Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 30: Bài tập vận dụng qui tắc nắm tay trái và qui tắc bàn tay phải

Soạn : BÀI TẬP VẬN DỤNG QUI TẮC NẮM TAY TRÁI VÀ QUI TẮC BÀN TAY PHẢI Mục tiêu : 1.Kiến thức :Vận dụng qui tắ nắm bàn tay phải xác định chiều đường sức từ của ống dây khi biết chiều dòng điện và ngược lại . Vận dụng qui tắc bàn tay trái xác định chiều lực điện từ tác dụng lên dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua đặt vuông góc với đường sức từ hoặc chiều đường sức từ ( hoặc chiều dòng điện ) ki biết hai trong ba yếu tố trên . 2.kĩ năng : Biết thực hiện các bước giải định tính phần điện từ , cách suy luận lô gích . 3.Thái độ : Biết vận dụng kiến thức vaào thực tế . Chuẩn bị : 1.Giáo viên : Cho mỗi nhóm hs :1ống dây có khoảng 500 vòng hoặc 700 vòng ;Một thanh nam châm thẳng ;1sợi dây sợi dây mảnh dài 20 cm; 1 giá TN; 1 nguồn 6V;1 giá TN ; 1 công tắc ; 5 đoạn dây dẫn nối bằng đồng có vỏ cách điện dài 50 cm . 2.học sinh : C.Hoạt động dạy học : Hoạt động của trò Trợ lí của GV Hoạt động 1( phút ) kiểm tra bài cũ – gíới thiệu bài mới -Tập trung nghe nội dung yêu cầu của GV -Hai em lần lượt lên bản trả lời -Hs khác tập trung chú ý và nhận xét trả lời của bạn -Nghe nội dung GV đặt vấn đề -Có thể đề xuất phương án giải quyết vấn đề 1.Kiểm tra : HS1: HS2: 2. Giới thiệu bài mới : Hoạt động 2 ( phút ) Giải bài 1 a) Làm việc theo nhóm , đọc và nghiên cứu đầu bài trong SGK Tìm ra vấn đề của bài tập để huy động những kiến thức có liên quan cần vận dụng S N b)Nhắc lại qui tắc nắm tay phải , tương tác giữa hai nam châm .A B c) Làm việc cá nhân để giải bài tập theo các bước đã nêu trong SGK . Sau đó trao đổi trên lớp về lời giải câu a và câu b . à a) Nam châm bị hút vào ống dây àb)Lúc đầu nam châm bị đẩy ra xa , sau đó nó xoay đi và khi cực bắc của nam châm hướng về đề B của ống dây thì nam châm bị hút vào ống dây . * Các nhóm bố trí và thực hiện TN kiểm tra , ghi chép hiện tượng xẩy ra và rút ra kết luận . N S A B *HS rút ra kết luận :hiện tượng xẩy ra đúng như C1 * Dùng máy chiều1 giúp hs đọc và ngyhiên cứu đầu bài trên màn ảnh .Nêu câu hỏi : Bài này đề cập đến vấn đề gì ? *Chỉ định một vài hs đứng tại chỗ nhắc lại qui tắc nắm tay phải ,ương tác giữa hai nam châm . *Nhắc hs tự lực giải bài tập , chỉ ddùng gợi ý cách giải của SGK để đối chiếu với cách làm của mình sau khi đã giaải xong bài tập . Nếu thật sự khó khăn thì mới gợi ý như sau . -Xác dịnh chiều đường sức từ + Mô tả tương tác giữa ống dây và nam châm và tên các cực từ của ống dây có dòng điện chạy qua +Tương tác giữa thanh nam châm và ống dây này -.xác định chiều dường sức từ ở hai đầu ông ống dây khi đổi chiều dòng điện . Mô tả tương tác giữa ống dây và thanh nam châm trong trường hợp này * Tổ chức cho hs trao đổi trên lớp về câu a và câu b . sơ bộ nhận xét các bước giải bài tập vận dụng qui tắc nắm tay phải của hs . *Theo dõi các nhóm thực hiện TN kiểm tra .Chú ý câu b , khi đổi chiều dòng điện , đầu B của ống dây sẽ là cực Nam . Do đó hai cực từ cùng tên gần nhau sẽ đẩy nhau . Hiện tượng đẩy nhau rất nhanh . Nếu không để ý cho hs quan sát kịp thời thì mắc sai lầm . à Sau khi làm TN kiểm tra xong yêu cầu Các nhóm rút ra kết luận Hoạt động 3 ( phút ) Giải bài 2 b) Làm việc cá nhân , đọc và nghiên cứu đầu bài trong SGK , vẽ lại hình trên vở .Tìm ra vấn đề của bài tập để huy động những kiến thức có liên quan cần vận dụng ( qui tắc bàn tay trái ) biểu diễn kết quả trên hình vẽ . b) Trao đổi kết quả trên lớp . * Yêu caầu hs lại vẽ hình vào vở bài tập nhắc kí hiệu ø và cho biết điều gì ?, luyện cách đặt và xoay bàn tay trái theo qui tắc phù hợp với mỗi hình vẽ để tìm lời giải , biểu diễn trên hình vẽ . Chỉ định một hs lên bảng giải bài tập . Nếu hs thực sự khó khăn thì mới gợi ý như SGK : * Hướng dẫn hs trao đổi trên lớp về kết quả bài làm của bạn trên bảng . * Sơ bộ đánh giá việc thực hiện các bước giải bài tập 2 vận dụng qui tắc bàn tay trái . Hoạt động 4 ( phút ) Giải bài 3 Làm việc cá nhân để thực hiện lần lượt các yâu câu cuả bài . *Chỉ định một hs lên giải bài tập trên bảng . Nhắc học sinh nếu thực sự khó khăn thì mới đọc hướng dẫn SGK . *Tổ chức cho hs thảo luận , chửa bài giải của bạan trên bảng . Hoạt động 5 ( phút ) Rút ra các bước giải bài tập Trao đổi nhận xét , rút ra các bước giải bài tập vận dụng qui tắc cắm tay phải và qui tắc bàn tay trái *Nêu vấn đề :Việc giải bài tập vận dụng qui tắc nắm tay phải và qui tác bàn tay trái gồm những bước nào ? * Tổ chức cho hs trao đổi rút ra kết luận . E. Rút kinh nghiệm