Đề thi Olympic Lịch sử Lớp 11 (Có đáp án)

ĐỀ THI OLYMPIC 30-4-2008 Môn : LỊCH SỬ-KHỐI 11 Thời gian :180 phút ĐỀ Câu 1: (4điểm) Trình bày phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống phong kiến, đế quốc(cuối thế kỉ XIX) , đặc biệt là phong trào Duy Tân đã ảnh hưởng đến Việt Nam như thế nào?. Câu2: (4điểm). Lập bảng thống kê về các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp xâm lược theo yêu cầu sau: STT Cuộc khởi nghĩa Thời gian Người lãnh đạo Địa điểm Quy mô Đánh giá về phong trào Cần Vương. Câu 3: (4điểm) So sánh phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX với phong trào Cần Vương chống Pháp theo yêu cầu được thể hiện trong bảng sau: Nội dung so sánh Phong trào Cần Vương Phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX Bối cảnh lịch sử Mục tiêu đấu tranh Hình thức đấu tranh Lực lượng tham gia Kết quả Ý nghĩa Câu 4: (4điểm) Bằng những sự kiện lịch sử cụ thể, em hãy so sánh chính sách đóng cửa của Nhật Bản dưới thời Mạc phủ Tô-ku-ga-oa với chính sách đóng cửa của Trung Quốc dưới thời phong kiến Mãn Thanh. Câu5: (4điểm) Bằng kiến thức đã học về cuộc “Chiến tranh thế giới thứ II (1939-1945)”,em hãy rút ra những nhân tố góp phần đánh bại chủ nghĩa quân phiệt Nhật. ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM Câu 1: (4điểm) a) Phong trào đấu tranh : (2.0 điểm) - Phong trào Duy tân Mậu Tuất (1898) :(1,0 điểm) + Lãnh đạo là Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu.(0,25 điểm) + Nội dung, cải cách về mọi mặt - kinh tế (phát triển công nghiệp, khuyến khích sự sáng tạo và phát minh khoa học), văn hoá (học chương trình mới, đưa khoa học kĩ thuật vào nhà trường), quân sự (trang bị, huấn luyện kiểu Âu - Mĩ), chính trị (dân được quyền kiến nghị với nhà vua)(0,5 điểm) + Cuộc vận động thực hiện được 103 ngày thì chấm dứt vì thế lực bảo thủ phản động nhà Thanh phá hoại.(0,25 điểm) - Phong trào Nghĩa Hoà Đoàn (1900) :(1,0 điểm) + Đầu thế kỉ XX, do ách thống trị của phong kiến trong nước và sự xâm lược của đế quốc làm cho phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc phát triển mạnh. (0,25 điểm) + Các cuộc khởi nghĩa của nông dân nổ ra liên tiếp, lớn mạnh nhất là Nghĩa Hoà Đoàn ở Sơn Đông lan rộng khắp miền Bắc Trung Quốc.Năm 1900, Nghĩa Hoà Đoàn tấn công vào các sứ quán nước ngoài ở Bắc Kinh.(0,25 điểm) + Liên quân tám nước đế quốc đánh Bắc Kinh, bắt giết, cướp bóc, đốt phá nhà cửa, đất đai của nhân dân Trung Quốc.(0,25 điểm) + Triều Thanh đầu hàng, kí điều ước Tân Sửu (1901) chịu nhiều điều khoản nặng nề (bồi thường chiến phí cho các nước đế quốc đóng quân ở Bắc Kinh).Trung Quốc thực sự trở thành một nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.(0,25 điểm) b) Ảnh hưởng đối với Việt Nam :(2,0 điểm) - Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống phong kiến, đế quốc, đặc biệt là phong trào Duy Tân đã lan sang các nước láng giềng vùng Đông Nam Á.(1,0 điểm) - Tại Việt Nam một số sĩ phu yêu nước, qua các sách báo của Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu đã tiếp thu tư tưởng cải cách, từ đó làm nảy sinh một khuynh hướng chính trị mới : Trào lưu dân tộc của chủ nghĩa với hai gương mặt tiêu biểu là Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh. (1,0 điểm) Câu 2: (4 điểm) Lập bảng thống kê về các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp xâm lược theo nội dung mẫu sau: (2,0 điểm) Nội dung Cuộc khởi nghĩa Thời gian Người lãnh đạo Địa điểm Quy mô 1.(0,5điểm) Bãi Sậy 1883-1892 Đinh Gia Quế& Nguyễn Thiện Thuật Hưng Yên Là cuộc khởi nghĩa lớn nhất ở đồng bằng Bắc bộ;phát triển hình thức tác chiến du kích. 2.(0,5điểm) Ba Đình 1886-1887 Phạm Bành & Đinh Công Tráng Thanh Hoá Chặn đánh các đoàn xe tải& tập kích địch;điển hình lối đánh phòng ngự kiên cố. 3.(0,5điểm) Hùng Lĩnh 1887-1892 Tống Duy Tân & Cao Điển. Thanh Hoá Tổ chức nhiều trận tập kích,trận Vân đồn,trận Yên Lãng. 4.(0,5điểm) Hương Khê 1885-1895 Phan Đình Phùng & Cao Thắng. Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình. Có quy mô lớn &kéo dài nhất trong phong trào Cần vương .Tổ chức quân đội tập luyện quy cũ;chế tạo được vũ khí .Nghĩa quân đánh nhiếu trận lớn bằng tập kích,chống càn( đồn Trường Lưu,thị xã Hà Tĩnh,Vụ Quang...) - Đánh giá về phong trào Cần vương (2.0 điểm) - Ưu điểm:(1.0 điểm) + Phát huy cao độ lòng yêu nước, huy động sự ủng hộ của đông đảo nhân dân; tranh thủ sự giúp đỡ mọi mặt của đồng bào.(0,5 điểm) + Biết sử dụng các phương thức tác chiến linh hoạt, khai thác sức mạnh tại chỗ, phát huy tính chủ động sáng tạo trong cách đánh, lối đánh của cuộc chiến tranh.(0,5 điểm) - Hạn chế:(1.0 điểm) + Chưa liên kết tập họp được lực lượng dân tộc trên quy mô rộng, tạo thành phong trào trong toàn quốc.(0,5 điểm) + Phong trào Cần Vương nổ ra lẻ tẻ, rời rạc; chưa tạo thành sự kết giữa các cuộc khởi nghĩa.Thể hiện tư duy phòng ngự bị động của ý thức hệ phong kiến: đào hào, đắp lũy, xây dựng căn cứ ở nơi cố định.(0,5 điểm) Câu 3: (4 điểm) So sánh phong tràoCần Vương và phong trào yêu nước cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX theo yêu cầu được thể hiện trong bảng sau : Nội dung so sánh Phong trào Cần Vương Phong trào yêu nước đầu TKXX Bối cảnh lịch sử (0,5 điểm) Triều đình Huế đã kí kết Hiệp ước 1884,thực sự đầu hàng thực dân Pháp.Vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần Vương Ảnh hưởng những trào lưu tiến bộ thế giới. Thực dân Pháp đã tiến hành công cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất . Mục tiêu đấu tranh (1,0 điểm) Trung quân ái quốc( nước gắn với vua), đánh Pháp , khôi phục lại chế độ phong kiến Nước gắn liền với dân, chống Pháp để cứu nước, cứu dân, thay đổi chế độ. Hình thức đấu tranh (0,5 điểm) Khởi nghĩa vũ trang Khởi nghĩa vũ trang, đấu tranh chính trị, ngoại giao và cải cách Lãnh đạo (1,0 điểm) Sĩ phu văn thân yêu nước còn mang ý thức hệ phong kiến : Sĩ phu (Nguyễn Thiện Thuật, Phan Đình Phùng) nông dân. Sĩ phu yêu nước tiến bộ chịu ảnh hưởng tư tưởng dân chủ tư sản ( Phan Bội Châu, Phan ChâuTrinh), nông dân,tư sản,tiểu tưsản. Kết quả (0,5 điểm) Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại Đặt nền tảng cho tư tưởng dân chủ ở Việt Nam đầu thế kỉ XX. Ý nghĩa (0,5 điểm) Nêu cao tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh bất khuất của dân tộc, mở đường cho những cuộc vận động cách mạng đầu thế kỉ XX. Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh giải phóng dân tộc, mở ra một con đường mới từ sau thế chiến thứ nhất. Câu4:(4điểm). So sánh a) Giống nhau:(1.0điểm) - Khi thực hiện chính sách đóng cửa, cả Trung Quốc và Nhật Bản đều tồn tại chế độ phong kiến, kinh tế nông nghiệp chủ yếu.(0,5 điểm) - Lo sợ mất nước.(0,5 điểm) b) Khác nhau : - Mục đích:(2,0 điểm) Nhật Bản - Tô-ku-ga-oa Trung Quốc - Mãn Thanh - Ngăn ngừa hàng hoá phương Tây xâm nhập. Chấm dứt tình trạng vàng, bạc của Nhật ra nước ngoài.(0,5 điểm) - Ngăn chặn sự nổi dậy của các lãnh chúa cùng Tây Nam bị thương nhân phương Tây xúi giục.Cho phép người Hà Lan ở lại làm cầu nối tiếp xúc văn hoá giữa người Nhật Bản với phương Tây. Do đó, đây là chính sách " đóng cửa có chọn lựa".(0,5 điểm) - Ngăn chặn cuộc chiến tranh thuốc phiện (1840 - 1842).(0,5 điểm) - Tệ nạn Xã Hội lan tràn, do đó, chính sách đóng cửa của Trung Quốc là chính sách " đóng cửa bảo thủ ".(0,5 điểm) - Hậu quả :(1,0 điểm) - Nhật Bản thoát khỏi ách thuộc địa trở thành một đế quốc phong kiến quân phiệt đầu tiên của Châu Á - Trung Quốc trở thành một nước nửa thuộc địa nửa phong kiến. Câu5: (4 điểm) Năm nhân tố đánh bại chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản: - Sự suy sụp của chủ nghĩa phát xít Đức, Italia ở châu Âu làm cho Nhật Bản mất chỗ dựa và rơi vào thế tuyệt vọng.(1,0 điểm) - Sự thất bại trên các đảo Thái Bình Dương, Đông Nam Á, sự tấn công của quân Anh,2 quả bom nguyên tử...tạo tâm lí hoảng sợ .(1,0 điểm) - Việc Liên Xô tham chiến ở Viễn Đông đã xuất kích một lực lượng hùng hậutiêu diệt đạo quân Quan Đông đã dặt Nhật Bản vào thế thất bại là không tránh khỏi.(1,0 điểm) - Quân giải phóng Trung Quốc đã chuyển sang tổng phản công và nhiều nước Đông Nam Á khác phong trào chống Nhật sôi sục ( ở Việt Nam, Inđônêxia, Malaixia...)(0,5 điểm) - Sức ép của nhân dân và phái chủ hòa trong nội bộ giới cầm quyền ở Nhật Bản.(0,5 điểm)