn ống nghiệm. Học sinh: mỗi nhóm chuẩn bị: - 1 dây cao su mảnh - 1 thìa - 1 cốc thuỷ tinh - 1 âm thoa - 1 búa cao su. IV. Tiến trình bài dạy: 1,ổn định lớp ……………………………………………………………………………………… 2, Bài mới: Hoạt động 1: Nhận biết nguồn âm Điều khiển của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng - Hãy dự đoán nguồn âm là những vật như thế nào? - Khẳng định khái niệm nguồn âm. - Lấy ví dụ về nguồn âm? - Dự đoán. - NGhe giảng. - Thảo luận và lấy VD. I,Nhận biết nguồn âm: - Những vật phát ra âm thanh gọi là nguồn âm. - Ví dụ: Hoạt động 2: Đặc điểm của nguồn âm. - Giới thiệu về vị trí cân bằng, lấy vd là chuyển con lắc đồng hồ. - Lần lượt hướng dẫn HS tiến hành 3 thí nghiệm để tìm hiểu đặc điểm của nguồn âm. - Trong các thí nghiệm trên: dây cao su, thành cốc, âm thoa có đặc điểm nào chung? - Yêu cầu HS hoàn thành kết luận SGK. - Nghe giảng. - Chia nhóm, tiến hành thí nghiệm. - đặc điểm chung: chúng dao động và phát ra âm thanh. - Hoàn thành kết luận: Khi phát ra âm, các vật đều dao động. II. Đặc điểm của nguồn âm: 1,Thí nghiệm1: *, Dụng cụ: - dùng dây cao su mảnh *, Tiến hành: - giữ chặt 2 đầu dây và kéo mạnh cho dây dao động. 2, Thí nghiệm2: *, Dụng cụ: - 1 cốc thuỷ tinh - thìa kim loại *, Tiến hành; - lấy thìa gõ nhẹ vào thành cốc để thành cốc dao động. 3, Thí nghệm 3: *, Dụng cụ: - Âm thoa. - Búa cao su. * Tiến hành: - Dùng búa cao su gõ vào âm thoa -> âm thoa dao động. 4, Kết luận: ( SGK) Hoạt động 3: Vận dung, củng cố, hướng dẫn về nhà. - Yêu cầu HS thực hiện các câu hỏi phần vận dụng SGk. ? Em có thể làm cho một tờ giấy, lá chuối phát ra âm thanh được không? ? Kể tên 2 nhạc cụ mà em biết? trong nhạc cụ đó bộ phận nào dao động tạo ra âm thanh? ? Làm thí ghiệm kiểm tra câu C8? - Giới thiệu bộ đàn ống nghiệm. - Yêu cầu HS ề nhà làm với bát sứ? - Học phần Ghi nhớ SGK. - Làm Bài tập trong sách bài tập - Đọc thông tin. - Thảo luận và trả lời. III. Vận dụng: C6: làm cho tờ giấy, lá chuối dao động sẽ phát ra âm thanh. C7: V. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 21 / 11 /2008 Ngày giảng:24 / 11 / 2008 Tiết 12 Bài 2: Độ cao của âm. I. Mục tiêu: - Hs nêu được mói quan hệ giữa độ cao của âm và tần số của âm. - HS sử dụng đúng các thuật ngữ : âm cao ( âm bổng), âm thấp( âm trầm) và tần số khi so sánh 2 âm thanh. - HS biết được đơn vị của tần số âm là : Héc ( Hz). - Rèn kĩ năng thực hành thí nghiệm. - Rèn khả năng quan sát, nhận xét. II. phương pháp Vấn đáp gợi mở đan xen hoạt động nhóm III. Chuẩn bị: Giáo viên: Chuẩn bị 1 bộ thí nghiệm như HS. Học sinh: mỗi nhóm chuẩn bị: - 1 giá thí nghiệm - 2 con lắc đơn ( dây treo dài 20cm và 40cm)- 1 đĩa quay có đục lỗ - 1 tấm bìa mỏng - 2 thước bằng thép đàn hồi IV. Tiến trình bài dạy: 1,ổn định lớp ………………………………………………………………………………………2, Kiểm tra bài cũ: Yêu cầu HS thực hiện: HS1: Thế nào là nguồn âm? Lấy 3 ví dụ về nguồn âm? Các nguồn âm có đặc điểm gì? 3, Bài mới: Hoạt động 1: Dao động nhanh, chậm - tần số. Điều khiển của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng - Xét thí nghiệm 1. - Giới thiệu dụng cụ. - Hướng dẫn HS thực hành thí nghiệm: - Kéo 2 con lắc lệch như nhau khỏi vị trí cân bằng, thả cho dao động.Xác định số dao động trong 10 giây. - Yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả? Con lắc nhanh, chậm 10 giây 1 giây a b - Giới thiệu khái niệm tần số. ? Phát biểu quan hệ dao động và tần số?Hoàn thành nhận xét? - NGhe giảng. - Quan sát cách bố trí dụng cụ. - Chia nóm tiến hành theo HD. - Báo cáo kết quả. - Nghe giảng. - Thảo luận, nhận xét. I, Dao động nhanh, chậm - tần số: 1,T hí nghiệm1: a, Dụng cụ: - 2 con lắc đơn chiều dai dây khác nhau. - 1 giá thí nghiệm. b, Tiến hành: c, Kết quả: * Tần số: Số dao động thực hiện trong 1 giây ( Hz) * Nhận xét : Dao động càng nhanh. tần số dao động càng lớn Hoạt động 2: Âm cao ( âm bổng), âm thấp ( âm trầm). - Xét thí nghiệm 2. - Giới thiệu dụng cụ, cách bố trí thí nghiệm. - Hướng dẫn HS thí nghiệm: Lần lượt bật nhẹ 2 thanh thép, nghe âm thanh phát ra. - Dựa vào kết quả thí nghiệm hãy hoàn thành câu C3 (SGK)? - Xét thí nghiệm 3. - Giới thiệu dụng cụ, cách bố trí thí nghiệm. - Hướng dẫn HS thí nghiệm: Lần lượt cho đĩa quay chậm và nhanh. - Dựa vào kết quả thí nghiệm hãy hoàn thành câu C4 (SGK)? ? Từ nhận xét 2 thí nghiệm trên hãy kết luạn mối quan hệ độ cao của âm và tần số dao động? - Nghe giảng. - Quan sát. - Chia nhóm, tiến hành thí nghiệm. - Thảo luận, thực hiện câu C3. - Nghe giảng. - Quan sát. - Chia nhóm, tiến hành thí nghiệm. - Thảo luận, thực hiện câu C4. - Thảo luận, kết luận. II. Âm cao ( âm bổng), âm thấp ( âm trầm): 1,Thí nghiệm2: *, Dụng cụ: - 2 tấm thép mỏng. *, Tiến hành: *, Nhận xét: C3: - Phần tự do của thước dài dao động chậm, âm phát ra thấp. - Phần tự do của thước ngắn dao động nhanh, âm phát ra cao. 2, Thí nghiệm 3: *, Dụng cụ: Đĩa quay- tấm bìa. * Tiến hành: * Nhận xét: C4: 3, Kết luận: SGK. Hoạt động 3: Vận dung. Củng cố – HDVN - Yêu cầu HS thực hiện các câu hỏi phần vận dụng SGK. - Gợi ý : - Tần số lớn hơn thì dao động như thế nào? - Dây đàn càng căng thì tần số càng lớn. - Càng ở vòng trong tần số càng lớn. - Học phần Ghi nhớ SGK. - Làm Bài tập trong sách bài tập. - Đọc thông tin. - Thảo luận và trả lời. III. Vận dụng: C5: Vật dao động với tần số 70Hz dao động nhanh hơn. C6: dây đàn càng căng thì âm phát ra càng cao. C7: với hàng lỗ gần tâm tia âm phát ra cao hơn. V. Rút kinh nghiệm ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Ngày soạn: 21 / 11 /2008 Ngày giảng:24 / 11 / 2008 Tiết 13 Bài 13: ẹOÄ TO CUÛA AÂM I. Mục tiêu: - Neõu ủửụùc moỏi lieõn heọ giửừa bieõn ủoọ dao ủoọng vaứ ủoọ to cuỷa aõm, so saựnh ủửụùc aõm to vaứ aõm nhoỷ . - qua thớ nghieọm ruựt ra ủửụùc: khaựi nieọm bieõn ủoọ dao ủoọng , ủoọ to nhoỷ cuỷa aõm phuù thuoọc vaứo bieõn ủoọ. - Giaựo duùc loứng yeõu thớch boọ moõn. II. phương pháp Vấn đáp gợi mở đan xen hoạt động nhóm III. Chuẩn bị: Giaựo vieõn: 1 laự theựp moỷng, 1 caựi troỏng vaứ duứi goừ , 1 con laộc baỏc. Hoùc sinh: nhử giaựo vieõn IV. Tiến trình bài dạy: 1,ổn định lớp ………………………………………………………………………………………2, Kiểm tra bài cũ: - Taàn soỏ laứ gỡ ? ẹụn vũ taàn soỏ ? AÂm cao thaỏp phuù thuoọc nhử theỏ naứo vaứo taàn soỏ ?(7ủ) - Taàn soỏ dao ủoọng cuỷa 1 daõy ủaứn laứ 500Hz haừy cho bieỏt yự nghúa con soỏ ủựoự ? (3ủ) 3, Bài mới: Hoaùt ủoọng 1: Nghieõn cửựu veà bieõn ủoọ dao ủoọng , moỏi lieõn heọ giửừa bieõn ủoọ dao ủoọng vaứ ủoọ to cuỷa aõm phaựt ra. * GV giụựi thieọu thớ nghieọm, hửụựng daón thớ nghieọm . * Qua thớ nghieọm yeõu caàu hoùc sinh hoaứn thaứnh baỷng 1 SGK. - Cho caỷ lụựp thaỷo luaọn veà keỏt quaỷ thớ nghieọm, traỷ lụứi caõu C1 : maùnh à to yeỏu à nhoỷ + Nhieàu thỡ aõm to, ớt thỡ aõm nhoỷ * GV thoõng baựo veà bieõn ủoọ dao ủoọng * Yeõu caàu hoùc sinh laứm caõu C2 : ẹaàu thửụực leọch khoỷi vũ trớ caõn baống caứng nhieàu (ớt) , bieõn ủoọ dao ủoọng caứng lụựn (nhoỷ) , aõm phaựt ra caứng to (nhoỷ) * GV hửụựng daón boỏ trớ thớ nghieọm - Bieõn ủoọ quaỷ boựng lụựn, nhoỷ đ maởt troỏng dao ủoọng nhử theỏ naứo ? + HS hoaứn thaứnh caõu C3 : … nhieàu … lụựn … to Keỏt luaọn : HS laứm vieọc caự nhaõn hoaứn thaứnh keỏt luaọn. - Hoùc sinh ủoùc thớ nghieọm 1 + Nhoựm hoùc sinh laứm thớ nghieọm, quan saựt vaứ laộng nghe aõm thanh phaựt ra. Hoùc sinh laứm thớ nghieọm khaực vụựi daõy thun ủeồ minh hoùa, khi keựo leọch ra khoỷi vi trớ caõn baống nhieàu (hay ớt) thỡ aõm phaựt ra nhử theỏ naứo - Hoùc sinh ủoùc thớ nghieọm 2 -Hoùc sinh laứm thớ nghieọm, quan saựt, laộng nghe vaứ nhaọn xeựt: I/ AÂm to, aõm nhoỷ – Bieõn ủoọ dao ủoọng Bieõn ủoọ dao ủoọng : ẹoọ leọch lụựn nhaỏt cuỷa vaọt dao ủoọng so vụựi vũ trớ caõn baống cuỷa noự. AÂm phaựt ra caứng to khi bieõn ủoọ dao ủoọng cuỷa aõm caứng lụựn Hoaùt ủoọng 2: Tỡm hieồu ủoọ to cuỷa moọt soỏ aõm - ẹụn vũ ủo ủoọ to cuỷa aõm laứ gỡ? Kyự hieọu ? - ẹeồ ủo ủoọ to cuỷa aõm ngửụứi ta duứng duùng cuù gỡ? * GV giụựi thieọu ủoọ to cuỷa aõm trong baỷng 2 trang 35sgk - Tieỏng seựt to gaỏp maỏy laàn tieỏng oàn? - ẹoọ to cuỷa aõm bao nhieõu thỡ laứm ủau tai? (130dB) + goừ nheù : aõm nhoỷ à quaỷ boựng dao ủoọng vụựi bieõn ủoọ nhoỷ + goừ maùnh : aõm to à quaỷ boựng dao ủoọng vụựi bieõn ủoọ lụựn + HS ủoùc SGK vaứ traỷ lụứi caõu hoỷi II/ ẹoọ to cuỷa moọt soỏ aõm ẹoọ to cuỷa aõm ủửụùc ủo baống ủụn vũ ủeõxiben, kyự hieọu : dB Hoaùt ủoọng 3: Vaọn duùng, GV thoõng baựo : trong chieỏn tranh maựy bay ủũch thaỷ bom xuoỏng, ngửụứi daõn ụỷ gaàn choó bom noồ, tuy khoõng bũ chaỷy maựu nhửng laùi bũ ủieỏc tai do ủoọ to cuỷa aõm > 130dB laứm cho maứng nhú bũ thửụng. - HS traỷ lụứi caõu C4, C5, C6, C7 phaàn vaọn duùng . III/ Vaọn duùng C4: Khi gaừy maùnh 1 daõy ủaứn tieỏng ủaứn seừ to vỡ daõy ủaứn leọch nhieàu à bieõn ủoọ dao ủoọng lụựn à aõm phaựt ra to C5: Khoaỷng caựch naứo laứ bieõn ủoọ? (trửụứng hụùp treõn bieõn ủoọ dao ủoọng lụựn hụn) (Veừ MD vuoõng goực vụựi daõy ủaứn ụỷ vũ trớ caõn baống) C6: AÂm to (nhoỷ) à bieõn ủoọ dao ủoọng maứng loa lụựn (nhoỷ) à maứng loa rung maùnh (nheù) C7: khoaỷng tửứ 70-80 dB Hoaùt ủoọng 4: Cuỷng coỏ, hửụựng daón veà nhaứ - Yeõu caàu hoùc sinh ủoùc phaàn ghi nhụự SGK - ẹoọ to cuỷa aõm ủửụùc ủo baống ủụn vũ gỡ? (ủeõxiben) AÂm truyeàn ủeỏn tai à maứng nhú dao ủoọng AÂm to à maứng nhú dao ủoọng lụựn à maứng nhú caờng quaự neõn bũ thuỷng à ủieỏc tai. - Vaọy trong traọn ủaựnh bom cuỷa ủũch , ngửụứi daõn thửụứng coự ủoọng taực gỡ ủeồ baỷo veọ tai? (bũt tai, nheựt boõng) VN:- Hoùc thuoọc phaàn ghi nhụự - Hoaứn thaứnh caực caõu tửứ C1 -> C7 trong SGK vaứo vụỷ baứi taọp - Laứm baứi taọp 12.1à 12.5 - HS traỷ lụứi caực caõu hoỷi cuỷa giaựo vieõn - ẹoùc phaàn coự theồ em chửa bieỏt: - HS suy nghú traỷ lụứi caõu hoỷi cuỷa giaựo vieõn - HS ghi vụỷ V. RUÙT KINH NGHIEÄM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ngày soạn: 23 / 11 /2008 Ngày giảng:26 / 11 / 2008 Tiết 14 Bài 14: MOÂI TRệễỉNG TRUYEÀN AÂM I. MUẽC TIEÂU - Keồ teõn ủửụùc moọt soỏ moõi trửụứng truyeàn aõm vaứ khoõng truyeàn ủửụùc aõm. - Neõu ủửụùc moọt soỏ thớ duù veà sửù truyeàn aõm trong caực chaỏt raộn , loỷng, khớ. - Bieỏt laứm thớ nghieọm ủeồ chửựng minh aõm truyeàn ủửụùc qua caực moõi trửụứng naứo - Tỡm ra phửụng aựn thớ nghieọm ủeồ chửựng minh ủửụùc caứng xa nguoàn aõm: bieõn ủoọ dao ủoọng aõm caứng nhoỷ thỡ aõm caứng nhoỷ. - Nghieõm tuực trong hoùc taọp. II. PHệễNG PHAÙP Vaỏn ủaựp ủaứm thoaùi, thuyeỏt trỡnh, trửùc quan III. CHUAÅN Bề Giaựo vieõn: + 2 troỏng, 2 quaỷ banh, duứi + 1 bỡnh to ủửùng ủaày nửụực + 1 nguoàn phaựt aõm trong bỡnh nhoỷ. + nguoàn ủieọn Hoùc sinh: Moói nhoựm HS: + 2 troỏng, 2 quaỷ banh, duứi + 1 bỡnh to ủửùng ủaày nửụực + 1 nguoàn phaựt aõm trong bỡnh nhoỷ. + nguoàn ủieọn, phieỏu hoùc taọp. IV. TIEÁN TRèNH 1, ổn định lớp ……………………………………………………………………………………… 2. Kieồm tra baứi cuừ : HS1: Aõm phaựt ra caứng to khi naứo? Traỷ lụứi BT 12.1, 12.2 ( 10ủ) HS2: Baứi taọp 12.4, 12.5 trong SBT. Laứm baứi, ghi baứi ủaày ủuỷ (10ủ) 3. Giaỷng baứi mụựi : Hoaùt ủoọng 1: Moõi trửụứng truyeàn aõm: Điều khiển của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng - Goùi Hs neõu noọi dung thớ nghieọm, thaỷo luaọn thoỏng nhaỏt. * GV cho Hs boỏ trớ theo nhoựm, quan saựt traỷ lụứi caõu C1, C2? Lửu yự Hs: ủeồ 2 taõm cuỷa 2 troỏng naốm song song vụựi giaự ủụừ vaứ caựch nhau khoaỷng tửứ 10 ủeỏn 12 cm. * Giaựo vieõn thoỏng nhaỏt, ghi baỷng * Yeõu caàu Hs ủoùc thớ nghieọm2 trong SGK, boỏ trớ thớ nghieọm nhử h13.2 trong SGK. * Cho HS laàn lửụùt laứm thay ủoồi vũ trớ cho nhau ủeồ taỏt caỷ cuứng thaỏy ủửụùc hieọn tửụùng. - Giaựo vieõn tieỏn haứnh thớ nghieọm bieồu dieón nhử hỡnh 13.3 sgk. Gaộn nguoàn aõm vụựi nguoàn ủieọn 6V sau ủoự ủaởt nguoàn aõm vaứo 1 bỡnh nửụực. - Qua 3 TN treõn yeõu caàu HS thaỷo luaọn traỷ lụứi caõu C4 vaứo baỷng phuù ( phieỏu hoùc taọp) 4) Sửù truyeàn aõm trong chaõn khoõng * Giaựo vieõn treo tranh h13.4, giụựi thieọu duùng cuù thớ nghieọm vaứ caựch tieỏn haứnh thớ nghieọm - Yeõu caàu Hs tửù ủoùc vaứ hoaứn thaứnh keỏt luaọn * 2 Hs ủoùc thớ nghieọm1 + ẹaùi dieọn hoùc sinh traỷ lụứi caực caõu hoỷi + Caực nhoựm thửùc hieọn thớ nghieọm nhử hỡnh 13.2 vụựi ủieàu kieọn baùn B ủửựng quay lửng laùi khoõng nhỡn thaỏy baùn A goừ, coứn baùn C aựp tai xuoỏng maởt baứn. Baùn A tieỏn haứnh goừ buựt chỡ xuoỏng baứn vaứ 2 baùn B vaứ C laộng nghe vaứ ủeỏm tieỏng goừ xem ai thớnh tai nhaỏt. - ẹaùi dieọn nhoựm traỷ lụứi caõu hoỷi C3 * Hs ủoùc thớ nghieọm3 trong SGK - Hs thaỷo luaọn traỷ lụứi caõu C5 I/ Moõi trửụứng truyeàn aõm: 1) Sửù truyeàn aõm trong chaỏt khớ: C1: C2: 2) Sửù truyeàn aõm trong chaỏt raộn: C3: Aõm truyeàn ủeỏn tai baùn C qua moõi trửụứng raộn. 3) Sửù truyeàn aõm trong chaỏt loỷng: C4: Aõm truyeàn ủeỏn tai qua nhửừng moõi trửụứng khớ, raộn, loỷng ¯ Chaỏt raộn, loỷng, khớ laứ nhửừng moõi trửụứng coự theồ truyeàn ủửụùc aõm. 4) Aõm coự theồ truyeàn ủửụùc trong chaõn khoõng hay khoõng? C5: Aõm khoõng theồ truyeàn qua moõi trửụứng chaõn khoõng * Keỏt luaọn: - Aõm coự theồ truyeàn qua nhửừng moõi trửụứng nhử raộn, loỷng, khớ vaứ khoõng theồ truyeàn qua moõi trửụứng chaõn khoõng. - ễÛ caực vũ trớ caứng xa (hoaởc gaàn) nguoàn aõm thỡ aõm nghe caứng nhoỷ (hoaởc to) Hoaùt ủoọng 2 : Tỡm hieồu vaọn toỏc truyeàn aõm - Caực nhoựm thaỷo luaọn, thoỏng nhaỏt traỷ lụứi caõu C6 - Hai hs ủoùc muùc 5 trang 39 sgk 5) Vaọn toỏc truyeàn aõm: C6: Vaọn toỏc truyeàn aõm qua nửụực nhoỷ hụn qua theựp vaứ lụựn hụn qua khoõng khớ. ¯ Vaọn toỏc truyeàn aõm trong chaỏt raộn lụựn hụn trong chaỏt loỷng , trong chaỏt loỷng lụựn hụn trong chaỏt khớ. Hoaùt ủoọng 3: Vaọn duùng - Hoùc sinh hoaứn chổnh caực caõu C7,C8,C9,C10 cuỷa phaàn vaọn duùng vaứo taọp. * C10: caực nhaứ vu haứnh vuừ truù khoõng theồ noựi chuyeọn bỡnh thửụứng ủửụùc vỡ giửừa hoù bũ ngaờn caựch bụỷi chaõn khoõng beõn ngoaứi boọ aựo, muừ giaựp baỷo veọ. C9: Vỡ maởt ủaỏt truyeàn aõm nhanh hụn khoõng khớ neõn ta nghe ủửụùc tieỏng voự ngửùa tửứ xa khi gheự tai saựt maởt ủaỏt. C10: Khoõng theồ noựi chuyeọn bỡnh thửụứng ủửụùc vỡ chaõn khoõng theồ truyeàn ủửụùc aõm. II/ Vaọn duùng: C7: Aõm thanh xung quanh truyeàn ủeỏn tai ta nhụứ moõi trửụứng khoõng khớ C8: Khi bụi ụỷ dửụựi nửụực coự theồ nghe thaỏy tieỏng suứng suùc cuỷa bong boựng nửụực Hoaùt ủoọng 4: Cuỷng coỏ, hửụựng daón - Moõi trửụứng naứo coự theồ truyeàn ủửụùc aõm ? - Moõi trửụứng naứo khoõng truyeàn ủửụùc aõm ? - Vaọn toỏc truyeàn aõm ụỷ chaỏt naứo toỏt nhaỏt khi ụỷ cuứng nhieọt ủoọ ủoỏi vụựi chaỏt raộn, loỷng, khớ? VN: - Hoùc thuoọc phaàn ghi nhụự. Hoaứn thaứnh caực caõu tửứ C1 -> C10 trong SGK vaứo vụỷ baứi taọp. Laứm baứi taọp 13.1à 13.5 SBT. Chuaồn bũ baứi: “Phaỷn xaù aõm-tieỏng vang” - chaỏt raộn, loỷng, khớ - chaõn khoõng - chaỏt raộn - HS ghi vụỷ V. RUÙT KINH NGHIEÄM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ngày soạn: / 11 /2008 Ngày giảng: / 11 / 2008 Tiết 15 Bài 15: PHAÛN XAẽ AÂM - TIEÁNG VANG I. MUẽC TIEÂU - Moõ taỷ vaứ giaỷi thớch ủửụùc moọt soỏ hieọn tửụùng lieõn quan ủeỏn tieỏng vang. - Nhaọn bieỏt ủửụùc moọt soỏ vaọt phaỷn xaù aõm toỏt vaứ moọt soỏ vaọt phaỷn xaù aõm keựm (hay haỏp thuù aõm toỏt). - Keồ teõn moọt soỏ ửựng duùng cuỷa phaỷn xaù aõm. - Reứn khaỷ naờng tử duy tửứ caực hieọn tửụùng thửùc teỏ, tửứ caực thớ nghieọm. - Nghieõm tuực trong hoùc taọp. II. PHệễNG PHAÙP Vaỏn ủaựp ủaứm thoaùi, thuyeỏt trỡnh III. CHUAÅN Bề Giaựo vieõn: Tranh hỡnh 14.1 phoựng to Hoùc sinh : Hoùc baứi, chuaồn bũ baứi IV. TIEÁN TRèNH 1, ổn định lớp ……………………………………………………………………………………… 2. Kieồm tra baứi cuừ : HS1: Moõi trửụứng naứo truyeàn ủửụùc aõm? Moõi trửụứng naứo truyeàn aõm toỏt? Traỷ lụứi BT 13.1 trong SBT. Haừy giaỷi thớch taùi sao khi bụi laởn ụỷ dửụựi nửụực, ngửụứi ta vaón coự theồ nghe tieỏng ủoọng dửụựi nửụực hoaởc tieỏng ngửụứi noựi to treõn bụứ ? HS2: Sửỷa baứi taọp 13.2, 13.3 trong saựch baứi taọp. 3. Giaỷng baứi mụựi : Hoaùt ủoọng 1: Tỡm hieồu aõm phaỷn xaù vaứ tieỏng vang Điều khiển của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng Trong nhaứ cuỷa em coự nghe roừ tieỏng vang khoõng? (HS traỷ lụứi) Ta nghe ủửụùc tieỏng vang khi naứo? + Khi aõm doọi laùi ủeỏn tai chaọm hụn aõm truyeàn trửùc tieỏp ủeỏn tai 1 khoaỷng thụứi gian ớt nhaỏt laứ 1/15s AÂm phaỷn xaù laứ gỡ? C3: a/ Trong caỷ 2 phoứng ủeàu coự aõm phaỷn xaù.Vỡ ụỷ trong phoứng nhoỷ aõm phaỷn xaù tửứ tửụứng cuỷa phoứng vaứ aõm noựi ra ủeỏn tai em gaàn nhử cuứng luực. Cho HS hoaứn chổnh keỏt lluaọn. Keỏt luaọn: Coự tieỏng vang khi ta nghe thaỏy aõm phaỷn xaù caựch aõm phaựt ra moọt khoaỷng thụứi gian ớt nhaỏt laứ 1/15 giaõy. HS ủoùc thoõng baựo SGK thaỷo luaọn traỷ lụứi caõu C1 ? - HS thaỷo luaọn traỷ lụứi caõu C2? - hoùc sinh traỷ lụứi caõu C3? I/ AÂm phaỷn xaù – Tieỏng vang : C1: C2: C3: b/ S = v.t Khoaỷng caựch giửừa ngửụứi noựi vaứ bửực tửụứng : S = v.t = 340 m/s . 1/30s = 11,3m - AÂm doọi laùi khi gaởp moọt maởt chaộn laứ aõm phaỷn xaù. - Tieỏng vang laứ aõm phaỷn xaù nghe ủửụùc caựch aõm trửùc tieỏp ớt nhaỏt laứ 1/15 giaõy. Hoaùt ủoọng 2 : Nghieõn cửựu vaọt phaỷn xaù aõm toỏt vaứ vaọt phaỷn xaù aõm keựm. Vaọt nhử theỏ naứo thỡ phaỷn xaù aõm toỏt? Cho HS traỷ lụứi caõu C4? ( vaọt phaỷn xaù aõm toỏt : Maởt gửụng, maởt ủaự hoa, taỏm kim loaùi, tửụứng gaùch) ( vaọt phaỷn xaù aõm keựm: mieỏng xoỏp, aựo len, gheỏ ủeọm muựt, cao su xoỏp. HS ủoùc muùc II trong SGK +vaọt cửựng coự beà maởt nhaỹn Vaọt nhử theỏ naứo thỡ phaỷn xaù aõm keựm? +vaọt meàm, xoỏp coự beà maởt goà gheà II/ Vaọt phaỷn xaù aõm toỏt vaứ vaọt phaỷn xaù aõm keựm. C4: + Vaọt phaỷn xaù aõm toỏt : maởt gửụng, maởt ủaự hoa, taỏm kim loaùi, tửụứng gaùch + Vaọt phaỷn xaù aõm keựm: mieỏng xoỏp, aựo len, gheỏ ủeọm muựt, cao su xoỏp. - Caực vaọt cửựng, coự beà maởt nhaỹn, phaỷn xaù aõm toỏt ( haỏp thuù aõm keựm) - Caực vaọt meàm, coự beà maởt goà gheà phaỷn xaù aõm keựm. Hoaùt ủoọng 3 : Cuỷng coỏ, hửụựng daón veà nhaứ - Goùi laàn lửụùt caự nhaõn HS traỷ lụứi caực caõu C5, C6, C7 trong SGK C5: laứm tửụứng saàn suứi , treo reứm nhung ủeồ haỏp thuù aõm toỏt hụn neõn giaỷm tieỏng vangđ AÂm nghe ủửụùc roừ hụn. + C6: ủeồ hửụựng aõm phaỷn xaù tửứ tay ủeỏn tai ta giuựp ta nghe ủửụùc aõm to hụn. C8: Cho HS thaỷo luaọn choùn caõu C8 (a,b,d) VD: Troàng caõy xung quanh beọnh vieọn ủeồ aõm truyeàn ủeỏn gaởp laự caõy bũ phaỷn xaù ra nhieàu hửụựng đ aõm truyeàn ủeỏn beọnh vieọn giaỷm ủi. VN: Hoùc thuoọc baứi - Hoaứn thaứnh caực caõu tửứ C1 -> C8 trong SGK vaứo vụỷ baứi taọp - Laứm baứi taọp 14.1à 14.6 /SBT. - Chuaồn bũ baứi: “Choỏng oõ nhieóm tieỏng oàn” + C7: giaỷi thớch vụựi HS taứu phaựt ra sieõu aõm vaứ thu ủửụùc aõm phaỷn xaù cuỷa noự tửứ ủaựy bieồn sau 1 giaõy. Vaọy aõm ủi tửứ maởt nửụực xuoỏng ủaựy bieồn thụứi gian 0,5s. Tớnh ủoọ saõu cuỷa bieồn (gaàn ủuựng) v = 1500 m/s ; t = 0,5s ; S = ? v = S/t => S = v.t = 1500 m/s . 0,5s = 750m - HS ghi vụỷ V. RUÙT KINH NGHIEÄM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .