Bài soạn môn Địa lý 10 - Bài 9: Tác động của ngoại lực đến bề mặt địa hình của trái đất

Ngày soạn :01/10/2007 Tuần :05 Ngày giảng : Tiết :09 Lớp :10 / Ban : A,B BÀI 9 TÁC ĐỘNG CỦA NGOẠI LỰC ĐẾN BỀ MẶT ĐỊA HÌNH CỦA TRÁI ĐẤT I / MỤC TIÊU : 1/ Kiến thức :Hiểu khái niệm ngoại lực, nguyên nhân sinh ra và các tác nhân ngoại lực .Trình bày được khái niệm về qúa trình phong hóa.Phân biệt được phong hoá lí và hoá học, phong hoá sinh học . 2/ Kĩ năng : Quan sát và nhận xét tác động của các qúa trình phong hoá đến địa hình bề mặt trái đất qua tranh ảnh, hình vẽ, băng đĩa. 3/ Thái độ :Có ý thức bảo vệ và giữ gìn cảnh quan tự nhiên, tránh các tác nhân ngoại lực gây tác động xấu đến địa hình bề mặt Trái đất. II / CHUẨN BỊ : 1/ Giáo viên :Tranh ảnh hoặc băng đĩa hình thể hiện các tác động của các quá trình ngoại lực .Bản đồ tự nhiên thế giới . 2/ Học sinh :Giấy và dụng cụ để làm việc nhóm . III / HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1/ Ổn định lớp & Kiểm tra bài cũ : 2/ Bài mới : a/ Mở bài : - Nêu hình dạng TĐ trên thực tế ,do tác động đồng thời của Nội lực và Ngoại lực. Vậy ngoại lực là gì ? Ngoại lực khác Nội lực ở điểm nào ? b/ Tiến trình bài mới : Thời lượng Hoạt động của Giáo viên & Học sinh Kiến thức cơ bản 5 phút 10 phút 10 phút 10 phút HĐ 1 : Cả lớp : Quan sát tranh ảnh về sự tác động của gió, mưa, nước chảy+ mục I sgk : - Nêu khái niệm ngoại lực ? - Nguyên nhân sinh ra ngoại lực ? Ví dụ thực tế ? - Ngoại lực có tác động đến địa hình ntn ? HĐ 2 : Cặp/ Nhóm : ¯ Bước 1 :Xem mục II.1.sgk + hình 9.1 + tranh ảnh tìm hiêu về phong hoá lí học : - Các loại đá có cấu trúc đồng nhất không ? - Thay đổi đột ngột của nhiệt độ tại sao đá bị vỡ ra ? - Sự lớn lên của rể cây có ảnh hưởng ntn đến đá ? - Tại sao ở hoang mạc phong hoá lí học lại phát triển ? - Vậy phong hoá lí học là gì ? ¯ Bước 2 : Hs trình bày, Gv chuẩn kiến thức . HĐ 3 : Cặp/Nhóm : Gv nêu các đá và khoáng vật có thành phần hoá học khác nhau : Si02 ( Thạch anh ), Fe03 ( Hêmatít ),H2Si03, H4Si04( Silisát ) ¯ Bước 1 : kiến thức về hoá học + tranh ảnh + băng hình + Sgk : + Nêu một vài phản ứng HH sẽ xảy ra với một số khoáng vật ? + Nêu ví dụ của nước làm biến đổi thành phần HH của đá và khoáng vật tạo nên dạng địa hình Cacxtơ độc đáo ở nước ta ? ¯ Bước 2 : HS trình bày, Gv chuẩn kiến thức . HĐ 4 : Cá nhân / Cả lớp : Xem hình 9.3 + kiến thức HH nêu tác động của sinh vật bằng con đường cơ giới và hoá học ? + Ví dụ sự lớn lên của rể cây có tác động ntn ? + Sinh vật bài tiết các chất khí ? Các axít hữu cơ tác động ntn ? ¯ Kết luận : + Quá trình phong hoá là gì? + Có mấy loại phong hoá ? Phân biệt các loại ? + Các sản phẩm do phong hoá có xu hướng di chuyển ntn ? I/ Ngoại lực : - Khái niệm ( Sgk ) - Nguyên nhân chủ yếu :do nguồn năng lượng bức xạ của MT . II/ Tác động của ngoại lực : 1/ Qúa trình phong hoá : a/ Phong hoá lí học : + Khái niệm : ( Sgk ) + Kết qủa : đá bị nứt vỡ, thay đổi kích thước, không thay đôỉ thành phần hóa học . + Nguyên nhân : do thay đổi nhiệt độ đột ngột, sự đóng băng, tác động của sinh vật. b/ Phong hoá hoá học : + Khái niệm : ( Sgk ) + Kết qủa : đá và khoáng vật bị phá huỷ,biến đổi thành phần và tính chất hoá học . + Nguyên nhân : do tác động của các chất khí, nước, những chất khoáng hòa tan trong nước, các chất do sinh vật bài tiết . c/ Phong hóa sinh học : + Khái niệm : ( Sgk ) + Kết qủa : phá huỷ đá và các khoáng vật cả về mặt cơ giới và hoá học. + Nguyên nhân : do sự lớn lên của rể cây, sự bài tiết của sinh vật . ¯ QT phong hoá là sự phá huỷ làm thay đổi đá, khoáng vật về kích thước và thành phần hoá học .Có 3 loại phong hoá . IV / ĐÁNH GÍA : ( 5 – 7 phút ) - Ngoại lực là gì ? Nguồn năng lượng sinh ra ngoại lực ? Vì sao nói nguồn năng lượng chủ yếu sinh ra ngoại lực là nguồn năng lượng của bức xạ Mặt trời . - Lập bảng so sánh các quá trình phong hoá : Các quá trình phong hoá Khái niệm Tác nhân chủ yếu Kết qủa V / HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI : HS làm các câu hỏi và bài tập : 1,2,3 – Sgk – trang 34 . Chuẩn bị bài 9 ( tiếp theo ) – Sgk – trang 35 . -------------------------&-----------------------------