Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 2 - Bài 2: Sự truyền ánh sáng (tiếp)

Tiết : 2 Ngày soạn :01/09/2008 Ngày dạy : 03/09/2008 Bài 2: SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG I. Mục tiêu : 1. Kiến thức -Biết thực hiện một TN đơn giản để xác định đường truyền của ánh sáng. -Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. -Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng hàng. -Nhận biết được ba loại chùm sáng (song song, hội tụ, phân kì). 2. Kĩ năng : Thực hành, bố trí thí nghiệm, vẽ hình. 3. Thái độ : Tuân thủ sự hướng dẫn của GV, hợp tác trao đổi, nghiêm túc lắng nghe. II. Chuẩn bị : * Đối với mỗi nhóm HS: 1 đèn pin, 1 ống trụ thẳng f = 3mm, 1 ống trụ cong không trong suốt, 3 màn chắn có đục lỗ, 3 cái đinh ghim. III. Tổ chức hoạt động của học sinh : Hoạt động của HS Trợ giúp của GV Phần ghi bảng Hoạt động 1 : (3 phút) Kiểm tra bài cũ. - 1 HS trả bài cũ. - 1 HS nhận xét. Ta nhìn thấy 1 vật khi nào? Định nghĩa nguồn sáng, vật được chiếu sáng? Cho ví dụ. Hoạt động 2 : (2 phút) Tổ chức tình huống học tập. -Làm theo hướng dẫn của GV - Có vô số đường . Các em hãy vẽ trên giấy xem có bao nhiêu đường có thể đi từ một điểm trên vật sáng đến lỗ con ngươi của mắt? Vậy ánh sáng đi theo đường nào trong những con đường có thể đó, để truyền đến mắt? Hoạt động 3 : (15 phút) Nghiêm cứu tìm quy luật về đường truyền của ánh sáng. - Dự đoán : ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. - Làm TN theo nhóm, thảo luận ghi nhận xét vào phiếu học tập. - Trả lời C1, C2 và một số câu hỏi của GV đưa ra. - Yêu cầu HS dự đoán xem ánh sáng đi theo đường nào? Đường thẳng, đường cong hay đường gấp khúc? - Phát dụng cụ cho các nhóm làm TN như hình 2.1 SGK. - Gọi HS trả lời C1. - Phát dụng cụ cho các nhóm làm TN như hình 2.2 SGK. - Gọi HS trả lời C2. I. Đường truyền của ánh sáng : 1. Thí nghiệm : Hoạt động 4 : (5 phút) Khái quát hoá kết quả nghiên cứu, phát biểu định luật. - Từng cá nhân hoàn chỉnh câu kết luận. - Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng. - Ghi phần kết luận và định luật vào vở. - Gọi HS tìm từ thích hợp điền vào phần kết luận. Thông báo : không khí là một môi trường trong suốt, đồng tính. Nghiên cứu sự truyền ánh sáng trong các môi trường trong suốt đồng tính khác như nước, thuỷ tinh, dầu hoả…cũng thu được cùng một kết quả, cho nên có thể xem kết luận trên là một định luật gọi là định luật truyền thẳng của ánh sáng. - Gọi một vài HS phát biểu định luật. 2. Kết luận : Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng. 3. Định luật truyền thẳng của ánh sáng : Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng. Hoạt động 5 : (5 phút) GV thông báo từ ngữ mới : tia sáng và chùm sáng. - Từng HS tự đọc phần II : tia sáng và chùm sáng. - Trả lời các câu hỏi của GV. - Quan sát GV làm TN. - Thông báo quy ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng .Có thể vẽ tia sáng bằng mực đen. - GV làm TN như hình 2.4 SGK. - Thông báo về chùm sáng và các loại chùm sáng. II. Tia sáng và chùm sáng : 1. Biểu diễn đường truyền của ánh sáng : - Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng. - Chùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành. Hoạt động 6 : (8 phút) GV làm TN cho HS quan sát, nhận biết ba dạng chùm tia sáng : song song, hội tụ, phân kì. - Quan sát GV làm TN. - Thảo luận nhóm để trả lời C3. a. không giao nhau b. giao nhau c. loe rộng ra - Vẽ hình minh hoạ về 3 loại chùm sáng trên bảng và vào vở. GV làm TN cho HS quan sát 3 loại chùm sáng : song song, hội tụ, phân kì để trả lời C3. - Cho các nhóm thảo luận để tìm từ thích hợp điền vào ô trống. - Gọi các nhóm trả lời và bổ sung, sau đó GV chốt lại. - Gọi HS lên bảng vẽ hình minh hoạ về 3 loại chùm sáng. - Cho HS vẽ hình minh hoạ vào vở về 3 loại chùm sáng. 2. Ba loại chùm sáng : a. Chùm sáng song song : gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng. b. Chùm sáng hội tụ : gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng. c. Chùm sáng phân kì : gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng. Hoạt động 7 : (5 phút) Vận dụng. - Trả lời C4 - Thực hành và trả lời C5 - Hướng dẫn HS thảo luận các câu hỏi C4, C5. - Cho HS thực hành C5. III. Vận dụng : C4 ;C5 Hoạt động 8 : (2 phút) Hướng dẫn về nhà. * Cũng cố - dặn dò: - Đọc có thể em chưa biết. - Làm các bài tập trong SBT. - Soạn bài : Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng. IV. Rút kinh nghiệm : …………………………………………………………………………………………………………. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................