Đề cương ôn tập Ngữ văn 7_Người soạn: Nguyễn Huyền Trang

Tác phẩm Nội dung Nghệ thuật Ý nghĩa Tục ngữ Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất Kinh nghiệm về thiên nhiên, thời tiết, lao động sản xuất -Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc -Sử dụng cách điễn đạt theo kiểu đối xứng, nhân quả, hiện tượng và ứng xử cần thiết -Tạo vần, nhịp cho câu văn dễ nhớ,dễ vận dụng. Là bài học quý giá của nhân dân Tục ngữ về con người và xã hội Kinh nghiệm về con người và xã hội -Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc - Sử dụng phếp so sánh, ẩn dụ, đối, điệp từ, ngữ -Tạo vần, nhịp cho câu văn dễ nhớ,dễ vận dụng. Là kinh nghiệm quý báu của nhân dân ta về cách sống, cách đối nhân xử thế Văn bản nghị luận Tinh thần yêu nước của nhân dân ta ( Hồ Chí Minh) Ca ngợi lòng yêu nước của nhân dân -Xây dựng luận điểm ngắn gọn, súc tích, lập luận chặt chẽ. Dẫn chứng toàn diện, tiêu biểu, chọn lọc theo các phương diện: + Lứa tuổi + Nghề nghiệp + Vùng miền… -Sử dụng từ ngữ gợi hình ảnh, câu văn nghị luận hiệu quả -Sử dụng biện pháp liệt kê nêu tên các anh hùng dân tộc trong lịch sử chống ngoại xâm của đất nước, nêu tên các biểu hiện của lòng yêu nước của nhân dan ta. Truyền thống yêu nước quý báu của nhân dân ta cần phát huy trong hoàn cảnh lịch sử mới để bảo vệ đất nước Sự giàu đẹp của tiếng Việt ( Đặng Thai Mai) -Nêu và giải thích nhận định: tiếng Việt giàu và đẹp -CM cái hay, cái đẹp của tiếng Việt + Về ngữ âm: - Nguyên âm - Phụ âm - Thanh điệu + Về từ vựng + Về ngữ pháp + Những phẩm chất bền vững và khả năng sáng tạo trong quá trình phát triển lâu dài - Bàn luận sự phát triển của tiếng Việt, Cm sự giàu đẹp ấy là 1 chứng cứ về sức sống tiếng Việt - Kết hợp giải thích với chứng minh - Lập luận chạt chẽ - Dẫn chứng bao quát, toàn diện -Câu văn nghị luận mạch lạc, trong sáng Bài văn CM sự giàu có và đẹp đẽ của tiếng Việt trên nhiêu phương diện. Tiếng Việt, với phẩm chất bền vững và giàu khả năng sáng tạo trong quá trình phát triển lâu dài của nó, là 1 biểu hiện hùng hồn sức sống của dân tộc Đức tính giản dị của Bác Hồ (Phạm Văn Đồng) Ca ngợi đức tính giản dị của bác Hồ -Có dẫn chứng cụ thể, lí lẽ bình luận sâu sắc, có sức thuyết phục -Lập luận theo trình tự hợp lí -Ca ngơị phẩm chất cao đẹp,đức tính giản dị của Bác Hồ -Bài tập về việc học tập, rèn luyện noi theo tấm gương đạo đức Ý ngĩa văn chương ( Hoài Thanh) Ý nghĩa của văn chương( nguồn gốc, công dụng, nhiệm vụ) -Có luận điểm rõ ràng, được luận chứng minh bạch và đầy sức thuyết phục. Có cách dẫn chứng đa dạng: khi trước khi sau, khi hòa với luận điểm, khi thành một câu chuyện ngắn. - Diễn đạt bằng lời văn giản dị, giàu hình ảnh, cảm xúc. Thể hiện quan niệm sâu sắc của nhà văn về văn chương Truyện ngắn Sống chết mặc bay (Phạm Duy Tốn) Lên án gay gắt bọn quan lại phong kiến vô nhân đạo và bày tỏ niềm cảm thương vô hạn trước tình cảnh thống khổ của nhân dân -Xây dựng tình huống tương phản- tăng cấp và kết thúc bất ngờ, ngôn ngữ đối thoại ngắn gọn, rất sinh động. - Lựa chọn ngôi kể khách quan - Lựa chọn ngôi kể, tả, khắc họa chân dung nhân vật sinh động. Phê phán thói bàng quan vô trách nhiệm, vô lương tâm đến mức góp phần gây ra nạn lớn cho nhân dân của viên quan phụ mẫu- đại diện cho nhà cầm quyền Pháp thuộc; đồng cảm xót xa với tình cảnh thê thảm của nhân dân lao động do thiên tai và do thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền gây nên. Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu (Nguyễn Ái Quốc) Vạch trần bộ mặt giả dối và tư cách hèn hạ của một tên thực dân Pháp, đồng thời ca ngợi nhân cách cao thượng và tấm lòng hi sinh vì dân, vì nước của người chiến sĩ cách mạng Phan Bội Châu Truyện ngắn được hư cấu , tưởng tượng xây dựng tình huống đặc biệt qua giọng văn châm biếm, hóm hỉnh khắc họa thật sắc sảo hai nhân vật hoàn toàn đối lập Bút kí Ca Huế trên sông Hương ( Hà Ánh Minh) Vẻ đẹp của ca Huế, một hình thức sinh hoạt văn hóa- âm nhạc thanh lịch và tao nhã, một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng và bảo tồn -Ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu biểu cảm, giầu chất thơ - Yếu tố miêu tả tái hiện âm thanh, cảnh vật con người một cách sinh động. Qua ghi chép một buổi ca Huế trên sông Hương, tác giả thể hiện lòng yêu mến, tự hào về ca Huế, một di sản văn hóa độc đáo của Huế, cũng là một di sản văn hóa của dân tộc, nhắc nhở chúng ta phải biết giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc Chèo cổ Quan Âm Thị Kính -Mâu thuẫn kịch: + Sùng bà( mẹ chồng) > < Thị Kính( nàng dâu) + Người giàu( người trên) >< kẻ nghèo( kẻ dưới) - Đặc điểm của vài nhân vật: + Sùng bà:- mụ ác-> thể hiện qua lời nói và hành động - là 1 người độc ác, thô bạo, coi thường những người nghèo khổ + Thị Kính:- nữ chính-> là người hiền lành, yếu ớt, là người vợ đảm đang, hiền dịu, rất mực thương chồng - Xây dựng tình huống truyện và mâu thuẫn kịch - - 3 -Xây dựng nhân vật qua cử chỉ, hành động và lời nói Tái hiện chân thực mâu thuẫn giai cấp, đồng thời nói lên thân phận người phụ nữ qua mối quan hệ hôn nhân ngày xưa