Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 24 - Tiết 23 - Bài 21 - Sơ đồ mạch điện – chiều dòng điện

Tuần 24 Ngày soạn 05/02/2011 Tiết 23 Ngày dạy Bài 21. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN I MỤC TIÊU : Kiến thức : + Học sinh biết vẽ đúng sơ đồ của một mạch điện thực loại đơn giản, mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho. + Biểu diễn đúng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện thực. Kỹ năng : Mắc mạch điện đơn giản. Thái độ : Có thói quen sử dụng bộ phận điều khiển mạch điện đồng thời là bộ phận an toàn điện. Rèn khả năng tư mềm dẻo và linh hoạt. II. CHUẨN BỊ : + Mỗi nhóm HS: 1 pin 1,5V, 1 bóng đèn pin, 1 công tắc, 5 đoạn dây có vỏ bọc cách điện, 1 đèn pin loại ống tròn có lắp sẵn pin + Đối với GV: Tranh phóng to bảng kí hiệu một số bộ phận mạch điện, hình 21.2, 19.3 tranh vẽ phóng to sơ đồ mạch điện của xe máy. III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. Ổn định lớp. kiểm tra. + Dòng điện là gì? Nêu bản chất dòng điện trong kim loại. + Yêu cầu HS làm bài tập 20.2 và 20.3 trong SBT. Bài mới. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ và Tổ chức tình huống học tập. ( 5 phút) Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. GV: Đặt vấn đề: Trong một tòa nhà nhiều tầng sử dụng nhiều dụng cụ điện đặt ở nhiều chỗ khác nhau. Người thợ điện căn cứ vào đâu để có thể mắc các mạch điện đúng như ý định của kĩ sư thiết kế? GV: Đúng, có thể dùng bản vẽ nhưng nếu trong bản vẽ các dụng cụ đúng như hình dạng thật của chúng thì hình vẽ sẽ thế nào? ( quạt máy, tủ lạnh, tivi, đèn trần…) Vậy người ta phải đặt cho mội dụng cụ một kí hiệu đơn giản để vẽ vào hình. Một hình vẽ gồm nhiều kí hiệu như thế gọi là sơ đồ mạch điện. Ta sẽ tìm hiểu kĩ về các kí hiệu đó trong bài học hôm nay. HS: Lắng nghe GV giới thiệu và trả lời các câu hỏi của GV. + Căn cứ vào một bản vẽ. + Hình vẽ sẽ rất phức tạp và cồng kềnh. Hoạt động 2: Tìm hiểu các kí hiệu và sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện và mắc mạch điện theo sơ đồ (15 phút) GV: Treo bảng kí hiệu một số bộ phận của mạch điện. GV: Yêu cầu HS tự đọc mục 1 và vẽ nhưũng kí hiệu đó vào vở. GV: Yêu cầu HS sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3. Sau đó gọi một HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện. GV: Yêu cầu HS vẽ lại sơ đồ khác cho mạch điện hình 19.3 với vị trí bộ phận trong sơ đồ được thay đổikhác đi mắc mạch điện theo sơ đồ đó. Kiểm tra và đóng mạch điện để đảm bảo đèn sáng. GV: Kiểm tra nhắc nhở thao tác mắc sai của HS. GV: Yêu cầu các HS của các nhóm nhận xét bài vẽ sơ đồ mạch điện của các nhóm và bổ sung thêm các phưuơng án khác. I. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN. 1. Kí hiệu một số bộ phận của mạch điện. HS: Tìm hiểu và nhớ kí hiệu một số bộ phận mạch điện ngay tại lớp. 2. Sơ đồ mạch điện. HS: Hoạt động cá nhân sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3 hoàn thành câu C1. C1: + - HS: Hoạt động theo nhóm tiến hành vẽ sơ đồ mạch điện theo yêu cầu câu C2. Sau đó mắc mạch điện theo sơ đồ mạch điện đã vẽ. + - K C2. a, b, K - + K _ + c, Hoạt động 3: Xác định chiều dòng điện trọng mạch điện thực và biểu diễn chiều dòng điện theo quy ước (12 phút) GV: Yêu cầu HS đọc thông báo mục II trả lời câu hỏi: + Nêu quy ước chiều dòng điện. GV: Treo sơ đồ mạch điện có sẵn trên bảng. GV giới thiệu cách dùng mũi tên biểu diễn chiều dòng điện trông sơ đồ mạch điện. Trả lời câu C4. + Trong dây dẫn các điện tích dương có dịch chuyển theo chiều mũi tên không? Tại sao? GV: Yêu cầu HS dùng mũi tên biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện câu C5. II. CHIỀU DÒNG ĐIỆN. HS: Đọc thông báo mục II và trả lời câu hỏi cử GV. * Quy ước về chiều dòng điện: + Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện. HS: Hoạt động cá nhân trả lời câu C4 C4: Chiều dịch chuyển của các electrôn ngược với chiều dòng điện theo quy ước. + Trong dây dẫn các điện tích dương không dịch chuyển theo chiều mũi tên mà chỉ dao động tại chỗ. HS: Lên bảng dùng mũi tên biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện câu C5. . . K + _ C5. b, c, d, Hoạt động 4: Vận dụng (9phút) GV: Treo hình 21.2 lên bảng yêu cầu các nhóm tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn pin dạng ống tròn thường dùng. GV: Hướng dẫn HS thảo luận và trả lời câu C6. III. VẬN DỤNG. HS: Hoạt động theo nhóm thảo luận, trả lời câu C6: C6: + - Nguồn điện của đèn pin gồm : 2 pin. Kí hiệu . Thông thường cực dương của nguồn điện được lắp về phía đầu đèn pin. b) HS: Lên bảng trình bày cách vẽ sơ đồ mạch điện 4. Củng Cố : (3 phút) + Sơ đồ mạch điện cho ta biết điều gì? + Dùng sơ đồ mạch điện có lợi ích gì so với dùng hình chụp (hay vẽ) mạch điện thực? + Chiều dòng điện trong mạch điện được quy ước như thế nào? + GV: Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. 5. Dặn dò. (1 phút) + Về nhà học bài theo vở ghi + SGK. Trả lời lại các câu từ C1 đến C6 vào vở ghi. + Làm bài tập trong SBT. + Đọc trước bài 22 chuẩn bị cho tiết học sau. IV. Rút kinh nghiệm. Duyệt của tổ chuyên môn Nguyễn Hoàng Khải