Chuyên đề Bồi dưỡng học sinh giỏi hóa

CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI HÓA - THCS Phần I : GIẢI BÀI TỐN BẰNG PHƯƠNG TRÌNH ION RÚT GỌN. - Cần nắm bảng tan hay qui luật tan; điều kiện để phản ứng trao đổi ion xảy ra: Sau phản ứng phải cĩ chất khơng tan (kết tủa), chất điện li yếu(H2O,CH3COOH…), chất khí. - Khi pha trộn hỗn hợp X(nhiều dung dịch bazơ) với hỗn hợp Y(nhiều dung dịch acid) ta chỉ cần chú ý đền ion OH- trong hỗn hợp X và ion H+ trong hỗn hợp Y và phản ứng xảy ra cĩ thể viết gọn lại thành: OH- + H+ → H2O(phản ứng trung hịa) - Ta luơn cĩ :[ H+][ OH-] = 10-14 và [ H+]=10-a pH= a hay pH=-log[H+] - Tổng khối lượng dung dịch muối sau phản ứng bằng tổng khối lượng các ion tạo muối. Câu 1: Một dung dịch A chứa HCl và H2SO4 theo tỉ lệ mol 3:1. 100ml dung dịch A trung hịa vừa đủ bởi 50ml dung dịch NaOH 0,5M. Nồng độ mol mỗi acid là? A. [HCl]=0,15M;[H2SO4]=0,05M B. [HCl]=0,5M;[H2SO4]=0,05M C. [HCl]=0,05M;[H2SO4]=0,5M D. [HCl]=0,15M;[H2SO4]=0,15M Câu 2: 200ml dung dịch A chứa HCl 0,15M và H2SO4 0,05M phản ứng vừa đủ với V lít dung dịch B chứa NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M. Gía trị của V là? A. 0,25lít B. 0,125lít C. 1,25lít D. 12,5lít Câu 3: Tổng khối lượng muối thu được sau phản ứng của dung dịch A và dung dịch B ở trên(câu 22) là? A. 43,125gam B. 0,43125gam C. 4,3125gam D. 43,5gam Câu 4: 200 ml dung dịch A chứa HNO3 và HCl theo tỉ lệ mol 2:1 tác dụng với 100ml NaOH 1M thì lượng acid dư sau phản ứng tác dụng vừa đủ với 50 ml Ba(OH)2 0,2M. Nồng độ mol các acid trong dung dịch A là? A. [HNO3]=0,04M;[HCl]=0,2M B. [HNO3]=0,4M;[HCl]=0,02M C. [HNO3]=0,04M;[HCl]=0,02M D. [HNO3]=0,4M;[HCl]=0,2M Câu 5: Trộn 500 ml dung dịch A chứa HNO3 0,4M và HCl 0,2M với 100 ml dung dịch B chứa NaOH 1M và Ba(OH)2 0,5M thì dung dịch C thu được cĩ tính gì? A. Acid B. Bazơ C. Trung tính D. khơng xác định được Câu 6: Cho 84,6 g hỗn hợp 2 muối CaCl2 và BaCl2 tác dụng hết với 1 lít dung dịch chứa Na2CO3 0,25M và (NH4)2CO3 0,75M sinh ra 79,1 gam kết tủa. Thêm 600 ml Ba(OH)2 1M vào dung dịch sau phản ứng. Khối lượng kết tủa và thể tích khí bay ra là? A. 9,85gam; 26,88 lít B. 98,5gam; 26,88 lít C. 98,5gam; 2,688 lít D. 9,85gam; 2,688 lít Câu 7: Cho 200 ml dung dịch A chứa HCl 1M và HNO3 2M tác dụng với 300 ml dung dịch chứa NaOH 0,8M và KOH (chưa biết nồng độ) thì thu được dung dịch C. Biết rằng để trung hịa dung dịch C cần 60 ml HCl 1M. Nồng độ KOH là? A. 0,7M B. 0,5M C. 1,4M D. 1,6M Câu 8: 100 ml dung dịch X chứa H2SO4 2 M và HCl 2M trung hịa vừa đủ bởi 100ml dung dịch Y gồm 2 bazơ NaOH và Ba(OH)2 tạo ra 23,3 gam kết tủa. Nồng độ mol mỗi bazơ trong Y là? A. [NaOH]=0,4M;[Ba(OH)2]=1M B. [NaOH]=4M;[Ba(OH)2]=0,1M C. [NaOH]=0,4M;[Ba(OH)2]=0,1M D. [NaOH]=4M;[Ba(OH)2]=1M Câu 9: Dung dịch HCl cĩ pH=3. Cần pha lỗng bằng nước bao nhiêu lần để cĩ dung dịch cĩ pH=4. A. 10 B. 1 C. 12 D. 13 Câu 10: Dung dịch NaOH cĩ pH=12 cần pha lỗng bao nhiêu lần để cĩ dung dịch cĩ pH=11 A. 10 B. 1 C. 12 D. 13 Câu 11: Trộn 100 ml dung dịch gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M với 400 ml dung dịch gồm H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M thu được dung dịch X. Gía trị pH của dung dịch X là? A. 2 B. 1 C. 6 D. 7 Câu 12: Thực hiện 2 thí nghiệm Cho 3,84g Cu phản ứn với 80ml dung dịch HNO3 1M thốt ra V1 lít NO Cho 3,84g Cu phản ứn với 80ml dung dịch HNO3 1M và H2SO4 0,5M thốt ra V2 lít NO. Biết NO là sản phẩm khử duy nhất, các thể tích khí đo ở cùng điều kiện. Quan hệ giữa V1 và V2 là như thế nào? A. V2=2,5V1 B. V2=1,5V1 C. V2=V1 D. V2=2V1 Câu 13: Cho m gam hỗn hợp Mg và Al vào 250ml dung dịch X chứa hỗn hợp acid HCl 1M và acid H2SO4 0,5M thu được 5,32 lít H2 (đktc) và dung dịch Y (coi thể tích dung dịch khơng đổi). Dung dich Y cĩ pH là? A. 7 B. 1 C. 2 D. 6 Câu 14: Cho một mẫu hợp kim Na-Ba tác dụng với nước dư thu được dung dịch X và 3,36lít H2 (đktc). Thể tích dung dịch acid H2SO42 M cần dùng để trung hịa dung dịch X là? A. 150ml B. 75ml C. 60ml D. 30ml Câu 15:200 ml dung dịch A chứa HNO3 1M và H2SO4 0,2M trung hịa với dung dịch B chứa NaOH 2M và Ba(OH)2 1M. Thể tích dung dịch B cần dùng là? A. 0,05 lít B. 0,06 lít C. 0,04lít D. 0,07 lít Câu 16: Hỗn hợp X gồm Na và Ba. Hịa tan m gam X vào nước được 3,36lít H2 (ở đktc) và dung dịch Y. Để trung hịa ½ lượng dung dịch Y cần bao nhiêu lít dung dịch HCl 2M? A. 0,15lít B. 0,3 lít C. 0,075lít D. 0,1lít Câu 17: Dung dịch X chứa NaOH 0,06M và Ba(OH)2 0,02M. pH của dung dịch X là? A. 13 B. 12 C. 1 D.2 Câu 18:Trộn dung dịch X chứa NaOH 0,1M; Ba(OH)2 0,2M với dung dịch Y (HCl 0,2M; H2SO4 0,1M) theo tỉ lệ nào về thể tích để dung dịch thu được cĩ pH=13? A. VX:VY=5:4 B. VX:VY=4:5 C. VX:VY=5:3 D. VX:VY=6:4 Câu 19: Cĩ 4 dd mỗi dung dịch chỉ chứa 1 ion (+) và 1 ion (-). Các ion trong 4 dung dịch gồm: Ba2+, Mg2+, Pb2+, Na+, SO42-, Cl-, NO3-, CO32-. Đĩ là 4 dung dịch nào sau đây? A. BaSO4, NaCl, MgCO3, Pb(NO3)2 B. BaCl2, Na2CO3, MgSO4, Pb(NO3)2 C. Ba(NO3)2, Na2SO4, MgCO3, PbCl2 D. BaCO3, NaNO3, MgCl2, PbSO4 Câu 20: Trộn 150 ml dd MgCl2 0,5M với 50ml dd NaCl 1M thì nồng độ mol/l ion Cl- trong dung dịch là? A. 2 M B. 1,5 M C. 1,75 M D. 1 M Phần II : DUNG DỊCH * Đa số chất tan khí hoà tan vào nước thì khối lượng không đổi ví dụ : NaCl , HCl , NaOH … * Nhưng cũng có chất khi hoà tan vào nước thì lượng chất tan thu được giảm Bài tập: Khi hoà tan a gam CuSO4.5H2O vào nước thì gam * Hoặc khối lượng tăng trong trường hợp chất đem hoà tan tác dụng với nuớc tạo thành chất mới Bài tập: Hoà tan a gam SO3 vào nước thì do SO3 + H2O à H2SO4 nên gam * Nếu chất tan trong dung dịch được tạo thành từ nhiều nguồn khác nhau thì lượng chất tan trong dung dịch bằng tổng khối lượng chất tan của các nguồn Bài tập: Hoà tan a gam tinh thể CuSO4 .5H2O vào b gam dd CuSO4 C% thì * Khi một dung dịch chứa nhiều chất tan thì khối lượng chất tan được tình riêng cho từng chất còn khối lượng dung dịch dùng chung cho tất cả các chất Bài tập: Hoà tan 10g NaCl và 20g MgCl2 vào 200g nước . Tính nồng độ % của dd muối thu được Giải = 4,35% = 8,70% * Khối lượng riêng của dung dịch là khối lượng của 1 ml dung dịch tính bằng gam: * Nếu bài toán tính C% mà cho biết thể tích dung dịch thì ta có : * Nồng độ mol ( CM )biểu thị số mol chất tan trong 1 lit dung dịch à à Nêu đề bài cho khối lượng dung dịch thì ta có : * Mối quan hệ giữa CM và C% Bài toán: Từ các công thức đã học lập biểu thức liên hệ giữa CM , C% và d Giải Ta có : à à Aùp dụng : Khối lượng riêng của một dung dịch CuSO4 là 1,206g/ml . Đem cô cạn 414,594mldung dịch này thu được 140,625g tinh thể CuSO4 .5H2O Tính nồng độ C% và CM của dung dịch nói trên . Giải Cách 1: Từ sự so sánh công thức tinh thể CuSO4.5H2O và công thức muối đồng sunfat CuSO4 ta rút ra : Số ml dung dịch là :0,414594(l) Nồng độ mol của dung dịch CuSO4 là : = 1,35675 M Khối lượng CuSO4 là : Khối lượng dung dịch : Nồng độ mol của dung dịch CuSO4 là : Cách 2: Khối lượng của CuSO4 ( chất tan ) là : Số mol CuSO4 là : Khối lượng dung dịch : Nồng độ phần trăm và nồng độ mol của dung dịch là : = 1,35675 M Hoặc : * Mối quan hệ giữa độ tan (S) và nồng độ C% của dung dịch bão hoà Ví dụ : Ở 200C hoà tan14,36 gam muối ăn vào 40g nước thì thu được dung dịch bão hoà a/ Tính độ tan của muối ăn ở 200C b/ Tính nồng độ C% của dung dịch bão hoà Giải a/ Th eo công thức tính độ tan ta có : = 35,9 g b/ Nồng độ C% của dung dịch bão hoà : Dạng 1: Pha trộn hai dung dịch khác nồng độ , cùng loại chất tan: 1.1 Trộn hai dung dịch cùng loại chất cùng loại nồng độ C% Bài toán tổng quát1 : Cho hai dung dịch chứa cùng chất tan có nồng độ C1% ( dung dịch 1) và nồng độ C2% ( dung dịch 2) . Xác định nồng độ C% của dung dịch sau khi pha trộn Cách tiến hành : Cách 1: Aùp dụng định luật bảo toàn khối lượng : khối lượng dung dịch thu được sau khi trộn bằng tổng khối lượng hai dung dịch đem dùng . Khối lượng chất tan sau khi trộn bằng tổng khối lượng chất tan trong hai dung dịch đem dùng - Khối lượng dung dịch sau khi pha trộn là : Khối lượng chất tan sau khi pha trộn : Nồng độ C% của dung dịch sau khi pha trộn là : Cách 2: Aùp dụng quy tắc đường chéo : m1 C1% C2% - C3% C3% m2 C2% C3% - C1% à ( giả sử C1% < C2% ) * Chú ý : C1% < C3% < C2% Ví dụ:Trộn 50g dung dịch NaOH 8% vào 450g dung dịch NaOH 20% . Tính nồng độ phần trăm và nồng độ mol của dung dịch sau khi trộn , biết d=1,1g/ml Giải Cách1: Aùp dụng định luật bảo toàn khối lượng : tổng khối lượng dung dịch thu được sau khi trộn bằng tổng khối lượng dung dịch đem dùng . Khối lượng chất tan sau khi trộn bằng tổng khối lượng chất tan trong hai dung dịch đem dùng - Khối lượng dung dịch sau khi pha trộn là : = 50+450=500 g Khối lượng chất tan sau khi pha trộn : = Nồng độ C% của dung dịch sau khi pha trộn là : 18,8M Nồng độ mol của dung dịch là : = Cách 2: Gọi C3% là nồng độ phần trăm của dung dịch sau khi pha trộn Aùp dụng sơ đồ đường chéo ta có : m1 = 50g 8% 20% - C3% C3% m2 = 450g 20% C3% - 8% à Giải phương trình trên ta được C3% = 18,8M Bài toán tổng quát 2 : Cho hai dung dịch chứa cùng chất tan có nồng độ C1% ( dung dịch 1) và nồng độ C2% ( dung dịch 2) . Hỏi phải pha trộn chúng theo tỉ lệ khối lượng như thế nào để thu được dung dịch có nồng độ C3% ( dung dịch 3) Cách tiến hành : Cách 1: Aùp dụng định luật bảo toàn khối lượng : khối lượng dung dịch thu được sau khi trộn bằng tổng khối lượng hai dung dịch đem dùng . Khối lượng chất tan sau khi trộn bằng tổng khối lượng chất tan trong hai dung dịch đem dùng Gọi m1 (g) là khối lượng dung dịch 1 nồng độ C1% Gọi m2 (g) là khối lượng dung dịch 2 nồng độ C2% Khối lượng chất tan trong dung dịch (1) và (2) lần lượt là : g và g Khối lượng dung dịch 3 nồng độ C3% là : (m1 + m2) Khối lượng chất tan trong dung dịch 3(sau khi pha trộn ) nồng độ C3% là à g Vì pha trộn hai dung dịch cùng loại chất tan nên khối lượng chất tan sau khi pha trộn ( dung dịch 3) bằng tổng khối lượng chất tan trong hai dung dịch ban đầu . Ta có : (m1 + m2 ).C3% = m1. C1% + m2.C2% à ( giả sử C1% < C2% ) Cách 2: Aùp dụng quy tắc đường chéo : m1 C1% C2% - C3% C3% m2 C2% C3% - C1% à ( giả sử C1% < C2% ) Ví dụ: Cần phải trộn dung dịch NaOH 5% với dung dịch NaOH 10% theo tỉ lệ khối lượng thế nào để thu được dung dịch NaOH 8% Giải Cách 1: Gọi x g là khối lượng dung dịch NaOH 5% cần dùng thì g Gọi y là khối lượng dung dịch NaOH 10% cần dùng thì g Khối lượng dung dịch sau khi pha trộn là : (x+y) g Khối lượng chất tan sau khi pha trộn là : (+ ) = g Nồng độ phần trăm của dung dịch sau khi pha trộn là : à à 2.y = 3.x à Vậy cần trộn dung dịch NaOH 5% và dung dịch NaOH 10% theo tỉ lệ khối lượng là 2 : 3 Cách 2: Gọi m1 và m2 lần lượt là khối lượng dung dịch NaOH 5% và dung dịch NaOH10% cần dùng . Aùp dụng quy tắc đường chéo ta có m1 5% 10% - 8% = 2% 8% m2 10% 8% - 5% = 3% à Vậy cần trộn dung dịch NaOH 5% và dung dịch NaOH 10% theo tỉ lệ khối lượng là 2 : 3 Ví dụ : Tính khối lượng dung dịch HCl 38% và khối lượng dung dịch HCl 8% để pha trộn thành 4lit dung dịch HCl 20% (d= 1,1g/ ml) Giải Khối lượng dung dịch sau khi trộn là : = 4,4kg Gọi m1 (g) là khối lượng dung dịch HCl nồng độ 38% Gọi m2 (g) là khối lượng dung dịch HCl nồng độ 8% à m1 + m2 = 4,4 (kg) (*) Theo sơ đồ đường chéo ta có : m1 38% 20% - 8% = 12% 20% m2 8% 38% - 20% = 18% à (**) Giải hệ phương trình (*) và (**) ta có : m1 = 1,76 kg và m2 = 2,64kg Trộn hai dung dịch cùng loại chất cùng loại nồng độ CM Bài toán tổng quát : Cho hai dung dịch chứa cùng chất tan có nồng độ CM(1) ( dung dịch 1) và nồng độ CM(2) Hỏi phải pha trộn theo tỉ lệ thể tích như thế nào để được dung dịch có nồng độ CM(3) ( dung dịch 3) Cacùh tiến hành : Cách 1: Aùp dụng định luật bảo toàn khối lượng : Số mol của dung dịch thu được sau khi pha trộn ( dung dịch 3 ) bằng tổng số mol của các chất có trong dung dịch 1 và dung dịch 2 Gọi V1 (l) là thể tích dung dịch 1 nồng độ CM(1) Gọi V2 (l) là thể tích dung dịch 2 nồng độ CM(2) Giả sử trộn V1 lit dung dịch 1 nồng độ CM(1) với V2 lít dung dịch 2 nồng độ CM(2) tạo ra ( V1 + V2) lít dung dịch 3 nồng độ CM(3) à CM(1) .V1 + CM(2) .V2 = ( V1 + V2). CM(3) à Cách 2: Aùp dụng quy tác đường chéo : V1 CM(1) CM(2) - CM(3) CM(3) V2 CM(2) CM(3) – CM(1) à Ví dụ : Phải trộn dung dịch HCl 0,2M với dung dịch HCl 0,8M theo tỉ lệ thể tích như thế nào để thu được dung dịch HCl 0,5M? Giải Cách 1: Gọi V1 , V2 lần lượt là thể dung dịch HCl 0,2M và dung dịch HCl 0,8M cần dùng để pha chế dung dịch HCl 0,5M Số mol HCl có trong V1 lit dung dịch HCl 0,2M là : Số mol HCl có trong V2 lit dung dịch HCl 0,8M là : Giả sứ thể tích của dung dịch sau khi trộn là : V3 = V1 + V2 Nồng độ mol của dung dịch sau khi trộn là : à 0,2.V1 + 0,8.V2 = 0,5.V1+ 0,5.V2 à 0,8V2 – 0,5V2 = 0,5V1 – 0,2V2 à 0,3V2 = 0,3V1 à V2 = V1 Vậy tỉ lệ thể tích cần trộn là V1 : V2 = 1: 1 Cách 2: Aùp dụng quy tắc đường chéo ta có : V1 lit dd HCl 0,2M 0,8M – 0,5M = 0,3M 0,5M V2 lít dd HCl 0,8M 0,5M – 0,2M = 0,3M à Vậy tỉ lệ thể tích cần trộn là V1 : V2 = 1: 1 Ví dụ : Cần dùng bao nhiêu ml dung dịch H2SO4 2,5M và bao nhiêu ml dung dịch H2SO4 1M để khi pha trộn chúng với nhau được 600ml dung dịch H2SO4 Giải Cách 1: Gọi V1 là thể tích dung dịch H2SO4 2,5M Gọi V2là thể tích dung dịch H2SO4 1M V3 = V1 + V2 = 0,6 lít Số mol H2SO4 trong dung dịch 2,5M là : 2,5V1 Số mol H2SO4 trong dung dịch 1M là : 1.(0,6 – V1) Số mol H2SO4 trong dd sau khi pha trộn là : 2,5V1 + 1.(0,6 –V1) = 1,5V1 + 0,6 (mol) Nồng độ mol của dung dịch sau khi pha trộn : à à 1,5V1 = 0,6.1,5 -0,6 à 1,5V1 = 0,3 à V1 = 0,2(l) Vậy cần dùng 0,2 lit hay 200ml dung dịch H2SO4 2,5M và 0,6 – 0,2 = 0,4 l hay 400ml dung dịch H2SO4 1M Cách 2: Aùp dụng quy tắc đường chéo ta có : V1 lit dd H2SO4 2,5M 1,5M – 1 M = 0,5M 1,5M V2 lít dd H2SO4 1 M 2,5M – 1,5M = 1M à (*) Mặt khác : V1 + V2 = 600 ml (**) Giải hệ phương trình (*) và (**) ta có : V1 = 200ml và V2 = 400ml Vậy cần dùng 400ml H2SO4 1M trộn với 200ml dung dịch H2SO4 2,5M thu được 600ml dung dịch H2SO4 1,5M * Chú ý : trong một số trường hợp V1 + V2 V3 mà chỉ có : mdd(3) = mdd(1) + mdd(2) Ví dụ : Cần bao nhiêu ml dung dịch NaOH 3% (d= 1,05g/ml ) và bao nhiêu ml dung dịch NaOH 10% (d= 1,12g/ml ) Để pha chế được 2 lit dung dịch NaOH 8% ( d= 1,1g/ml) Giải Gọi m1 , m2 lần lượt là khối lượng dung dịch NaOH 3%(d= 1,05g/ml ) và khối lượng dung dịch NaOH 10% (d= 1,12g/ml ) cần dùng để pha chế 2 lit dung dịch NaOH 8% ( d= 1,1g/ml) Aùp dụng sơ đồ đường chéo ta có : m1 3% 10% - 8% = 2% 8% m2 10% 8% - 3% = 5% à (*) Mặt khác : m1 + m2 = m3 = d3.V3 = 1,1.2000 =2200g (**) Giải hệ phương trình (*) và (**) ta có m1 = 628,57 g và m2 = 1571,43 g Vậy thể tích dung dịch V1 và V2 cần tìm là : Pha loãng hoặc cô cạn dung dịch Khi pha loãng hoặc cô cạn dung dịch thì khối lượng chất tan là không đổi nhưng khối lượng dung dịch và thể tích dung dịch thay đổi do đó nồng độ dung dịch thay đổi theo Sơ đồ 1: dd đầu g à dd sau Khối lượng dung dịch : m1 m2 = m1 Nồng độ % : C1% C2 % Khối luợng chất tan : = Ta có : m1. C1% = m2 . C2% à Sơ đồ 2: dd đầu g à dd sau Thể tích dung dịch V1 V2 = V1 Nồng độ CM : CM(1) CM(2) Số mol chất tan : CM(1). V1 CM(2).V2 à Chú ý :- Các công thức trên dùng để giải nhanh bài tập pha loãng hoặc cô cạn dung dịch - Có thể giải bài toán pha loãng dung dịch bằng phương pháp đường chéo nếu giả sử nước là dd có nồng độ 0% Ví dụ : Có 30g dung dịch NaCl 20% . Tính nồng độ % của dung dịch thu được khi : a/ Pha thêm 20g nước b/ Cô đặc dung dịch để chỉ còn 25g Giải a/ Nồng độ C% của dung dịch thu được khi thêm 20g nước là : Cách 1: Cách 2: Xem nước là dung dịch NaCl 0% . Aùp dụng quy tắc đường chéo ta có : m1 = 30g 20% C2% C2% m2 = 20g 0% 20% - C2% à C2 % = 12% b/Nồng độ C% của dung dịch thu được khi cô đặc chỉ còn 25g là Ví dụ 2: Phải thêm bao nhiêu ml nước vào 400ml dung dịch NaOH 0,25M để được dung dịch NaOH 0,1M Giải Gọi V là thể tích nước cần thêm vào thì thể tích dung dịch sau khi pha loãng là :V2 = 400+ V Aùp dụng công thức ta có : à Giải phương trình trên ta thu được V = 600ml Tính khối lượng tinh thể ngậm nước cần thêm vào dung dịch cho sẵn Cách tiến hành : Cách 1: - Aùp dụng định luật bào toàn khối lượng để tính khối lượng dung dịch tạo thành : Khối lượng dung dịch tạo thành = khối lượng tinh thể + Khối lượng dung dịch cho sẵn ; khối lượng chất tan trong dung dịch tạo thành = khối lượng chất tan trong tinh thể + khối lượng chất tan trong dung dịch cho sẵn Cách 2 : Aùp dụng sơ đồ đường chéo để giải ( chú ý : xác định nồng độ % của chất tan trong tinh thể ngậm nước , nước là dd có nồng độ 0% ) Ví dụ : Cần lấy bao nhiêu gam tinh thể CuSO4.5H2O vào bao nhiêu gam CuSO4 8% để điều chế 56g dung dịch CuSO416% Giải Lượng CuSO4.5H2O có thể coi như dung dịch CuSO4 64% ( vì trong 250g CuSO4 .5H2O có chứa 160g CuSO4) m1g CuSO4.5H2O 64% 16% - 8% = 8% 16% m2g CuSO4 8 % 64% - 16% = 48% à (*) Mặt khác : m1 + m2 = 56g (**) Giải hệ phương trình (*) và (**) ta có m1 = 8 g và m2 = 48g Ví dụ 2: Có bao nhiêu gam tinh thể Fe(NO3)3 .6H2O kết tinh từ 500ml dung dịch Fe(NO3)3 0,1M Giải 0,5. 0,1 = 0,05 mol Từ phản ứng : Fe(NO3)3 + 6H2O à Fe(NO3)3 .6H2O 1mol 1mol 0,05 mol 0,05 mol Khối lượng chất kết tinh thu được là : = 17,5g Dạng 2: Tính khối lượng chất tan tách ra hay thêm vào khi thay đổi nhiệt độ của dung dịch bão hoà cho sẵn Các buớc tiến hành : Tính khối lượng chất tan và khối lượng dung môi (H2O) có trong dung dịch bão hoà ở nhiệt độ t10C Đặt a(g) là khối lượng chất tan cần thêm vào hay đã tách ra khỏi dung dịch ban đầu , sau khi tahy đổi nhiệt độ từ t10C sang t20C ( Chú ý : Nếu bài toán tính lượng tinh thể ngậm nước tách ra hay thêm vào do thay đổi nhiệt độ do dung dịch bão hoà cho sẵn thì ta nên gọi ẩn số là số mol) Tính khối lượng chất tan và khối lượng dung môi (H2O) có trong dung dịch bão hoà ở nhiệt độ t20C Aùp dụng công thức tính độ tan S hay nồng độ % của dung dịch bão hoà để tìm a hoặc n Ví dụ : Ờ 120C có 1335 g dung dịch CuSO4 bão hoà . Đun nóng dung dịch đó lên 900C . Hỏi phải thêm vào dung dịch này bao nhiêu gam CuSO4 để được dung dịch bão hoà ở nhiệt độ này . Biết độ tan và Giải - Ờ 120C 100g nước hoà tan được 33,5 g CuSO4 à khối lượng của dd CuSO4 bão hoà là : 133,5g à Khối lượng của CuSO4 có trong 1335 g dung dịch bão hoà là : à Khối lượng dung môi (H2O) là : = 1335-335 =1000g - Gọi a(g) là khối lượng CuSO4 cần thêm vào dung dịch - Khối lượng chất tan và dung môi trong dung dịch bão hoà ở 900C là : và Aùp dụng công thức tính độ tan của CuSO4 ở 900C ta có : Giaiû phương trình trên ta có : a= 465g Bài 5 : Xác định khối lượng NaCl kết tinh trở lại khi làm lạnh 548 g dd muối ăn bảo hòa ở 500C xuống 00C . Biết SNaCl ở 500C là 37 g ; SNaCl ở 00C là 35 g. Phần III : BÀI TỐN XÁC ĐỊNH FexOy. -Xác định cơng thức FexOy: - Nếu =1 _ FexOy là: FeO - Nếu = _ FexOy là: Fe2O3 - Nếu = _ FexOy là: Fe3O4 - Cĩ thể giải bằng cách xét 3 khả năng của FexOy là: FeO, Fe2O3, Fe3O4 rồi tìm khả năng phù hợp. - Nếu oxit sắt (FexOy) tác dụng với H2SO4 đặc, HNO3 đặc khơng giải phĩng khí đĩ là Fe2O3. Câu 1: Để hịa tan 4 gam FexOy cần 52,14 ml dd HCl 10%(D=1,05g/ml). Xác định cơng thức phân tử FexOy. A. Fe2O3 B. FeO C. Fe3O4 D. Fe2O3 và FeO Câu 2: Hịa tan hồn tồn 1 khối lượng FexOy bằng dung dịch H2SO4 đặc nĩng thu được khí A và dung dịch B. Cho khí A hấp thụ hịan tồn bởi dung dịch NaOH dư tạo ra 12,6 gam muối. Mặt khác cơ cạn dung dịch B thì thu được 120 gam muối khan. Xác định FexOy A. FeO B. Fe3O4 C. Fe2O3 D. Khơng xác định được Câu 3: Hịa tan 10gam hỗn hợp gồm Fe và FexOy bằng HCl được 1,12 lít H2(đktc). Cũng lượng hỗn hợp này nếu hịa tan hết bằng HNO3 đặc nĩng được 5,6 lít NO2(đktc). Tìm FexOy? A. FeO B. Fe3O4 C. Fe2O3 D. Khơng xác định được Câu 4: Hịa tan oxit FexOy bằng H2SO4 lỗng dư được dung dịch A. Biết dung dịch A vừa cĩ khả năng làm mất màu dung dịch thuốc tím, vừa cĩ khả năng hịa tan được bột đồng. FexOy là? A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. FeO hoặc Fe3O4 đều được. Câu 5:A là hõn hợp đồng số mol gồm FeO; Fe2O3; Fe3O4. Chia A làm 2 phần bằng nhau: Hịa tan phần 1 bằng V(l) dung dịch HCl 2M (vừa đủ) Dẫn một luồng CO dư qua phần 2 nung nĩng được 33,6gam sắt. Chỉ ra giá trị V? A. 1,2 lít B. 0,8 lít C. 0,75 lít D. 0,45 lít. Câu 6: Khử a gam một oxit sắt bằng cacbon õit ở nhiệt độ cao, người ta thu được 0,84 gam sắt và 0,88 gam khí CO2. Xác định cơng thức oxit sắt. A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. Khơng xác định được Câu 7: Cho một luồng khí CO đi qua 29gam một oxit sắt. Sau khi phản ứng xảy ra hồn tồn người ta thu được một chất rắn cĩ khối lượng 21 gam. Xác địh cơng thức oxit sắt. A. Khơng xác định được B. Fe2O3 C. FeO D. Fe3O4 Câu 8: Dùng CO dư để khử hồn tịan m gam bột sắt oxit (FexOy) dẫn tịan bộ lượng khí sinh ra đi thật chậm qua 1 lít dung dịch ba(OH)2 0,1M thì vừa đủ và thu được 9,85gam kết tủa. Mặt khác hịa tan tịan bộ m gam bột sắt oxit trên bằng dd HCl dư rồi cơ cạn thì thu được 16,25gam muối khan. m cĩ giá trị là bao nhiêu gam? Và cơng thức oxit (FexOy). A, 8gam; Fe2O3 B. 15,1gam, FeO C. 16gam; FeO D. 11,6gam; Fe3O4 Câu 9: Dùng CO dư để khử hịan tịan m gam bột sắt oxit(FexOy) dẫn tịan bộ lượng khí sinh ra đi thật chậm qua 1 lít dung dịch Ba(OH)2 0,1M thì phản ứng vừa đủ thu được 9,85gam kết tủa. Số mol khí CO2 thu được là bao nhiêu? A. 0,05mol B. 0,15 mol C. 0,025mol D. 0,05 và 0,075 mol Câu 10: Dùng CO dư để khử hịan tịan m gam bột sắt oxit (FexOy) thành sắt, dẫn tịan bộ lượng khí sinh ra đi thật chậm qua 1 lít dung dịch Ba(OH)2 0,1M thì phản ứng vừa đủ và thu được 9,85 gam kết tủa . Mặt khác hịa tan tịan bộ sắt kim loại thu được ở trên bằng dung dịch HCl dư rồi cơ cạn thì thu được 12,7 gam muối khan. Cơng thức sắt oxit (FexOy)? A. FeO B. Fe2O3 C. Fe3O4 D. FexOy Câu 11: Dùng CO dư để khử hịan tịan m gam bột sắt oxit (FexOy), dẫn tịan bộ lượng khí sinh ra đi thật chậm qua 1 lít dung dịch Ba(OH)2 0,1M thì vừa đủ và thu được 9,85gam kết tủa. Mặt khác hịa tan tịan bộ m gam bột sắt oxit bằng dung dịch HCl dư rồi cơ cạn thì thu được 16,25 gam muối khan. m cĩ gía trị là? A. 8 gam B. 15,1gam C. 16gam D. 11,6gam Câu 12: Hỗn hợp X gồm Fe và oxit sắt cĩ khối lượng 2,6gam. Cho khí CO dư đi qua X nung nĩng, Khí sinh ra hấp thụ vào dung dịch nước vơi trong dư thì được 10gam kết tủa. Tổng khối lượng Fe cĩ trong X là? A. 1 gam B. 0,056gam C. 2 gam D. 1,12gam Câu 13: Khi dùng CO để khử Fe2O3 thu đựoc hỗn hợp rắn X. Hịa tan X bằng dung dịch HCl dư thấy cĩ 4,48 lít khí thốt ra (đktc). Dung dịch thu được sau phản ứng tác dụng với NaOH dư được 45g kết tủa trắng. Thể tích khí CO(đktc) cần dùng là? A. 6,72 lít B. 8,96 lít C. 10,08 lít D. 13,44 lít Câu 14: Dẫn 1 luồng CO dư qua ống đựng m gam hỗn hợp X gồm Fe2O3 và CuO nung nĩng thu được chất rắn Y; khí ra khỏi ống được dẫn vào bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 40 gam kết tủa. Hịa tan chất rắn Y trong dung dịch HCl dư thấy cĩ 4,48 lít khí H2 bay ra (đktc). Gía trị m là? A. 24 B. 16 C. 32 D. 12 Câu 15: Cho khí CO dư đi qua ống sứ nung nĩng đựng hỗn hợp X gồm Al2O3, MgO, Fe3O4, CuO thu được chất rắn Y. Cho Y vào dung dịch NaOH dư khuấy kĩ, thấy cịn lại phần khơng tan Z. Gỉa sử các phản ứng xảy ra hịan tịan. Phần khơng tan Z gồm: A. MgO, Fe, Cu B. Mg, Fe, Cu C. MgO, Fe3O4, Cu D. Mg, Al, Fe, Cu Câu 16: Cho 4,48 lít khí CO (đktc) từ từ đi qua ống sứ nung nĩng đựng 8 gam một oxit sắt đến khi phản ứng xảy ra hồn tồn. Khí thu đựợc sau phản ứng cĩ tỉ khối so với H2=20. Cơng thức của oxit sắt và