Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 13 - Bài 12- Độ to của âm (tiếp theo)

Lớp: 7A Tiết : Ngày giảng : Sĩ số: Vắng: Lớp: 7B Tiết : Ngày giảng : Sĩ số: Vắng: Tiết 13 Bài 12 ĐỘ TO CỦA ÂM I. Mục tiêu 1.Về kiến thức: - Nêu được mối liên hệ giữa biên độ và độ to của âm phát ra. - Sử dụng được thuật ngữ âm to, âm nhỏ khi so sánh hai âm. 2.Về kĩ năng: - Qua thí nghiệm rút ra được: khái niệm biên độ dao động , độ to nhỏ của âm phụ thuộc vào biên độ. 3.Về thái độ - Giáo dục lòng yêu thích bộ môn. II.Chuẩn bị 1. Giáo viên: - Mỗi nhóm HS 1 thước thép đàn hồi cố định trên 1 hộp rỗng. - 1 âm thoa và búa cao su. - 1 trống và dùi. - 1 quả bóng bàn có dây treo. - Khớp nối và chân đế. - Bảng phụ vẽ sẵn Bảng độ to của 1 số âm 2. Học sinh: - Học bài cũ và chuẩn bị trước bài 12 III. Tiến trình bài dạy 1. Kiểm tra bài cũ : - Tần số là gì? Đơn vị của tần số. - Âm cao, âm thấp phụ thuộc như thế nào vào tần số? 2. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống học tập - GV nêu vấn đề: Ta đã biết một vật dao động thì phát ra âm. Tần số dao động của vật sẽ quyết định âm phát ra là cao hay thấp. Vậy còn khi nào vật phát ra âm to, phát ra âm nhỏ ? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi này. Hoạt động 2 : Tìm hiểu biên độ dao động, mối liên hệ giữa biên độ dao động với dao động mạnh, yếu và âm phát ra to, nhỏ - Yêu cầu HS đọc mô tả thí nghiệm 1 trong SGK. ? Tiến hành thí nghiệm như thế nào? Gọi 1 vài HS trả lời, yêu cầu bổ sung nếu cần. - Yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm và điền kết quả vào Bảng 1 để trả lời C1. - Yêu cầu HS xác định vị trí cân bằng, độ lệch lớn nhất của thước. ? Biên độ dao động là gì? ? Làm thế nào để thước thép phát ra âm to hơn? - Gọi vài HS trả lời C2, HS khác nhận xét. - Yêu cầu HS đọc mô tả thí nghiệm 2 trong SGK. - Gọi vài HS thực hiện thí nghiệm cho cả lớp xem. - Yêu cầu HS hoàn thành C3. ? Qua các thí nghiệm trên, chúng ta rút ra được điều gì? Hoạt động 3 : Tìm hiểu độ to của một số âm - Thông báo đơn vị đo của độ to của âm. - Treo bảng phụ vẽ sẵn Bảng 2, yêu cầu HS tìm hiểu và trả lời các câu hỏi: ? Độ to của tiếng nói chuyện bình thường là bao nhiêu dB? ? Độ to của âm có thể làm điếc tai là bao nhiêu dB? Hoạt động 4 : Vận dụng - Yêu cầu HS thảo luận trả lời C4, 6. Nhận xét bổ sung các câu trả lời. - HS nhận biết vấn đề do giáo viên đặt ra. - Tự đọc SGK, tìm hiểu các thao tác thí nghiệm. - Quan sát dao động của đầu thước thép đàn hồi, đồng thời lắng nghe âm phát ra rồi điền kết quả vào Bảng 1. - Thảo luận nhóm, đồng thời kết hợp đọc SGK phát biểu ý kiến. -> Nâng đầu thước lệch nhiều, làm dao động mạnh hơn, làm biên độ dao động lớn hơn. - Đọc SGK. - Quan sát bạn thực hiện thí nghiệm. Thảo luận để rút ra kết luận. - Lắng nghe, ghi chép. -> 40 dB. -> 130dB Thảo luận nhóm, trả lời các câu hỏi. I – Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động: * Thí nghiệm 1: C1: Cách làm thước dđ Dđ mạnh – yếu? Âm to – nhỏ? a) Lệch nhiều Mạnh To b) Lệch ít Yếu Nhỏ * Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động. C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng nhiều (hoặc ít), biên độ dao động càng lớn (nhỏ), âm phát ra càng to (nhỏ). * Thí nghiệm 2: C3: Quả cầu bấc lệch càng nhiều, chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng lớn, tiếng trống càng to. * Kết luận: Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn. II – Độ to của một số âm: Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (kí hiệu dB). * Độ to của một số âm: (SGK) III – Vận dụng: C4: Khi gảy mạnh tiếng đàn sẽ kêu to, vì biên độ dao động của dây đàn lớn. C6: Khi phát ra âm to thì biên độ dao động của màng loa lớn. Khi phát ra âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa nhỏ. 3/.Củng cố: + GV Gọi HS phát biểu ghi nhớ. + Gọi HS Đọc phần có thể em chưa biết. + GV hướng dẫn học sinh làm bài tập trong sách bài tập. 4/.Dặn dò : + Làm bài tập trong sách bài tập + Chuẩn bị bài 13 “ MÔI TRƯỜNG TRUYỀN ÂM ”