Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 19 - Tiết 19 - Bài 17 : Sự nhiễm điện do cọ sát (tiếp)

Tuaàn: 19 Ngaøy soaïn: 06-01-2013 Tieát : 19 Ngaøy daïy : 08-01-2013 Chöông 3 : ÑIEÄN HOÏC Baøi 17 : SÖÏ NHIEÃM ÑIEÄN DO COÏ SAÙT I. Muïc tieâu: 1. Kieán thöùc: - Mô tả được một vài hiện tượng chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát. - Nêu được hai biểu hiện của các vật đã nhiễm điện là hút các vật khác hoặc làm sáng bút thử điện. - Nêu được dấu hiệu về tác dụng lực chứng tỏ có hai loại điện tích và nêu được đó là hai loại điện tích gì. - Nêu được sơ lược về cấu tạo nguyên tử: hạt nhân mang điện tích dương, các êlectrôn mang điện tích âm chuyển động xung quanh hạt nhân, nguyên tử trung hoà về điện. 2. Kó naêng: - Giải thích được một số hiện tượng thực tế liên quan tới sự nhiễm điện do cọ xát. 3.Thaùi ñoä: - Yeâu thích moân hoïc , ham hieåu, khaùm phaù theá giôùi xung quanh. II. Chuaån bò: 1. GV: - Phoâ toâ baûng ghi keát quaû thí nghieäm cho caùc nhoùm. 4 boä ñoà duøng cho caùc nhoùm: 1 thöôùc nhöïa,1 thanh thuyû tinh höõu cô, 1 maûnh ni loâng,1 quaû caàu nhöïa xoáp,1 giaù treo,11maûnh len, 1maûnh daï,1 maûnh luïa, 1 soá giaáy vuïn, 1 maûnh toân, 1 buùt thöû ñieän. 2. HS: - Cheùp saún baûng ghi keát quaû thí nghieäm 1 tr 48 SGK. III. Toå chöùc hoaït ñoäng daïy vaø hoïc: 1. OÅn ñònh lôùp: Kieåm tra só soá vaø veä sinh lôùp. 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Loàng gheùp trong baøi môùi. 3. Tieán trình: GV tổ chức các hoạt động Hoạt động của học sinh Kiến thức cần đạt Hoaït ñoäng 1: Giới thiệu bài mới: - Ñieän raát quan troïng trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta. Ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng vöøa neâu -> chuùng ta cuøng nhau nghieân cöùu chöông III: Ñieän Hoïc - Caùc em ñaõ töøng nghe thaáy gì, nhìn thaâyù gì? Khi ta côûi aùo ngoaøi baèng len, daï hay sôïi toång hôïp vaùo nhöõng ngaøy thôøi tieát khoâng raùo, hoaëc vaøo nhöõng ngaøy thôøi tieát haønh khoâ - Ngoaøi töï nhieân vaøo nhöõng ngaøy möa ta quan saùt hieän töôïng saám vaø chôùp. Vaäy nguyeân nhaân naøo cuûa hieän töôïng naøy laø gì? Chuùng ta cuøng nghieân cöùu cuøng nhieân cöùu baøi hieän töôïng nhieãm ñieän do coï saùt. - HS laøm theo yeâu caàu cuûa GV vaø ñöa ra yù kieán cuûa mình. Hoaït ñoäng 2: Laøm thí nghieäm phaùt hieän nhieàu vaät coï xaùt coù trính chaát môùi huùt vaät khaùc: - Cho hs ñoïc laïi thí nghieäm muïc 2, tieán haønh laøm thí nghieäm, thaûo luaän nhoùm, baùo caùo keát quaû thí nghieäm? -Thoâng baùo: Löu yù khi thöïc hieän thí nghieäm coï xaùt thöôùc nhöïa vaøo vaûi khoâ, thanh thuyû tinh vaøo luïa phaûi coï xaùt maïnh nhieàu laàn, 1 chieàu. - Töø keát quaû thí nghieäm haõy ñieàn töø thích hôïp vaøo choå troáng cuûa keát luaän 1? - Nhieàu vaät bò coï xaùt coù ñaëc ñieåm gì maø huùt caùc vaät khaùc? caùc nhoùm haõy thaûo luaän vaø ñöa ra yù kieán döï ñoaùn? - Chuùng ta haõy laøm thí nghieäm ñeå kieåm tra döï ñoaùn treân. Caùc nhoùm haõy ñeà xuaát phöông aùn kieåm tra cuûa nhoùm mình? - Cho hs hô noùng thöôùc nhöaï vaøo ñeøn coàn=> sau ñoù cho thöôùc nhöïa gaàn vuïn giaáy, vuïn niloâng …… - Cho baùo caùo keàt quaû thí nghieäm? - Cho hs quan saùt hình 17.1a; 17.1b, sau ñoù ñoïc y/c cuûa TN tieán haønh laøm thí nghieäm theo höôùng daãn cuûa GV ? - Hoaït ñoäng nhoùm quan saùt, tieán haønh laøm thí nghieäm 1. khi ñöa ñaàu thöôùc nhöïa laïi gaàn vuïn giaáy vieát, vuïn giaáy ni long hay quaû caàu baèng xoáp khoâng coù hieän töôïng gì 2. Sau khi coï saùt thöôùc nhöïa vaøo maûnh vaûi khoâ, ñöa laïi gaàn vuïn giaáy vieát, vuïn giaáy nilon hay quaû caàu xoáp coù hieän töôïng thöôùc nhöïa huùt caùc maåu vuïn treân. - Traû lôøi keát quaû vaøo baûng. Keát luaän: Nhieàâu vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêg huùt caùc vaät khaùc - Döï ñoaùn: + Khi coï xaùt vaät bò noùng leân neân coù khaû naêng huùt caùc vaät khaùc. + Khi coï xaùt vat trôû thaønh nam chaâm. + Khi coï xaùt vaât tích ñieän - Caùc nhoùm tieán haønh kieåm tra döï ñoaùn: + Aùp caùc vaät vaøo chaäu nöôùc noùng, hoaëc hô vaøo ñeøn coàn, beáp ñieän ……. Nhaän xeùt: Thöôùc nhöïa khoâng huùt caùc vuïn giaáy. vaäy döï ñoaùn thöù nhaát vaø döï ñoaùn thöù 2 laø sai I. Vaät nhieãm ñieän: 1) Thí nghieäm: Vaät bò coï xaùt Vuïn giaáy vieát Vuïn nioâng Quaû caàu nhöïa xoáp Thöôùc nhöïa Huùt Huùt Huùt Thanh thuyû tinh Huùt Huùt Huùt Maûnh ni loâng Huùt Huùt Huùt Maûnh phim nhöïa Huùt Huùt Huùt 2) Keát luaän 1 : Nheàâuø vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêg huùt caùc vaät khaùc Hoaït ñoäng 3: Laøm thí nghieäm vaät bò coï xaùt coù khaû naêng laøm saùng boùng ñeøn cuûa buùt thöû ñieän (bò nhieãm ñieän hay mang ñieän tích): - Cho hs ñoïc noäi dung caùch TN, ñeå kieåm tra döï ñoaùn 3? - Cho caùc nhoùm thaûo luaän keát luaän 2? - Thoâng baùo: caùc vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêng.huùt caùc vaät khaùc hoaëc coù khaû naêng laøm saùng boùng ñeøn buùt thöû ñieän goïi laø vaät nhieãm ñieän hay vaät mang ñieän tích. - Ñoïc vaø tieán haønh laøm TN kieåm tra döï ñoaùn ñoaùn 3. Keát luaän: Nhieàu vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêng laøm saùng boùng ñeøn buùt thöû ñieän - HS thu thaäp thoâng tin. 3) Thí nghieäm: sgk 4) Keát luaän 2: Nhieàu vaät sau khi coï xaùt coù khaû naêng laøm saùng boùng ñeøn buùt thöû ñieän. * Coù theå laøm nhieãm ñieän cho caùc vaät baèng caùch coï saùt * Vaät bò nhieãm ñieän (vaät mang ñieän tích) coù khaû naêng huùt caùc vaät khaùc hoaëc laøm saùng boùng cuûa buùt thöû ñieän. Hoaït ñoäng 4: Vaän duïng: - Cho hs traû lôøi caâu hoûi C1? - Cho hs traû lôøi caâu hoûi C2? - Cho hs traû lôøi caâu hoûi C3? - C1: Khi chaûi ñaàu baèng löôïc nhöïa, löôïc nhöïa vaø toùc ñeàu bò nhieãm ñieän, do ñoù toùc bò löôïc keùo thaúng ra - C2: Khi thoåi buïi treân maët baøn, luoàng gioù thoåi laøm buïi bay ñi. Caùnh quaït quay coï xaùt maïnh vaøo khoâng khí => do ñoù bò nhieãm ñieän vì vaây caùnh quaït huùt buïi ôû gaàn quanh noù. Meùp caùnh quaït cheùm vaøo khoâng khí ñöôïc coï xaùt maïnh nhaát. Do ñoù meùp caùnh quaït huùt buïi maïnh nhaát vaø buïi baùm vaùo meùp caùnh quaït nhieàu nhaát. - C3: Khi lau chuøi göông soi, kính cöûa soå hay maøn hình ti vi baèng khaên hoaëc boâng khoâ, chuùng bò coï xaùt vaø bò nhieãm ñieän vì theá chuùng huùt caùc buïi vaûi hoaëc caùc buïi boâng II.Vaän duïng: C1 : Khi chaûi ñaàu baèng löôïc nhöïa, löôïc nhöïa vaø toùc ñeàu bò nhieãm ñieän, do ñoù toùc bò löôïc keùo thaúng ra. C2: Khi thoåi buïi treân maët baøn, luoàng gioù thoåi laøm buïi bay ñi. Caùnh quaït quay coï xaùt maïnh vaøo khoâng khí => do ñoù bò nhieãm ñieän vì vaây caùnh quaït huùt buïi ôû gaàn quanh noù. Meùp caùnh quaït cheùm vaøo khoâng khí ñöôïc coï xaùt maïnh nhaát. Do ñoù meùp caùnh quaït huùt buïi maïnh nhaát vaø buïi baùm vaùo meùp caùnh quaït nhieàu nhaát. C3: Khi lau chuøi göông soi, kính cöûa soå hay maøn hình ti vi baèng khaên hoaëc boâng khoâ, chuùng bò coï xaùt vaø bò nhieãm ñieän vì theá chuùng huùt caùc buïi vaûi hoaëc caùc buïi boâng. IV. Củng cố: - Goïi moät ñeán 2 hs ñoïc phaàn ghi nhôù SGK? V. Hướng dẫn về nhà: - Y/c hs ñoïc phaàn ghi nhôù SGK, ñoïc phaàn coù theå em chöa bieát - Laøm baøi taäp 17.1 ñeán 17.2 SBT. - Xem tröôùc baøi 18 sgk ñeå chuaån bò caùc duïng cuï cho tieát tôùi.