Bài giảng Ngữ văn 7 - Bài thơ: Tiếng gà trưa

TiÕng gµ tra Tiếng gà trưa Ôi cái quần chéo go Có tiếng bà vẫn mắng: Ống rộng dài quét đất - Gà đẻ mà mày nhìn Cái áo cánh trúc bâu Rồi sau này lang mặt! Đi qua nghe sột soạt Trên đường hành quân xa Cháu về lấy gương soi Dừng chân bên xóm nhỏ Lòng dại thơ lo lắng Tiếng gà trưa Tiếng gà ai nhảy ổ: Mang bao nhiêu hạnh phúc - “Cục cục tác cục ta” Tiếng gà trưa Đêm cháu về nằm mơ Nghe xao động nắng trưa Tay bà khum soi trứng Giấc ngủ hồng sắc trứng Nghe bàn chân đỡ mỏi Dành từng quả chắt chiu Nghe gọi về tuổi thơ Cho con gà mái ấp Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Tiếng gà trưa Cứ hàng năm hàng năm Vì xóm làng thân thuộc Ổ rơm hồng những trứng Khi gió mùa đông tới Bà ơi, cũng vì bà Này con gà mái mơ Bà lo đàn gà toi Vì tiếng gà cục tác Khắp mình hoa đốm trắng Mong trời đừng sương muối Ổ trứng hồng tuổi thơ. Này con gà mái vàng Để cuối năm bán gà Lông óng như màu nắng Cháu được quần áo mới ( Xuân Quỳnh ) _ Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942- 1988) _ Nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam _ Viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày. + Xuất xứ: - Bài “Tiếng gà trưa ” được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ. - In lần đầu trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968) _ Có tiếng bà vẫn mắng _ Tay bà khum soi trứng Dành từng quả chắt chiu _ Bà lo đàn gà toi Người bà tần tảo, chắt chiu trong cảnh nghèo và dành hết tình yêu thương cho cháu. Tình bà cháu Bà Cháu Thương yêu, chăm lo, quan Biết ơn, yêu thương và tâm đến cháu kính trọng bà. Sâu sắc, đằm thắm và cảm động . - Tiếng gà trưa Mang bao nhiêu hạnh phúc - Cháu chiến đấu Vì tổ quốc xóm làng bà tiếng gà ổ trứng hồng Nghệ thuật: - Viết theo thể 5 tiếng với nhịp 3/2, 2/3 , vần khá phong phú, linh hoạt, phù hợp với việc vừa kể vừa bộc lộ tâm tình. - Từ ngữ gợi tả, gợi cảm ; hình ảnh thơ bình dị, chân thực. - Sử dụng hiệu quả điệp ngữ :Tiếng gà trưa, có tác dụng nối mạch cảm xúc, gợi nhắc kỉ niệm lần lượt hiện về. Tổng kết: 1. Nội dung: Tiếng gà trưa đã gọi về kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước. 2. Nghệ thuật : Bài thơ theo thể năm tiếng, có cách diễn đạt tình cảm tự nhiên và nhiều hình ảnh bình dị, chân thực. 1/ Tình cảm, cảm xúc nào thể hiện trong bài thơ “tiếng gà trưa”? A.Hoài niệm về tuổi thơ B.Tình bà cháu C.Tình quê hương thắm thiết D.Cả ba ý trên 2/ Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ trên là gì? A.Cách diễn đạt tự nhiên với những hình ảnh giản dị chân thực B.Ngôn ngữ cô đọng, hàm xúc C. Sử dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa có giá trị biểu cảm cao D. Sử dụng rộng rãi lối liên tưởng, tưởng tượng.