Đọc và bình bài thơ Thêm một của Trần Hòa Bình

Thêm một chiếc lá rụng  Thêm một (Trần Hoà Bình, Việt Nam) Thế là thành mùa thu Thêm một tiếng chim gù Thành ban mai tinh khiết... Dĩ nhiên là tôi biết Thêm một - phiền toái thay! Nhưng mà tôi cũng biết Thêm một - lắm điều hay Thêm một lời dại dột Tức thì em bỏ đi Nhưng thêm chút lầm lì Thế nào em cũng khóc! Thêm một người thứ ba Chuyện tình đâm dang dở Cứ thêm một lời hứa Lại một lần khả nghi! Nhận thêm một thiếp cưới Thấy mình lẻ loi hơn Thêm một đêm trăng tròn Lại thấy mình đang khuyết... Dĩ nhiên là tôi biết Thêm một - lắm điều hay... Nguồn: Bản chép tay do tác giả ký "Thân tặng bạn đọc Việt Nam " Sinh năm 1956 tại Hà Tây, Trần Hòa Bình là người đàn ông đa tài. Anh viết báo, làm thơ, vẽ, giảng dạy và còn được biết đến như một chuyên gia tâm lý sâu sắc và hóm hỉnh với những lời gỡ rối tâm tình giúp độc giả. Dù rong chơi như một gã tài tử ở nhiều lĩnh vực, nhưng chỉ với Thêm một, Trần Hòa Bình ghi tên anh như một thi sĩ tài hoa trên thi đàn Việt Nam đương đại. Những câu thơ như lời chiêm nghiệm chân thành từ cuộc sống riêng tư đa truân của anh đã động chạm đến trái tim của đông đảo độc giả: “Thêm một lời dại dột/ Tức là em bỏ đi/Nhưng thêm chút lầm lì/Thế nào em cũng khóc…”. Trần Hòa Bình gọi Thêm một là bài thơ “giời cho”. Trong một cuộc phỏng vấn, anh từng tâm sự: “Tôi rời giảng đường vào một buổi sáng, đang thênh thênh trên con đường quen thuộc trở về nhà thì có một chiếc lá vàng thật đẹp rơi trúng đầu. Tôi ngẩng lên và sững sờ trước một vòm trời với những rặng cây lúc chuyển mùa. Trời ạ, mùa thu đến thật rồi mà sao mình chẳng biết! "Thêm một chiếc lá rụng/ Thế là thành mùa thu" - câu thơ đầu tiên bật ngay ra trong đầu cùng lúc hình thành một cái tứ”. Nhưng quả táo không làm nên Newton, chiếc lá vàng sẽ không làm nên Thêm một nếu nó không rơi vào đôi mắt đa tình và trái tim giàu rung cảm của thi nhân. Trong cuộc sống riêng, dù đa đoan và nhiều nỗi đoạn trường nhưng Trần Hòa Bình giành được nhiều tình yêu từ bạn đọc, những người phụ nữ và nhiều lứa sinh viên tại Học viện Báo chí Tuyên truyền (Hà Nội). Mới bước qua tuổi ngũ thập, nhà thơ đa tài, người đàn ông giàu tình yêu còn nhiều dự định dang dở với sự nghiệp, với gia đình nhưng trời đã gọi “thêm một chiếc lá rụng” dù chiếc lá ấy hãy còn xanh và còn tràn đầy sức sáng tạo. Lưu Hà *Trong cuộc sống,khi ta ăn bữa cơm,bát canh nhạt trong mâm chỉ cần thêm 1 chút muối là đã hoàn hảo.                    Và khi ta ngắm đoá hoa hồng tuyệt đẹp dành cho người thương,tay ta sẽ bất chợt khẽ đính thêm một tấm thiệp xinh xinh lên đó,bên trong là tất cả của ta trao cho họ.             Ta thấy,    Sự thêm một ấy thật tuyệt vời.         Nhưng ,cũng là thêm một,sẽ hỏng bét khí đó là câu trách móc trong phút hờn giận cãi vã.                            hay là 1 chứ dùng thừa thãi ở bài thơ,bài văn.                Thế thì thật rõ ràng,thêm một cũng là sự đối chọi giữa 2 thái cực,như mọi sự vật trong quy luật phát triển của cuộc sống tự nhiên. Và từ đặc trưng ấy,1 tứ thơ nho nhỏ đã ra đời.                Bài thơ Thêm  MỘt-nhà thơ Trần Hoà Bình.                          Khi ta đến với tứ thơ ở những câu đầu bài,ta đã gặp sự hiện diện qua những tinh khiết,tươi trong như buổi ban mai sơ khai của mọi vật: "Thêm một chiếc lá rụng                               Thế là thành mùa thu                                Thêm một tiếng chim gù                                Thành ban mai tinh khiết".         Thêm một của nhà thơ ngủ quên trong không gian,được ngọn lá đầu thu khẽ rụng xuống vuốt ve,vươn vai tỉnh giấc và múa vũ điệu điệp ngữ của mình,ghi dấu ấn báo hiệu sự xuất hiện trong đất trời.Không cần bao la và trọn vẹn như lá cây ngô đồng trong thơ cổ,rụng xuống nặng 1 thu:                                  "Ngô đồng nhất diệp lạc                                   Thiên hạ cộng tri thu".                Đối với thêm một,mỉm cười đi đến trong tiếng chim gù cùng mùa thu là đủ.Đủ để con mắt tinh tế nhà thơ nhận thấy và tham gia vào thái cực tinh khiết,xinh đẹp-thái cực mà thêm một mang đến cho  thế giới những sự báo hiệu tuyệt vời-ban mai.                       Nhưng,nắng ban mai đẹp đến thế nào rồi cũng sẽ tan đi theo bóng mặt trời.Thái cực xinh đẹp và tinh khiết kia sớm muộn cũng cho thấy 1 điều khác,bởi thế sự mêmh mông thảy cũng vô thường.Nhà thơ vốn hiểu rõ điều ấy,nên ngay sau khi tham gia đã nhăn trán suy nghĩ về thái cực đối lập,xem thật sự nó sẽ xuất hiện thế nào và những thứ nó mang đến ra làm sao.Tất cả,thu trong 1 câu tặc lưỡi:                                     "Dĩ nhiên là tôi biết                                      Thêm một -lắm điều hay                                      Nhưng mà tôi cũng biết                                      Thêm một-phiền toái thay".      Ờ-nhà thơ suy đoán,cái thêm một này nó rắc rối lắm,có đếm 2 thái cực và rất nhiều trường hợp,thế nên lúc nó gặp mình toàn là điệp ngữ của nó xuất hiện cùng những cái rất nước đôi("dĩ nhiên","nhưng mà').Thế thì phải tìm ngay cái thái cực còn lại mới được.                          và,may mắn thay,nhà thơ cũng không phải tìm lâu.Khi nhà thơ lỡ miệng khen thêm một bóng hồng vô định trước mặt nàng thơ,hay  lần nữa quên tặng quà cho nàng vào những dịp đặc biệt,bộ mặt tinh quái,oái oăm của thái cực hư hỏng sẽ ló mặt ra cười trong sự giận hờn của nàng:                        "Thêm một lời dại dột                         Tức thì em bỏ đi.'            và nó không chỉ cười hay đứng nhìn suông,nó còn muốn nhà thơ ôm đầu lo lắng cho tình yêu của mình.Ta có thể  tủm tỉm cười khi thấy   thái độ lầm lì của nhà thơ,tỏ vẻ chống đối nó,nhưng càng chống nó thì càng khiến tình yêu nguy cấp hơn.Có lẽ,nhà thơ sắp phải xuống nước truớc nó,chấp nhận những giọt nước mắt uất ức của nàng thơ mà nó mang đến:                                       "Thêm một chút lầm lì                                        Thế nào em cũng khóc."            Nhưng dù sao,nhà thơ sẽ được yên ổn,sau khi đã dẹp bỏ xong những gì của nó.Nhà thơ chỉ thấy buồn khi phát hiện ra nó ở nhiều điều mà mình không thể giải quyết được.Nhà thơ muốn thất vọng,nhưng biết sao,khi đã trót chỉ đứng giũa 2 thái cực?                       Sẽ buồn bực lắm,nếu nhìn nhứng lời dối trá mạo danh thành thật đang đắp điếm bao nỗi phập phù sợ hãi mà mình không thể nào phá sập,hay nghẹn ngào trước một mối duyên tình bị chặn ngang do những trở trái ,mà nhiều khi 'kẻ thứ 3" thật ra chưa hẳn đã có tội:                        "Thêm một người thứ ba                         Chuyện tình đâm dang dở                         Cứ thêm một lòi hứa                          Lại một lần khả nghi!" Nhưng,              Mặt trăng sáng đẹp có lúc tròn lúc khuyết,mặt trời quay chiếu khi ngày khi đêm,nhưng trái đất dưới tất cả đó vẫn là hành tinh tươi đẹp nhất.Thêm một là sự vật,là sinh vật,thi khi đến với con người,cũng có những quy luật riêng để hiển hiện,và 2 thái cực của thêm một từ khổ 1 tới khổ 3,dù khiến nhà thơ lần lựot bị những xúc cảm trái chiều xô đẩy,nhưng vẫn cho nhà thơ một cõi trần thế đẹp đến đáng sống,cho dù ban mai tinh khiêt vấn hoá lẫn cùng hờn dối,khả nghi trong kiếp người.                 Và khi ta có một nơi đẹp để sóng trong1 sự vật thú vị như thêm một,ta cần phải hưởng trọn nó,mặc cho ánh trăng tròn rằm xinh đẹp soi chiếu nỗi cô dơn với 1 nửa ta khuyết thiếu,hay khi thiệp cưới trao tay,lẽ ra ta phải đón bằng nụ cười xinh xắn,nhưng hy vọng tình yêu bị bớt xén của ta lại hiện ra trên mặt ta ánh mắt buồn,đôi khi là 1 giọt khóc...                              "Nhận thêm một thiếp cưới                                Thấy mình lẻ loi hơn                               Thêm một đêm trăng tròn                               Lại thấy mình đang khuyết".             Tất nhiên,ta hay nhà thơ cũng không thể giấu mình một tiếng thở dài,đôi khi là mệt nhọc.Phải rồi,biết mình chỉ là kiếp người thôi,nhưng phải sống trong cái quy luật đối chọi của những điều mà mình yêu thích,và cứ diến ra thành cái vòng khép kín,sẽ thật bức bối.Có lẽ,sẽ có ai đó tìm thêm được gợi mở từ chiêm nghiệm này mà ta chia sẻ.thôi ,dòng đời trôi chảy,đã mở ra thì sẽ khép,khép rồi cũng mở ra cho những ai chưa trải mà thôi:                                "Dĩ nhiên là tôi biết                                 Thêm một-lắm điều hay.                    Ta chia tay tứ thơ,bước chân ra đi còn ngoái lại.Tứ thơ chỉ khép mà không bao giớ đóng.Vì luôn chờ đợi chúng ta.