. Kiến thức: Nhận dạng được thấu kính hội tụ, mô tả được sự khúc xạ của tia sáng qua thấu kính hội tụ
2. Kỹ năng : Biết làm thí nghiệm tìm ra đặc điểm của htấu kính hội tụ
3. Thái độ: Nhanh nhẹ, nghiêm túc
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Mỗi nhóm HS: 1 thấu kính hội tụ, giá quang học , màn hứng để quan sát , 1 nguồn sáng
7 trang |
Chia sẻ: haianhco | Lượt xem: 1354 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Bài giảng Môn Vật lý lớp 9 - Tiết 46 - Thấu kính hội tụ, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày soạn : 30 -01 - 2013
Ngày giảng: 9AB: 01 - 02
Tiết 46. Thấu kính hội tụ
I. Mục tiêu
1. Kiến thức: Nhận dạng được thấu kính hội tụ, mô tả được sự khúc xạ của tia sáng qua thấu kính hội tụ
2. Kỹ năng : Biết làm thí nghiệm tìm ra đặc điểm của htấu kính hội tụ
3. Thái độ: Nhanh nhẹ, nghiêm túc
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: Mỗi nhóm HS: 1 thấu kính hội tụ, giá quang học , màn hứng để quan sát , 1 nguồn sáng
2. Học sinh: Đọc trước bài mới và ôn tập hiện tượng sự khúc xạ
III. Tiến trình dạy học
1. ổn định tổ chức
Sĩ số
2. Kiểm tra
Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì?
3. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
HĐ1: Tổ chức tình huống
GV y/c HS đọc mẩu hội thoại ở đầu SGK
HS đọc mẩu hội thoại đầu SGK
GV kể thêm câu chuyện: cuộc du lịch của thuyền trưởng Hát-tê-rát đã dùng băng đá để lấy lửa và đến năm 1763 các nhà vật lí Anh cũng thành công trong thí nghiệm này
HS nắm bắt
HĐ2: Tìm hiểu đặc điểm của htấu kính hội tụ
I. Đặc điểm của htấu kính hội tụ
1. Thí nghiệm
Y/C HS nghiên cứu tài liệu và bố trí thí nghiệm
HS đọc tài liệu
HS trình bày các bước tiến hành thí nghiệm
GV hướng dẫn HS cách bố trí thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm
HS tiến hành thí nghiệm
GV y/c đại diện 1 nhóm trình bày KQ TN
HS trình bày KQ thí nghiệm
GV y/c HS trả lời C1 ( GV giúp đỡ HS cách vẽ lại kết quả TN )
HS trả lời câu C1: Chùm tia khúc xạ qua thấu kính hội tụ tại một điểm
GV cho HS đọc thông báo- SGK
Gv y/c hs trả lời câu C2
HS trả lời câu C2: SI là tia tới , IK là tia ló
2. Hình dạng của thấu kính hội tụ
GV y/c HS quan sát thấu kính hội tụ có đặc điểm gì ?
HS nhận dạng thấu kính hội tụ
GV tổng hợp ý kiến và chuẩn lại đặc điểm của thấu kính hội tụ bằng cách qui ước đâu là rìa đâu là giữa
HS nắm bắt
Gv hướng dẫn HS cách biểu diễn thấu kính hội tụ
+ Thấu kính hội tụ làm bằng vật liệu trong suốt
+ Phần rìa mỏng hơn phần giữa
+ Qui ước vẽ và biểu diễn:
HĐ3: Tìm hiểu các khái niệm: Trục chính, quang tâm,tiêu điểm , tiêu cự, của thấu kính
1. Khái niệm trục chính
HS đọc tài liệu và làm lại thí nghiệm H.2-2 và tìm trục chính
Phát biểu và ghi lại khái niệm trục chính của htấu kính hội tụ
Tia sáng tới vuông góc mặt thấu kính hội tụ có 1 tia truyền thẳng không đổi hướng trùng với một đường thẳng gọi là trục chính
GV y/c hs đọc tài liệu cho biết quang tâm là điểm như thế nào/
2. Quang tâm
GV quay đèn sao cho có 1 tia không vuông góc với và đi qua quang tâm à nhận xét tia ló
+ Trục chính cắt thấu kính hội tụ tại điểm O, điểm O gọi là quang tâm
+ Tia sáng đi qua quang tâm đi thẳng không đổi hướng
3. Tiêu điểm F
GV giới thiệu, thông báo KN tiêu điểm , tiêu cự
+ Tia ló // cắt trục tại F1
+ F là tiêu điểm
GV có thể minh hoạ bằng hình vẽ
+ Mỗi thấu kính hội tụ có 2 tiêu điểm đối xứng nhau qua thấu kính
4. Tiêu cự
+ Là khoảng cách từ tiêu điểm tới quang tâm OF = OF' = f
F F'
HĐ4: Vận dụng
HS trả lời các câu C7 và C8
GV y/c HS trả lời câu C7 và C8
C7:
GV nhận xét và chỉnh sửa
GV y/c HS nhắc lại nội dung kiến thức của bài
HS nhắc kại kiến thức của bài
4. Củng cố:
Đọc mục có thể em chưa biết
Học thuộc phần ghi nhớ và làm bài tập 42.1 - 42.5 SBT '
5. Dặn dò
Đọc trước bài mới " ảnh của một vật tạo bởi thấu kính kính hội tụ '
Ngày soạn : 18 - 02 - 2013
Ngày giảng: 9B: 20 - 02; 9A 21 - 02
Tiết 47. ảnh của một vật tạo bởi
thấu kính hội tụ
I- Mục tiêu
1. Kiến thức: Nêu được trong trường hợp nào TKHT cho ảnh thật và cho ảnh ảo của một vật và chỉ ra được đặc điểm của các ảnh này
2. Kỹ năng : Biết dùng các tia sáng đặc biệt để dựng ảnh của một vật tạo bởi TKHT
3. Thái độ: Cẩn thận, chính xác ...
II- Chuẩn bị
1. Giáo viên: Cho mỗi nhóm: 1 thấu kính hội tụ ,1 giá quang học, 1 cây nến, 1màn hứng ảnh, 1 bao diêm
2. Học sinh: Ôn tập đặc điểm của thấu kính hội tụ
III- Tiến trình dạy học
1. ổn định tổ chức
Sĩ số
2. Kiểm tra
Nêu đặc điểm của các tia sáng qua TKHT ?
3. Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
HĐ1: Đặt vấn đề
Một thấu kính hội tụ được đặt sát vào mặt trang sách (H43.1). Hãy quan sát hình ảnh dòng chữ qua TKHT
+ Hình ảnh dòng chữ thay đổi như thế nào khi từ từ dịch chuyển TK ra xa trang sách
HS nắm bắt vấn đề
+ Hình ảnh dòng chữ ngày càng to ra
HĐ2: Tìm hiểu đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
GV y/c HS nghiên cứu bố trí thí nghiệm H.43.2 sau đó bố trí như hình vẽ
HS nghiên cứu thí nghiệm H43.2 và tiến hành thí nghiệm
GV kỉêm tra và thông báo cho HS : tiêu cự của TKHT là f = 12cm
a, vật đặt ngoài tiêu cự
GV y/c HS làm C1, C2, C3 rồi ghi kết quả vào bảng
C1: Vật đặt xa thấu kính : lấy vật sáng là cửa sổ à dịch màn chắn để hứng được ảnh, nhận xét ảnh
C2: Dịch chuyển vật ở gần TK hơn theo:
d > 2f ; f < d < 2f
GV có thể gợi ý HS dịch chuyển màn chắn hứng ảnh
b, Đặt vật trong tiêu cự
HS dịch chuyển màn chắn để quan sát ảnh
HS ghi kết quả của nhóm lên bảng
HS nắm bắt
GV y/c các nhóm báo cáo kết quả của nhóm mình
Gv y/c HS nhận xét kết quả của nhóm bạn
GV kiểm tra lại nhận xét bằng thí nghiệm theo đúng các bước HS thực hiện
HĐ3: Dựng ảnh của vật tạo bởi TKHT
1. Dựng ảnh của điểm sáng tạo bởiTKHT
S là 1 điểm sáng trước TKHT
GV y/c HS nghiên cứu SGK rồi trả lời câu hỏi : ảnh được tạo bởi TKHT như thế nào ?
Chùm sáng phát ra tư S qua TKHT khúc xạ cho chùm tia ló hội tụ tại S': S' là ảnh của S
GV: + Chỉ cần vẽ đường truyền của 2/3 tia sáng đặc biệt
+ GV y/c 1 HS lên bảng vẽ
+ GV quan sát HS vẽ và uốn nắn
+ GV y/c HS nhận xét
HS nhận xét, thống nhất cách dựng: ảnh là giao điểm của các tia ló
GV hướng dẫn HS dựng ảnh : d > 2f
2. Dựng ảnh của 1 vật sáng
GV y/c HS dựng ảnh d < f
HS nắm bắt và dựng vào vở
GV y/c HS nhận xét cách dựng của bạn
HS nắm bắt cách dựng
HS:
+ d > f : ảnh thật, ngược chiều với vật
+ d < f: ảnh ảo, cùng chiều với vật, lớn hơn vật
B I
GV chuẩn KT: + ảnh thật hay ảnh ảo
+ Tính chất ảnh
Vận dụng
+ Nêu đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kính HT?
+ Nêu cách dựng ảnh?
Gv y/c HS làm C6 - SGK
A'
A F O F
B'
GV nhận xét và sửa chữa
+ Xét Tam giác vuông ABO và tam giác vuông A'B'O
+ Xét tam gíc vuông A'B'F và tam giác vuông OIF
4. Củng cố: Đọc mục có thể em chưa biết
5.Dặn dò
- Học thuộc phần ghi nhớ cuối bài học
- Vận dụng làm bài tập : 43.4 - 43.6 SBT
- Đọc trước bài mới
File đính kèm:
- Li 9 T 46,47 c.DOC