Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 8 - Tiết 8 - Bài 8 : Gương cầu lõm (tiếp)

Tuần 8 Ngày soạn: 25/10/05 Tiết 8 Ngày dạy: 27/10/05 Bài 8 : Gương cầu lõm I.mục tiêu: Nhận biết được ảnh tạo bởi gương cầu lõm. Nêu được những tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lõm. Biết cách bố trí TN để quan sát ảnh ảo của 1 vật atọ bởi gương cầu lõm Rèn luyện tính trung thực tỉ mỉ, cẩn thận trong khi làm thí nghiệm, hợp tác nhóm. II. chuẩn bị : 1. Giáo viên : * Cho mỗi nhóm HS: - 1 gương cầu lõm có giá đỡ thẳng đứng, 1 gương phẳng có cùng kích thước. - 2 cây nến nhỏ ( pin tiểu, phấn), diêm, pin, đèn pin - 1 màn chắn sáng có giá đỡ di chuyển được. * Cho cả lớp: Hình 8.5 phóng to. 2. Học sinh : Xem bài trước ở nhà . III.Phương pháp : - Nêu và giải quyết vấn đề. - Quan sát TN và các dụng cụ trực quan. -Thực nghiệm, đàm thoại.... IV. Tiến trình : 1/. ổn định lớp: 2/. Kiểm tra bài cũ : HS1: Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lồi ? ứng dụng của gương cầu lồi trong thưch tế ? HS2: So sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và gương phẳng ? Làm bài tập 7.2 SBT / 8. 3/. Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội Dung * Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (3p'). GV: Đưa cho HS quan sát 1 gương cầu lồi và 1 gương cầu lõm. ?: Nhận xét sự giống nhau và khác nhau của 2 gương ? HS: Trả lời ( Đều là 1 phần của hình cầu. Gương câug lồi có mặt phản xạ ở phía ngoài, còn gương cầu lõm có mặt phản xạ là mặt lõm ở phía trong. GV: Cũng là gương cầu. Vậy gương cầu lõm có tạo được ảnh giống như gương cầu lồi không ? ảnh có gì khác nhau ? * Hoạt động 2: Tìm hiểu tính chất của ảnh ttạo bởi gương cầu lõm (10p'). GV: Yêu cầu HS quan sát H8.1. ?: Nêu dụng cụ thí nghiệm ? HS: Trả lời. GV: HD và yêu cầu HS tiến hành TN , trả lời câu C1. HS: Thực hiện, đại diện trả lời trước lớp. ?: So sánh ảnh tạo bởi gương cầu lồi và ảnh tạo bởi gương cầu lõm ? HS: Suy nghĩ trả lời. GV: ở TN trên ta không đo được kích thước của ảnh tạo bởi gương cầu lõm. Nên các em hãy bố trí TN như chỉ dẫn ở câu C2 để kiểm tra nhận xét trên. HS: Thảo luận tìm ra cách TN: Làm TN giống như H7.2/20, thay gương cầu lồi bằng gương cầu lõm. GV: Sau khi HS nêu kết quả so sánh, GV yêu cầu HS hoàn chỉnh câu kết luận. HS: Hoàn chỉnh kết luận, đại diện nhóm trả lời. * Hoạt động 3: Nghiên cứu sự phản xạ của ánh sáng trên gương cầu lõm (15p'): 1. Đối với chùm tia song song: GV: Yêu cầu HS quan sát H8.2, nêu dụng cụ TN và cách tiến hành TN. HS: Trả lời. GV: Yêu cầu các nhóm Làm TN, quan sát chùm tia phản xạ xem có đặc điểm gì và hoàn chỉnh câu kết luận. HS: Thực hiện theo nhóm, đại diện nhóm trả lời. GV: Gọi 1 HS đọc to câu C4 trước lớp. Yêu cầu các cnhóm suy nghĩ trả lời. HS: Làm việc theo yêu cầu của GV, đại diện nhóm trả lời. 2. Đối với chùm tia hội tụ: GV: Yêu cầu HS bố trí TN như H8.4SGK. Hướng dấn HS tập xoay pha đèn pin để tạo ra chùm sáng phân kì. HS: Làm viêch theo nhóm: + Thử nhiều lần để tìm ra vị trí điểm S sao cho chùm tia phản xạ là song song. + Thực hiện theo chỉ dẫn của câu C5 để tạo ra 1 chùm tia phản xạ song song, là là trên mặt chắn: Di chuyển đèn pn để để cho điểm S từ từ tiến lại gần gương( Điểm sáng S coi như là 1 chùm sáng nhỏ). + Rút ra kết luận. * Hoạt động 4: Vận dụng (7p'). Tìm hiểu tác dụng của đèn pin a) Để chiếu xa: GV giúp HS lấy tấm kính bảo vệ ở phía trướcpha đèn pin ra để quan sát gưông phản xạ và cách bố trí đèn pin.Đối chioêú với hình vẽ 8.5 SGK. ?: Gương phản xạ của đèn pin có hình dạng như thế nào ? HS: Trả lời ( có dạng gương cầu lõm). Yêu cầu HS thực hiện TN theo chỉ dẫn của câu C6 và áp dụng tính chất của gương để giải thích. nmj Khi xoay pha đèn pin thì bóng đèn có thể di chuyển như thế nào ? HS: Trả lời (thì bóng đèn có thể ra xa hay lại gần gương hơn). b) Để tập trung ánh sáng lại 1 điểm gần đèn: Yêu cầu HS tư xoay pha đèn để điều chỉnh vị trí của bóng đèn, tạo ra 1 chùm sáng hội tụ. Không cần giải thích. HS: Thực hiện trả lời C7 trước lớp. Bài 8 : Gương cầu lõm I.ảnh tạo bởi gương cầu lõm: 1/ Thí nghiệm : H8.1 SGK/22 C1: - Là ảnh anỏ. - ảnh lớn hơn vật. C2: Thí nghiệm: H7.2 SGK/20. (Nhưng thay gương cầu lồi bằng gương cầu lõm.) 2/ Kết luận: Đặt 1 vật gần sát gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy 1 ảnh ảo không hứng được trên màn chắn và lớn hơn vât. II. sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm: 1/Đối với chùm tia song song: a. Thí nghiệm: H8.2 SGK/23. C3: b. Kết luận: Chiếu 1 chùm tia tới song song lên 1 gương cầu lõmta thu được 1 chùm tia phản xạ hội tụ tại 1 diểm trước gương. C4: Mặt trời ở rất xa nên chùm chùm sáng từ mặt trời tới gương coi như chùm tia tới song song, cho chùm tia hội tụ tại 1 diểm ở phía trước gương. ánh sáng mặt trời có nhiệt năng cho nên vật để ở chỗ ánh sáng hội tụ sẽ nóng lên. 2/ Chùm tia tới phân kì: a. Thí nghiệm: H8.4 SGK/23. C5: b/ Kết luận: Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp có thể cho một chùm tia phản xạ song song. III. vận dụng: C6: Nhờ có gương cầu trong pha đèn pin nên khi8 xoay pha đèn đến vị trí thích hợp ta sẽ thu được 1 chùm sáng phản xạ song song , ánh sáng sẽ truyền đi xa được, không bị phân tán mà vẫn sáng rõ. C7: Ra xa gương * GHi nhớ : SGK/24 4/. Củng cố: (4p'): GV cho HS đọc ghi nhớ và trả lời các câu hỏi: - ảnh của 1 vật tạo bởi gương cầu lõm khi đặt vật gần sát gương có đặc điểm gỉ ? - Hãy cho biết đặc điểm và tác dụng của gương phản xạ trong đèn pin ? 5/.Dặn dò(2p') - Học bài trong vở ghi và ghi nhớ SGK. - Làm bài tập 8.2; 8.3 SBT/9. - Chuẩn bị bài 9: tổng kết chương I: Quang học. Rút kinh nghiệm: