Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tuần 16

Tuần 16 Tiết 31 Bài 26 : ỨNG DỤNG CỦA NAM CHÂM I.MỤC TIÊU 1/Kiến thức: -Nêu được nguyên tắc hoạt động của loa điện. -Kể tên được một số ứng dụng của nam châm trong đời sống và kĩ thuật. 2/Kĩ năng: -Phân tích, tổng hợp kiến thức. -Giải thích được hoạt động của nam châm điện. 3/Thái độ: -Thấy được vai trò to lớn của vật lí, có ý thức học tập, yêu thích môn học. II.CHUẨN BỊ *GV: 1 bộ thí nghiệm như các nhóm hoc sinh. *Mỗi nhóm HS : -1 ống dây điện khoảng 2000 vòng, đường kính của cuộn dây cỡ 3 cm. -1 giá thí nghiệm và 1 biến trở. -1 nguồn điện 6 vôn, 1 công tắc điện. -1 ampe kế. -1 nam châm hình chữ U. -5 đoạn dây nối. -1 loa điện có thể tháo gỡ để lộ rõ cấu tạo bên trong gồm ống dây, nam châm, màng loa. III.HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1.Ổn định :(1ph) 2.kiểm bài cũ: (5’) Nêu cách làm tăng lực từ của nam châm điện , Làm bài tập 25.1 -GV: nhận xét, cho điểm 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Hoạt động 1 : Tìm hiểu nguyên tắc và cấu tạo của loa điện (20ph) -Loa điện là một ứng dụng của nam châm điện. Loa điện hoạt động dựa trên tác dụng từ của nam châm lên ống dây có dòng điện chạy qua. -Yêu cầu HS đọc phần 1a -Cho tiến hành TN. -Theo dõi , hướng dẫn. -Nêu kết luận ? -Yêu cầu HS đọc mục I.2, quan sát hình 26.2 nêu cấu tạo loa điện ? - Chú ý lắng nghe -Đọc phần 1a -Tiến hành TN theo nhóm. -Đại diện nhóm nêu kết quả TN -Đọc kết luận SGK -Đọc phần tóm tắt quá trình biến đổi dao động điện thành dao động âm I.TÌM HIỂU NGUYÊN TẮC CẤU TẠO HOẠT ĐỘNG CỦA LOA ĐIỆN 1/Nguyên tắc hoạt động của loa điện. *Kết luận 2/Cấu tạo của loa điện Hoạt động 2 : Vận dụng (12ph) -Yêu cầu HS hoạt động cá nhân câu C3. - gọi hs nhận xét. - Gv: chốt lại. Hoạt động nhóm thảo luận trả lời câu hỏi C4. - Y/c đại diện nhóm lên bảng trình bày câu trả lời của nhóm mình. - Gv: gọi học sinh nhóm khác nhận xét - GV: nhận xét và chốt lại. -Cá nhân hoàn thành C3 - Nhận xét câu trả lời của bạn - chú ý lắng nghe - các nhóm thảo luận câu hỏi C4 - Đại diện nhóm lên bảng trình bày. - Nhận xét câu trả lời của bạn - chú ý ghi bài III.VẬN DỤNG C3 :Bác sĩ có thể dùng nam châm để lấy mạt sắt ra khỏi mắt bệnh nhân vì nam châm hút được sắt. C4:Khi dòng điện qua động cơ quá mức cho phép, từ tính của nam châm điện mạnh lên, thắng lực đàn hồi lò xo và hút thanh sắt S làm cho mạch điện tự động ngắt ® động cơ ngừng hoạt động. 4. Củng cố: 5’ - Cho HS đọc phần ghi nhớ và có thể em chưa biết. - Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi trong SBT 5. Dặn dò: 2’ - Về nhà học bài và làm các bài tập 26 SBT - Chuẩn bị bài “Lực điện từ” IV.Rút Kinh Nghiệm : Tuần 16 Tiết 32 Bài 27 : LỰC ĐIỆN TỪ I.MỤC TIÊU 1/Kiến thức -Mô tả TN chứng tỏ tác dụng của lực điện từ lên dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. -Vận dụng được qui tắc bàn tay trái biểu diễn lực từ tác dụng lên dòng điện thẳng đặt vuông góc với đường sức từ, khi biết chiều đường sức từ và chiều dòng điện. 2/Kĩ năng -Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng các biến trở và cá cdụng cụ điện. -Vẽ và xác định chiều đường sức từ của nam châm. 3/Thái độ: Cẩn thận, trung thực. II.CHUẨN BỊ *GV: -Tranh phóng to27.1 ,27.2 -Vẽ các hình câu C2, C3, C4 ra bảng phụ . *Mỗi nhóm HS : -1 nam châm chữ U. -1 biến thế nguồn. -1 biến trở, 1 công tắc điện. -1 ampe kế. -1 nam châm hình chữ U. -5 đoạn dây nối. -1đoạn dây AB f=2,5mm, dài 2011cm. -7 đoạn dây nối III.HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1.Ổn định :(1ph) 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Hoạt động 1 : Tạo tình huống học tập (5ph) ĐVĐ : Dòng điện tác dụng lực từ lên kim nam châm, vậy ngược lại kim nam châm có tác dụng lực từ lên dòng điện hay không ? Bài học hôm nay giúp ta giải quyết vấn đề này. -Dự đoán Hoạt động 2 : TN về tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện (12ph) -Yêu cầu HS quan sát h.27.1 -Cho HS tiến hành TN -Lưu ý: dây AB đặt sâu vào lòng nam châm chữ U, không chạm vào nam châm. -Yêu cầu HS trả lời C1 -So sánh với dự đoán rút ra kết luận. -Đọc TN và quan sát H.27.1. -Tiến hành TN -Đại diện nhóm trả lời C1 -Rút ra kết luận I. TÁC DỤNG CỦA TỪ TƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN 1/TN C1 :Đoạn dây AB chịu tác dụng của lực nào đó. 2/Kết luận Hoạt động 3 : Tìm hiểu chiều của lực điện từ (15ph) -Kết quả TN trên của các nhóm khác nhau, thanh AB bị hút vào hoặc bị đẩy ra. Vậy lực điện từ phụ thuộc vào yếu tố nào ? -Theo dõi hướng dẫn -Qua 2 TN rút ra kết luận gì? -Để dễ dàng xác định chiều của lực từ khi biết chiều dòng điện và chiều đường sức từ người ta dùng qui tắc bàn tay trái. -Thống báo qui tắc bàn tay trái -Treo hình 27.2 -Thảo luận đưa ra dự đoán -Tiến hành TN kiểm tra -Nêu kết luận -Đọc qui tắc bàn tay trái -Lên bảng đặt bàn tay kiểm tra. II.CHIỀU CỦA LỰC TỪ, QUI TẮC BÀN TAY TRÁI 1/Chiều của lực từ phụ thuộc vào yếu tố nào ? *Kết luận 2/Qui tắc bàn tay trái Hoạt động 4 : Vận dụng (7ph) -Chiều lực từ phụ thuộc vào yếu tố nào? Nếu cùng lúc đổi chiều dòng điện và chiều đường sức từ thì chiều của lực từ có thay đổi không ? TN kiểm tra -Yêu cầu HS trả lời C2 ;C3 ; C4 . -Trả lời và các nhóm tiến hành TN kiểm tra -Cá nhân hoàn thành C2 ; C3 ; C4. III.VẬN DỤNG C2 : Đoạn dây AB dòng điện có chiều từ B đến A. C3: Đường sức từ của nam châm có chiều từ dưới lên. C4: 4. Củng cố: 3’ - Cho HS đọc phần ghi nhớ. - Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi trong SBT. 5. Dặn dò: 2’ - Về nhà học bài và làm các bài tập 27 SBT - Chuẩn bị bài “Động cơ điện một chiều” IV.Rút Kinh Nghiệm : Tổ trưởng kí duyệt Hoàng Vĩnh Hoàn