Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 100: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu - Năm học 2020-2021 - Trần Thúy An

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜGiáo viên: Trần Thuý AnTrường THCS Long BiênTrò chơi.NHÌN HÌNH ĐẶT CÂU CHỦ ĐỘNG, BỊ ĐỘNG CĐ: Con mèo vồ con chuột. BĐ: Con chuột bị con mèo vồ.Cđ: Con bò kéo xe.Bđ: Xe được con bò kéo. Cđ: Em bé ăn kem. Bđ: Kem bị em bé ăn.Cđ: Cô gái vẽ bức tranh.Bđ: Bức tranh được cô gái vẽCđ: Mẹ cho em bé ăn.Bđ: Em bé được mẹ cho ănCđ: Nước lũ cuốn trôi nhà cửa.Bđ: Nhà cửa bị nước lũ cuốn trôiCđ: Bọn lâm tặc chặt phá rừng.Bđ: Rừng bị bọn lâm tặc chặt phá.Cđ: Em bé hái bông hoa.Bđ: Bông hoa bị em bé hái.Tiết 100:Dùng cụm chủ vị để mở rộng câua. Con mèo làm vỡ lọ hoa.b. Con mèo già làm vỡ lọ hoa.c. Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn cóXác định thành phần Chủ ngữ - Vị ngữ của các câu sau. So sánh cấu tạo thành phần Chủ ngữ của chúng?Thảo luận nhóm hai ngườiThời gian: 2 phútTrình bày ra giấy.a. Con mèo làm vỡ lọ hoa.b. Con mèo già làm vỡ lọ hoa.CNVNCNVNDTCDTCVb. Con mèo già làm vỡ lọ hoa.CNVNCDTCVHình thức cấu tạo giống câu đơn.Là cụm C-V mở rộng thành phần CN của câu.c.Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.CNVNCDTCDTCấu trúc của các CDT: (1) những tình cảm ta không có (2) những tình cảm ta sẵn cócvvcPNSPNSDTDTPNTPNTta không cóta sẵn cóLà cụm C-V mở rộng thành phần phụ ngữ của cụm từ trong câu.Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ vị (C-V) làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu.Bước 1: Xác định CN – VN nòng cốt của câuBước 2: Xác định cụm C – V mở rộng.Bước 3: Xác định cụm C – V mở rộng đó làm thành phần gì trong câu.Các bước xác định cụm C-V mở rộng thành phần câuBài tập nhanh: Đặt câu có thành phần phụ ngữ là cụm C-V?Làm việc cá nhânThời gian: 1 phútTrình bày ra giấy.a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm để nằm ủ trong lá sen.d. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.Tìm các cụm C-V làm nòng cốt câu và các cụm C-V để mở rộng câu trong các ví dụ sau. Cho biết các cụm C-V mở rộng câu ấy thuộc thành phần nào trong câu?Thảo luận nhóm hai ngườiThời gian: 3 phútTrình bày ra giấy.a, Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.CVCNMở rộng thành phần CNVNb, Khi bắt đầu kháng chiến , nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.CVVNMở rộng thành phần VNCNc. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm để nằm ủ trong lá sen.CNVNCVCVĐTMở rộng thành phần PN trong CĐTd. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.CNVNDTCVMở rộng thành phần PN trong CDTa. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm để nằm ủ trong lá sen.d. Nói cho đúng thì phẩm giá của tiếng Việt chỉ mới thật sự được xác định và đảm bảo từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công.Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C-V....và đến mùa cốm, các người của Hà Nội 36 phố phường vẫn thường ngóng trông  cô hàng cốm xinh xinh, áo quần gọn ghẽ, với cái dấu hiệu đặc biệt là cái đòn gánh hai đầu cong vút lên như chiếc thuyền rồng. CNVNCV1ĐTCVV3V2CVMột câu có thể được mở rộng bằng một hoặc nhiều cụm C-V nối tiếp nhau.Sử dụng cụm C-V để mở rộng câu khiến thông tin của câu phong phú hơn, cách diễn đạt trở nên giàu hình ảnh và sinh động hơn.Bài tập (sgk – tr. 69): Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong câu dưới đây. Cho biết ở mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì?Đợi đến lúc vừa nhất, mà chỉ riêng những người chuyên môn mới định được, người ta gặt mang về.Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.Khi các cô gái vòng đỗ gánh, giở từng lớp lá sen, chúng ta thấy hiện ra từng lá cốm, sạch sẽ và tinh khiết, không có mảy may một chút bụi nàoBỗng một bàn tay đập vào vai khiến hắn giật mình. a. §îi ®Õn lóc võa nhÊt, mµ chØ riªng nh÷ng ngư­êi chuyªn m«n míi ®Þnh ®ư­îc, ngư­êi ta gÆt mang vÒ. CNVNb. Trung ®éi trư­ëng BÝnh khu«n mÆt ®Çy ®Æn.DTCVVCVNCN Côm chñ vÞ lµm vÞ ng÷ . Côm CV lµm phụ ngữ trong côm DT.c. Khi c¸c c« g¸i Vßng ®ç g¸nh, gië tõng líp l¸ sen chóng ta thÊy hiÖn ra tõng l¸ cèm, s¹ch sÏ vµ tinh khiÕt, kh«ng m¶y may mét chót bôi nµo.DTCCNVNV§TCVCôm chñ vÞ lµm phô ng÷ trong côm DT, côm §T..VNd.Bçng mét bµn tay ®Ëp vµo vai khiÕn h¾n giËt m×nh.ccv=> Côm C-V lµ chñ ng÷ vµ phô ng÷ ®Ó më réng c©u.PNCNvLàm bài trong Phiếu học tậpLÀM BÀI TRONG PHIẾU BÀI TẬPYêu cầu: Nội dung: Làm bài 1, 2; Bài 3 (câu 1 và 5); Bài 4 (câu 1 và 3)Thời gian: 5 phútĐánh giá: kiểm tra chéo.HƯỚNG DẪN HỌC TẬPHọc thuộc các ghi nhớ.Hoàn thiện phiếu bài tậpChuẩn bị tiết 101: Sử dụng cụm C-V để mở rộng câu (luyện tập)CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THAÂN AÙI CHAØO CAÙC EM!