Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 99: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo) - Năm học 2020-2021 - Trần Kiều Trang

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔVÀ CÁC BẠN HỌC SINH Chữ viết tắtNội dung viết tắtCTHĐChủ thể hoạt độngĐTHĐĐối tượng hoạt độngHĐ Hoạt độngCCĐCâu chủ độngCBĐCâu bị động Viết bài DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÍ HIỆU2KIỂM TRA BÀI CŨ31. Xác định câu chủ động (CCĐ), câu bị động (CBĐ).Câu chủ động (CCĐ)Câu bị động (CBĐ)1. Người lái đẩy thuyền ra xa.2. Em được thầy giáo khen.3. Người ta chuyển đá lên xe.4. Lan bị mẹ phạt.5. Bọn xấu ném đá lên tàu hỏa.6. Bé được mẹ rửa chân.XXXXXX4Ghi nhớ/sgk Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật thực hiện một hoạt động hướng vào người, vật khác (chỉ chủ thể của hoạt động). Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ người, vật được hoạt động của người, vật khác hướng vào (chỉ đối tượng của hoạt động). CN (người, vật)người, vật khácthực hiện hành độngchủ thểCN (người, vật)người, vật khácđược (bị) hành độngđối tượnghướng vào52.Em hãy phân tích cấu tạo của câu, sau đó khái quát chúng dưới dạng mô hình.Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm “hoá vàng”. => Câu chủ độngMô hình: CTHĐĐTHĐHĐCTHĐHĐĐTHĐ6Thứ tư, ngày 13 tháng 3 năm 2019CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tiếp)Tiết 99 – Tiếng Việt:7GV: Trần Kiều TrangI. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng1. Xét ví dụ: SGK/ 64So s¸nh hai c©u cã g× gièng vµ kh¸c nhau ?81. Xét ví dụ: SGK/ 64a) Cánh màn điều treo ở bàn thờ ông vải đã được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.b) Cánh màn điều treo ở bàn thờ ông vải đã hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.ĐTHĐĐTHĐHĐHĐ9đượcI. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng1. Xét ví dụ: SGK/ 64Nhận xét: hai câu đều là CBĐ.+ nội dung:- miêu tả cùng một sự việc. + hình thức:câu a: có từ “được” (“bị”).câu b: không có từ “được” (“bị”).10I. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éngXét ví dụ: SGK/ 64Công thức chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động11I. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng2. Công thức chuyển đổi câu chủ động thành câu bị độngEm hãy rút ra sơ đồ chuyển đổi CCĐ thành CBĐ.12CTHĐHĐĐTHĐđược / bịCÁCH 1:Câu chủ động:Câu bị động:CTHĐHĐĐTHĐCâu chủ động:CÁCH 2:Câu bị động:ĐTHĐHĐ(CTHĐ)ĐTHĐHĐCông thức chuyển đổi CCĐ thành CBĐ13CCĐ: Bác Hồ chăm sóc cây.CBĐ: Cây được Bác Hồ chăm sócXEM HÌNH ĐẶT CÂU CHỦ ĐỘNG VÀ CÂU BỊ ĐỘNG14Quan s¸t tranh vµ ®Æt CBĐMọi người trồng cây để phủ xanh rừng.Cây được mọi người trồng để phủ xanh rừng.Cây trồng để phủ xanh rừng.I. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éngXét ví dụ: SGK/ 64Công thức chuyển đổi CCĐ thành CBĐLưu ý16THẢO LUẬN NHÓM 2 (1 phút): cho biết sắc thái nghĩa của câu dùng từ “được” với câu dùng từ “bị” ?2) Cánh màn điều treo ở bàn thờ ông vải đã bị (người ta) được hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.1) Cánh màn điều treo ở bàn thờ ông vải đã được (người ta) hạ xuống từ hôm “hóa vàng”.17I. Tìm hiểu bàiTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng3. Lưu ýLưu ý 1:CBĐ dùng từ “được” có hàm ý đánh giá tích cực.CBĐ dùng từ “bị” có hàm ý đánh giá tiêu cực.18Xét ví dụ: SGK/64a) Bạn em được giải nhất trong kì thi học sinh giỏi.b) Tay em bị đau. Vì các câu trên không có chủ thể hoạt động và không có hoạt động hướng vào đối tượngKhông có câu chủ động tương ứng. 19I. Tìm hiểu bàiTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éng3. Lưu ýLưu ý 1:CBĐ dùng từ “được” có hàm ý đánh giá tích cực.CBĐ dùng từ “bị” có hàm ý đánh giá tiêu cực.Lưu ý 2: => Không phải câu nào có từ “bị, được” cũng gọi là câu bị động.20I. Tìm hiểu bài* Cách chuyển câu chủ động thành câu bị độngTiÕt 99: chuyÓn ®æi c©u chñ ®éng thµnh c©u bÞ ®éngXét ví dụ: SGK/ 64Công thức chuyển đổi CCĐ thành CBĐLưu ýII. Ghi nhớ /Sgk – 64III. Luyện tập21Bµi 1. ChuyÓn mçi c©u chñ ®éng thµnh hai c©u bÞ ®éng theo hai c¸ch kh¸c nhau.a. Mét nhµ s­ư v« danh ®· x©y dùng ng«i chïa Êy tõ thÕ kØ XIII.b. Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim.c. Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.d. Người ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân. Ng«i chïa Êy ®­îc (mét nhµ s­ư ­v« danh) x©y tõ thÕ kØ XIII. Ng«i chïa Êy x©y tõ thÕ kØ XIII.TÊt c¶ C¸nh cöa chïa ®­îc (ng­êi ta) lµm b»ng gç lim.TÊt c¶ c¸nh cña chïa lµm b»ng gç lim.Con ngùa b¹ch ®­îc (chµng kÞ sÜ) buéc bªn gèc ®µo.Con ngùa b¹ch buéc bªn gèc ®µo.=> Mét l¸ cê ®¹i ®­îc (ng­êi ta) dùng ë gi÷a s©n.=> Mét l¸ cê ®¹i dùng ë gi÷a s©n.22*ViÕt 1 ®o¹n v¨n ( 5-7 c©u) với chủ đề b¶o vÖ rõng trong ®ã cã sö dông c©u bÞ ®éng. * Gîi ý: Rõng lµ nguån tµi nguyªn phong phó cña n­ưíc ta. Rõng ®em l¹i nguån lîi rÊt lín cho con ng­ưêi. HiÖn nay, rõng ®ang bÞ con ng­ưêi khai th¸c bõa b·i g©y nªn hËu qu¶ nghiªm träng nh­ư: lò lôt, xãi mßn ®Êt §Ó b¶o vÖ Tr¸i §Êt - hµnh tinh xanh cña chóng ta, mäi ng­ưêi ph¶i cã ý thøc trång c©y g©y rõng.23HƯỚNG DẪN TỰ HỌC I. Tự rèn luyện thêm kĩ năng viết đoạn văn sử dụng CBĐ.II. Chuẩn bị bài học: Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu.24BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚCXIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦYCÔ GIÁOVÀ CÁC EM HỌC SINH25