Bài giảng Tiết 22: Thời tiết về khí hậu và nhiệt độ không khí

Soạn ngày: Giảng ngày: Tiết 22: Thời tiết khí hậu và nhiệt độ không khí I. Mục Tiêu Qua bài này học sinh cần: Phân biệt và trình bày 2 khái niệm: Thời tiết và khí hậu. Hiểu nhiệt độ không khí và nguyên nhân của yếu tố này. Biết đo, tính nhiệt độ tb ngày, tháng, năm. Tập làm quen với dự báo thời tiết và ghi chép một số yếu tố thời tiết. II. Phương tiện dạy học. Bảng thống kê về thời tiết. Tranh: H48, 49 phóng to nhiệt kế. III. Phương pháp. Vấn đáp + TQ. IV. Hoạt động dạy học 1. Tổ chức: 2. (6’) Kiểm tra : 1- Chữa bài tập 1 BTĐL. 2- XĐ các tầng của khí quyển? Tầng nào quan trọng nhất? Tại sao? GTB:? Tại sao mỗi ngày trên đài báo lại phải báo tin : Dự báo thời tiết? Vậy thời tiết, khí hậu là gì? Đó là nội dung bài học hôm nay. 3. Tiến trình bài giảng. Tgian Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản 10’ HĐ1: - HS đọc 1 bản tin dự báo thời tiết. VD: Khu vực TB BB: trời nắng, không mưa, gió ĐN cấp 3,4, to tb 16-20oC. ? Dự báo thời tiết thường thông báo những nội dung gì? Thời gian dài hay ngắn? ? Tại sao bản tin thời tiết lại có riêng từng vùng? ? Vậy em hiểu thời tiết là gì? ? Trong một ngày thời tiết có đặc điểm ntn? Tại sao? ? So sánh thời tiết mùa Đông, Hè ở VN? Tại sao? Sự có tính tạm thời hay ổn định qua các năm? Khí hậu. ? Vậy em hiểu khí hậu là gì? Khí hậu giống và khác thời tiết như thế nào? ? Tại sao trên trái đất lại có thể nóng lên được? 1. Thời tiết và khí hậu. a. Thời tiết. - Là sự biểu hiện các hiện tượng khí tượng ở một địa phương trong một thời gian ngắn (to, gió, mưa) . - Thời tiết không giống nhau ở khắp mọi nơi và luôn thay đổi. b. Khí hậu: - Là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một địa phương trong thời gian dài và trở thành qui luật. 15’ HĐ2: ? Sự bức xạ mặt trời của không khí diễn ra ntn? - Bức xạ của mặt trời được một số bụi, hơi nước trong k2 hấp thụ 1 phần nhỏ, còn đa số được mặt đất hấp thụ -> làm đất nóng lên -> toả nhiệt vào không khí -> làm k2 nóng lên to k2 ? Vậy em hiểu thế nào là to k2? ? Người ta đo nhiệt độ không khí bằng dụng cụ gì? Cách đo? HS qs = nhiệt kế. HS ng/c 2(55) ? Người ta đo to k2 ngày mấy lần? Cách đo ntn? Đo nhiệt độ thực của k2 (tránh sự bức xạ của đất mặt trời). - Đo lúc bức xạ mặt trời yếu nhất, mạnh nhất, chấm dứt. ? Tại sao không đo to lúc 12h (nắng nhất) mà lại đo lúc 13h? HS làm bài tập (55). ? Cho biết to tb ngày ở HN? ? Nêu cách tính to tb ngày? ? Tương tự nêu cách tính to tb tháng, năm? ? Càng lên cao ở tầng đối lưu, to có sự thay đổi ntn? ->3. 2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí. a) Nhiệt độ không khí. - Là lượng nhiệt khi mặt đất hấp thu NL nhiệt mặt trời, rồi bức xạ lại k2 và chính các chất trong k2 hấp thụ. - Dụng cụ đo: Nhiệt kế. b) Cách đo nhiệt độ không khí. - Đặt nhiệt kế trong bóng râm cách đất 2m. - Đo ít nhất 3 lần/ngày: 5h, 3h, 21h. Tổng to các lần đo Số lần đo to tb ngày= Tổng to TB các ngày Số ngày trong tháng to tb tháng= Tổng to TB 12 tháng 12 to tb năm= 10’ HĐ3: ? Tại sao mùa hè người ta thường du lịch ở biển? Nước hấp thụ to chậm, toả chậm. Mặt trời : ngược lại. ? Vậy, nhiệt độ không khí thay đổi ntn? ? Càng vào sâu lục địa, ah của biển ntn? - HS đọc b(56) ? Không khí thay đổi theo to ntn? - HS làm BT H.48 BT: 25o C – 19o C = 6oC = 6.100 = 600m. 3. Sự thay đổi to của không khí. a) Nhiệt độ k2 trên biển và trên đất liền. - to không khí thay đổi tuỳ theo độ gần biển hay xa biển. Biển điều hoà nhiệt độ: + Hạ bớt nóng. + Đông bớt lạnh. Có 2 loại KH: + KH lục địa. + KH hải dương. b) Nhiệt độ thay đổi theo độ cao. - càng lên cao to càng giảm. - k2 khô : tb lên cao 100m giảm 1oC - k2 ẩm : tb lên cao 100m giảm 0,6oC. ? Nơi nào trên trái đất nhận được nhiều, ít nhiệt độ nhất? ? Vậy to k2 ở vĩ độ khác nhau ntn? c. Nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ. - Không khí ở vĩ độ thấp nóng hơn không khí ở các vùng có vĩ cao. (4’)4. Hoạt động nối tiếp. a- Củng cố – kiểm tra. 1) So sánh thời tiết và khí hậu? 2) Nguyên nhân nào dẫn đến sự khác nhau giữa KH ĐD và KH lục địa? 3) Đánh dấu X vào đúng. Sự thay đổi nhiệt độ của k2 phụ thuộc vào: a. Gần biển hay xa biển. b. Độ cao địa hình. c. Vĩ độ địa lý. d. Tất cả các ý trên. Càng gần cực to tb càng giảm là do: Càng ở vĩ độ thấp, góc chiếu sáng càng nhỏ. Càng ở vĩ độ cao, góc chiếu sáng càng lớn. Càng ở vĩ độ cao, góc chiếu sáng càng nhỏ. Tất cả các ý trên. b- Dặn dò – BT : 3(57) , 18 (BT BĐ) - Đọc H50, 51 : Các loại gió trên trái đất. 5. Rút kinh nghiệm. .................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................