Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 7: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn

Ngày Soạn : 1/10/07 . Tiết 07 Ngày dạy : 3/10/07 SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VAÒ CHIỀU DÀI DÂY DẪN MỤC TIÊU : 1.Kiến thức :Nêu được điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài , tiết diện và vật liệu của dây dẫn ;Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào một trong các yếu tố ( Chiều dài , tiết diện , vật liệu làm dây dẫn );Nêu được điện trở của các dây dẫn có cùng tiết diện và được làm từ cùng một vật liệu thì tỉ lệ thuận với chiều dài . 2.kĩ năng : Suy luận và tiến hành TN kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài . 3.Thái độ : trung thựctrong báo cáo ,yêu thích môn học . CHUẨN BỊ : 1.Giáo viên : 3 dây điện trở có cùng tiết diện làm bằng cùng một loại vật liệu một dây dài l ( điện trở4 Ω ), một dây dài 2l một dây dài 3l mỗi dây được quấn quanh lỏi cách điện phẳng dệt để dẽ xác định số vòng dây ;1 ampekế GHĐ 1,5A , ĐCNN 0,1 A ; Vôn kế GHĐ 6V , ĐCNN 0,1 V , 1 công tắc , 1 nguồn điện 6V ;8 đoạn dây nối mỗi đoạn 30 cm. 2.học sinh : Cho mỗi nhóm hs : 3 dây điện trở có cùng tiết diện làm bằng cùng một loại vật liệu một dây dài l ( điện trở4 Ω ), một dây dài 2l một dây dài 3l mỗi dây được quấn quanh lỏi cách điện phẳng dệt để dẽ xác định số vòng dây ;1 ampekế GHĐ 1,5A , ĐCNN 0,1 A ; Vôn kế GHĐ 6V , ĐCNN 0,1 V , 1 công tắc , 1 nguồn điện 6V ;8 đoạn dây nối mỗi đoạn 30 cm. C.HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1 , ổn địnhlớp 2,kiểm tra bài cũ 3 . bài mới Hoạt động của trò Trợ giúp của GV Hoạt động 1(8 phút ) Tìm hiểu về công dụng và các dây dẫn thường được sử dụng Các nhóm tiến hành thảo luận về các vấn đề sau a)Công dụng của dây dẫn điện trong mạch điện và trong các thiết bị điện . b)Các vật liệu dùng để làm dây dẫn . * Nêu câu hỏi gợi ý sau: - Dây dẫn dùng để làm gì ? - HaÕy quan sát xem dây dẫn có ở đâu xung quanh ta * Đề nghị hs nêu tên các vật liệu dùng để làm dây dẫn điện Hoạt động 2 (10 phút ) Xác định sự phụ thuộc của điện trở của dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau a) Các hs thảo luận trả lời câu hỏi : các dây dẫn có điện trở không ? vì sao ? b) HS quan satù các dây dẫn khác nhau và nêu được các nhận xét và dự đoán : Các dây dẫn này khác nhau ở những yếu tố nào ?điện trở của các dây dẫn này liệu có như nhau không ? những yếu tố nào của dây dẫn có thể ảnh hưởng đến điện trở của dây dẫn .. c) Các nhóm thảo luận tìm ra câu trả lời mà GV đề ra *Gợi ý cho hs trả lời câu hỏi sau : Nếu đặt vào dây dẫn một hiệu điện thế thì có dòng điện chạy qua nó hay không ? Khi đó dòng điện này có một cường độ I nào đó hay không ? Khi đó dây dẫn có một điện trở xác định hay không ? *Đề nghị hs quan sát hình 7.1SGK *Yêu cầu hs dự đoán điện trở của dây dẫn này có như nhau hay không ? nếu có thì những yếu tố nào ảnh hưởng tới điện trở của dây ? * Gợi ý cho hs nhớ lại kiến thức ở lơp 6 Khi tìm hiểu sự phụ thuộc của tốc độ bay hơi của một chất lỏng vào một trong các yếu tố : nhiệt độ , diện tích mặt thoáng , gió thì ta phải làm như thế nào ? Hoạt động 3 (15 phút ) Xác định sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài của dây dẫn a) HS Dự kiến cách làm hoặc đọc mục 1 trong phần II SGK b)Các nhóm dự đoán như yêu cầu của C1 Ba dây dẫn làm cùng một vật liệu + Dây một có chiều dài l và có điện trở là Rù +Dây dẫn thứ hai có chiều dài 2l thì điện trở của chúng là 2R +Dây dẫn thứ ba có chiều dài 3l thì điện trở của chúng là 3R c) Từng nhóm hs tiến hành TN kiểm tra theo mục 2 phần II trong SGK và đối chiếu với kết quả thu được với kết quả dự đoán đã nêu theo yêu cầu C1 và nhận xét .sau đó rút ra kết luận . Kết quả Lần Đo TN Hiệu điện thế (V) Cường độ dòng điện (A) Điện trở (Ω) l U1 = I1= R1= 2l U2 = I2= R2= 3l U3 = I3= R3= - Dự đoán đưa ra ở câu C1 là đúng Rút ra kết luận :Điện trở của dậy dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài của dây . *Đề nghị từng nhóm hs nêu dự đoán theo C1và ghi lên bảng các dự đoán đó . Hướng dẫn .Ba dây dẫn làm cùng một vật liệu . + Dây một có chiều dài l và có điện trở là Rù +Dây dẫn thứ hai có chiều dài 2l . Hỏi điện trở của chúng là bao nhiêu ? R +Dây dẫn thứ ba có chiều dài 3l . Hỏi điện trở của chúng là bao nhiêu ? R *Theo dõi kiểm tra các nhóm tiến hành làm TN , kiểm tra việc mắc mạch điện , đọc ghi kết quả đo vaào bảng 1 trong từng lần TN như như hình 7.2a,b,c -Lần lượt mắc mạch điện như hình 7.2 a,b,c và xác định các giá trị U1,I1 , R1 ; U2,I2 , R2 ; U3,I3 , R3 * Sau khi các nhóm hoàn thaành bảng 1 yêu cầu mỗi nhóm đối chiếu kết quả thu được với kết quả dự đoán đã nêu . *Mời các nhóm rút ra nhận xét *Yêu cầu các nhóm rút ra kết luận về sự phụ thuộc điện trở của dây vào chiều dài của dây Hoạt động 4 ( 7phút ) Vận dụng củng cố Làm việc cá nhân trả lời câu hỏi C2 Bóng đèn sáng yếu hơn vì dây dẫn càng dài thì điện trở của dây càng lớn , mà điện trở của dây càng lớn thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn càng nhỏ . do đó đèn sáng yếu hơn . C3: Cho biết Bài giải U=6V I=0,3A 4m thì 2 Ω l=? Điện trở của dây dẫn là chiều dài của dây là C4 Bài làm Theo đề bài ta có : .Do điện trở của dây tỉ lệ thuận với chiều dài của dây nên : . Vậy chiều dài cùa dây 1 gấp 4 lần chiều chiều dài dây 2 *Gợi ý trả lời câu C2:Trong trường hợp mắc bóng đèn bằng dây dẫn ngắn và bằng dây dẫn dài thì trong trường hợp nào đoạn mạch có điện trở lớn hơn và do đó cường độ dòng điện chạy qua sẽ nhỏ hơn ? *Gợi ý trả lời C3 :Trước hết ta phải áp dụng định luật ôm để tính điện trở của dây sau đó vận dụng kêt luận đã rút ra để tính chiều dài của dây . * Cho hs đọc phần ghi nhớ * Cho hs đọc phần có thể em chưa biết * yêu cầu hs làm bài tập C4 ở nhà và bài tập trong SBT D. NỘI DUNG GHI BẢNG I.Xác định sự phụ thuộc của điện trở dây dẫn vào một trong những yếu tố khác nhau . II. Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài của dây dẫn . C1 : 2. Thí nghiệm kiểm tra . 3. Kết luận : Điện trở của dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài của dây . III. Vận dụng C2: C3: C4: E. Rút kinh nghiệm