Bài soạn môn học Địa lý 10 - Tiết 49 - Bài 41: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên

CHƯƠNG X : MÔI TRƯỜNG VÀ SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Tiết 49.Bài 41. MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN I.MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau bài học,HS cần : - Hiểu khái niệm môi trường, phân biệt được các loại môi trường. - Biết chức năng của môi trường; phân tích được vai trò của môi trường đối với sự phát triển của xã hội loài người. - Hiểu khái niệm tài nguyên thiên nhiên; biết các cách phân loại tài nguyên. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC - Sơ đồ môi trường sống của con người và phân loại tài nguyên thiên nhiên - Tranh ảnh hoặc băng đĩa hình về môi trường và tài nguyên thiên nhiên, vấn đề khai thác.sử dụng , bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Kiểm tra bài cũ : Câu 1,2 SGK 2. Mở bài: Môi trường tuy không có vai trò quyết định đến sự phát triển của xã hội, song môi trường cùng với các loại tài nguyên thiên nhiên lại có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người. Môi trường là gì ? Tài nguyên thiên nhiên là gì?... Bài mới Hoạt đông của GV và HS Nội dung chính Phương án 1 HĐ 1: HS làm việc cá nhân Bước 1:HS đọc mục 1 và dựa vào sơ đồ, trả lời các câu hỏi : 1) Môi trường là gì? 2) Môi trường sống của con người là gì?Môi trường sống bao gồm các loại môi trường nào? Bước 2: -HS trình bày các nội dung đã tìm hiểu. -GV tóm tắt và chuẩn xác kiến thức. -GV hỏi: Sự khác nhau giữa môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo là ở điểm nào? - GV giải thích về vị trí của con người trong sinh quyển. HĐ 2: Cả lớp -GV hỏi: Hãy nêu các chức năng chính của môi trường và cho dẫn chứng chứng minh. -GV giải thích về vai trò của môi trường địa lí HĐ 3:Cặp /nhóm Bước 1: HS dựa vào mục III và vốn hiểu biết - Nêu khái niệm về tài nguyên thiên nhiên và cách phân loại TNTN. - Tìm ví dụ chứng minh rằng trong lịch sử phát triển của xã hội loài người, số lượng các loại tài nguyên được bổ sung không ngừng. - Lấy ví dụ về loại tài nguyên không khôi phục được, tài nguyên khôi phục được và tài nguyên không bị hao kiệt. - Cho biết vì sao phải sử dụng tài nguyên khoáng sản một cách tiết kiệm và phải bảo vệ môi trường? Bước 2: HS trình bày kết quả, GV giải thích thêm và giúp HS hoàn thiện kiến thức. Phương án 2: HS làm việc theo nhóm - GV chia HS trong lớp thành nhiều nhóm nhỏ và giao cho một nửa số nhóm tìm hiểu về môi trường, một nửa số nhóm còn lại tìm hiểu về tài nguyên thiên nhiên. - GV yêu cầu mỗi cá nhân trong nhóm làm việc độc lập, sau đó thảo luận nhóm (dựa vào nội dung phiếu học tập). Kết quả thảo luận nhóm có thể điền vào phiếu học tập hoặc ghi ra giấy riêng -HS báo cáo kết quả thảo luận (đại diện một vài nhóm) và góp ý bổ sung cho nhau. GV tóm tắt, chuẩn xác kiến thức. Sau mỗi phần,GV đặt thêm các câu hỏi cho HS, đồng thời giải thích, bổ sung thêm kiến thức cần thiết. I. Môi trường - Môi trường xung quanh hay môi trường địa lí là môi trường bao quanh trái đất, có quan hệ trực tiếp tới sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người. - Môi trường sống của con người (SGK) bao gồm môi trường tự nhiên, MT xã hội và MT nhân tạo. - MT tự nhiên xuất hiện trên Trái Đất không phụ thuộc vào con người và phát triển theo qui luật riêng của nó. - MT nhân tạo là kết quả lao động của con người, tồn tại hoàn toàn phụ thuộc vào con người. - Con người là sinh vật đặc biệt, có tác động làm biến đổi tự nhiên. II. Chức năng của môi trường. Vai trò của môi trường đối với sự phát triển của xã hội loài người - Môi trường địa lí có 3 chức năng chính (SGK) - Môi trường địa lí có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người, nhưng không có vai trò quyết định đến sự phát triển của xã hội. III. Tài nguyên thiên nhiên - Khái niệm tài nguyên thiên nhiên (SGK) - Có nhiều cách phân loại tài nguyên: + Theo thuộc tính tự nhiên. + Theo công dụng kinh tế. + Theo khả năng có thể bị hao kiệt. - Theo khả năng có thể bị hao kiệt: + Tài nguyên có thể bị hao kiệt gồm tài nguyên khôi phục được và tài nguyên không khôi phục được. + Tài nguyên không bị hao kiệt. IV. ĐÁNH GIÁ 1. Khoanh tròn chỉ một chữ cái in hoa đứng trước ý đúng trong các câu sau: Môi trường sống của con người là: A. Tất cả hoàn cảnh bao quanh con người, có ảnh hưởng đến sự sống và phát triển của con người. B. Tất cả hoàn cảnh bao quanh con ngươì, có ảnh hưởng đến sự sống và phát triển của con người,đến chấtlượng cuộc sống của con người. C. Không gian bao quanh Trái Đất, có quan hệ trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người. 2. Sắp xếp các tài nguyên trong ngoặc (Nước , đất, khoáng sản, thực vật, khộng khí) vào mỗi loại cho đúng: -Loại tài nguyên không phục hồi được -Loại tài nguyên khôi phục được.. -Loại tài nguyên không bị hao kiệt 3. Câu nói sau đây đúng hay sai? Vì sao? “Môi trường địa lí có vai trò quyết định đến sự phát triển của xã hội”. V. PHỤ LỤC Phiếu học tập của phương án 2 Phiếu số 1 1. Môi trường là gì? .. 2.Môi trường sống của con người là gì? .. 3. Các loại môi trường sống? Sự khác nhau giữa môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo? .. 4. Các chức năng của môi trường địa lí? .. 5. Vai trò của môi trường địa lý đối với sự phát triển của xã hội? .. Phiếu số 2 1. Tài nguyên thiên nhiên là gì? .. 2. Nêu các cách phân loại tài nguyên? .. 3. Kể tên một số tài nguyên thuộc mỗi loại sau đây: a) Loại tài nguyên không phục hồi được .. b. Loại tài nguyên khôi phục được? .. c) Loại tài nguyên không bị hao kiệt? ..