Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tuần 15 - Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt , thép nam châm điện

Tuần 15 Tiết 30 Bài 25 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT , THÉP NAM CHÂM ĐIỆN I.MỤC TIÊU 1/Kiến thức -Mô tả được TN về sự nhiễm từ của sắt, thép. -Giải thích được vì sao người ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện. -Nêu được hai cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật. 2/Kĩ năng -Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng các dụng cụ đo điện. 3/Thái độ: -Thực hiện an tồn về điện, yêu thích môn học. II.CHUẨN BỊ *GV: một số nam châm vĩnh cữu, nam châm điện *Mỗi nhóm HS : -1 ống dây có khoảng 500 đến 700 vòng. -1 la bàn hoặc 1 thanh nam châm đặt trên giá thẳng đứng. -1 giá thí nghiệm, 1 biến trở. -1 nguồn điện từ 3 đến 6 vôn. -1 ampe kế -1 công tắc điện, 5 đoạn dây dẫn. -1 lõi non và 1 lõi thép có thể đặt vừa trong lòng ống dây. III.HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1.Ổn định :(1ph) 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GV NỘI DUNG Hoạt động 1 : Nhớ lại kiến thức đã học về nam châm điện (5ph) -Tác dụng từ của dòng điện được biểu hiện như thế nào ? -Nêu cấu tạo hoạt động của nam châm điện ? -Trong thực tế nam châm điện được dùng làm gì? -Gọi HS trả lời , đánh giá,cho điểm. -ĐVĐ : Sắt thép đều là vật liệu từ, vậy sắt và thép nhiễm từ có giống nhau không ? Tại sao lõi của nam châm điện là sắt non mà không phải là thép? - Trả lời -Trả lời các câu hỏi của GV - Trả lời - chú ý lắng nghe - chú ý lắng nghe -Dòng điện gây ra lực tác dụng lên kim nam châm đặt gần nó.Ta nói dòng điện có tác dụng từ. -Nam châm điện gồm ống dây có lõi sắt non. Khi cho dòng điện chạy qua ống dây, lõi sắt bị nhiễm từ trở thành nam châm. Khi ngắt dòng điện lõi sắt mất từ tính. -Nam châm điện dùng làm bộ phận của cần cẩu, rơle điện từ Hoạt động 2 : Làm TN về sự nhiễm từ của sắt và thép (10ph) -Nêu mục đích TN -Cho các nhóm bố trí tiến hành TN. -Nhóm báo cáo kết quả chưa đúng cho làn TN lại. -Quan sát hình 25.1 và đọc mục 1a. -Thảo luận nêu mục đích TN. -Tiến hành TN theo nhóm. -Đại diện nhóm báo cáo kết quả TN I. SỰ NHIỄM TỪ CỦA SĂT, THÉP 1/ TN +Khi K đóng kim nam châm lệch khỏi phương ban đầu +Khi đặt lõi sắt hoặc thép trong lòng ống dây, đóng K, góc lệch của kim nam châm lớn hơn trường hợp không có lõi . Hoạt động 3 : Làm TN rút ra kết luận về sự nhiễm từ của sắt và thép (10ph) -Nêu mục đích TN ? -Yêu cầu HS bố trí TN như hình 25.2 và trả lời C1 -Qua hai TN ta rút ra được kết luận gì ? -Đọc mục 1b -Cá nhân nêu mục đích TN. -Làm TN quan sát hiện tượng và Đại diện nhóm trả lời C1. -Cá nhân rút ra kết luận -HS khác đọc lại kết luận SGK. C1: Khi ngắt dòng điện lõi sắt non mất hết từ tính, còn lõi thép vẫn giữ được từ tính 2/Kết luận Hoạt động 4 : Tìm hiểu nam châm điện (7ph) -Yêu cầu HS trả lời C2 -Có thể tăng lực từ của nam châm điện bằng cách nào ? -Đọc và quan sát hình 25.3 . Cá nhân trả lời C2 -Cá nhân trả lời và thực hiện C3 II.NAM CHÂM ĐIỆN C2 : Cấu tạo :Ống dây có lõi sắt non -Các số (201100-1500) cho biết có thể sử dụng số vòng dây khác nhau. 1A-22W cho biết ống dây dùng với dòng điện có CĐ 1A, điện trở của ống dây là 22W C3 : b>a ; d > c ; e > b,d Hoạt động 5 : Vận dụng(8ph) -Yêu cầu HS trả lời C4 ; C5 ; C6 -Cá nhân hồn thành C4 ; C5 ; C6. -Đọc có thể em chưa biết III.VẬN DỤNG C4 :Vì kéo làm bằng thép nên khi tiếp xúc với nam châm nó còn giữ từ tính. C5: Ngắt dòng điện. C6 : -Có thể tạo nam châm có từ tính cực mạnh. -Làm mất từ tính -Thay đổi từ cực của nam châm 4. Củng Cố: 2ph - Đọc ghi nhớ và có thể em chưa biết. 5. Dặn dò: 2ph - Về nhà học bài và làm các bài tập 25 SBT - Chuẩn bị bài “Ứng dụng của nam châm” IV.Rút Kinh Nghiệm : Tổ trưởng kí duyệt Hoàng Vĩnh Hoàn