Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 54: Thực hành: đo tiêu cự của thấu kính hội tụ

Ngày soạn: 14/ 3/ 2013 Ngày dạy: / 3/ 2013 Tiết 54: THỰC HÀNH: ĐO TIÊU CỰ CỦA THẤU KÍNH HỘI TỤ I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: + Trình bày được phương pháp đo tiêu cự của thấu kính hội tụ . 2. Kü n¨ng: + Xác định được tiêu cự của thấu kính hội tụ bằng thí nghiệm.. 3. Th¸i ®é: + Đo chính xác, cẩn thận. II. §å dïng d¹y häc: - Thầy: 1 TKHT có tiêu cự f = 10cm 1 vật chắn sáng có khoét chữ F 1 cây nến, 1 bao diêm 1 màn hứng ảnh 1 giá quang học có các giá đỡ vật, thấu kính, màn ảnh. - Trò : IIi. TiẾN TRÌNH DẠY – HỌC: Ổn định Kiểm tra bài cũ: + GV kiểm tra báo cáo thực hành của HS : + HS trả lời câu c) ( d = 2f ảnh thật, ngược chiều với vật; h = h’ ; d’ = d = 2f ) + Mỗi nhóm kiểm tra 1 bản GV sửa những chỗ HS còn thiếu sót . + HS trả lời câu d) f = ? (Từ d + d’ = 4f f = ) Bài mới GV gọi đại diện 2 nhóm trình bày các bước tiến hành GV chuẩn lại và ghi tóm tắt các bước tiến hành TN để HS yếu có thể hiểu được. ( Hoạt động 2 ) Bước 1 : Đo chiều cao của vật : h = Bước 2 : Dịch chuyển màn và vật ra xa TK từng cặp khoảng cách bằng nhau dừng lại khi thu được ảnh rõ nét. Bước 3: Kiểm tra d = d’ ? ; h = h’ ? Bước 4 : f = = Ho¹t ®éng 1: Tr¶ lêi c¸c c©u hái vÒ c¬ së lý thuÕt cña bµi TH. Ho¹t ®éng cña Gv Ho¹t ®éng cña Hs - Trả lời câu hỏi lý thuyết của bài TH theo yêu cầu của GV. - Một số HS nộp báo cáo TH cho GV kiểm tra. - Nghe GV nhận xét của GV về công tác chuẩn bị báo cáo và chuẩn bị báo cáo. - GV làm việc với cả lớp để kiểm tra phần chuẩn bị lý thuyết của HS cho bài TH. - Yêu cầu từng HS trả lời đối với từng câu hỏi nêu ra ở phần 1 của mẫu báo cáo và hoàn chỉnh câu trả lời cần có. - GV kiểm tra việc chuẩn bị báo cáo TH như mẫu đã cho ở cuối bài. - Nêu nhận xét chung về công việc chuẩn bị báo cáo TH của HS. - Lưu ý những nội dung cần sửa chữa trong báo cáo của những HS làm chưa đúng. Ho¹t ®éng 2: Thùc hµnh ®o tiªu cù cña thÊu kÝnh. - Từng nhóm HS thực hiện: +) Nhận dụng cụ TN. +) Tìm hiểu các dụng cụ có trongTN. +) Đo chiều cao của vật (chữ F) - Chú ý nghe GV hướng dẫn và thực hiện: Điều chỉnh cả vạt và màn chắn cách thấu kính những khoảng bằng nhau đến khi thu được ảnh thật trên màn ảnh thoả mãn h/ = h. +) đo các khoảng cách d, d/ tưng ứng từ vật và từ màn đến thấu kính khi h = h/. - GV giao dụng cụ TN đến từng nhóm. - Đề nghị các nhóm nhận biết: Hình dạng vật sáng, cách chiếu để tạo ra vật sáng, cách xác định vị trí của thấu kính, cảu vật và màn ảnh. - Hướng dẫn các nhóm: +) Cố định thấu kính ở vạch 30cm rồi đặt vạt và màn ở gần và cách đều thấu kính. Cần đo để d0 = d0/. +) Sau đó xê dịch đồng thời vật và màn những khoảng bằng nhau: d = d/ +) Khi hiện ảnh trên màn rõ nét thì dịch chuyển vật và màn những khoảng nhỏ bằng nhau cho tới khi thu được ảnh cao bằng vật. Kiểm tra h = h/. Hoạt động 3: Hoàn thành báo cáo TH - Thu dọn đồ dùng TH và hoàn thành báo cáo. - Chú ý nghe GV nhận xét, rút kinh nghiệm giờ TH. - Nộp báo cáo TH cho GV. - Yêu cầu từng nhóm cất đồ dùng TN, trở về vị trí để hoàn thành báo cáo. - Nhận xét ý thức, tháI độ và tác phong làm việc của các nhóm và của một số cá nhân. - Tuyên dương các nhóm làm tốt và nhắc nhở các nhóm làm chưa tốt rút kinh nghiệm. - Thu báo cáo TH của HS. Tổng kết - Tìm hiểu nội dung bài 47. - Làm C3, C6 - SGK/127. 5. Hướng dẫn học tập ở nhà. - Tiết sau :” Ôn tập”. Chuẩn bị ôn tập : Từ bài 40 đến 47. - Trả lời vào vở Bài tập : Các câu hỏi thuộc mục I TỰ KIỂM TRA(SGK/ tr 151) từ câu 1 đến câu 7 và các bài tập vận dụng 17,18,19/tr 151,152(sgk).