Bài giảng Tiết : 44 . kim loại phân nhóm chính nhóm I (kim loại kiềm)

CHƯƠNG VIII : KIM LOẠI CÁC PHÂN NHÓM CHÍNH NHÓM I, II, III . TIẾT : 44 . KIM LOẠI PHÂN NHÓM CHÍNH NHÓM I (KIM LOẠI KIỀM) . Kiểm tra bài cũ :  ‚ Trọng tâm : Kim loại PNC nhóm I còn gọi là Kim loại kiềm. Xác định vị trí. Từ đặc điểm cấu tạo Þ Tính chất của KLK – Cách điều chế. Đồ dùng dạy học : Phương pháp – Nội dung : Phương pháp Nội dung Sử dụng HTTH. Xem bảng trang 105 SGK. Nguyên tố Li Na K Rb Cs Cấu hình electron (He) 2s1 (He) 3s1 (He) 4s1 (He) 5s1 (He) 6s1 Năng lượng Ion hóa, kJ/mol 520 500 420 400 380 Bán kính nguyên tử, nm 0,15 0,19 0,24 0,25 0,27 Nhiệt độ nóng chảy, oC 180 98 64 39 29 Nhiệt độ sôi, oC 1330 892 760 688 690 Khối lượng riêng, g/cm3 0,53 0,97 0,86 1,53 1,90 Độ cứng (lấy kim cương = 10) 0,6 0,4 0,5 0,3 0,2 Kiểu mạng tinh thể Lập phương tâm khối. Lấy VD điển hình. Na. Các KLK khác cũng có tính chất hóa học tương tự. Sự khử khó nên không khử bằng chất khử thông thường. Sơ đồ điện phân SGK. Na Catod bằng thép Anod bằng than chì Lưới thép hình trụ NaCl nóng chảy Catod bằng thép NaCl Cl2 Sơ đồ điều chế Natri bằng cách điện phân NaCl nóng chảy. I. VỊ TRÍ CỦA KLK TRONG HTTH : Thuộc PNC nhóm I và là những nguyên tố đứng đầu mỗi Chu kỳ. Gồm các nguyên tố : Tên Liti Natri Kali Rubidi Cesi Franxi Ký hiệu Li Na K Rb Cs Fr Z 3 11 19 37 55 87 II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ : Nhiệt độ nóng chảy, to sôi thấp là do mạng tinh thể KLK có kiểu lập phương tâm khối, liên kết KL kém bền. Khối lượng riêng nhỏ là do các KLK có mạng tinh thể “rỗng” hơn và có bán kính lớn nguyên tử hơn. Độ cứng thấp là do lực liên kết giữa các nguyên tử KL yếu. III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC : µ Đặc điểm cấu tạo : Bán kính nguyên tử tương đối lớn và số e hóa trị ít Þ Năng lượng Ion hóa nhỏ. Lớp e ngoài cùng ns1, dể nhường 1e này Þ Tính khử mạnh nhất trong số các KL. Tác dụng với Phi kim : KLK khử các nguyên tử Phi kim thành Ion âm. . . Tác dụng với Axit : KLK khử trong dd Axit (HCl, H2SO4 loãng …) . Tác dụng với nước : KLK tác dụng với H2O , giải phóng H2 . . IV. ỨNG DỤNG : Dùng để chế tạo hợp kim có thấp. K và Na dùng làm chất trao đổi nhiệt trong lò phản ứng hạt nhân. Cs dùng chế tạo tế bào quang điện. KLK dùng điều chế 1 số KL hiếm bằng phương pháp nhiệt KL. Dùng làm chất xúc tác trong nhiều phản ứng hữu cơ và chế tạo chất chống nổ cho xăng … V. ĐIỀU CHẾ : Nguyên tắc : Khử Ion KLK. . Phương pháp : Điện phân muối Halogenua nóng chảy hoặc Hidroxit nóng chảy. . . Củng cố : BT : 1, 2, 3, 4, 5, 6/ 107, 108. SGK. PHẦN GHI NHẬN THÊM Nguyên tố Li Na K Rb Cs Cấu hình electron (He) 2s1 (He) 3s1 (He) 4s1 (He) 5s1 (He) 6s1 Năng lượng Ion hóa, kJ/mol 520 500 420 400 380 Bán kính nguyên tử, nm 0,15 0,19 0,24 0,25 0,27 Nhiệt độ nóng chảy, oC 180 98 64 39 29 Nhiệt độ sôi, oC 1330 892 760 688 690 Khối lượng riêng, g/cm3 0,53 0,97 0,86 1,53 1,90 Độ cứng (lấy kim cương = 10) 0,6 0,4 0,5 0,3 0,2 Kiểu mạng tinh thể Lập phương tâm khối. (Bảng trang 105 SGK.) Catod bằng thép anod bằng than chì Lưới thép hình trụ NaCl nóng chảy Catod bằng thép NaCl Cl2 Sơ đồ điều chế Natri bằng cách điện phân NaCl nóng chảy. Na Catod bằng thép anod bằng than chì Lưới thép hình trụ NaCl nóng chảy Catod bằng thép NaCl Cl2 Sơ đồ điều chế Natri bằng cách điện phân NaCl nóng chảy.