Bài giảng Vật lý 11 - Tiết 51 - Phản xạ toàn phần

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự tiết vật lí với lớp 11CMộc Châu ngày 18 tháng 3 năm 2009 Viết công thức của định luật khúc xạ ánh sáng? Khi nào thì r iKIỂM TRA BÀI CŨKhi n21 > 1 hay n1 n2 thì r > iHayHình ảnh trên mặt đường khi trời nắng nóng và khô ráoHiện tượng đó gọi là hiện tượng phản xạ toàn phần, vậy hiện tượng phản xạ toàn phần là gì? Xảy ra trong điều kiện nào?Tiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦNI. SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG VÀO MÔI TRƯỜNG CHIẾT QUANG KÉM HƠN . (n1 > n2 )1. Thí nghiệm : Xét trường hợp n1 > n2:Hãy quan sát hiện tượng khúc xạ ánh sáng truyền từ khối nhựa trong suốt (môi trường 1) ra ngoài không khí (môi trường 2)Xác định pháp tuyến, tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc khúc xạHãy cho biết tai sao ở mặt cong của bán trụ, chùm tia tới hẹp truyền theo phương bán kính lại truyền thẳng?Tia sáng có i = 00 , nên truyền thẳng Khi ánh sáng truyền từ môi trường chiết quang hơn (nhựa trong suốt) sang môi trường chiết quang kém hơn (không khí) thì có phải lúc nào cũng có chùm tia khúc xạ không? Hiện tượng sẽ xảy ra như thế nào ?irighNN’n2 n1r = 900I Thay đổi độ nghiêng của chùm tia tới (thay đổi góc tới i) ? Hãy so sánh r với i và sự thay đổi của chúng?Hãy quan sát hiện tượng xảy ra nếu ta tăng góc tới và quan sát chùm tia khúc xạ .Khi i tăng thì r cũng tăng, nhưng r luôn lớn hơn iĐộ sáng của tia khúc xạ mờ đi, độ sáng của tia phản xạ sáng dần lênĐến một lúc nào đó (i = igh ) thì góc khúc xạ bằng 900 , tia khúc xạ đi là là mặt phân cách giữa hai môi trường Khi i > igh thì không còn tia khúc xạ nữa, toàn bộ chùm sáng tới bị phản xạ hoàn toànTiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦNI. SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG VÀO MÔI TRƯỜNG CHIẾT QUANG KÉM HƠN . (n1 > n2 )1. Thí nghiệm : Xét trường hợp n1 > n2:Góc tới Chùm tia khúc xạChùm tia phản xạNhỏCó giá trị đặc biệt igh Có giá trị lớn hơn giá trị igh Lệch xa pháp tuyến (so với tia tới) Rất sáng Gần như sát mặt phân cách Rất mờ Không còn Rất mờ Rất sáng Rất sángTiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦNI. SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG VÀO MÔI TRƯỜNG CHIẾT QUANG KÉM HƠN1. Thí nghiệmVậy góc giới hạn phản xạ toàn phần được xác định như thế nào ?2. Góc giới hạn phản xạ toàn phầnKhi i tăng thì r tăng nhưng r > iKhi i = igh thì r = 900 Áp dụng công thức định luật khúc xạ ánh sáng ta có thể tính Sini gh= ?Tiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦNI. SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG VÀO MÔI TRƯỜNG CHIẾT QUANG KÉM HƠNVậy thế nào là hiện tượng phản xạ toàn phần?Phản xạ toàn phần xảy ra ở đâu ?II. HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ TOÀN PHẦN1. Định nghĩa : Phản xạ toàn phần là hiện tượng phản xạ toàn bộ tia sáng tới, xảy ra ở mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt .2. Điều kiện để có phản xạ toàn phần:- Ánh sáng truyền từ một môi trường tới môi trường chiết quang kém hơn. n1 > n2Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn : i ≥ ighIII. ỨNG DỤNG CỦA HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ TOÀN PHẦNTiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦN1. Cáp quang là gì ? Cáp quang là bó sợi quang. Mối sợi quang là một dây trong suốt có tính dẫn sáng nhờ phản xạ toàn phần .2. Cấu tạo(lõi)Cấu tạo củasợiquangn2n1Hãy quan sát hình vẽ 27.7 SGK trang171H 27 . 7 Sợi quang gồm hai phần chính Phần lõi trong suốt bằng thủy tinh siêu sạch có chiết suất lớn (n1) Phần vỏ bọc cũng trong suốt, bằng thủy tinh có chiết suất (n2) nhỏ hơn phần lõi3.Công dụng vì nó có một số các ưu điểm sau:+ Cáp quang được sử dụng rộng rãi trong việc truyền thông tin-Dung lượng tín hiệu lớn-Nhỏ, nhẹ, dễ vận chuyển, dễ uốn cong-Không bị nhiễu, tính bảo mật caoÍt có rủi ro xảy ra như cháy , nổ+ Cáp quang còn được sử dụng để nội soi trong y họcIII. ỨNG DỤNG CỦA HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ TOÀN PHẦNTiết 51 : PHẢN XẠ TOÀN PHẦN1. Cáp quang là gì ?2. Cấu tạoS1. Hiện tượng phản xạ toàn phầnPhản xạ toàn phần là hiện tượng phản xạ toàn bộ tia sáng tới, xảy ra ở mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt2. Điều kiên để có phản xạ toàn phần Ánh sáng truyền từ một môi trường tới môi trường chiết quang kém hơn . Góc tới lớn hơn hoặc bằng góc giới hạn n2 480 . Chọn DGiao nhiệm vụ về nhà Học phân ghi nhớ và trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK trang 172 Làm các BT 5, 6, 7, 8 SGK trang 172, 173và BT 27-2, 27-9 SBTVL 11 Ôn tập toàn bộ chương 6 và xem lại các BT đã chữa. Giờ sau tổng kết chương 6 .Bài học hôm nay đến đây kết thúc. Cảm ơn các thầy cô cùng các em.Trong bài có tham khảo một số kiến thức của đồng nghiệp . Khi dạy kết hợp với bộ thí nghiệm biểu diễn quang hình học trong các slide có phần thí nghiệm .