Bài giảng Thực hành: tính chất hóa học của nhôm – sắt

Ngày dạy: Tuần Tiết 29 THỰC HÀNH: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA NHÔM – SẮT I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Khắc sâu kiến thức về tính chất hóa học của nhôm và sắt Dựa vào tính chất hóa học của nhôm, sắt kiểm chứng sự có mặt của nhôm, sắt trong hỗn hợp 2. Kỹ năng: Rèn một số kỹ năng: Lấy hóa chất rắn, hóa chất lỏng, cách đun nóng, nhận biết các chất, quan sát hiện tượng, làm phiếu thực hành Rèn kỹ năng giải bài tập thực hành, làm phiếu thực hành 3. Thái độ: Giáo dục ý thức tiết kiệm Rèn tính cẩn thận, tinh thần làm việc theo nhóm, kiên trì, trung thực cho học sinh II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: a) Dụng cụ: Ống nghiệm: 3 Kẹp gỗ: 2 Giá đở: 1 Đèn cồn: 1 Ống nhỏ giọt: 1 Bìa cứng: 1 Diêm quẹt: 1 Thìa thủy tinh: 1 b) Hóa chất: Bột nhôm : 10g Bột Fe: S theo tỉ lệ 3:1 về thể tích DD NaOH: 5ml 2. Học sinh: Thực hiện như hướng dẫn ở tiết 28 III. PHƯƠNG PHÁP: Thí nghiệm chứng minh, đàm thoại, hoạt động nhóm IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức: Phân chia nhóm thực hành Đại diện nhóm lấy dụng cụ hóa chất, kiểm tra 2. Kiểm tra bài cũ: 1) Viết các PTPƯ thực hiện chuỗi biến đổi sau: (5) Fe (4) (2) Al AlCl3 Al2O3 Al2(SO4)3 Các PTPƯ 2Al + 3Cl2 2AlCl3 (2đ) 4Al + 3O2 2Al2O3 (2đ) Al2O3 + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2O (2đ) 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2 (2đ) 2Al + 3CuCl2 2AlCl3 + 3Cu (2đ) 2) Nêu những điểm giống và khác nhau về tính chất hĩa học và hĩa trị của Al, Fe ? Viết PTPƯ minh họa đối với Fe ứng với các hĩa trị khác nhau Giống nhau: Đều phản ứng với phi kim, axit, muối (1đ) Khác nhau: Al phản ứng với dung dịch kiềm (1đ) Hĩa trị: Al: hĩa trị III (1đ) Fe: Hĩa trị II; III; II,III (1đ) Các PTPƯ minh họa: 3Fe + 2O2 Fe3O4 (2đ) Fe + 2HCl FeCl2 + H2 (2đ) 2Fe + 3Cl2 2FeCl3 (2đ) 3. Giảng bài mới: Chúng ta đã tìm hiểu tính chất hóa học của nhôm và sắt. Chúng có những tính chất hóa học giống và khác nhau. Chúng ta đi vào thực hành để khắc sâu thêm tính chất hóa học của nhôm và sắt. Nội dung thí nghiệm Hiện tượng quan sát PTPƯ, giải thích và kết luận HĐ1: Lấy một ít bột Al mịn vào một tờ bìa. Rắc nhẹ bột Al trên ngọn lửa đèn cồn. Chú ý khoảng cách của bột Al với ngọn lửa đèn cồn. Thí nghiệm 1: Tác dụng của Al với oxi Al cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng 4Al + 3O2 2Al2O3 Chất rắn thu được là Al2O3 cĩ màu trắng HĐ2: Lấy một thìa nhỏ hỗn hợp bột Fe và S theo tỉ lệ 7: 4 về khối lượng vào ống nghiệm. Đun nĩng ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn. Thí nghiệm 2: Tác dụng của sắt với lưu huỳnh: S nóng chảy bay hơi, có khói bay ra, hỗn hợp nóng đỏ lên, phản ứng tỏa nhiều nhiệt. Sau pư thu được chất rắn màu đen S nĩng chảy tạo ra khĩi màu trắng, hỗn hợp khi phản ứng tỏa nhiệt rất mạnh, sáng lên, cĩ màu đỏ Fe + S FeS Chất rắn thu được sau phản ứng cĩ màu đen là sắt (II) sunfua FeS HĐ3: Gọi HS nêu lại cách tiến hành Lấy một ít bột kim loại Al, Fe vào 2 ống nghiệm Nhỏ 4 – 5 giọt dung dịch NaOH vào 2 ống nghiệm Nếu thay bằng dung dịch HNO3đng hoặc H2SO4 đng cĩ nhận biết được khơng kết luận về tính chất hĩa học của Al BT: Cho các kim loại sau: Ag, Cu, Fe, Al. Hãy cho biết Kim loại nào: a) Không phản ứng với dd HCl b) Đẩy được Cu ra khỏi dd CuSO4? c) Phản ứng được với dd HCl và dd NaOH d) Hoạt động mạnh hơn Cu, yếu hơn Al Thí nghiệm 3: Nhận biết Al, Fe đựng trong 2 lọ mất nhãn: Ống nghiệm đựng Fe: khơng cĩ hiện tượng xảy ra Ống nghiệm đựng Al: cĩ sủi bọt khí phản ứng với dung dịch HCl: Fe, Al Đẩy được Cu: Fe, Al Phản ứng với dung dịch HCl và NaOH: Al Hoạt động mạnh hơn Cu, yếu hơn Al: Fe Al phản ứng được với dung dịch bazơ giải phĩng H2 Fe khơng phản ứng được với dung dịch bazơ 4. Đánh giá tiết thực hành: Học sinh hồn chỉnh và nộp lại bảng tường trình thí nghiệm Giáo viên nhận xét đánh giá tiết thực hành Học sinh thu dọn dụng cụ, vệ sinh 5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: Ơn lại tính chất hĩa học của kim loại, tính chất hĩa học của Al, Fe; ý nghĩa của dãy hoạt động hĩa học của kim loại. phân biệt sự khác nhau của Al và Fe Chuẩn bị bài 25: Biết được một số phi kim thường gặp (trạng thái, màu sắc) Tìm hiểu tính chất hóa học của phi kim, mức độ hoạt động hóa học của phi kim so sánh với kim loại, những tính chất hóa học nào đã nghiên cứu V. RÚT KINH NGHIỆM: Nội dung Phương pháp Tổ chức