Bài soạn môn học Địa lý 10 - Bài 36: Vai trò - Đặc điểm - các nhân tố ảnh hưởng đến giao thông vận tải

Ngày soạn :19.03.2008 Tuần :27 Ngày giảng : Tiết :44 Lớp : 10 Ban :A,B BÀI 36: VAI TRÒ-ĐẶC ĐIỂM-CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIAO THÔNG VẬN TẢI I / MỤC TIÊU : 1/ Kiến thức :Trình bày được vai trò, đặc điểm và các chỉ tiêu để đánh giá GTVT. Nhận biết được ảnh hưởng của các nhân tố tác động đến sự phát triển và phân bố của GTVT. 2/ Kĩ năng :phân tích Mqh nhân qủa và Mqh qua lại giữa các hiện tượng Kt-Xh. Biết liên hệ thực tế địa phương. 3/ Thái độ :Có ý thức xây dựng và bảo vệ các phương tiện, công trình GTVT; chấp hành đúng luật ATGT. II / CHUẨN BỊ : 1/ Giáo viên :Bản đồ GTVT, tự nhiên VN,TG.Một số tranh ảnh về GTVT của TG và VN 2/ Học sinh :các tranh ảnh về phương tiện, công trình GTVT đã chuẩn bị. III / HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1/ Ổn định lớp & Kiểm tra bài cũ ( trắc nghiệm ) 2/ Bài mới : a/ Mở bài :GTVT thuộc khu vực kinh tế nào? Giới thiệu các phương tiện vận tảiE biểu hiện nội dung gì? Treo bản đồ GTVT VN ( vùng Đông Bắc,vùng Tây Nguyên E giới thiệu bài. b/ Tiến trình bài mới : Thời lượng Hoạt động của Giáo viên & Học sinh Kiến thức cơ bản 5 Phút 10 Phút 7 Phút 7 phút 5 phút HĐ1: cả lớp: Sử dụng tranh ảnh-HS nêu vai trò-nêu ví dụ minh họa cho từng vai trò? ¯Gv nêu câu hỏi: -Tại sao nói để phát triển Kt-Vh-Xh? -Tại sao nói GTVT có vai trò củng cố tính? -Tìm ví dụ đểC/minh tiến bộ của GTVT có vai trò thay đổi phân bố SX và dân cư? -Dựa vào kiến thức Lịch sử để C/minh GTVT có vai trò trong bảo về Tổ quốc? HĐ2: Cá nhân/Cặp: ¯ Bước 1:phân biệt khối lượng vận chuyển và luân chuyển? ¯ Bước 2: Lấy ví dụ minh họa cho KHVC và KLLC của 2 loại hình GTVT? ¯ Bước 3: HS trình bày/ GV chuẩn kiến thức và so sánh KHVC và KLLC.E chuyển ý II. HĐ3: Nhóm: ¯ Bước 1: -Nhóm 1: (VTĐL-ĐH) chứng minh và lấy ví dụ minh họa? -Nhóm2:(ĐH-KH) chứng minh và lấy ví dụ minh họa( dựa vào tranh ảnh về cầu đường bộ và đường sắt- hầm xuyên biển –hầm đường bộ) -Nhóm 3: dựa vào kinh nghiệm-thực tế –nêu ví dụ để thấy rõ ảnh hưởng của TT-KH? ¯Bước 2: đại diện nhóm trình bày/GV chuẩn kiến thức và đặt phát vấn: -Kể một số phương tiện vận tải đặc trưng của các vùng: hoang mạc-quần đảo-gần cực? -Mangk lưới sông ngòi dày đặc của nước tacó ảnh hưởng ntn đến ngành GTVT? HĐ4: Nhóm: ¯Bước 1: các nhóm cùng phân tích tác động của Công nghiệp: -Các ngành CN là khách hàng. -Các ngành CN nào và tác động của ngành đó đến GTVT ntn? EKết luận về sự phân bố và phát triển của các ngành -> Quyết định đến GTVT. ¯Bước 2: đại diện nhóm trình bày/GV chuẩn kiến thức và yêu cầu dựa vào Bđồ GTVT VN: -NX mạng lưới GTVT ở Tây Nguyên và ĐBSH:giải thích sự khác biệt? -Xác định các tuyến GTVT nối liền ĐNB và ĐBSCL:nêu các mặt hàng qua lại 2 chiều? EKết luận về vai trò của các ngành kinh tế quốc dân. HĐ5: Cả lớp: ¯Chỉ trên bản đồ tuyến QL1 nối Bắc-Nam: mô tả nhu cầu sinh hoạt Bắc – Nam.Xem ảnh về các nhà ga-bến xe-bến phà-bến cảng-sân bay. ¯Xem ảnh các phương tiện vận tải thành phố:ôtô du lịch-xe buýt-tàu điện ngầmEhình thành khái niệm GTVT thành phố. I/ Vai trò và đặc điểm: 1/ Vai trò: -Giúp cho các quá trình SX của XH -Phục vụ nhu cầu sinh hoạt của -Thực hiện các mối quan hệ kt-xh -Thúc đẩy hoạt động kt-vh-xh vùng -Tăng cường sức mạnh quốc fòng. 2/ Đặc điểm: -Sphẩm là sự vận chuyển người và hàng hóa. -Chỉ tiêu đánh giá: +KLVC (số tấn, số hành khách) +KHLC ( Người/Km,Tấn/Km ) II/ Các nhân tố ảnh hưởng: 1/ Các điều kiện tự nhiên: -VTĐL-ĐH: qui định sự có mặt và vai trò của 1 số loại hình GTVT. -ĐH-KH: ảnh hưởng đến công tác thiết kế thi công và chi phí xây dựng. -TT-KH ảnh hưởng đến hoạt động của các phương tiện vận tải. 2/ Các điều kiện KT-XH: -Sự phát triển và phân bố các ngành kinh tế quyết định đến sự -Sự phân bố dân cư, đặc biệt là các thành phố lớn, chùm đô thị ảnh hưởng sâu sắc đến vận tải hành khách. IV / ĐÁNH GÍA : 1/. BiĨu hiƯn nµo sau ®©y chøng tá ®iỊu kiƯn tù nhiªn ¶nh h­ëng chđ yÕu ®Õn c«ng t¸c thiÕt kÕ vµ khai th¸c c¸c c«ng tr×nh giao th«ng vËn t¶i: a. §Þa h×nh nĩi cao hiĨm trë ph¶i lµm ®­êng hÇm xuyªn qua nĩi.b. N¬i mËt ®é s«ng suèi dµy, ph¶i x©y dùng nhiỊu cÇu. c.. Vïng cã nhiỊu b·o, sãng thÇn ®ßi hái c«ng tr×nh giao th«ng ph¶i rÊt kiªn cè.d. TÊt c¶ ®Ịu ®ĩng. 2/ Ho¹t ®éng cđa c¸c ph­¬ng tiƯn vËn t¶i chÞu ¶nh h­ëng s©u s¾c cđa: a. Thđy v¨n. b. KhÝ hËu vµ thêi tiÕt. c. §Þa h×nh. d. TÊt c¶ ®Ịu ®ĩng. 3/ T×nh h×nh ph©n bè cđa c¸c c¬ së c«ng nghiƯp, tr×nh ®é ph¸t triĨn kinh tÕ cđa c¸c vïng, quan hƯ kinh tÕ gi÷a n¬i s¶n xuÊt vµ n¬i tiªu thơ cã tÝnh quy ®Þnh ®èi víi: a. MËt ®é m¹ng l­íi giao th«ng vËn t¶i. b. C¸c lo¹i h×nh vËn t¶i. c. H­íng vµ c­êng ®é cđa c¸c luång vËn chuyĨn. d. TÊt c¶ ®Ịu ®ĩng. 4/. Sù ph¸t triĨn cđa ngµnh c«ng nghiƯp c¬ khÝ vËn t¶i, c«ng nghiƯp x©y dùng cho phÐp: a. T¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cđa ngµnh giao th«ng vËn t¶i. b. T¨ng c­êng khèi l­ỵng vËn chuyĨn cđa ngµnh giao th«ng vËn t¶i. c. T¨ng c­êng kh¶ n¨ng vËn chuyĨn ®Õn vïng s©u, vïng xa. d. T¨ng c­êng n¨ng lùc kh¾c phơc c¸c khã kh¨n cđa tù nhiªn g©y ra. 5/ Lo¹i h×nh giao th«ng vËn t¶i thµnh phè ngµy cµng ph¸t triĨn m¹nh, b¾t nguån tõ: a. Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa. b. Sù ph¸t triĨn c¸c thµnh phè lín. c. Sù h×nh thµnh c¸c chïm ®« thÞ. d. b + c ®ĩng. V / HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI : Làm câu hỏi số 1 và số 3 –sgk-trang 141. -------------------------&----------------------------