Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 39: Văn bản Ếch ngồi đáy giếng - Năm học 2017-2018

Ếch ngồi đáy giếngTruyện ngụ ngônThế nào là truyện Ngụ ngôn?Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể, bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn truyện nhỏ về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ,răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sốngCần chú ý một số đặc điểm:1Truyện ngụ ngôn là truyện kể ( có cốt truyện) bằng văn xuôi hoặc văn vần.2Truyện ngụ ngôn là truyện kể có ngụ ý ( tức truyện không chỉ có nghĩa đen mà còn có nghĩa bóng, mà nghĩa bóng mới là mục đích).- Nghĩa đen: là nghĩa bề ngoài, nghĩa cụ thể của chính câu chuyện kể, dễ nhận ra.- Nghĩa bóng: là ý sâu kín gửi gắm trong câu chuyện, được suy ra từ ý nghĩa của truyện và thường được diễn đạt như những bài học cho con người trong cuộc sống. Nghĩa bóng là nghĩa gián tiếp, nhưng lại là mục đích chính của người sáng tác, người sử dụng truyện ngụ ngôn.3Mục đích của người sáng tác, sử dụng truyện ngụ ngôn là mượn câu chuyện kể để thể hiện điều muốn nói một cách bóng bảy, kín đáp và để điều muốn nói đó thêm sâu sắc, tăng sức thuyết phục.Do đâu mà ếch bị con trâu đi qua dẫm bẹp?Môi trường sống hạn hẹp thường làm con người ta kiêu ngạo không biết thực chất về mình.Cơn mưa chỉ làm cho hoàn cảnh sống thay đổi không phải là nguyên nhân dẫn tới cái chết của ếch . Nguyên nhân chính là do sự chủ quan kiêu ngạo của ếch.Nhận xétTruyện Ếch ngồi đáy giếng nhằm nêu lên bài học gì?Dù môi trường, hoàn cảnh sống có giới hạn, khó khăn, vẫn phải cố gắng mở rộng sự hiểu biết của mình bằng nhiều hình thức khác nhau. Phải biết những hạn chế của mình và phải cố gắng, biết nhìn xa, trông rộng.Không được chủ quan, kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh. Kẻ chủ quan, kiêu ngạo dễ bị trả giá đắt, thậm chí bằng tính mạng.Những bài học của truyện:Nghệ thuậtBiện pháp nghệ thuật sinh động hấp dẫnXây dựng hình tượng gần gũi với đời sốngCách nói bằng ngụ ngôn, hài hước, bất ngờ, kín đáo.Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huyênh hoang Khuyên nhủ chúng ta phải mở rộng tầm hiểu biết , không chủ quan kiêu ngạo.Ý nghĩa Em hãy thử đặt câu với thành ngữ: Ếch ngồi đáy giếng.Kể một câu chuyện có liên quan đến những bài học vừa nêu ra.Luyện tập