Giáo án 10 nâng cao: Tóm tắt văn bản tự sự

Tiết : TT ký duyệt Bùi Thị HIển Tuần : TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ A.MỤC ĐÍCH YÊU CẦU : Giúp HS nắm được yêu cầu và cách tóm tắt chuyện của nhân vật chính trong văn bản tự sự.. B.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN : SGK, AGV. Thiết kế bài học C. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH : Tổ chức giờ dạy theo cách nêu vấn đề kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC : HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS YÊU CẦU CẦN ĐẠT Một HS đọc cả bài trong sách giáo khoa Câu hỏi : trong bài này, SGK trình bày những nội dung gì? Câu hỏi : Em hãy nêu mục đích của việc tóm tắt văn bản theo nhân vật chính? Câu hỏi : Thế nào là tóm tắt tr uyện theo nhân vật chính? Câu hỏi : Em hãy cho biết nét giống nhau giữa hai đoạn văn trong SGK? HS trao đổi -> trình bày trước lớp -> GV nhận xét, kết thúc vấn đề. I.TÌM HIỂU BÀI : 1. Mục đích việc tóm tắt truyện theo nhân vật chính: - Nhân vật là linh hồn của tác phẩm, quyết định giá trị của tác phẩm. Mỗi nhân vật chính gắn với một số sự việc cơ bản của cốt truyện. - Để nắm vững tính cách và số phận của các nhân vật chính, ta cần tóm tắt sự việc của nhân vật ấy. 2.Thế nào là tóm tắt truyện của nhân vật chính: Tóm tắt chuyện của nhân vật là viết hay kể lại một cách ngắn gọn những sự việc cơ bản xẩy ra với nhân vật đó. 3. Đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi : * CÂU 1 : a.Nét giống nhau giữa hai đoạn văn : +Hai đoạn văn đều là tóm tắt chuyện của nhân vật chính. Các nhân vật đều nằm torng văn bản “Truyện An Dương Vương cà Mị Châu – Trọng thuỷ. + Cả hai đều tóm tắt một cách ngắn gọn những sự việc của nhân vật chính. Đoạn một là tóm tắt chuyện của An Dương Câu hỏi : Em hãy nêu nét khác nhau giữa hai văn bản ? HS trao đổi theo bàn -> trình bày trước lớp -> GV nhận xét, kết thúc vấn đề. Vương. Đoạn hai là tóm t8át chuyện của Mị Châu. Nét khác nhau : + Mỗi đoạn làm nổi bật chuyện của mỗi nhân vật qua các sự kiện, xung đột. Câu hỏi : Căn cứ vào hai đoạn văn, em hãy rút ra cách tóm tắt truyện theo nhân vật chính? Thực hành tóm tắt : Câu hỏi : Hãy tóm tắt chuyện của Trọng Thuỷ trong truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thuỷ ? HS trao đổi thảo luận -> trình bày trước lớp -> GV nhận xét, kết thúc vấn đề. Câu hỏi : Hãy Tóm tắt chuyện của Uy-lit-xơ trong đoạn trích Uyluy xơ trở về : HS trao đổi thảo luận -> trình bày trước lớp -> GV nhận xét, kết thúc vấn đề. * CÂU 2 : Muốn tóm tắùt chuyện của nhân vật chính cần phải : + Đọc kĩ văn bản để xác định được nhân vật. + Xác định các sự kiện, chi tiết cơ bản liên quan tới nhân vật ấy. + Dùng lời văn của mình viết thành văn bản tóm tắt III.THỰC HÀNH TÓM TẮT : 1. Tóm tắt chuyện của Trọng Thuỷ trong truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thuỷ Trọng Thuỷ là con trai của Triệu Đà, sau cuộc chiến lần một Triệu Đà xin hoà và cầu hôn cho Trọng Thuỷ lấy Mị Châu con gái An Dương Vương. Trọng Thuỷ và Mị Châu yêu nhau say đắm. Trọng Thuỷ dỗ Mị Châu cho xem nỏ thầnrồi ngầm làm một cái lẫy nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng. Trọng Thuỷ từ biệt vợ về thăm cha và nói với Mị Châu “Tình vợ chồng không thể lãng quên, nghĩa mẹ cha không thể vứt bỏ. Nếu hai nước xẩy ra chuyện bất hoà, ta lại tìm nàng lấy gì làm dấu?”. Trọng Thuỷ mang lẫy nỏ nỏ về, Triệu Đà cất quân xâm lược. Nỏ thần không hiệu nghiệm. An Dương Vương và Mị Châu bỏ trốn ra phía biển. Theo dấu lông ngổng rắc cùng đường. Trọng Thuỹ tới nơi chỉ còn xác Mị Châu. Trọng Thuỷ ôm xác vợ để táng ở Loa Thành. Ngày đêm Trọng Thuỷ thương nhớ vợ. Đi tắm, Trọng Thuỷ tưởng như thấy bóng dáng Mị Châu bèn lao đầu xuống giếng mà chết. 2.Tóm tắt chuyện của Uy-lit-xơ trong đoạn trích Uyluy xơ trở về : Sau hai mươi năm lênh đênh trên biển với bao gian lao, vất vả kể cả giờ phút hiểm nguy đe doạ tới tính mạng, Uy-lit-xơ được nhà vua An-ki-nô-ôt ở xứ sở Phê-a-ki đưa thuyền cập bến quê nhà. Chàng giả làm hành khất vào được ngôi nhà của mình, kể cho nàng Pê-nê-lốp nghe những chuyện của chồng nàng. Uy-lit-xơ chứng kiến cành 108 vương tôn công tử đến cầu hôn Pê-nê-lốp. Chàng thắng trong cuộc thi gi7ưong chíêc cung bắn xuyên qua 12 cái vòng rìu. Chàng cùng con trai mình là Tê-lê-mác giết bọn cầu hôn và đoàn gia nhân phản bội. Nhưng Pê-nê-lốp vẫn không nhận ra Uy-lit-xơ. Chàng mỉm cười tin tưởng sẵn sàng chấp nhận cuộc thử thách. Nàngn ói với nhủ mẫu kiếm cho một chíêc giường để ngủ một mình như bấy lâu nay. Pê-nê-lốp yêu cầu nhủ mẫu khiêng chiếc giường kiên cố ra khỏi phòng. Uy-lit-xơ chột da. Tình thế ấy buộc chàng lên tiếng hỏi về chiếc giừơng mà chỉ có Uy-lit-xơ và Pê-nê-lốp bíêt. Chàng kể về chiếc giường ấy một cách tỉ mỉ. Đó là vật vừa thiêng liêng của vợ chồng chàng, vừa có những điều bí ẩn mà người ngoài không ai bíêt. Uy-lit-xơ ngừng lời, Pê-nê-lốp chạy lại ôm lấy cổ chồng, hôn lên trán chồng. Uy-lit-xơ nghe vợ nói càng thêm muốn khóc. Chàng ôm lấy vợ xiết bao thân yêu mà khóc dầm dề. VỀ NHÀ HỌC BÀI VÀ SOẠN BÀI TRUYỆN CƯỜI DÂN GIAN VIỆT NAM.