Bài soạn Đại số 9 Tiết 62 - Vũ Mạnh Tiến

NS: NG: Tiết 62 Bài 8 Giải bài toán bằng cách lập phương trình 1. Mục tiêu 1.1. Kiến thức: Nắm được cách giải bài toán bằng cách lập phương trình 1.2. Kĩ năng: HS biết chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn. Biết phân tích mối quan hệ giữa các đại lượng để lập phương trình bài toán. 1.3. Thái độ: Thấy được ứng dụng của toán học trong một số trường hợp thực tế. 2. Chuẩn bị của GV và HS - Đồ dùng: bảng phụ, máy tính bỏ túi. - Tài liệu: SGK, SBT, SGV 3. Phương pháp: Giải quyết vấn đề, giảng giải, phân tích , tổng hợp. GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng cá nhân. 4. Tiến trình dạy học 4.1. ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số 4.2. Kiểm tra bài cũ ? Để giải bài toán bằng cách lập phương trình ta phải làm những bước nào ? HS nêu ba bước thực hiện : Bước 1 : Lập phương trình – Chọn ẩn số, đặt điều kiện thích hợp cho ẩn. – Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết. – Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng. Bước 2 : Giải phương trình. Bước 3 : Đối chiếu điều kiện. Trả lời bài toán. 4.3. Bài mới *Hoạt động 1: GV: đưa ra ví dụ HS: một HS đọc to đề bài ? Em hãy cho biết bài toán này thuộc dạng nào? HS: thuộc loại năng suất ? Ta cần phân tích những đại lượng nào? HS: Ta cần phân tích các đại lượng: số áo may trong 1 ngày,thời hạn may số áo. GV kẻ bảng phân tích đại lượng trên bảng, yêu cầu HS lên bảng điền HS kẻ bảng phân tích đại lượng vào vở Ví dụ: (57 - SGK) Số áo may trong 1 ngày Số ngày Số áo may Kế hoạch x (áo) 3000x (ngày) 3000 (áo) Thực hiện x + 6 (áo) 2650x+6 (ngày) 2650 (áo) ĐK: x > 0 GV yêu cầu HS nhìn vào bảng phân tích, trình bày bài toán HS trình bày như bài giải SGK GV yêu cầu một HS lên giải phương trình và trả lời bài toán. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm làm ?1 HS hoạt động theo nhóm GV kiểm tra các nhóm làm việc, trợ giúp các nhóm khi cần thiết HS: đại diện một nhóm trình bày bài GV nhận xét bổ sung. Ta có phương trình: 3000x-5=2650x+6 Giải phương trình ta được x1 = 100 (TM ĐK) x2 = -36 (loại) Trả lời: Theo kế hoạch, mỗi ngày xưởng phải may xong 100 chiếc áo. ?1: Gọi chiều rộng của mảnh đất là x (m) Đk: x > 0 Chiều dài của mảnh đất là (x + 4) (m) Diện tích của mảnh đất là 320m2, ta có phương trình: x(x + 4) = 320 Û x2 + 4x – 320 = 0. D’ = 4 + 320 = 324 = 18. x1 = –2 + 18 = 16 (TMĐK) x2 = –2 – 18 = –20 (loại) Vậy, chiều rộng của mảnh đất là 16m, chiều dài của mảnh đất là 16 + 4 = 20(m) 4.4. Củng cố HS: một HS đọc to đề bài GV: Hãy chọn ẩn số và lập phương trình bài toán. GV yêu cầu HS giải phương trình, một HS lên bảng trình bày. ? Cả hai nghiệm này có nhận được không? Bài 42/SGK – 58 (Đề bài bảgn phụ) Một HS đọc to đề bài. GV hướng dẫn HS phân tích đề bài. – Chọn ẩn số. – Bác Thời vay ban đầu 2 000 000đ, vậy sau một năm cả vốn lẫn lãi là bao nhiêu ? – Số tiền này coi là gốc để tính lãi năm sau. Vậy sau năm thứ hai, cả vốn lẫn lãi là bao nhiêu ? – Lập phương trình bài toán. – Giải phương trình. Bài 43/SGK – 58 (Đề bài bảng phụ) GV yêu cầu HS phân tích bảng các đại lượng. HS phân tích bảng các đại lượng vào vở, một HS lên bảng điền. GV yêu cầu một HS trình bày miệng bài toán đến lập phương trình. – Trả lời bài toán Bài 44/SGK - 58 GV yêu cầu HS chọn ẩn và lập phương trình bài toán GV: hãy trả lời bài toán . Bài 41/SGK-58 Gọi số nhỏ là x => số lớn là (x + 5) Tích của hai số bằng 150. Vậy ta có phương trình: x(x + 5) = 150 ↔ x2 + 5x - 150 = 0 ∆=25 x1=-5+252=10 x2=-5-252=-15 Trả lời: nếu một bạn chọn số 10 thì bạn kia phải chọn số 15. Nếu một bạn chọn số -15 thì bạn kia phải chọn số -10 Bài 42/SGK - 58 – Gọi lãi xuất cho vay một năm là x% (ĐK : x > 0). – Sau một năm cả vốn lẫn lãi là : 2 000 000 + 2 000 000.x% = 2 000 000 (1 + x%) = 20 000 (100 + x) – Sau năm thứ hai, cả vốn lẫn lãi là : 20 000 (100 + x) + 20 000 (100 + x) x% = 20 000 (100 + x) (1 + x%) = 200 (100 + x)2 – Sau năm thứ hai, bác Thời phải trả tất cả 2 420 000đ ; ta có phương trình 200 (100 + x)2 = 2 420 000. Û (100 + x)2 = 12 100. Û |100 + x| = 110. * 100 + x = 110 x1 = 10 * 100 + x = –110 x2 = –210 (loại) Lãi suất cho vay hàng năm là 10%. Bài 43/SGK - 58 v t s Lúc đi x (km/h) 120km Lúc về x – 5 (km/h) 125km ĐK : x > 5 Vì thời gian về bằng thời gian đi, vậy ta có phương trình : 120 (x – 5) + x (x – 5) = 125x Û 120x – 600 + x2 – 5x – 125x = 0 Û x2 – 10x – 600 = 0. D = 625 ị = 25. x1 = 5 + 25 = 30 (TMĐK) x2 = 5 – 25 = –20 (loại) Vận tốc của xuồng lúc đi là 30km/h Bài 44/SGK - 58 Gọi số phải tìm là x. Theo đề bài ta có phương trình: x2-12.x2=12↔x24-14-12=0 ↔x2-x-2=0 => x1 = -1 ; x2 = 2 Trả lời: số phải tìm là (-1) hoặc 2. 4.5. Hướng dẫn về nhà - Bài tập về nhà 42,43,45,46,47 (58,59-SGK) - GV lưu ý HS: Với các dạng toán có 3 đại lượng trong đó có một đại lượng bằng tích của hai đại lượng kia ( toán chuyển động, toán năng suất, dài rộng diện tích...) nên phân tích các đại lượng bằng bảng thì dễ lập phương trình bài toán. 5. Rút kinh nghiệm