Bài soạn môn Địa lý lớp 10 - Bài 36: Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên

Bài 36 Vấn đề khai thác thế mạnh ở Tây Nguyên I- Mục tiêu bài học Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức - Biết được vị trí và hình dạng lãnh thổ của vùng - Biết được những khó khăn, thuận lợi và triển vọng của việc phát huy các thế mạnh nhiều mặt của Tây Nguyên, đặc biệt là về phát triển cây công nghiệp lâu năm, lâm nghiệp và khai thác nguồn thủy năng - Trình bày được các tiến bộ về mặt KT-XH của Tây Nguyên gắn liền với việc khai thác các thế mạnh của vùng, những vấn đề KT-XH và môi trường với việc khai thác các thế mạnh này. 2. Kĩ năng: - Củng cố các kĩ năng sử dụng bản đồ, biểu đồ, lược đồ, sưu tầm và xử lí các thông tin bài học - Rèn luyện kĩ năng trình bày và báo cáo các vấn đề KT-XH của một vùng 3. Thái độ Thêm yêu quê hương Tổ quốc, đồng thời xác định tinh thần học tập nghiêm túc để xây đựng và bảo vệ Tổ Quốc. Ii- phương tiện dạy học - Atlát địa lí Việt Nam - Các số liệu liên quan tới bài học - Bản đồ tự nhiên, KT – XH Tây nguyên Iii- hoạt động dạy học 1, ổn định tổ chức lớp 2, Kiểm tra bài cũ 3, Bài mới Khởi động: GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh về cồng chiêng Tây Nguyên và cho biết những hiểu biết của mình về không gian văn hóa cồng chiêng. Gv giới thiệu thêm về văn hóa cồng chiêng và tiềm năng, triển vọng phát triển KT-XH của Tây Nguyên à vào bài Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính Hoạt động 1: tìm hiểu đặc điểm lãnh thổ và vị trí của vùng Hình thức: cá nhân - Gv yêu cầu HS quan sát lược đồ vị trí của vùng Tây Nguyên và trả lời các câu hỏi theo dàn ý: + Xác định vị trí của Tây Nguyên + kể tên các tỉnh trong vùng + Đánh giá ý nghĩa của vị trí địa lí đối với sự phát triển KT-XH của vùng Một số HS trình bày, các HS khác nhạn xét, bổ sung, GV chuẩn kiến thức Hoạt động 2: Cặp – tìm hiểu các thế mạnh và hạn chế của vùng. Bước 1: GV yêu cầu HS đọc các thông tin trong SGK và dựa vào hiểu biết của mình, tim ra các thế mạnh và hạn chế của vùng Tây Nguyên Bước 2: GV hướng dẫn các chi tiết cần tìm hiểu, từng cặp HS trao đổi, thảo luận Bước 3: GV gọi một số HS trình bày kết quả tìm hiểu, nhận xét và tổng kết. Hoạt động 3: Cả lớp – Tìm hiểu về việc phát triển cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên. Bước 1: GV yêu cầu HS đọc SGK, kết hợp atlat địa lí VN và các bảng số liệu để thực hiện 2 nhiệm vụ: - Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu những điều kiện thuận lợi của Tây Nguyên để phát triển cây công nghiệp lâu năm. - Nhiệm vụ 2: Hoàn thành bảng: Cây công nghiệp % diện tích s/v cả nước % sản lượng s/v cả nước Phân bố Hoạt động 4: Cả lớp – Tìm hiểu việc phát triển công nghiệp khai thác và chế biến lâm sản ở Tây Nguyên. ? Hiện trạng của công nghiệp khai thác và chế biến lâm sản ở Tây Nguyên như thế nào? ? Hởu quả của quá trình đó ra sao? ? Tây nguyên cần có những biện pháp gì để khắc phục tình trạng đó HS trả lời theo những gợi ý trên. Giáo viên bổ sung và chuẩn kiến thức. Hoạt động 5: Cặp – Tìm hiểu về khả năng, ý nghĩa của việc khai thác thủy năng kết hợp với thủy lợi ở Tây Nguyên. Bước 1: GV yêu cầu HS đọc sách giáo khoa, kết hợp với kiến thức, thông tin bản thân, hoàn thiện bảng sau: Sông Nhà máy thủy điện – công suất ý nghĩa Đã xây dựng Đang xây dựng Xê xan Xrê pôk Đồng Nai Bước 2: GV hướng dẫn HS hoàn thiện nội dung bảng Bước 3: Hs trình bày, GV tổng kết nội dung 1. Khái quát chung a. Vị trí địa lí và lãnh thổ: Tây Nguyên bao gồm có 5 tỉnh là Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lawk, Đăk Nông Và Lâm Đồng. Tiếp giáp: duyên hải Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ, Campuchia và Lào. Đây là vùng duy nhất ở nước ta không giáp biển. ->>Thuận lợi giao lưu liên hệ với các vùng có vị trí chiến lược về an ninh, quốc phòng và xây dựng kinh tế. b. Các thế mạnh và hạn chế của vùng: * Thế mạnh: - Đất bazan giàu dinh dưỡng với diện tích lớn nhất cả nước - Khí hậu cận xích đạo, có sự phân hóa theo cộ cao - Diện tích rừng và đô che phủ của rừng cao nhất nước - Có quặng boxit với trũ lượng hàng tỉ tấn - Trữ năng thủy điện tương đối lớn - Có nhiều dân tộc thiểu số với nền văn hóa độc đáo và kinh nghiệm sản xuất phong phú * Khó khăn: - Mùa khô gay gắt, thiếu nước nghiêm trọng cho sản xuất và đời sống - Thiếu lao động lành nghề - Mức sống của nhân dân còn thấp - Cơ sở hạ tầng còn thiếu 2. Phát triển cây công nghiệp lâu năm: - Là vùng có nhiều tiềm năng phát triển cây công nghiệp + Khí hậu có tính chất cận xích đạo nóng ẩm quanh năm. + Có các cao nguyên xếp tầng đất đỏ ba dan + Thu hút được nhiều lao động, cơ sở chế biến được cải thiện - Hiện trạng sản xuất và phân bố 3. Khai thác và chế biến lâm sản: a. Hiện trạng - Là vùng giàu có về tài nguyên rừng so với các vùng khác trên cả nước - Nạn phá rừng ngày càng gia tăng b. Hậu quả - Giảm sút nhanh lớp phủ rừng và trữ lượng gỗ - Đe dọa môi trường sống của các loài động vật - Hạ mức nước ngầm vào mùa khô c. Biện pháp : khai tác hợp lí tài nguyên rừng. 4. Khai thác thủy năng kết hợp với thủy lợi: * ý nghĩa: - Phát triển ngành công nghiệp năng lượng - Đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng cho các nhà máy luyện nhôm - Cung cấp nước tưới vào mùa khô, tiêu nước vào màu mưa - Phát triển du lịch, nuôi trồng thủy sản. iv- Đánh giá - HS trả lời các câu hỏi cuối bài và hoàn thành các bàu tập. v- hoạt động nối tiếp - Học bài cũ và đọc trước Bài 38: Thực hành: vi- rút kinh nghiệm sau giờ dạy . . . . .