Giáo án Công nghệ lớp 12 tiết 18: Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông

Tiết thứ: 18 Ngày soạn: 08/12/2009 Ngày giảng: 14/12/2009 CHƯƠNG 4. MỘT SỐ THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ DÂN DỤNG §18. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN VÀ VIỄN THÔNG A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Biết được khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông. - Biết được các khối cơ bản, nguyên lí làm việc của hệ thống thông tin và viễn thông. 2. Kỷ năng: Nhận biết được mạch điện tử điều khiển. 3. Thái độ: Có ý thức nghiên cứu và tìm hiểu các hệ thống thông tin và viễn thông. B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY: Đàm thoại, lấy HS làm chủ C. CHUẨN BỊ GIÁO CỤ: * Giáo viên: Nghiên cứu kĩ trước bài 17, tham khảo các tài liệu liên quan. * Học sinh: Nghiên cứu trước bài 17. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp - kiểm tra sĩ số: 2. Kiểm tra bài cũ: - Nêu chức năng của mạch khuếch đại và mạch tạo xung? - Nêu nguyên lí làm việc của mạch khuếch đại điện áp dùng OA? 3. Nội dung bài mới: a. Đặt vấn đề: Trong thực tế ta biết rất nhiều các hệ thống thông tin và viễn thông. Vậy, khái niệm, các khối cơ bản và nguyên lí làm việc của nó ra sao. Bài hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau nghiên cứu. b. Triển khai bài dạy: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC Hoạt động 1: Giới thiệu khái niệm về hệ thông thông tin và viễn thông. GV: Yêu cầu HS kể một số hệ thống thông tin và viễn thông mà em biết. HS: Trả lời GV: Vậy, hệ thống thông tin là gì? Hệ thống viễn thông là gì? HS: Trả lời GV: Kết luận, ghi bảng. HS: Lắng nghe, ghi chép. GV: Giới thiệu một mô hình hệ thống thông tin và viễn thông HS: Quan sát, lắng nghe. GV: Thông tin và viễn thông có gì giống và khác nhau? HS: Trả lời. GV: Đài phát thanh của trường ta có phải là hệ thống thông tin và viễn thông không? Tại sao? HS: Trả lời. GV: Thông tin được truyền đi như thế nào? HS: Trả lời. GV: Em hãy kể một số cách truyền sơ khai mà con người đã sử dụng? HS: Trả lời. Hoạt động 2: Tìm hiểu sơ đồ khối, nguyên lí làm việc của hệ thống thông tin và viễn thông. GV: Một hệ thống thông tin và viễn thông bao gồm những bộ phận nào? HS: Trả lời GV: Dùng sơ đồ khối hình 17-2 mô tả sơ đồ khối tổng quát của phần phát thông tin? HS: Lắng nghe. GV: Yêu cầu HS nghiên cứu sgk và giải thích chức năng của từng khối. HS: Suy nghỉ trả lời. GV: Kết luận, ghi bảng GV: Phần thu có nhiệm vụ gì? HS: Trả lời GV: Giới thiệu sơ đồ khối của phần thu thông tin. HS: lắng nghe và ghi chép bài. I. Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông. - Hệ thống thông tin: dùng các biện pháp để thông báo cho nhau những thông tin cần thiết. - Hệ thông viễn thông: truyền những thông tin đi xa bằng sóng vô tuyến điện. - Mô hình hệ thống thông tin và viễn thông. - Phương pháp truyền thông tin: + Truyền trực tiếp + Truyền qua không gian II. Sơ đồ khối, nguyên lí làm việc của hệ thống thông tin và viễn thông. Gồm: phần phát và phần thu 1. Phần phát thông tin - Nhiệm vụ: Đưa nguồn thông tin cần phát tới nơi càn thu thông tin ấy. - Sơ đồ khối: Nguồn TT Xử lí tin Điều chế, mã hoá Đường truyền * Nguồn thông tin: nguồn tín hiệu cần phát đi xa (âm thanh, hình ảnh, chữ và số..). * Xử lí tin: Nguồn tín hiệu cần được gia công và khuếch đại. * Điều chế, mã hoá: Những tín hiệu đa được xử lí có biện độ đủ lớn muốn truyền đi xa cần được mã hoá. * Đường truyền: Tín hiệu sau mã hoá gửi vào các phương tiện truyền đa dẫn (cáp quang, dây dẫn.) để truyền đi xa. 2. Phần thu thông tin - Nhiệm vụ: Thu, nhận tín hiệu đã điều chế, mã hoá truyền đi từ phần phát, biến đổi ngược lại để đưa tới thiết bị đầu cuối. Nhận TT Xử lí tin Giải điều chế, giải mã Thiết bị đầu cuối - Sơ đồ: * Nhận thông tin: tín hiệu đã phát được thu, nhận bằng 1 thiết bị hay 1 mạch nào đó. * Xử lí tin: gia công và khuếch đại tín hiệu nhận được. * Giải điều chế, giãi mã: Biến đổi tín hiệu trở về tín hiệu ban đầu. * Thiết bị đầu cuối: khâu cuối cùng của hệ thống. 4. Củng cố: - Trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm. - Điều khiển tự động các máy móc có ưu điểm gì so với điều khiển bằng tay? 5. Dặn dò: - Về nhà học bài cũ, trả lời các câu hỏi trong sgk. - Nghiên cứu trước bài số 14.