Bài giảng Tiết 1 và 2: ôn tập đầu năm

Ngày soạn 8/8/2010 Ngày dạy 09/8/20120 Tiết 1-2: ÔN TẬP ĐẦU NĂM I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững:-Khái niệm về nguyên tử,cấu tạo nguyên tử, Nguyên tố hoá học, hoá trị của nguyên tố -Định luật bảo toàn khối lượng, mol, dA/B ,Dung dịch ( C%, CM ) -Sự phân loại các chất vô cơ ,Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học ( chu kì ,nhóm) *Học sinh vận dụng : -Xác định được tổng số P,n,e….,hoá trị của nguyên tố. -Tính n,m,d,C%, CM ,cấu tạo của nguyên tử các nguyên tố. II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn. III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk… *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: 2.Bài cũ: –Hãy nêu cấu tạo nguyên tử, Phân biệt nguyên tử và nguyên tố? BT1: Na có Z= 11+ ; A=23 Xác định: n=? e=? Fe có A= 56 ; 30n Xác định số P =? e =? BT2: -Tính hoá trị của nguyên tố C trong hợp chất: CH4 , CO , CO2 , H2CO3 -Hãy viết sơ đồ chuyển đổi m, V và lương chất? BT3:Hãy tính khối lượng của hỗn hợp gồm có 33,0 lít CO2 ;11,2 lít CO và 5,5 lít N2 ( V đo ở ĐKTC) 3.Bài Mới : Hoạt động của thầy và trò nội dung Hoạt động 1: Trình bày cấu tạo nguyên tử hiđro? -GV HD: do me <<0, mP = mn KLHNNT =KLNT = P+n *Vậy : KLNT được coi là KLHNNT vì me quá nhỏ Hoạt động 2: Nguyên tử K có 19 P , 20n. Hãy xác định : -KLHN nguyên tử K? KLNT K? Từ đó, rút ra nhận xét? *Hoạt động 3: -ĐN nguyên tố hoá học? VD? VD: -Nguyên tử H có 1p (1+) -Có 2 nguyên tử H liên kết tạo 1 nguyên tố hoá học H2 *Hoạt động 4: -ĐN hoá trị của nguyên tố? -Xác định hoá trị của clo trong các hợp chất sau? HCl, Cl2O , Cl2 , HClO , HClO2 Clo có nhiều số oxi hoá ->có nhiều hoá trị: HCl- : Clo có hoá trị I Cl2+ O : Clo có hoá trị I Cl20 :Clo có hoá trị 0 HCl+ O :Clo có hoá trị I HCl+3 O2 : Clo có hoá trị III *Hoạt động 5:Cho 23 gam Na tác dụng với 18 gam nước thu được m gam dung dịch NaOH và giải phóng 11,2 lít H2 (đktc).Hãy tìm: m(gam)dung dịch NaOH *Hoạt động 7:Hãy tính : *dH2/N2 =? *dNH3/N2 =? *dSO2/kk=? Hoạt động 8: Hãy viết CT tính C% và CM ; Từ đó, nêu tên các đại lượng trong Ct? C% = mct*100 /mdd = n*m*100/V*D (nồng độ %) *CM = n/V (nồng độ mol/lít) Hoạt động 9: Hãy nêu Vd về: Oxit bazơ, Oxit axit, Axit, Bazơ,Muối ? -GV: KL+O2 oxitbazơ + H2O Bazơ PK+O2 oxit axit+ H2O Axit -Oxit bazơ:CaO, Na2O, K2O…. -Oxit axit : SO2 , SO3 , CO2… -Axit: HCl, H2SO4… -Bazơ: NaOH, Cu(OH)2…. -Muối: NaCl, K2CO3…. Hoạt động 10: nguyên tố A trong BTH có Z= 12 a.Cho biết cấu tạo của nguyên tố A=? b.Tính chất hoá học cơ bản của nguyên tố A? c.So sánh tính chất hoá học của nguyên tố A với các nguyên tố đứng trên và đứng dưới trong cùng nhóm, trước và sau chu kì? a.Z=12A = 24 ,là Mg;Có 12P,12n b.A thuộc nhóm IIA ,có tính khử mạnh c.Tính KL (tính khử) -Trong chu kì: Na>Mg>Al>Si>P>S>Cl -Trong nhóm: Be<Mg<Ca<Sr<Ba 1.NGUYÊN TỬ: -Nguyên tử gồm có hạt nhân mang điện tích dương ; ở lớp vỏ có 1 hay nhiều e mang điện tích âm Hạt nhân nguyên tử gồm: -Hạt proton(P): có điện tích 1+ -Hạt nơtron (n): không mang điện KLNT = A = P+n Electron (e) có điện tích 1- ; me rất nhỏ; e gần nhân bị hút mạnh hơn e xa nhân - HS: do me <<0, mP = mn VD: KLHNNT của K =KLNT của K= P+n = 19+20 = 39 *Vậy : KLNT được coi là KLHNNT vì me quá nhỏ 2.NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC: -Là tập hợp những nguyên tử có cùng số hạt proton trong hạt nhân. 3.HOÁ TRỊ CỦA NGUYÊN TỐ: -Là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử nguyên tố này với nguyên tử nguyên tố khác * Qui ước: -Hoá trị của H là 1 Hoá trị của O là 2 VD: -nH2 = 11,2/22,4 = 0,5 (mol) mH2 = m0,5*2 = 1 (g) -Ptpư: Na + H2ONaOH + ½ H2 mNaOH = mNa + mH2O – mH2 = 23+18-1 = 40 (g) 5.MOL (n) -n = m/M -n = V/22,4 - n = A/N (N= 6*1023 nguyên tử hoặc phân tử) *dH2/N2 =MH2/MN2 = 2/28 <1 H2 nhẹ hơn N2 *dNH3/N2 =M NH3/MN2 = 17/28 <1 NH3 nhẹ hơn N2 *dSO2/kk= MSO2 /MKK = 64/29 >1 SO2 nặng hơn kkhí 7.DUNG DỊCH: *C% = mct*100 /mdd = n*m*100/V*D *CM = n/V 8.SỰ PHÂN LOẠI CÁC HỢP CHẤT VÔ CƠ -Oxit: Oxit bazơ Oxit axit -Axit -Bazơ -Muối 9.BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC a. Ô nguyên tố: Cho biết số Z ; kí hiệu hoá học, tên nguyên tố , nguyên tử khối của nguyên tố b.Chu kì: = số lớp e -Trong chu kì: từ trái sang phải, số elớp ngoài cùng tăng dần từ 18 (trừ chu kì 1) ;Tính KL giảm, tính PK tăng khi z tăng. c.Nhóm: = số e lớp ngoài cùng 4.Củng Cố: *Tiết 1: Học sinh hiểu : Nguyên tử là gì? Phân biệt nguyên tử và nguyên tố hoá học; -Hoá trị của nguyên tố? Định luật bảo toàn khối lượng? -HS tính được: n, m=? *Tiết 2: -Hs tính được: dA/B , C% , CM -HS viết thành thạo ptpư giữa Kl,PK,oxit bazơ, oxit axit, bazơ, muối -HS làm được 1 số BT về BTH các nguyên tố hoá học. 5.Dặn dò: Chuẩn bị Bài 1: THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ Hãy trình bày thành phần cấu tạo nguyên tử? Ai tìm ra hạt nhân nguyên tử? Hãy trình bày kích thước và khối lượng nguyên tử? Ngày soạn 15/8/2010 Ngày dạy 16/8/20120 Tiết 3: CHƯƠNG I- NGUYÊN TỬ Bài 1: THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững -Thành phần nguyên tử gồm: vỏ nguyên tử và hạt nhân -Vỏ nguyên tử gồm các hạt e,hạt nhân gồm hạt P và hạt n -me , mP , mn và qe ,qP ,qn .Kích thước và khối lượng rất nhỏ của nguyên tử *Học sinh vận dụng : -Rút ra KL trong SGK; HS biết sử dụng các đơn vị đo lường như: u,đvđt,nm,A0 và giải các BT qui định. II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn- Thảo luận. III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk… *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra,Soạn bài trước khi đến lớp. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số, đồng phục, giới thiệu GV dư giờ (nếu có) 2.Bài cũ: :Nguyên tố B trong BTH có Z = 5 a.Cho biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố B=? b.Tính chất hoá học cơ bản của nguyên tố B? c.So sánh tính chất hoá học của nguyên tố B với các nguyên tố đứng trên và đứng dưới trong cùng nhóm, trước và sau chu kì? 3.Bài mới: Hoạt động của thầy và trò nội dung Hoạt động 1: GV gọi HS đứng dậy đọc vài nét lịch sử trong quan niệm nguyên tử từ thời đê-mo-crit đến giữa thế kỉ XIX -GV đặt vấn đề :Các chất được tạo nên từ những hạt cực kì nhỏ bé không thể phân chia được nữa ,đó là nguyên tử.Điều đó đúng hay sai? GV:gọi HS lên bảng viết me và qe ? Hoạt động 2: -GV mô tả TN trong SGK.Kết quả TN nói lên điều gì? *Hoạt động 3: -GV: Hạt nhân nguyên tử là phần tử không còn phân chia được nữa hay hạt nhân được cấu tạo từ những hạt nhỏ hơn? Chứng minh? Hoạt động 4: *Gv:- Gọi d là đường kính hạt nhân nguyên tử Gọi D là đường kính nguyên tử -Tỉ số D/d là sự chênh lệch khoảng cách từ vỏ đến hạt nhân nguyên tử D/d=104 *VD: Hạt nhân 1 quả cầu có d = 10cm, hãy tìm D =? *Hoạt động 5: -GV:-Đơn vị khối lượng nguyên tử kí hiệu là gì? -Đơn vị khối lượng nguyên tử kí hiệu là u 1u = 1/12*mC = 1,660510-27kg I-THÀNH PHẦN CẤU TẠO CỦA NGUYÊN TỬ 1.Electron: a.Sự tìm ra electron (1897-Tôm-Xơn) -Những hạt tạo thành tia âm cực là electron (kí hiệu :e) -Đặc tính tia âm cực: ->Là chùm hạt vật chất có m và v lớn ->Truyền thẳng khi không có tác dụng của điện trường và từ trường -> Là chùm hạt mang điện tích âm(vì tia âm cực lệch về phía điện cực dương) b.Khối lượng và điện tích của electron. -me =9,1094*10-31kg=0,00055u -qe =-1,602*10-19C = 1- = -eo 2.Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử -Nguyên tử có cấu tạo rỗng, phần mang điện dương là hạt nhân.Xung quanh hạt nhân có các e tạo nên vỏ nguyên tử -Vì me <<0,mnguyên tử = mhạt nhân 3.Cấu tạo hạt nhân nguyên tử a.Sự tìm ra proton(1918- Rơ-dơ-pho) -Hạt Proton là 1 thành phần của hạt nhân nguyên tử -mP = 1,6726*10-27kg -qP = 1+ b.Sự tìm ra notron (1932- Chat uých) -Hạt Notron cũng là 1 thành phần của hạt nhân nguyên tử -mn = 1,6748*10-27kg -qP = 0 c.Cấu tạo hạt nhân nguyên tử: -Gồm hạt Proton mang điện tích dương và hạt nơtron không mang điện. II-Kích thước và khối lượng của nguyên tử. 1.Kích thước: -dnguyên tử =10-10 m = 10-1nm -Đơn vị: nm hay A0 1nm = 10-9m;1A0 = 10-10m 1nm = 10 A0 -Nguyên tử nhỏ nhất là hiđro (r = 0,053nm) -dnguyên tử lớn hơn hạt nhân nguyên tử khoảng 10.000 lần -de ,dP <=10-8 nm so với nguyên tử 2.Khối lượng: -Đơn vị khối lượng nguyên tử :u; 1u = 1/12*mC -mC = 19,9265*10-27kg = 12u 1u = 19,9265*10-27/12 =1,660510-27kg -mH = 1,6738*10-27 kg= 1,008u 4.Củng cố: - Thành phần cấu tạo hạt nhân nguyên tử;Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử; Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử ; Kích thước và khối lượng của nguyên tử. 5.Dặn dò: *VN làm hết BT trong SGK; Chuẩn bị BÀI 2: HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ- NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC- ĐỒNG VỊ (1)Điện tích của hạt nhân, Số khối của hạt nhân nguyên tử (2) Nguyên tử khối; Cách tính nguyên tử khối.ĐN nguyên tố hoá học trên cơ sở đthn số hiệu ngyên tử.Kí hiệu nguyên tử. ĐN đồng vị.Cách tính nguyên tử khối TB Ngày soạn 16/8/2010 Ngày dạy 18/8/20120 Tiết 4-5: BÀI 2: HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ- NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC ĐỒNG VỊ I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững: -Điện tích của hạt nhân, Số khối của hạt nhân nguyên tử -Nguyên tử khối; Cách tính nguyên tử khối.ĐN nguyên tố hoá học trên cơ sở đthn số hiệu ngyên tử.Kí hiệu nguyên tử. ĐN đồng vị.Cách tính nguyên tử khối TB *Học sinh vận dụng : -Giải các BT có liên quan đến : đthn, Số khối, Kí hiệu nguyên tử, đồng vị, nguyên tử khối, nguyên tử khối TB của các nguyên tố hoá học. II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn- Thảo luận. III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk…Nhắc nhở HS học kĩ bài 1 *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra, Soạn bài trước khi đến lớp. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: 2.Bài cũ: *Tiết 4: Làm BT 4/trang 9(SGK)- Trình bày bảng 1- trang 8 *Tiết 5: -Cho VD về ĐTHN -Số khối là gì?Kí hiệu ? CT tính số khối? Cho VD ? -Hãy viết kí hiệu của nguyên tố Clo; Xác định rõ các đại lượng trong kí hiệu? :3.Bài mới Hoạt động của thầy và trò nội dung *Hoạt động 1: Hạt nhân nguyên tử gồm P và n 1P= 1+ ; 1e = 1- Số P = số e -Nếu ĐTHN là Z+ thì số đvđt hạt nhân là bao nhiêu? Vd? *Hoạt động 2: -Hãy ĐN về số khối? CT tính số khối? nêu VD? *Hoạt động 3: -Tính chất hoá học của nguyên tố phụ thuộc vào đặc điểm gì? -Nguyên tử có cùng Z thì có chung tính chất hoá học không? -ĐN nguyên tố hoá học? VD? *Hoạt động 4: -ĐTHN kí hiệu là gì? Số đvđt hạt nhân kí hiệu là gì? -Nếu có ĐTHN của 1 nguyên tố hoá học là 9+ thì số đvđt hạt nhân là bao nhiêu?Đó là nguyên tố hoá học gì? *Hoạt động 5: -Hãy viết kí hiệu nguyên tử của nguyên tố: K, Na, F, I? *Hoạt động 6: -Hãy tính số P, số n của proti, đơteri, triti theo các kí hiệu nguyên tử sau: 1H1 ; 2H1 ; 3H1 -Từ đó rút ra nhận xét? Hoạt động 7: -Nguyên tử khối là gì? nếu me rất nhỏ thì khối lượng nguyên tử có bằng khối lượng hạt nhân không? Hoạt động 8: -Thế nào là nguyên tử khối TB? -Nếu 1 nguyên tố hoá học có 3 đồng vị thì phải tính như thế nào? -Nếu BT cho ;% đồng vị thứ 1 có tìm được đồng vị thứ 2 không?tìm như thế nào? I-HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ 1.Điện tích hạt nhân: -Kí hiệu Z+ -Sốđvđthn Z=Số Proton = Số electron 2.Số khối (A) *ĐN:Là tổng số hạt Proton (Z)và tổng số hạt notron (n) của hạt nhân đó. CT: A = Z + n n = A –Z II-NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC: 1.ĐN: Nguyên tố hoá học là những nguyên tử có cùng đthn VD: Tất cả những nguyên tử có cùng số đvđthn là 8 đều thuộc nguyên tố Oxi.Chúng có 8P và 8e 2.SỐ HIỆU NGUYÊN TỬ (Z): -Là số đvđt hạt nhân nguyên tử của 1 nguyên tố 3.KÍ HIỆU NGUYÊN TỬ: A XZ : X là kí hiệu nguyên tử của nguyên tố hoá học A: Số khối Z: Số hiệu nguyên tử (Z = P = Số tt) III-ĐỒNG VỊ: -Đồng vị của cùng 1 nguyên tố hoá học là những nguyên tử có cùng số Proton nhưng khác nhau về số nơtron,do đó số khối A của chúng khác nhau. VD: Clo có 2 đồng vị là : 35 Cl17 và 37 Cl17 IV-NGUYÊN TỬ KHỐI VÀ KHỐI LƯỢNG NGUYÊN TỬ TRUNG BÌNHCỦA CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC. 1.Nguyên tử khối:Nguyên tử khối của 1 nguyên tử cho biết khối lượng của nguyên tử đó nặng gấp bao nhiêu lần đơn vị khối lượng nguyên tử. -Do me<<0 mnguyên tử = mhạt nhân nguyên tử *Vd: 31 P15 : - Số P =15= Số e ,n=31–15 =16 2.Nguyên tử khối trung bình () = ; a,b :Số % của đồng vị X,Y -X: Nguyên tử khối của đồng vị X -Y: Nguyên tử khối của đồng vị Y VD1: Clo có 2 đồng vị: 35Cl17 (chiếm 75,77%) và 37 Cl17 (chjếm 24,23%) -Hãy tìm Cl =? Cl = =35,5 VD2: Cho Cu =63,54 Tìm % 65Cu29 ? 63Cu29 ? -Gọi% 65Cu29 là x thì %63Cu29 là 100-x =63,54 x = 27% =% 65Cu29 %63Cu29 = 100-27 = 73% 4.Củng Cố: -ĐTHN Z+ ; Số đvđt hạt nhân Z -Số khối A: A = Z + n (Z = Số P = Số tt) ; Z số hiệu nguyên tử -Kí hiệu nguyên tử : A XZ -KN: Đồng vị , Nguyên tố hoá học; Cách tính nguyên tử khối TB 5.Dặn Dò: -VN học bài và làm BT trong SGK trang 13-14 -Đọc phần tư liệu Trang 14- 15 *Chuẩn bị Bài 3: LUYỆN TẬP: THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ (1) Thành phần cấu tạo nguyên tử; Số khối , nguyên tử khối , nguyên tố hoá học, Số hiệu nguyên tử,kí hiệu nguyên tử, đồng vị, nguyên tử khối TB (2)Xác định số e, P, n và nguyên tử khối khi biết kí hiệu nguyên tử (3)Xác định nguyên tử khối TB của nguyên tố hoá học Ngày soạn 24/8/2010 Ngày dạy 25/8/20120 Tiết 6: BÀI 3: LUYỆN TẬP: THÀNH PHẦN NGUYÊN TỬ I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững:-Thành phần cấu tạo nguyên tử; Số khối , nguyên tử khối , nguyên tố hoá học, Số hiệu nguyên tử,kí hiệu nguyên tử, đồng vị, nguyên tử khối TB *Học sinh vận dụng : -Xác định số e, P, n và nguyên tử khối khi biết kí hiệu nguyên tử -Xác định nguyên tử khối TB của nguyên tố hoá học II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn. III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk…Nhắc nhở HS học kĩ bài 2 *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra, Soạn bài trước khi đến lớp. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: 2.Bài cũ: Trình bày bảng 1- trang 8 :3.Bài mới: Hoạt động của thầy và trò nội dung Hoạt động 1: -GV treo hình 1.6 (sgk) và hướng dẫn HS đọc sgk để rút ra các kết luận: HS: -Các e chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân nguyên tử không theo những quỹ đạo xác định tạo nên vỏ nguyên tử. -Số e ở vỏ nguyên tử = Số Proton trong hạt nhân nguyên tử = Số thứ tự Z của nguyên tử nguyên tố đó trong BTH Hoạt động 2: -GV: Các e được phân bố xung quanh hạt nhân theo quy luật nào? -GV: Cho HS cùng nghiên cứu sgk để cùng rút ra nhận xét. *Lưu ý: Số thứ tự Z của nguyên tử nguyên tố đó trong BTH=số e ở lớp vỏ nguyên tử. Các e được sắp xếp thành từng bước. Hoạt động 3: Gv: Cho HS cùng nghiên cứu sgk để các em biết được qui ước. Hoạt động 4: Gv: Cho HS cùng nghiên cứu sgk để các em biết được qui ước. I.SỰ CHUYỂN ĐỘNG CỦA CÁC ELECTRON TRONG NGUYÊN TỬ. -Các e chuyển động rất nhanh xung quanh hạt nhân nguyên tử không theo những quỹ đạo xác định tạo nên vỏ nguyên tử. -Số e ở vỏ nguyên tử = Số Proton trong hạt nhân nguyên tử = Số thứ tự Z của nguyên tử nguyên tố đó trong BTH II.LỚP ELECTRON VÀ PHÂN LỚP ELECTRON 1.Lớp electron: -Ở trạng thái cơ bản, các e lần lượt chiếm các mức năng lượng từ thấp đến cao. -Các e trên cùng 1 lớp có mức E gần bằng nhau Lớp(n) 1 2 3 4 …. Tên lớp K L M N …. 2.Phân lớp electron: -Kí hiệu: Bằng chữ cái thường s,p,d,f -Các e trên cùng 1 lớp có mức E = nhau. Lớp thứ 1(n=1)K: 1s Lớp thứ 2(n=2)L: 2s 2p Lớp thứ 3(n=3)M: 3s 3p 3d…. III.SỐ ELECTRON TỐI ĐA TRONG 1 LỚP, 1 PHÂN LỚP: - Phân lớp s chứa tối đa 2e (ns2) - Phân lớp p chứa tối đa 6e (np6) - Phân lớp d chứa tối đa 10e (nd10) - Phân lớp f chứa tối đa 14e (nf14) *Nếu có n lớp e->Số e tối đa là : 2n2 BTVN:Viết cấu tạo nguyên tử N và Mg.Sắp xếp e vào các lớp của nguyên tử. 4.Củng cố: -Ngày nay, cấu tạo vỏ nguyên tử như thế nào? -Vỏ e cấu tạo thành lớp và phân lớp -Số e tối đa trong 1 lớp và phân lớp 5.Dặn dò: - HS làm hết BT trong sgk Trang 22 -Chuẩn bị Bài 5: CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ (1) Sự sắp xếp các e trong vỏ nguyên tử các nguyên tố như thế nào? (2) Cấu hình e của nguyên tử là gì? Cách viết cấu hình e của nguyên tử? (3) Đặc điểm của lớp e ngoài cùng? Ngày soạn 4/9/2010 Ngày dạy 6/9/20120 Tiết 9: BÀI 5 : CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững: -Qui luật sắp xếp các e trong vỏ nguyên tử của nguyên tố *Học sinh vận dụng để phân biệt: Viết cấu hình e nguyên tử của 20 nguyên tố đầu. II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn -Thảo luận III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk…Nhắc nhở HS học kĩ bài 4 *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra, Soạn bài trước khi đến lớp. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: 2.Bài cũ: BT 6 Trang 22 (SGK) :3.Bài mới Hoạt động của thầy và trò nội dung Hoạt động 1: GV: Treo bảng sơ đồ phân bố mức năng lượng của các lớp và phân lớp; Hướng dẫn cho HS biết các qui luật. Hoạt động 2: GV: -Treo bảng cấu hình e nguyên tử của 20 nguyên tố đầu. -Có mấy cách viết cấu hình e nguyên tử? Cho VD? BT: Viết cấu hình e nguyên tử dựa trên năng lượng của nguyên tố: Na, Ca, O, S , Cl *Có 2 cách viết cấu hình e nguyên tử: +Cách 1: Viết cấu hình e nguyên tử dựa trên năng lượng: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s…… +Cách 2: Viết cấu hình e nguyên tử dựa theo lớp: 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 5s…… -Na(Z=11):1s22s22p63s1 -Ca(Z=20):1s22s22p63s23p64s2 -O(Z=8):1s22s22p4 -S(Z=16):1s22s22p63s23p4 -Cl(Z=17):1s22s22p63s23p5 Hoạt động 3: GV: đưa ra 1 số VD trong cấu hình e của 20 nguyên tố đầu. HS về nhà tự học các nguyên tố còn lại. Hoạt động 4: -Gv cho HS nghiên cứu bảng trên để tìm xem nguyên tử chỉ có thể có tối đa bao nhiêu e ở lớp vỏ ngoài cùng? -GV: cho HS tìm những KL: Na,Mg,Al,K có bao nhiêu e ở lớp vỏ ngoài cùng? -GV: cho HS tìm những PK: N, O, F. P, S, Cl có bao nhiêu e ở lớp vỏ ngoài cùng? I.THỨ TỰ CÁC MỨC NĂNG LƯỢNG TRONG NGUYÊN TỬ. -Các e trong nguyên tử ở trạng thái cơ bản lần lượt chiếm các mức năng lượng từ thấp đến cao (E4s < E3d ) *Thứ tự sắp xếp: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s…… II.CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ 1.Cấu hình electron của nguyên tử: Biểu diễn sự phân bố e trên các phân lớp thuộc các lớp khác nhau *Có 2 cách viết cấu hình e nguyên tử: +Cách 1: Viết cấu hình e nguyên tử dựa trên năng lượng: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s…… Vd: Mg (Z=12): 1s22s22p63s2 Cu(Z=29):1s22s22p63s23p64s23d9 +Cách 2: Viết cấu hình e nguyên tử dựa theo lớp: 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s 4p 5s…… Vd:Fe(Z=26):1s22s22p63s23p63d8 2.Cấu hình electron nguyên tử của 20 nguyên tố đầu. H(Z=1):1s1 He(Z=2):1s2 Li (Z=3):1s22s1 Ca (Z=20):1s22s22p63s23p64s2 3.Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng. -Nguyên tử có 8 e ngoài cùng (trừ He)là khí hiếm Không tham gia vào phản ứng hoá học. -Nguyên tử có 1,2,3 e ở lớp ngoài cùng là KLCó khả năng nhường e. -Nguyên tử có 4,5,6 e ở lớp ngoài cùng là PK Có khả năng nhận e. 4.Củng cố: -Cách viết cấu hình electron của nguyên tố -Biết được cấu hình electron thì có thể dự đoán được loại nguyên tố. 5.Dặn dò: - HS làm hết BT trong sgk Trang 27-28 -Chuẩn bị Bài 6: LUYỆN TẬP: CẤU TẠO VỎ ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ (1) Cấu tạo vỏ nguyên tử? Thế nào là lớp? Phân lớp? (2) Các mức E của lớp và phânlớp?.Số e tối đa trong 1 lớp, 1 phân lớp? (3) Viết cấu hình e của nguyên tử? Tính chất hoá học đặc trưng của nguyên tố? Ngày soạn 6/9/2010 Ngày dạy 8/9/20120 Tiết 10-11: BÀI 6 : LUYỆN TẬP CẤU TẠO VỎ ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ I-Mục Đích – Yêu Cầu: * Học sinh nắm vững: -Cấu tạo vỏ nguyên tử. Thế nào là lớp? Phân lớp? - Các mức E của lớp và phânlớp.Số e tối đa trong 1 lớp, 1 phân lớp. -Viết cấu hình e của nguyên tử Tính chất hoá học đặc trưng của nguyên tố? *Học sinh vận dụng : Viết cấu hình e nguyên tử của 20 nguyên tố đầu.Từ cấu hình e Tính chất hoá học tiêu biểu của nguyên tố II-Phương Pháp: Diễn giảng- Phát vấn -Thảo luận III- Chuẩn Bị: *Giáo viên: Soạn bài từ sgk. Sbt, stk…Nhắc nhở HS học kĩ bài 5 và lam BT trang 30 sgk *Học sinh: Tự ôn tập và làm 1 số BT của giáo viên ra, Soạn bài trước khi đến lớp. IV- Nội Dung: 1.Ổn định lớp: 2.Bài cũ: Tiết 10:Viết cấu hình e của nguyên tử nguyên tố K, Ca , Al.Từ đó nêu tính chất hoá học đặc trưng của nguyên tử các nguyên tố đó? Tiết 11: -Về mặt E, các e như thế nào thì được xếp vào cùng 1 lớp, 1 phânlớp? -Số e tối đa lớp n là bao nhiêu? -Số e tối đa ở mỗi phân lớp là bao nhiêu? :3.Bài mới: Hoạt động của thầy và trò nội dung Hoạt động 1: GV: -Về mặt E, những e như thế nào thì được xếp vào cùng 1 lớp?cùng 1 phân lớp? Hoạt động 2: -Số e tối đa ở lớp n là baonhiêu? Hoạt động 3: -Số e tối đa ở mỗi phân lớp là baonhiêu? Hoạt động 4: -Mức E của các lớp, các phân lớp được xếp theo thứ tự như thế nào? -Có mấy cách viết cấu hình e? Hoạt động 5: -Số e ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố cho biết những tính chất hoá học gì của nguyên tử nguyên tố đó? Hoạt động 6: GV tổ chức cho HS cùng làm BT Bài 2:Các e thuộc lớp K hay lớp L liên kết với hạt nhân chặt chẽ hơn?Vì sao? Bài 4: Vỏ của nguyên tử có 20 e.Hỏi: a.Nguyên tử đó có bao nhiêu lớp e? b.Lớp ngoài cùng có bao nhiêu e? c.Nguyên tố đó là KL hay PK? GV HD: -Viết cấu hình e? -Từ cấu hình số lớp e,số e lớp ngoài cùng Bài 5: Cho biết số e tối đa của các phân lớp sau: a.2s b.3p c.4s d.3d Bài 6: P(Z=15)1s22s22p63s23p3 Hỏi:a.Nguyên tử P có bao nhiêu e? b.Số hiệu nguyên tử của P là bao nhiêu? c.Lớp e nào có mức E cao nhất? d.Có bao nhiêu lớp e, mỗi lớp có bao nhiêu e? e.P là nguyên tố KL hay PK? Bài 9: Cho biết tên, kí hiệu, Số hiệu nguyên tủ của: a.2 nguyên tố có số e ngoài cùng là tối đa. b.2 nguyên tố có 1 e ở lớp ngoài cùng c.2 nguyên tố có 7 e ở lớp ngoài cùng. A.KIẾN THỨC CẦN NẮM VỮNG: -Những e có E gần bằng nhau được xếp cùng 1 lớp -Những e có E bằng nhau được xếp cùng 1 phân lớp -Có n lớp e Số e tối đa =2n2 -Phân lớp s có tối đa là 2e -Phân lớp p có tối đa là 6e -Phân lớp d có tối đa là 10e -Phân lớp f có tối đa là 14e -Ở TTCB,các e lần lượt chiếm E từ thấp đến cao. -Có 2 cách viết cấu hình e: Viết cấu hình e theo năng lượng Viết cấu hình e theo lớp Nguyên tử có 1,2,3e ở lớp ngoài cùng là KL -Nguyên tử có 5,6,7e ở lớp ngoài cùng là PK -Nguyên tử có 8e (trừ He) ở lớp ngoài cùng là KH -Nguyên tử có 4e ở lớp ngoài cùng vừa là KL,vừa là PK. *KL có tính chất hoá học đặc trưng là tính khử (dễ cho e) *PK có tính chất hoá học đặc trưng là tính oxi hoá (dễ nhận e) B.BÀI TẬP: Bài 2:Các e thuộc lớp K liên kết với hạt nhân chặt chẽ hơn Vì gần hạt nhân hơn và mức năng lượng thấp hơn Bài 4: Cấu hình e: Ca (Z=20):1s22s22p63s23p64s2 a.Nguyên tử đó có 4 lớp e b.Lớp ngoài cùng có 2 e. c.Nguyên tố đó là KL. Bài 5: -2s có tối đa là 2e(2s2) -3pcó tối đa là 6e(3p6) -4s có tối đa là 2e(4s2) -3d có tối đa là 10e(3d10) Bài 6: a.Nguyên tử P có15 e b.Số hiệu nguyên tử của P =15 c.Lớp thứ 3 có mức E cao nhất d.Có 3 lớp e, Cấu hình e theo lớp :2,8,5 e.P là nguyên tố PK vì có 5e ở lớp ngoài cùng. Bài 9: a.2 nguyên tố có số e ngoài cùng là tối đa là: He và Ne b.2 nguyên tố có 1 e ở lớp ngoài cùng là: Na và K c.2 nguyên tố có 7 e ở lớp ngoài cùng là: F và Cl 4.Củng cố: :-Cấu tạo vỏ nguyên tử. Thế nào là lớp? Phân lớp? - Các mức E của lớp và phânlớp.Số e tối đa trong 1 lớp, 1 phân lớp. -Viết cấu hình e của nguyên tử Tính chất hoá học đặc trưng của nguyên tố? -Cách viết cấu hình electron của nguyên tố -Biết được cấu hình electron thì có thể dự đoán được loại nguyên tố. 5.Dặn dò: HS tự ông tập ở nhà ; Tiết sau kiểm tra 1 tiết Ngày soạn 13/09/2010 Ngày dạy 15/09/2010 KI ỂM TRA 45 PH ÚT I)M ục ti êu: +)Kiểm tra kiến thức trong chương đã học +)kiểm tra kiến thức thực của học sinh II) Chu ẩn bị GV : Ra đề HS : Ôn tập theo sự hưỡng dẫn của HS III) Tiến trình lên lớp: Ôn định lớp GV phát đề , HS nhận đề và làm bài kiểm tra A)Phần trắc nghiệm Câu 1: Ph©n líp d chøa tèi ®a bao nhiªu (e). A. 2 B. 6 C. 8 D. 10 Câu 2: Líp L chøa tèi ®a bao nhiªu (e). A. 8 B. 6 C. 4 D. 2 Câu 3: Trong c¸c ion sau ion nµo kh«ng cã cÊu h×nh (e) cña khÝ hiÕm. A. Zn2+ B. Ca2+ C. Cl- D. K+ Câu 4: Cho cÊu h×nh (e) cña c¸c nguyªn tè sau. X¸c ®Þnh nguyªn tè nµo lµ phi kim A. 1s22s22p63s2 B. 1s22s22p63s23p3 C. 1s22s22p63s23p64s1 D. 1s22s22p63s23p1 Câu 5: Nguyªn tö ®­îc t¹o bëi. A. Pr«ton vµ N¬toron B. Pr«ton vµ Electron C. Pr«ton, N¬toron vµ Electron D. N¬toron vµ Electron Câu 6: Nguyªn tö R cã cÊu h×nh (e) ë líp ngoµi cïng lµ 3p5 . T×m sè ®iÖn tÝch h¹t nh â n cña R. A. 17 B. 18 C. 19 D. 16 Câu 7: Trong các nguyên tử và ion sau, chất nào có số electron lớn hơn số notron? 1. 2. 3. A. Chỉ có 1 B. Chỉ có 2 C. Chỉ có 1 và 2 D. Chỉ có 2 và 3 Câu 8: Tính số p và n trong hạt nhân nguyên tử : A. 92n, 143p B. 92p, 143n C. 92p, 235n D. 92n, 235p Câu 9: Trong 1 ng/ tử X, hiệu số 2 loại hạt bằng 1, tổng số các hạt bằng 40. A và Z của X là: A. 40 và 14 B. 27 và 13 C. 28 và 14 D. 27 và 12 Câu 10: Tính số e và n trong nguyên tử :