Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 19 - Tiết 19 - Sự nhiễm điện do cọ sát

Soạn :80/01/2005; Tiết :19 ;Tuần :19 Chương 3 : ĐIỆN HỌC SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ SÁT A. Mục tiêu : 1. Kiến thức - Hs mô tả 1 hiện tượng hoặc 1 thí nghiệm về sự nhiễm điện do cọ sát - Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do sự cọ sát trong thực tế ( chỉ ra các vật nào cọ sát với nhau và biểu hiện sự nhiễm điện đó ) 2. Kĩ năng : Làm thí nhiệm cho vật do cọ sát 3. Thái độ :Yêu thích môn học , ham hiểu , khám phá thế giới xung quanh B. Chuẩn bị 1. Giáo viên : Phô tô bảng ghi kết quả thí nghiệm cho các nhóm . 4 bộ đồ dùng cho các nhóm : 1 thước nhựa ,1 thanh thuỷ tinh hữu cơ , 1 mảnh ni long ,1 quả cầu nhựa xốp ,1 giá treo ,11mảnh len , 1mảnh dạ ,1 mảnh lụa , 1 số giấy vụn , 1 mảnh tôn ,1 bút thử điện , 2. Học sinh : Chép sẳn bảng ghi kết quả thí nghiệm 1 tr 48 SGK C. Hoạt động dạy học Giáo viên Học sinh Hoạt động 1 : 1. Kiểm tra : 2. Tổ chức tình huống học tập : - Gọi 2 hs mô tả hiện tượng trong trong ảnh đầu chương III SGK ; nêu thêm các hiện tượng khác . ? - y/c hs nêu mục tiêu chương III - Diện rất quan trọng trong đời sống của chúng ta . D8ể giải thích các hiện tượng vừa nêu -> chúng ta cùng nhau nghiên cứu chương III : điện học -Các em đã từng nghe thấy gì , nhìn thâý gì ? Khi ta cởi áo ngoài bằng len , dạ hay sợi tổng hợp váo những ngày thời tiết không ráo , hoặc vào những ngày thời tiết hành khô - Ngoài tự nhiên vào những ngày mưa ta quan sát hiện tượng sấm và chớp - > Vậy nguyên nhân nào của hiện tượng này là gì ? -> Chúng ta cùng nghiên cứu cùng nhiên cứu bài hiện tượng nhiễm điện do cọ sát Hoạt động 2 : Làm thí nghiệm phát hiện nhiều vật cọ xát có trính chất mới hút vật khác - y/c hs quan sát hình 17.1a; 17.1b , sau đó đọc y/c của thí nghiệm tiến hành làm thí nghiệm theo hướng dẫn của GV - y/c hs đọc lại thí nghiệm mục 2 , tiến hành làm thí nghiệm , thảo luận nhóm , báo cáo kết quả thí nghiệm -Thông báo : Lưu ý khi thực hiện thí nghiệm cọ xát thước nhựa vào vải khô , thanh thuỷ tinh vào lụa phải cọ xát mạnh nhiều lần , 1 chiều - Từ kết quả thí nghiệm hãy điền từ thích hợp vào chổ trống của kết luận 1 Hoạt động 3:Làm thí nghiệm vật bị cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn của bút thử điện (bị nhiễm điện hay mang điện tích ) - Nhiều vật bị cọ xát có đặc điểm gì mà hút các vật khác ? các nhóm hãy thảo luận và đưa ra ý kiến dự đoán - Chúng ta hãy làm thí nghiệm để kiểm tra dự đoán trên . Các nhóm hãy đề xuất phương án kiểm tra của nhóm mình - y/c hs hơ nóng thước nhưạ vào đèn cồn => sau đó cho thước nhựa gần vụn giấy, vụn nilông …… - y/c báo cáo kềt quả thí nghiệm -y/c hs đọc nội dung cách thí nghiệm , để kiểm tra dự đoán 3 - y/c các nhóm thảo luận kết luận 2 - Thông báo : các vật sau khi cọ xát có khả năng hút các vật khác hooọ¨c có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện gọi là vật nhiễm điện hay vật mang điện tích Hoạt động 4: Vận dụng - y/c hs hoạt động nhòm trả ời câu hỏi sau + câu hỏi C1 + y/c hs trả lời câu hỏi C2 + y/c hs trả lời câu hỏi C3 Hoạt động 5: - Củng cố : Vật sau khi bị cọ xát chúng có khả năng gì ? - Dặn dò :Học bài , làm bài tập SBT - Quan sát tranh vẽ SGK và nêu một số ví dụ ngoài SGK : ( Sét , nam châm điện , bàn là điện , Đèn điện sáng , quạt điện quay , bếp điện , bàn là điện ) -Dọc SGK trang 47 nêu được mục tiêu cần đạt được của chương III - Em nghe tiếng lếch tếch nhỏ , nếu trong phòng tối em còn nghe cả tia chớp sáng - Hoạt động nhóm quan sát , tiến hành làm thí nghiệm 1. khi đưa đầu thước nhựa lại gần vụn giấy viết , vụn giấy ni long hay quả cầu bằng xốp không có hiện tượng gì 2. Sau khi cọ sát thước nhựa vào mảnh vải khô , đưa lại gần vụn giấy viết , vụn giấy nilon hay quả cầu xốp có hiện tượng thước nhựa hút các mẩu vụn trên - Trả lời kết quả vào bảng Vật bị cọ xát Vụn giấy viết Vụn niông Quả cầu nhựa xốp Thước nhựa Thanh thuỷ tinh Mảnh ni lông Mảnh phim nhựa Kết luận : Nhềâù vật sau khi cọ xát có khả năg hút các vật khác - Dự đoán : + khi cọ xát vật bị nóng lên nên có khả năng hút các vật khác + khi cọ xát vat trở thành nam châm + Khi cọ xát vât tích điện - các nhóm tiến hành kiểm tra dự đoán : + áp các vật vào chậu nước nóng , hoặc hơ vào đèn cồn , bếp điện ……. =>Nhận xét : Thước nhựa không hút các vụn giấy . vậy dự đoán thứ nhất và dự đoán thứ 2 là sai - Đọc và tiến hành làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán đoán 3 Kết luận : Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện C1 : Khi chảy đầu bằng lược nhựa , lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện , do đó tóc bị lược kéo thẳng ra C2: Khi thổi bụi trên mặt bàn , luồng gió thổi làm bụi bay đi . Cánh quạt quay cọ xát mạnh vaò không khí => do đó bị nhiễm điện vì vây cánh quạt hút bụi ở gần quanh nó . Mép cánh quạt chém vào không khí được cọ xát mạnh nhất .Do đó mép cánh quạt hút bụi mạnh nhất và bụi bám váo mép cánh quạt nhiều nhất C3: Khi lau chùi gương soi , kính cửa sổ hay màn hình ti vi bằng khăn hoặc bông khô , chúng bị cọ xát và bị nhiễm điện vì thế chúng hút các bụi vải hoặc các bụi bông D. Nội dung ghi bảng Vật nhiễm điện Vật bị cọ xát Vụn giấy viết Vụn niông Quả cầu nhựa xốp Thước nhựa Hút Hút Hút Thanh thuỷ tinh Hút Hút Hút Mảnh ni lông Hút Hút Hút Mảnh phim nhựa Hút Hút Hút Kết luận 1 : Nhềâù vật sau khi cọ xát có khả năg hút các vật khác Kết luận 2: Nhiều vật sau khi cọ xát có khả năng làm sáng bóng đèn bút thử điện *Có thể làm nhiễm điện cho các vật bằng cách cọ sát *vật bị nhiễm điện ( vật mang điện tích ) có khả năng hút các vật khác hoặc làm sáng bóng của bút thử điện II.Vận dụng : C1;C2;C3;C4 E. Rút kinh nghiệm