Giáo án Công nghệ Lớp 8 - Tiết 1-6

Ngày soạn: ......................... Phần i : vẽ kỹ thuật Chương I: bản vẽ các khối hình học Tiết 1: Vai trò của bản vẽ kt trong đời sống Và sản xuất I. Mục tiêu - Học sinh biết vai trò của bản vẽ kĩ thuật đối với sản xuất và đời sống. - Học sinh sau khi học có nhận thức đúng với việc học tập môn vẽ kĩ thuật. II. Chuẩn bị đồ dùng dạy học - Các tranh vẽ hình 1.1 ; 1.2 ; 1.3 trong Sgk - Các tranh ảnh hoặc mô hình các sản phẩm cơ khí, các công trình kiến trúc, xây dựng... III. Tiến trình A. ổn định lớp B. Kiểm tra (không) GV giới thiệu qua về chương trình công nghệ 8 C. Bài học HS: Quan sát hình 1.1 ? Trong giao tiếp hàng ngày, con người thường dùng các phương tiện gì? GV: Hình vẽ là 1 phương tiện quan trọng dùng trong giao tiếp GV: Đưa tranh ảnh hoặc mô hình các sản phẩm cơ khí... cho học sinh quan sát... ? Các sản phẩm và công trình muốn được chế tạo hoặc thi công đúng như ý muốn của người thiết kế thì người thiết kế phải thể hiện nó bằng cái gì? HS: Thể hiện các ý muốn đó bằng các bản vẽ... 1. Bản vẽ kĩ thuật đối với sản xuất - Trong SX, muốn làm ra 1 SP trước hết người thiết kế phải diễn tả chính xác hình dạng và kết cấu của SP, nêu đầy đủ các thông tin: như kích thước, yêu cầu kĩ thuật, vật liệu... - Các nội dung này được trình bày thống nhất bằng bản vẽ KT. ? Ngược lại người công nhân khi chế tạo các sản phẩm và xây dựng các công trình thì căn cứ vào đâu? HS: Cũng căn cứ vào bản vẽ kĩ thuật... GV: Nhấn mạnh tầm quan trọng của bản vẽ KT đối với sản xuất và đời sống. GV: Cho HS quan sát hình 1.2 a,b,c trên bảng phụ và cho biết các hình này liên quan ntn đến bản vẽ kĩ thuật? GV: Vậy bản vẽ kĩ thuật còn có vai trò ntn trong đời sống? HS: Quan sát hình 1.3 a trong Sgk, tranh ảnh các đồ dùng điện tử, đồ dùng dùng điện, các loại máy và thiết bị dùng trong sinh hoạt hàng ngày rồi trả lời các câu hỏi của GV nêu ra: ? Muốn sử dụng có hiệu quả và an toàn các đồ dùng và các thiết bị chúng ta cần làm gì? HS: Tìm hiểu cấu tạo của thiết bị qua các bản vẽ kĩ thuật đi kèm với sản phẩm... GV: Bản vẽ kĩ thuật là tài liệu cần thiết kèm theo sản phẩm dùng trong trao đổi, sử dụng... GV: Trong lĩnh vực KT thì bản vẽ KT cũng vô cùng quan trọng. HS: Quan sát sơ đồ hình 1.4 trong Sgk và trả lời ? Trong lĩnh vực KT có cần các trang thiết bị không? -Có cần xây dựng cơ sở hạ tầng không? HS: nêu các VD về trang thiết bị và cơ sở hạ tầng của các lĩnh vực KT khác nhau + Cơ khí: máy công cụ, nhà xưởng + Xây dựng: Máy xây dựng, phương tiện vận chuyển. + Giao thông: phương tiện giao thông, đường giao thông, cầu cống... + Nông nghiệp: máy nông nghiệp, công trình thủy lợi, cơ sở chế biến... GV: Tổng kết bài HS: Đọc ghi nhớ trong Sgk - Người công nhân căn cứ theo bản vẽ để chế tạo, lắp ráp, thi công... 2. Bản vẽ kĩ thuật trong đời sống - Trong đời sống nhiều sản phẩm, trang thiết bị do vậy người tiêu dùng cần phải có các bản chỉ dẫn bằng lời, bằng hình ảnh (bản vẽ, sơ đồ...) để sử dụng các sản phẩm và các thiết bị đó một cách an toàn, hiệu quả... 3. Bản vẽ dùng trong các lĩnh vực KT (Sgk trang 7) - Mỗi lĩnh vực KT đều có loại bản vẽ của ngành * Ghi nhớ (Sgk trang 7) D. Củng cố - GV cho HS trả lời các câu hỏi trong Sgk trang 7 E. Dặn dò - Học thuộc bài cả vở và Sgk theo hệ thống câu hỏi đã trả lời ở trên - Chuẩn bị: bao diêm, bao thuốc lá..., bìa cứng gấp được 3 mp chiếu Ngày soạn: ......................... Tiết 2: hình chiếu I. Mục đích yêu cầu Giáo viên giúp học sinh: - Hiểu được thế nào là hình chiếu - Nhận biết được các hình chiếu của vật thể trên bản vẽ kĩ thuật. II. Chuẩn bị - Các hình vẽ trong Sgk trong bài 2 - Vật mẫu: bao diêm, bao thuốc lá... (khối hộp chữ nhật) - Bìa cứng gấp thành 3 mp chiếu III. Tiến trình giờ dạy A. ổn định lớp B. Kiểm tra 1) Vì sao nói bản vẽ KT là “ngôn ngữ” chung dùng trong KT? 2) Bản vẽ KT có vai trò ntn đối với sản xuất và đời sống? 3) Vì sao chúng ta cần phải học môn vẽ KT? C. Bài học GV: Nêu hiện tượng tự nhiên ánh sáng là chiếu đồ vật lên mặt đất, mặt tường tạo thành bóng các đồ vật. Từ đó đưa đến khái niệm về hình chiếu... HS: Quan sát hình 2.1 Sgk cho biết ? Để có được hình chiếu của 1 vật thể ta cần có những điều kiện nào? HS: Trả lời: Phải có nguồn sáng để có các tia chiếu vào vật, cũng cần có cả mp chiếu. ? Hình chiếu là gì? ? Cách vẽ hình chiếu 1 điểm của vật thể ntn? GV: Cho HS quan sát tranh các phép chiếu và đặt câu hỏi để HS suy nghĩ trả lời ? Quan sát hình 2.2 Sgk trên bảng phụ nhận xét về đặc điểm của các tia chiếu trong các hình a, b, c ? Có mấy phép chiếu? Nêu tên các phép chiếu đó. ? Nêu công dụng của từng loại phép chiếu? GV: Nêu thêm các hiện tượng tự nhiên về đặc điểm của các tia chiếu như các tia sáng của 1 ngọn đèn, ngọn nến xuất phát từ 1 điểm sáng, các tia chiếu của ngọn đèn pha (có chao đèn parabol) song song với nhau hoặc các tia sáng của mặt trời ở xa vô tận. Các tia sáng của mặt trời chiếu vuông góc với mặt đất là hình ảnh của phép chiếu vuông góc. HS: Quan sát tranh vẽ các mp chiếu và mô hình 3 mp chiếu, nêu rõ vị trí của các mp chiếu, tên gọi của chúng và tên gọi của các hình chiếu tương ứng. ? Vị trí của các mp chiếu đối với vật thể ntn? GV: Cho HS quan sát mô hình 3 mp chiếu và cách mở các mp chiếu để có hình vị trí các hình chiếu. ? Các mp chiếu được đặt ntn đối với người quan sát? ? Vật thể được đặt ntn đối với các mặt phẳng chiếu? GV: Nêu rõ vì sao phải mở các mp chiếu (các hình chiếu phải được vẽ trên cùng 1 bản vẽ). ? Vị trí mp chiếu bằng và mp chiếu cạnh sau khi gập? ? Vì sao phải dùng nhiều hình chiếu để biểu diễn vật thể? Nếu dùng 1 hình chiếu có được không? HS: Quan sát hình 2.3 và hình 2.4 cho biết các hình chiếu đứng, chiếu bằng và chiếu cạnh thuộc các mp chiếu nào? và có hướng chiếu ntn? HS: Nghiên cứu Sgk và hình 2.5 ? Tên gọi và vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ ntn? HS trả lời... GV: Bổ xung và ghi bảng... GV: Nêu một số quy định trên bản vẽ như phần chú ý trong Sgk... HS: Đọc phần chú ý trong Sgk trang 10 1 HS đọc ghi nhớ trong Sgk I. Khái niệm về hình chiếu - Vật thể được chiếu lên mp. Hình nhận được trên mp gọi là hình chiếu của vật thể. Sgk trang 8 - Tia chiếu - mp chiếu II. Các phép chiếu 1. Phép chiếu vuông góc h2.2c (Sgk) 2. Phép chiếu song song h2.2b (Sgk) 3. Phép chiếu xuyên tâm h2.2a (Sgk) III. Các hình chiếu vuông góc 1. Các mp chiếu (hình 2.3) - Mặt chính diện gọi là mp chiếu đứng - Mặt nằm ngang gọi là mp chiếu bằng - Mặt cạnh bên phải gọi là mp chiếu cạnh 2. Các hình chiếu (hình 2.4) - Hình chiếu đứng có hướng từ trước tới - Hình chiếu bằng có hướng từ trên xuống - Hình chiếu cạnh có hướng từ trái sang IV. Vị trí các hình chiếu - Hình chiếu đứng ở góc trên bên trái bản vẽ - Hình chiếu bằng ở dưới hình chiếu đứng - Hình chiếu cạnh ở bên phải hình chiếu đứng * Chú ý: (Sgk trang 10) * Ghi nhớ (Sgk) D. Củng cố - GV cho HS trả lời các câu hỏi sau để củng cố các kiến thức đã học: 1) Thế nào là hình chiếu của 1 vật thể? 2) Có các phép chiếu nào? Mỗi phép chiếu có đặc điểm gì? 3) Tên gọi và vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ ntn? E. Dặn dò - Học thuộc và hiểu kỹ bài theo 3 câu hỏi trên. Ngày soạn: ......................... Tiết 3: Thực hành: hình chiếu của vật thể I. Mục đích yêu cầu Giáo viên giúp học sinh: - Biết được sự liên quan giữa hướng chiếu và hình chiếu - Biết được cách bố trí các hình chiếu ở trên bản vẽ II. Chuẩn bị - Thước, êke, compa - Giấy khổ A4 (297mm x 210mm), bút chì, tẩy - Vở bài tập, giấy nháp, mô hình cái nêm III. Tiến trình lên lớp A. ổn định lớp B. Kiểm tra 1) Thế nào là hình chiếu của vật thể? 2) Có các phép chiếu nào? Mỗi phép chiếu có đặc điểm gì? 3) Kiểm tra sự chuẩn bị thực hành của mỗi HS C. Thực hành * Hoạt động 1: Giới thiệu bài GV nêu rõ mục tiêu của bài, trình bày nội dung và trình tự tiến hành. * Hoạt động 2: Báo cáo thực hành GV: Nêu cách trình bày bài làm trên khổ giấy A4 hoặc vở bài tập - Bố trí phần trả lời câu hỏi và phần vẽ hình - Cách vẽ các đường nét (xem phần “có thể em chưa biết”) - Kẻ khung vẽ, khung tên và ghi nội dung khung tên bằng các cạnh nét đậm (khung hình chữ nhật) cách mép tờ giấy 10mm. (1) Tên bài thực hành (6) Ngày làm bài tập (2) Tên vật liệu (7) Chữ ký GV (3) Tỉ lệ bản vẽ (8) Ngày ký (4) Số hiệu bài tập (9) Tên trường lớp (5) Họ và tên HS + Chữ viết trong khung tên có kiểu chữ in + Tên bài tập thực hành viết chữ in hoa, chiều cao 7mm + Các nội dung còn lại viết chữ in và chữ thường chiều cao chữ in 3,5mm * Hoạt động 3: Tổ chức thực hành HS làm bài cá nhân theo sự chỉ dẫn của GV GV đi từng bàn hướng dẫn cách vẽ, cách sử dụng dụng cụ. * Hoạt động 4: Tổng kết và đánh giá bài thực hành * GV nhận xét giờ làm bài tập thực hành + Chuẩn bị của học sinh + Thực hiện quy trình + Thái độ học tập * GV hướng dẫn HS tự đánh giá bài làm của mình dựa theo mục tiêu bài học. * GV thu bài về chấm Tiết 4: bản vẽ các khối đa diện I. Mục đích yêu cầu GV giúp HS 1) Nhận dạng được các khối đa diện thường gặp: hình hộp chữ nhật, hình lăng trụ đều, hình chóp đều. 2) Đọc được bản vẽ vật thể có dạng hình hộp chữ nhật, hình lăng trụ đều và hình chóp đều. II. Chuẩn bị - Tranh vẽ các hình bài 4 Sgk - Mô hình 3 mp chiếu - Mô hình các khối đa diện: hình hộp, chữ nhật, hình lăng trụ đều, hình chóp đều... - Các vật mẫu: hộp thuốc lá, bút chì 6 cạnh... III. Tiến trình giờ dạy A. ổn định lớp B. Kiểm tra GV kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng học tập của HS C. Bài mới GV: Các khối hình hộp cơ bản gồm các khối đa diện và khối tròn. Vật thể phức tạp là tổ hợp các khối hình học cơ bản. Do đó, hình chiếu của vật thể phức tạp là tổ hợp các hình chiếu của các khối hình học cơ bản. Hiểu rõ đặc điểm các hình chiếu của các khối hình học cơ bản là cơ sở để đọc bản vẽ kỹ thuật sau này. GV: Cho HS quan sát mô hình các khối đa diện ? Các khối hình học đó được bao bọc bởi các hình gì? HS: Có thể là hình tam giác, hình chữ nhật GV: Khối đa diện được bao bọc bởi các hình đa giác phẳng? ? Hãy kể một số vật thể có dạng khối đa diện? HS: Bao diêm, hộp thuốc lá, viên gạch bút chì 6 cạnh, đai ốc 6 cạnh (hình lăng trụ), kim tự tháp Ai Cập, tháp chuông nhà thờ (hình chóp đều)... I. Khối đa diện * Khối đa diện được bao bọc bởi các hình đa giác phẳng. * Ví dụ: Bao diêm, hộp thuốc lá, viên gạch (hình hộp chữ nhật) Đai ốc 6 cạnh, bút chì 6 cạnh (hình lăng trụ). Kim tự tháp Ai Cập, tháp chuông nhà thờ (hình chóp đều)... GV: Cho HS quan sát tranh và mô hình hình hộp chữ nhật ? Hình hộp chữ nhật được giới hạn bởi các hình gì? Các cạnh và các mặt của hình hộp chữ nhật có các đặc điểm gì? GV: kết luận sau khi HS trả lời... Hình hộp chữ nhật được bao bọc bởi 6 hình chữ nhật GV: Đặt vật mẫu hình hộp CN trong mô hình 3 mp chiếu bằng bìa cứng đã chuẩn bị trước, đặt vật mẫu song song với mp chiếu đứng đối diện với HS quan sát. ? Khi chiếu hình hộp CN lên mp chiếu đứng thì hình chiếu đứng là hình gì? Hình chiếu đó phản ánh mặt nào của hình hộp CN? ? Kích thước của hình chiếu phản ảnh kích thước nào của hình hộp CN? * Đối với hình chiếu bằng và chiếu cạnh cũng như vậy. GV: Vẽ hình chiếu lên bảng... HS: Làm nhóm bảng 4.1 GV: Cho HS quan sát mô hình, tranh... ? Khối đa diện trong hình 4.4 được bao bọc bởi các hình gì? HS trả lời... GV: kết luận như Sgk GV: Vừa vẽ hình 4.5 vừa hướng dẫn HS cùng vẽ... HS: Trả lời câu hỏi và điền vào bảng 4.2 GV: Vẽ hình lên bảng, HS vẽ vào vở và trả lời các câu hỏi trong Sgk trang 17 PP dạy tương tự như phần trên... ? Trong thực tế cuộc sống có hình chóp đều ở đâu? HS: Kim tự tháp Ai Cập, nóc chuông nhà thờ... GV: Vẽ hình lên bảng, HS vẽ vào vở... và hỏi HS theo các câu hỏi trong Sgk trang 18.. HS: Làm vào bảng 4.3 GV: Nêu chú ý trang 18... ? Như vậy các khối đa diện được xđ bằng các kích thước nào HS: Kích thước đáy và chiều cao GV: Mỗi hình chiếu thể hiện 2 kích thước của khối đa diện, vậy chỉ cần 2 hình chiếu là đủ để xđ 3 kích thước của khối đa diện. II. Hình hộp chữ nhật 1. Thế nào là hình hộp chữ nhật * Hình hộp CN được bao bọc bởi 6 hình chữ nhật III. Hình lăng trụ đều: 1. Thế nào là hình lăng trụ đều * Hình lăng trụ đều được bao bởi 2 mặt đáy là 2 hình đa giác đều bằng nhau và các mặt bên là các hình chữ nhật bằng nhau. 2. Hình chiếu của hình lăng trụ đều IV. Hình chóp đều 1. Thế nào là hình chóp đều. * Hình chóp đều được bao bởi mặt đáy là 1 hình đa giác đều và các mặt bên là các hình tam giác cân bằng nhau chung đỉnh. 2. Hình chiếu của hình chóp đều: * Chú ý (Sgk) D. Củng cố - GV cho 1 vài HS đọc phần ghi nhớ trong Sgk. Trả lời câu 1; 2 E. Dặn dò - HS học thuộc bài và làm bài tập Sgk trang 19 Ngày soạn: ......................... Tiết 5: đọc bản vẽ các khối đa diện (thực hành) I. Mục đích yêu cầu Giáo viên giúp học sinh: 1) Đọc được bản vẽ các hình chiếu của vật thể có dạng khối đa diện. 2) Phát huy trí tưởng tượng không gian. II. Chuẩn bị 1) Nghiên cứu bài 5 Sgk 2) Đọc phần “có thể em chưa biết” Sgk; Tham khảo tài liệu (1), phần hình chiếu trục đo xiên, góc cân. 3) GV chuẩn bị mô hình các vật thể A, B, C, D (h 5.25 Sgk) III. Tiến trình giờ dạy A. ổn định lớp B. Kiểm tra 1) Nếu đặt mặt đáy của hình lăng trụ tam giác đều (h4.4) song song với mp chiếu cạnh thì hình chiếu cạnh là hình gì? 2) Nếu đặt mặt đáy của hình chóp đều đáy hình vuông (h4.6) song song với mp chiếu cạnh thì hình chiếu cạnh là hình gì? C. Thực hành * Hoạt động 1: GV nêu rõ mục tiêu của bài thực hành; trình bày nội dung và trình tự tiến hành (Sgk) * Hoạt động 2: Cách trình bày bài làm (báo cáo thực hành) 1) Cách vẽ tiến hành như bài 3, có 2 bước + Bước vẽ mờ và + Bước tô đậm 2) Các kích thước của hình lấy theo các hình đã cho, vẽ theo tỉ lệ gấp đôi Chú ý bố trí cân đối các hình trên bản vẽ 3) Bài tập được hoàn thành tại lớp vào vở bài tập * Hoạt động 3: Tổ chức thực hành + Học sinh làm bài của mình theo chỉ dẫn của GV + Giáo viên đến từng bàn hướng dẫn và kiểm tra * Hoạt động 4: + Giáo viên nhận xét giờ thực hành - Sự chuẩn bị của học sinh - Cách thực hiện quy trình - Thái độ làm bài... + Giáo viên hướng dẫn HS tự đánh giá bài làm của mình dựa vào mục tiêu bài học. + Giáo viên thu bài + Yêu cầu HS làm các mô hình phục vụ tiết sau... Tiết 6: bản vẽ các khối tròn I. Mục đích yêu cầu GV cần giúp HS - Nhận dạng được các khối tròn xoay thường gặp: hình trụ, hình nón, hình cầu... - Đọc được bản vẽ vật thể có dạng hình trụ, hình nón, hình cầu. II. Chuẩn bị - Tranh vẽ các hình của bài 6 Sgk - Mô hình các khối tròn xoay: hình trụ, hình nón, hình cầu. - Các vật mẫu: vỏ hộp sữa, cái nón, quả bóng III. Tiến trình A. ổn định lớp B. Kiểm tra Sự chuẩn bị đồ dùng học tập của HS C. Bài học GV: Treo tranh vẽ, hướng dẫn HS quan sát mô hình rồi trả lời câu hỏi ? Các khối tròn xoay có tên gọi là gì? Chúng được tạo thành ntn? HS: Trả lời GV: Kết luận như Sgk ? Hãy kể một số vật thể thường thấy có dạng khối, tròn xoay HS: Quả bóng, cái nón,... GV: Cho HS quan sát mô hình hình trụ (đặt đáy song song với mp chiếu bằng của mô hình 5.3 mp chiếu) và chỉ rõ các phương chiếu vuông góc chiếu từ trước tới, chiếu từ trên xuống, chiếu từ trái sang) ? Tên gọi các hình chiếu? hình chiếu có hình dạng gì? Nó thể hiện kích thước nào của khối hình trụ? GV: Lần lượt vẽ các hình chiếu, treo bảng phụ vẽ bảng 6.1 Sgk, yêu cầu HS đối chiếu với hình 6.3 Sgk. 1 HS lên bảng làm, điền vào bảng... * PP giảng dạy phần hình nón và hình cầu tương tự như phần hình trụ... ? Để biểu diễn khối tròn xoay cần mấy hình chiếu và gồm những kích thước nào. Trả lời: Thường dùng 2 hình chiếu để thể hiện khối tròn xoay (1 hình chiếu thể hiện đáy tròn, 1 hình chiếu thể hiện chiều cao (trục quay) như phần chú ý Sgk) ? Để xđ khối tròn xoay cần có các kích thước nào? Trả lời: Kích thước của hình trụ và hình nón là đường kính đáy và chiều cao, kích thước của hình cầu là đường kính của hình cầu. HS: đọc ghi nhớ trong Sgk... I. Khối tròn xoay * Khối tròn xoay được tạo thành khi quay 1 hình phẳng quanh 1 đường cố định (trục quay) của hình. * Ví dụ: cái nón, hộp sữa bò, quả bóng... II. Hình chiếu của hình trụ, hình nón, hình cầu: 1. Hình trụ 2. Hình nón. 3. Hình cầu * Chú ý: (Sgk trang 25) * Ghi nhớ (Sgk trang 25) D. Củng cố Học sinh trả lời 3 câu hỏi trong Sgk trang 25 E. Dặn dò 1) Học thuộc bài 2) Học sinh làm bài tập trang 26 Sgk 3) Trả bài thực hành tiết 5 4) Chuẩn bị thực hành tiết 7 Tìm mô hình các vật thể trong hình 7.2 Sgk