Giáo án Đại số 9 chương I Căn bậc hai, căn bậc ba Trường THCS Bồng Lai

Ngµy so¹n: 25/08/2012 TuÇn 1 - 1 Ngµy d¹y : 27/08/2012 Ch­¬ng I : C¨n bËc hai – c¨n bËc ba TiÕt 1: C¨n bËc hai I. Môc tiªu: Kiến thức: HS hiểu được khái niệm căn bậc hai của một số không âm, ký hiệu căn bậc hai, phân biệt được căn bậc hai dương và căn bậc hai âm của cùng một số dương, định nghĩa căn bậc hai số học. Kỹ năng: Tính đựợc căn bậc hai của một số, vận dụng được định lý để so sánh các căn bậc hai số học. Thái độ: : + Rèn cho HS tính cẩn thận , chính xác trong tính toán, lập luận. Biết quy lạ về quen. + Phát triển tư duy lôgíc II. ChuÈn bÞ: - GV : B¶ng phô ghi c¸c c©u hái, bµi tËp, §Þnh nghÜa, §Þnh lÝ. - HS : ¤n tËp kh¸i niÖm vÒ c¨n bËc hai (To¸n 7); M¸y tÝnh bá tói III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò +Giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh §¹i sè 9: +Nªu c¸c yªu cÇu vÒ s¸ch vë, dông cô häc tËp vµ ph­¬ng ph¸p häc bé m«n to¸n. +Giíi thiÖu ch­¬ng I: C¨n bËc hai +Chó ý nghe phÇn giíi thiÖu cña GV. +Ghi l¹i c¸c y/c vÒ Sgk vë, dông cô häc tËp vµ PP häc bé m«n to¸n 2. Ho¹t ®éng 2: C¨n bËc hai sè häc: +Nªu §Þnh nghÜa c¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m +Víi sè a d­¬ng cã mÊy c¨n bËc hai ? Cho VD? H·y viÕt d­íi d¹ng ký hiÖu +NÕu a = 0, sè 0 cã mÊy c¨n bËc hai ? +T¹i sao sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai ? +Yªu cÇu HS lµm ?1. GV nªn yªu cÇu HS gi¶i thÝch mét vÝ dô: T¹i sao 3 vµ -3 l¹i lµ c¨n bËc hai cña 9. +Giíi thiÖu ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña sè a (víi a≥0) nh­ +§­a ®Þnh nghÜa (Víi sã d­¬ng a sè ®­îc gäi lµ c¨n bËc hai sè häc cña a. Sè 0 còng ®­îc gäi lµ c¨n bËc hai sè häc cña 0), chó ý vµ c¸ch viÕt ®Ó kh¾c s©u cho HS hai chiÒu cña ®Þnh nghÜa. x = x ≥ 0 (víi a≥0) x2 = a +Yªu cÇu HS lµm ?2. +Giíi thiÖu: phÐp to¸n t×m c¨n bËc hai cña sè kh«ng ©m gäi lµ phÐp khai ph­¬ng -Ta ®· biÕt phÐp trõ lµ phÐp to¸n ng­îc cña phÐp céng, phÐp chia lµ phÐp to¸n ng­îc cña phÐp nh©n. -VËy phÐp khai ph­¬ng lµ phÐp to¸n ng­îc cña phÐp to¸n nµo? -§Ó khai ph­¬ng mét sè, ng­êi ta cã thÓ dïng dông cô g×? +Yªu cÇu HS lµm ?3 Sgk-5. +Yªu cÇu HS gi¶i BT 6 Sgk-4 a.NhËn xÐt: -C¨n bËc hai cña mét sè a kh«ng ©m lµ sè x sao cho x2=a -Sè d­¬ng a cã ®óng hai c¨n bËc hai lµ hai sè ®èi nhau: Sè d­¬ng lµ vµ sè ©m lµ -. -Sè 0 cã ®óng mét c¨n bËc hai lµ chÝnh sè 0, ta viÕt: = 0. b.Lµm ?1: T×m c¸c c¨n bËc hai cña mçi sè sau: a. CBH cña 9 lµ =3 vµ -= -3. b.CBH cña lµ = vµ -=- c.CBH cña 0,25 lµ vµ - . d.CBH cña 2 lµ vµ - c.§Þnh nghÜa: Sgk-4 VD: CBH sè häc cña 16 lµ (=4); CBH sè häc cña 5 lµ x = x ≥ 0 (víi a≥0) x2 = a d.¸p dông lµm ?2: a. , v× 7> 0 vµ 72 = 49 b., v× 8>0 vµ 82 = 64. c., v× 9>0 vµ 92 = 81. d. v× 1,1 > 0 vµ 1,12=1,21 3. Ho¹t ®éng 3: So s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc: -Cho a,b 0, NÕu a<b th× so víi nh­ thÕ nµo ? -Ta cã thÓ cm ®iÒu ng­îc l¹i: a,b 0, NÕu <th× a<b. Tõ ®ã ta cã ®Þnh lÝ ( Y/c HS nªu ND ®Þnh lÝ). -Yªu cÇu HS lµm ?4 Sgk. - Yªu cÇu HS ®äc VD 3 vµ lêi gi¶i Sgk. Sau ®ã lµm ?5 a.NhËn xÐt: -Víi hai sè a vµ b kh«ng ©m, nÕu a. -Víi hai sè a vµ b kh«ng ©m, nÕu <th× a< b. b.§Þnh lÝ:Sgk-5 c.VÝ dô: 4. Ho¹t ®éng 4: LuyÖn tËp: +VËn dông: Bµi 1:Trong c¸c sè sau, nh÷ng sè nµo cã c¨n bËc hai ? 3;;0;1,5; -4; - Bµi 3Sgk-6 T×m x biÕt: a. x2 = 2. HDHS: x lµ c¨n bËc hai cña 2 (dïng m¸y tÝnh, lµm trßn ®Õn ch÷ sè thËp ph©n thø 3) Bµi 5 SBT-4: So s¸nh:+HDHS: Ta cã 1 1 1+1 < +1 hay 2<+1 Ho¹t ®éng5: H­íng dÉn vÒ nhµ: -N¾m v÷ng ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña a0, ph©n biÖt víi c¨n bËc hai cña sè a kh«ng ©m, biÕt c¸ch viÕt §N theo ký hiÖu: -BiÕt c¸ch so s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc , hiÓu c¸c VD ¸p dông. -BTVN: 1,2,4 Sgk-6-7. Bµi 2 Sgk a. x2 = 2 => x1,2 1,414 b.x2 =3 => x1,21,732 c.x23.LuyÖn tËp: =3,5 => x1,21,871 d.x2=4,12 => x1,22,03 Bµi 5 SBT-4: So s¸nh: a. 2 vµ +1 Ta cã 1 1< => 1+1 < +1 hay 2<+1. b. 1 vµ -1. Ta cã: 4 > 3Þ > Þ -1> -1 hay 1> -1 Ngµy so¹n: 25/08/2012 TuÇn 1 - 2 Ngµy d¹y : 28/08/2012 TiÕt 2: C¨n thøc bËc hai vµ h»ng ®¼ng thøc = | A | I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: BiÕt c¸ch t×m ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh ( hay ®iÒu kiÖn cã nghÜa) cña vµ cã kÜ n¨ng thùc hiÖn ®iÒu ®ã khi biÓu thøc A kh«ng phøc t¹p (bËc nhÊt, ph©n thøc mµ tö hoÆc mÉu lµ bËc nhÊt cßn mÉu hay tö cßn l¹i lµ h»ng sè hoÆc bËc nhÊt, bËc hai d¹ng a2 + m hay – (a2 + m) khi m d­¬ng). -KÜ n¨ng: BiÕt c¸ch chøng minh ®Þnh lÝ vµ biÕt vËn dông h»ng ®¼ng thøc ®Ó rót gän biÓu thøc. - Thaùi ñoä: Caån thaän chính xaùc II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi BT ¸p dông. HS: ¤n tËp ®Þnh lÝ Pitago, quy t¾c tÝnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1.Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò-§Æt vÊn ®Ò bµi míi: -§Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña a. ViÕt díi d¹ng ký hiÖu? -Ph¸t biÓu vµ viÕt §Þnh lÝ so s¸nh c¨n bËc hai sè häc. -BT 4 Sgk-7: +§V§: Më réng c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m, ta cã c¨n thøc bËc hai. -C¸c kh¼ng ®Þnh sau ®©y ®óng hay sai? a.C¨n bËc hai cña 64 lµ 8 vµ-8 b. . c. ()2 = 3 d. x< 25 2.Ho¹t ®éng 2: C¨n thøc bËc hai: +Yªu cÇu HS ®äc vµ Tr¶ lêi ?1: V× sao AB = +Giíi thiÖu biÓu thøc lµ c¨n thøc bËc hai cña 25 - x2 , cßn 25-x2 lµ biÓu thøc lÊy c¨n hay biÓu thøc díi dÊu c¨n. +Yªu cÇu HS ®äc TQ Sgk-8. NhÊn m¹nh: chØ x¸c ®Þnh ®îc nÕu a 0.VËy x¸c ®Þnh ( cã nghÜa) khi A lÊy c¸c gi¸ trÞ kh«ng ©m: x¸c ®Þnh A 0. -Cho HS ®äc VD Sgk. Hái thªm: NÕu x = 0, x = 3 th× lÊy gi¸ trÞ nµo? NÕu x = -1 th× sao? - ?2.Víi nh÷ng gt nµo cña x th× x¸c ®Þnh? +Yªu cÇu HS lµm BT 6 Sgk-10: Víi nh÷ng gt nµo cña a th× mçi c¨n thøc bËc hai sau cã nghÜa? a.;b.;c. d. +VD: Cho hcn ABCD cã ®­êng chÐo AC = 5cm, c¹nh BC = x cm. Theo Pitago ta cã: AB2 = AC2 -x2. Hay AB =. BiÓu thøc lµ CTBH cña 25 - x2 , cßn 25-x2 lµ biÓu thøc lÊy c¨n +Mét c¸ch tæng qu¸t: Vãi A lµ mét biÓu thøc ®¹i sè, ngêi ta gäi lµ c¨n thøc bËc hai cña A. Cßn A ®­îc gäi lµ biÓu thøc lÊy c¨n hay biÓu thøc díi dÊu c¨n. x¸c ®Þnh (cã nghÜa) khi A 0. VD1: lµ CTBH cña 3x; x¸c ®Þnh khi 3x 0 x 0. Víi x = 0 th× = 0 Víi x = 3 th× = 3 x¸c ®Þnh khi 5 - 2x 0 Û -2x -5 x 3.Ho¹t ®éng 3: H»ng ®¼ng thøc = |A|: +Yªu cÇu HS lµm ?3 +Yªu cÇu HS nhËn xÐt quan hÖ gi÷a vµ a. +Nh­ vËy kh«ng ph¶i khi b×nh ph­¬ng mét sè råi khai ph­¬ng kÕt qu¶ ®ã còng ®­îc sè ban ®Çu. Ta cã ®Þnh lÝ : Víi mäi sè a, ta cã : =. +§Ó cm CBH sè häc cña a2 b»ng GTT§ cña a ta cÇn cm nh÷ng ®iÒu kiÖn g× ? +Trë l¹i b¶ng ?3- Gi¶i thÝch: +Yªu cÇu HS ®äc VD 2 ; VD 3 + Yªu cÇu HS lµm BT 7 Sgk-10. +Cho HS NhËn xÐt bµi gi¶i. +Nªu ND phÇn chó ý: Víi A lµ mét biÓu thøc ta cã : = |A| = A nÕu A0 = |A| = -A nÕu A< 0. +Giíi thiÖu VD 4: Rót gän: a. víi x 2 = |x -2| = x-2 ( v× x 2) b.víi a< 0. (v× a<0) + Yªu cÇu HS lµm BT 8 c,d Sgk- a.§iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng: a -2 -1 0 2 3 a2 4 1 0 4 9 2 1 0 2 3 NhËn xÐt: b.§Þnh lÝ: Víi mäi sè a, ta cã: =. C/m:Theo §N GTT§ th× 0. Ta thÊy -NÕu a0 th× = a, nªn ()2 =a2 -NÕu a<0 th× =-a, nªn ()2= a2 Do ®ã ()2 =a2 víi mäi sè a. VËy lµ CBH sè häc cña a2,= c.VÝ dô 2: TÝnh:= |12| = 12 =|-7| = 7 VÝ dô 3: Rót gän: a.=||= b.=|| = -2. +Chó ý: Víi A lµ mét biÓu thøc ta cã: = |A| = A nÕu A0 = |A| = -A nÕu A< 0 VÝ dô 4: Rót gän: a.=|x -2|= x-2 ( v× x 2) b. (v× a < 0) 4.Ho¹t ®éng 4: VËn dông-Cñng cè: +Nªu c©u hái cñng cè: cã nghÜa khi nµo? b»ng g× khi A; khi A < 0 + Yªu cÇu HS lµm BT 9 Sgk 5. Ho¹t ®éng 5 : HDVN -N¾m v÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa; H§T : -¤n tËp c¸c H§T ®¸ng nhí. C¸ch biÓu diÔn nghiÖm cña BPT trªn trôc sè +BTVN: Bµi 10,11,12 Sgk-10 Bµi 9a Bµi 9b Ngµy so¹n: 25/08/2012 TuÇn 1 - 3 Ngµy d¹y : 29/08/2012 TiÕt 3: luyÖn tËp i. Môc tiªu: -KiÕn thøc: HS cñng cè vÒ ®/n CBHSH, h»ng ®¼ng thøc th«ng qua viÖc gi¶i c¸c bµi tËp. -KÜ n¨ng : BiÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc ®Ó gi¶i bµi to¸n : t×m x, tÝnh CBHSH, t×m ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh cña c¨n thøc bËc hai, ph©n tÝch thµnh nh©n tö - Thaùi ñoä: Caån thaän chính xaùc II. ChuÈn bÞ: GV: Bµi tËp thÝch hîp. HS : ¤n tËp c¸c H§T ®¸ng nhí; BiÓu diÔn nghiÖm cña BPT trªn trôc sè. III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1.Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái-BT: -Nªu §K ®Ó cã nghÜa? ¸p dông gi¶i BT 12 a,b Sgk-11: T×m x ®Ó c¸c biÓu thøc sau cã nghÜa: a. b.. +Yªu cÇu HS gi¶i BT 8a,b Sgk: Rót gän biÓu thøc: a. b. +Yªu cÇu HS gi¶i BT 10 Sgk-11: Chøng minh: a b. Bµi 12: a.cã nghÜa khi: 2x+7 b.cã nghÜa khi: -3x+4 Bµi 8: a.= b.= Bµi 10: a.VT==VP b.VT== ==VP 2. Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp +§Ò nghÞ HS gi¶i B.tËp 11 Sgk-11 -Nªu thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh ë c¸c biÓu thøc trªn? +§Ò nghÞ HS gi¶i B.tËp 12 Sgk-11 a. cã nghÜa ? 2x + 7> 0 Bµi 11 Sgk-11: a.=4.5 + 14: 7 = 20 + 2 = 22. b.36: = 36:18 - 13 = 2- 13 = -11 c. d. Bµi 12 Sgk-11. T×m x ®Ó c¸c c¨n thøc sau cã nghÜa: a.cã nghÜaÛ 2x+7> 0Û 2x > -7 Û x > -3,5 b. cã nghÜa? c. cã nghÜa ? Bt nµy cã tö lµ 1 vËy MT cÇn ph¶i tháa m·n ®iÒu kiÖn g×? d.Cã nhËn xÐt g× vÒ biÓu thøc: 1+x2 +§Ò nghÞ HS gi¶i B.tËp 13 Sgk-11 a. 2-5a =? b.+ 3a =? c.= ? d.5? +§Ò nghÞ HS gi¶i B.tËp 14 Sgk-11 a. x2-3 = b.x2-6= c.? d. ? +§Ò nghÞ HS gi¶i B.tËp 15 Sgk-11 x2 - 5 = 0 ? b. cã nghÜa -3x + 4 > 0 -3x > -4 x < c. cã nghÜa -1+x > 0 x > 1 d. cã nghÜa x v× x2 > 0 => 1+x2 > 1 x Bµi 13 Sgk-11: Rót gän BT: a. 2-5a = 2|a| -5a = -2a-5a = -7a ( v× a2a 2|a| = -2a) b.+ 3a = |5a| + 3a = 5a+ 3a = 8a (v× a> 0 =>5a > 0=> |5a| = 5a) c. = 6a2 d.5 = -10a3-3a3 = -13a3 (v× a|2a3|= -2a3) Bµi 14 Sgk-11: Ph©n tÝch thµnh nh©n tö: a. x2-3 = x2- ()2= (x-) b.x2-6= c.= (x + )2 d. = (x + )2 Bµi 15 Sgk-11: Gi¶i pt: a. x2 - 5 = 0 VËy ph­¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm: x1= 3.Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn vÒ nhµ +HDHS häc tËp ë nhµ: -¤n c¸c kiÕn thøc T1, 2.LuyÖn tËp gi¶i c¸c bµi tËp 15,16 Sgk-11,12; Bµi tËp 12,14,15 SBT Ngµy so¹n: 03/09/2012 TuÇn 2 Ngµy d¹y : 06/09/2012 TiÕt 4: liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: N¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lÝ vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. -KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; phiÕu bµi tËp. HS: B¶ng phô nhãm; Bót d¹ III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1.Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - §Æt vÊn ®Ò bµi míi 2.Ho¹t ®éng 2: §Þnh lÝ + Yªu cÇu HS lµm C 1 Sgk-12: TÝnh vµ so s¸nh ; =? ;=? +HDHS chøng minh ®Þnh lÝ: Víi hai sè a, b kh«ng ©m, ta cã: V× a, b cã nhËn xÐt g× vÒ ;?TÝnh: ()2=? V× a, b nªn x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Ta cã:()2= VËy lµ c¨n bËc hai sè häc cña biÓu thøc nµo? +§.lÝ trªn cã thÓ më réng cho tÝch cña nhiÒu sè kh«ng ©m +VD: TÝnh vµ so s¸nh: vµ Ta cã: = =. VËy =. +§Þnh lÝ: Víi hai sè a, b kh«ng ©m, ta cã: Chøng minh: V× a, b nªn x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Ta cã:()2= VËy lµ c¨n bËc hai sè häc cña a.b, tøc lµ: . +Më réng: Víi a, b, c > 0: 3.Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu QT KP mét tÝch +Víi ®Þnh lÝ trªn: cho phÐp ta suy luËn theo hai chiÒu ng­îc nhau: -ChiÒu tõ tr¸i sang ph¶i: QT khai ph­¬ng mét tÝch. -ChiÒu tõ ph¶i sang tr¸i: QT nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai. +Nªu QT khai ph­¬ng mét tÝch. A, B > 0 ta cã : -HDHS lµm VD 1 - Yªu cÇu HS lµm C 2 Sgk-13 a.Quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch: Víi 2 biÓu thøc: A, B > 0 ta cã : +VÝ dô 1: TÝnh a. b. C2a. = 0,4.0,8.15 = 4,8 C2b. = 5. 6. 10 = 300 4.Ho¹t ®éng 4: T×m hiÓu quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai +Nªu quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai: +HDHS lµm VD2 Sgk-13: a.=? b.= ? + Yªu cÇu HS lµm C 3 Sgk-14: C3a. b. +HDHS gi¶i VD3 Sgk-14: a. b. + Yªu cÇu HS lµm C 4 Sgk-14: b.Quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai: Víi hai biÓu thøc: A, B > 0 ta cã : +VÝ dô 2: TÝnh: a. b. C3a. C3b. +VÝ dô 3: Rót gän c¸c biÓu thøc: a. b. (= ) C4a. b. 5.Ho¹t ®éng 5: Bµi tËp +VËn dông-Cñng cè: Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ Sgk-12 Víi a,b > 0 Víi A, B> 0 Nªu c¸c QT Sgk-13,14 -¸p dông gi¶i bµi tËp:17b Sgk-14: 17c Sgk-14: Bµi 17 Sgk-14: TÝnh Bµi 18 Sgk-14: TÝnh Bµi 19 Sgk-15: Rót gän biÓu thøc: +VÒ nhµ: - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a. - Xem tr­íc bµi “Liªn hÖ gi÷a chia vµ phÐp khai ph­¬ng”. Bµi 17 Sgk-14: TÝnh a. b. c. Bµi 18 Sgk-14: TÝnh a. b. Bµi 19 Sgk-15: Rót gän biÓu thøc: a.(v× a |a| = -a) b.= a2(a- 3) (v× a > 3=> 3-a |3-a| = a-3) c. = (v× a > 1=> 1-a |1-a| = a-1) d. = (v× a > b=> a-b>0=> |a-b| = a-b) Ngµy so¹n: 08/09/2012 TuÇn 3 Ngµy d¹y : 10/09/2012 TiÕt 5: LuyÖn tËp I. Môc tiªu: -KiÕn thøc:- Cñng cè cho HS kÜ n¨ng sö dông c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch, nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. -KÜ n¨ng : - RÌn luyÖn t­ duy, tËp cho HS c¸ch tÝnh nhÈm, tÝnh nhanh, vËn dông lµm c¸c bµi tËp chøng minh, rót gän, t×m x, so s¸nh 2 biÓu thøc. - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c II. ChuÈn bÞ: GV:B¶ng phô ghi c¸c ®Þnh lÝ, quy t¾c ®· häc vµ c¸c bµi tËp. HS: GiÊy nh¸p, phiÕu häc tËp. III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra: GV nªu Y/c kiÓm tra: HS1: Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. + Ch÷a bµi tËp 20 (d) (SGK/15) HS2: Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph­¬ng 1 tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai. + Ch÷a bµi tËp 21 (SGK/ 15) GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. Ho¹t ®éng 2: Gi¶i bµi tËp. D¹ng 1: TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc. GV ®­a ra bµi 22. (a; b) (SGK/ 15) + Nh×n vµo ®Çu bµi em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c biÓu thøc d­íi dÊu c¨n ? + Em h·y biÕn ®æi h»ng ®¼ng thøc råi tÝnh. GV ®­a ra bµi 24.a (SGK/ 15) Rót gän biÓu thøc: A = T¹i x = - Lµm trßn ®Õn sè thËp ph©n thø 3. GV h­íng dÉn HS rót gän råi míi thay x vµo ®Ó tÝnh gi¸ trÞ cña A. D¹ng 2: Chøng minh. GV ®­a ra bµi 23.b (SGK/ 15) + ThÕ nµo lµ 2 sè nghÞch ®¶o cña nhau ? VËy ta ph¶i chøng minh: = 1 GV cho 1HS lªn b¶ng chøng minh. GV ®­a ra bµi 26 (SGK/ 16) So s¸nh vµ + Y/c 1HS lªn b¶ng lµm phÇn a. GV: Tõ kÕt qu¶ trªn ta cã d¹ng tæng qu¸t: Víi a > 0 vµ b > 0 th× < GV cho HS chøng minh phÇn b.) d¹ng tæng qu¸t trªn. GV gîi ý: Ta b×nh ph­¬ng 2 vÕ råi biÕn ®æi. D¹ng 3: T×m x. GV ®­a ra bµi 25.(a;d) (SGK/ 16) GV h­íng dÉn: + VËn dông §N vÒ CBH ®Ó t×m x. GV cho 2 HS lªn b¶ng gi¶i. GV cho HS trong líp nhËn xÐt . GV nhËn xÐt vµ bæ xung sai sãt. Ho¹t ®éng 3: Gi¶i bµi tËp n©ng cao. Bµi 33(a) (SBT/ 8) T×m §K cña x ®Ó biÓu thøc sau cã nghÜa vµ biÕn ®æi chóng vÒ d¹ng tÝch. + 2 GV cho HS ho¹t ®éng nhãm ®Ó th¶o luËn. + A ph¶i tho¶ m·n §K g× ®Ó x¸c ®Þnh ? + VËy A cã nghÜa khi nµo ? + T×m §K ®Ó vµ ®ång thêi cã nghÜa. GV: Dïng h»ng ®¼ng thøc ®Ó biÕn ®æi biÓu thøc vÒ d¹ng tÝch. Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn vÒ nhµ. + Lµm tiÕp c¸c bµi tËp ë SGK. + Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a. + §äc vµ nghiªn cøu tr­íc bµi 4: “ Liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng” + Víi a0; b 0 ta cã: Bµi 20 (SGK/15) a) (3 – a)2 - = 9 – 6a + a2 -= 9 – 6a + a2 - =9 – 6a + a2 – 6 (1) *NÕu a 0 = a (1) = 9 – 6a + a2 – 6a = a2 –12a +9 *NÕu a < 0 = - a (1)= 9–6a+ a2+ 6a= a2+9 Bµi 21 (SGK/15) Chän c©u (B). 120 I – LuyÖn tËp D¹ng 1: TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc. Bµi 22 (SGK/ 15) TÝnh: a.) = = 5 b.) = = 3. 5 = 15 Bµi 24 (SGK/15) : Rót gän biÓu thøc. a.)A = T¹i x = - A = 2.= 2. (1+3x)2 T¹i x = - Ta cã: A = 2 [1+3.(- )]2 = 2. (1- ) 21,029 D¹ng 2: Chøng minh. Bµi 23 (SGK/ 15): Chøng minh. a.)XÐt tÝch: = = 2006 – 2005 = 1 VËy () vµ () lµ 2 sè nghÞch ®¶o cña nhau. Bµi 26 (SGK/16) So s¸nh: vµ Ta cã: = ; = 5 + 3 = 8 = Mµ < VËy: < Chøng minh: Víi a > 0 vµ b > 0 th× < V× a > 0 vµ b > 0 nªn 2> 0 Ta cã: a + b + 2 > a + b > > Hay < D¹ng 3: T×m x. Bµi 25 (SGK/16) : T×m x biÕt. HS1: a.) = 8 16x = 82 x = 4 HS2: d.) - 6 = 0 2. = 0 2. = 6 = 3 1 – x = 3 x1 = -2 ; x2 = 4 II – Bµi tËp n©ng cao. Bµi 33 (SBT/ 8) a.) + 2 *§iÒu kiÖn: = cã nghÜa x 2; x -2 cã nghÜa x 2 VËy ®Ó biÓu thøc trªn cã nghÜa th× x 2 *BiÕn ®æi biÓu thøc: + 2 = + 2 = . + 2 = .( + 2) Ngµy so¹n: 15/09/2012 TuÇn 4 Ngµy d¹y : 17/09/2012 TiÕt 6: liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: HS n¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lÝ vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng. -KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia hai c¨n thøc bËc hai trong tÝnh to¸n vµ trong biÕn ®æi biÓu thøc. - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; phiÕu bµi tËp. HS: B¶ng phô nhãm; Bót d¹ III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1. Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò - §Æt vÊn ®Ò bµi míi: + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 25 b-c Sgk-16 +NhËn xÐt cho ®iÓm: +§V§: ë tiÕt tr­íc ta ®· nghiªn cøu liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n phÐp khai ph­¬ng . Trong tiÕt nµy ta tiÕp tôc nghiªn cøu liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng. Bµi 25 Sgk-16: T×m x: b. c. 2. Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu ®Þnh lÝ vÒ liÖn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng: - Yªu cÇu HS lµm ?1 Sgk-16: =?=? - Qua VD nµy, ®©y chØ lµ mét tr­êng hîp cô thÓ. Tæng qu¸t ta ph¶i Chøng minh ®Þnh lÝ sau: +Nªu néi dung ®Þnh lÝ. +HDHS: - ë tiÕt tr­íc ta Chøng minh ®Þnh lÝ khai ph­¬ng mét tÝch dùa trªn c¬ së nµo?. Còng trªn c¬ së ®ã ta h·y Chøng minh ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng: -V× a > 0, b> 0 nªn x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Ta cã: VËy lµ CBH cña?(cña) +VD: TÝnh vµ so s¸nh:; Ta cã: . VËy= +§Þnh lÝ:Víi sè a kh«ng ©m, sè b d­¬ng ta cã: C/m: V× a > 0, b> 0 nªn x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Ta cã:. VËy lµ CBH sè häc cña hay 3. Ho¹t ®éng 3: ¸p dông +T×m hiÓu Q.t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng: +Tõ ®Þnh lÝ trªn ta cã hai quy t¾c: -Q. t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng -Q. t¾c chia hai c¨n thøc bËc hai +HDHS lµm VD1 Sgk-17: + Yªu cÇu HS lµm ?2 Sgk-17: a.Quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng: Víi A > 0, B> 0: +VD1a: +VD1b: +?2a: +?2b: +T×m hiÓu quy t¾c chia hai c¨n bËc hai: +HDHS lµm VD2 Sgk-17: + Yªu cÇu HS lµm ?3 Sgk-18: +HDHS lµm VD3 Sgk-18: + Yªu cÇu HS lµm ?4 Sgk-18: b.Quy t¾c chia hai c¨n bËc hai : Víi A > 0, B> 0: +VD2a: +VD2b: +?3a: +?3b: +VD3: Rót gän c¸c biÓu thøc sau: a. b. (víi a>0) ?4a: ?4b: 4. Ho¹t ®éng 4 : LuyÖn tËp- cñng cè : + Yªu cÇu HS Tr¶ lêi c©u hái: Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ liÖn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng. + Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 28 sgk-18 5.Ho¹t ®éng 5: H­íng dÉn vÒ nhµ : HDVN: Häc bµi n¾m v÷ng ®Þnh lÝ, c¸c quy t¾c. ¸p dông gi¶i c¸c bµi tËp 36,37,38 SBT-8-9 Bµi 28 SGK Tr.18 a) ; b) c) ; d) Ngµy so¹n: 22/09/2012 TuÇn 5 - 1 Ngµy d¹y : 24/09/2012 TiÕt 7: luyÖn tËp I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: HS ®­îc cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia hai c¨n thøc bËc hai -KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng vËn dông thµnh th¹o hai quy t¾c vµo c¸c bµi tËp tÝnh to¸n, rót gän biÓu thøc vµ gi¶i ph­¬ng tr×nh. - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c II. ChuÈn bÞ: GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; phiÕu bµi tËp. HS: B¶ng phô nhãm; Bót d¹ III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1.Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò + Yªu cÇu HS Tr¶ lêi c©u hái: -Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ khai ph­¬ng mét th­¬ng? -Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ quy t¾c chia hai c¨n thøc bËc hai +Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 30 cd 28 a; 29c; 31 Sgk- 19. NhËn xÐt - §¸nh gi¸ cho ®iÓm: -KÕt qu¶ bµi 30c. -KÕt qu¶ bµi 28a.; 29c. 5 Bµi 31 Sgk-19: a. So s¸nh:vµ = 5-4 = 1.VËy > b.Chøng minh r»ng : víi a>b>0 th×: chøng minh: Víi a>b>0 ta cã: vËy: 2.Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp D¹ng 1: TÝnhgi¸ trÞ c¸c biÓu +Yªu cÇu HS gi¶I Bµi 32 Sgk-19: ¸p dông Quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch ; Khai ph­¬ng mét th­¬ng -¸p dông H§T hiÖu hai b×nh ph­¬ng råi thùc hiÖn c¸c b­íc gi¶i tiÕp theo Bµi 32 Sgk-19 a. b. D¹ng 2: Gi¶i ph­¬ng tr×nh: +Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 33 Sgk-19 b. c. Bµi 35 Sgk-19: a.T×m x biÕt: D¹ng 3: Rót gän biÓu thøc: + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 34 Bµi 33 Sgk-19 b. c. Bµi 35 Sgk-19: a.T×m x biÕt: Bµi 34 Sgk-19: a. V× a < 0 nªn |ab2| = -ab2 c. Víi a> -1,5; b < 0 V× a > -1,5=> 3+ 2a > 0=>|3+2a|=3+2a b |b| = -b 3.Ho¹t ®éng3: Cñng cè – HDVN : + Yªu cÇu HS nªu c¸c Quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch; Khai ph­¬ng mét th­¬ng. +HDHS gi¶i Bµi tËp 43 SBT-10: -Tr­íc hÕt t×m ®iÒu kiÖn ®Ó c¨n thøc cã nghÜa: -B×nh ph­¬ng c¶ hai vÕ; Gi¶i Ph­¬ng tr×nh t­¬ng øng -So s¸nh víi ®iÒu kiÖn ë trªn kÕt luËn nghiÖm +HDVN: -Häc bµi gi¶i Bµi tËp 35; 36; 37 Sgk-20 -ChuÈn bÞ TiÕt 8: B¶ng c¨n bËc hai- B¶ng 4 ch÷ sè thËp ph©n Bµi 43 SBT-10: T×m x tháa m·n ®k: §K: Û 2x-3 = 4(x-1)Û 2x-3-4x+4 = 0Û -2x= -1 Û x = 0,5 < 1(Tho¶ m·n §K) VËy víi x = 0,5 th× Ngµy so¹n: 22/09/2012 TuÇn 5 - 2 Ngµy d¹y : 27/09/2012 TiÕt 8: BiÕn ®æi ®¬n gi¶n biÓu thøc chøa c¨n thøc bËc hai I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: HS biÕt ®­îc c¬ së cña viÖc ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n vµ ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n. -KÜ n¨ng : HS n¾m ®­îc c¸c kÜ n¨ng ®­a thõa sè vµo hay ra ngoµi dÊu c¨n. BiÕt vËn dông c¸c phÐp biÕn ®æi trªn ®Ó so s¸nh hai sè vµ rót gän biÓu thøc - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; phiÕu bµi tËp. HS: B¶ng phô nhãm; Bót d¹; B¶ng c¨n bËc hai III. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1.Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra bµi cò-§Æt vÊn ®Ò bµi míi: + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 47 ( SBT-10 ). -Dïng b¶ng c¨n bËc hai t×m x x2 = a >0 => x1 =; x2= - GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm HS lªn b¶ng lµm :Bµi tËp 47 ( SBT-10 ) a. x2= 22,8 b.x2 =15 2.Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu phÐp to¸n ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n: + §«i khi cÇn ph¶i biÕn ®æi BT d­íi dÊu c¨n vÒ d¹ng thÝch hîp råi míi thùc hiÖn ®­îc phÐp ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n: + Y/c HS lµm ?1 SGK tr.24 +Sö dông phÐp ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n ®Ó rót gän BT: -HDHS t×m hiÓu c¸c VD 1;2 Sgk-24-25: -Nªu KN c¨n thøc ®ång d¹ng: + Yªu cÇu HS lµm ?2 Sgk-25: + Yªu cÇu HS nªu tæng qu¸t: Tæng qu¸t: Víi hai biÓu thøc A,B mµ B> 0, ta cã: = =AnÕu A> 0. =nÕu A<0 + Yªu cÇu HS lµm VD 3 Sgk-25: +VD:Víi a> 0; b> 0 Chøng tá: ?1.¸p dông QTKP mét tÝch ta cã: (a>0) +PhÐp biÕn ®æi : Gäi lµ phÐp ®­a thõa sè ra ngoµi ®Êu c¨n. -VD1a:. -VD1b: -VD2: (C¸c BT ®­îc gäi lµ ®ång d¹ng víi nhau) - ?2a: b:=. Hs :Tæng qu¸t: Víi hai biÓu thøc A,B mµ B> 0, ta cã:= =AnÕu A> 0. =nÕu A<0. -VD3: §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n a. (x; y> 0) b. (x>0; y<0) + Yªu cÇu HS lµm ?3 Sgk-25: - NhËn xÐt cho ®iÓm -?3a: (víi b > 0) -?3b: (víi a < 0) 3.Ho¹t ®éng 3: §­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n: +Nªu c¸ch ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n: Víi A > 0 vµ B > 0 ta cã: Víi A 0 ta cã: + Yªu cÇu HS gi¶i c¸c VD 4, 5 Sgk-25: -VD4: ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n-tÝnh: -VD 5: Ta cã: =?=> so s¸nh (=?=> so s¸nh) Víi A > 0 vµ B > 0 ta cã: Víi A 0 ta cã: +VÝ dô 4 Sgk-26: a. b. c. d. +VÝ dô 5 So s¸nh: vµ . C1: C2: 4.Ho¹t ®éng 4:VËn dông-Cñng cè: + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 43 Sgk-27: §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n: d: Sè 28800 = ? => kÕt qu¶ ? e: Sè 63 = ? => kÕt qu¶ ? + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 44 Sgk-27: §­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n: + Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 46 Sgk-27: Rót gän c¸c biÓu thøc sau víi x > 0. Bµi 43 d.Sgk-27: e. Bµi 44 Sgk-27: (x0) (x> 0) Bµi 46 Sgk-27: a.Víi x > 0 th× cã nghÜa vµ: b.Víi x > 0 th× cã nghÜa vµ: 5. Ho¹t ®éng 5: H­íng dÉn vÒ nhµ: -Häc vµ gi¶i c¸c bµi tËp 45,46 Sgk-27; bµi tËp 60,61,62 SBT-12 Ngµy so¹n: 29/09/2012 TuÇn 6 – 1 Ngµy d¹y : 01/10/2012 TiÕt 9: LuyÖn tËp i. Môc tiªu. -KiÕn thøc: HS ®­îc cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ biÕn ®æi ®¬n gi¶n biÓu thøc chøa c¨n bËc hai : ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n vµ ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n. -KÜ n¨ng : HS cã kÜ n¨ng thµnh th¹o sö dông c¸c phÐp biÕn ®æi trªn ®Ó lµm bµi tËp. - Thaùi ñoä: CÈn thËn, chÝnh x¸c ii. ChuÈn bÞ. GV: ghi s½n c¸c bµi tËp ra b¶ng phô. HS : GiÊy nh¸p, phiÕu häc tËp. iii. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ph­¬ng ph¸p Néi dung Ho¹t ®éng 1: KiÓm tra. ( 5 Phót) GV nªu Y/c kiÓm tra: HS1: ViÕt d¹ng tæng qu¸t phÐp ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n. HS2: ViÕt d¹ng tæng qu¸t phÐp ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n. GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm: Ho¹t ®éng 2: Gi¶i bµi tËp. (37 Phót) GV nªu bµi tËp 43.(d;e) (SGK/27) GV cho 2 HS lªn b¶ng gi¶i . GV nhËn xÐt: GV nªu bµi tËp 44 (SGK/27) §­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n: a) - ; b) (Víi x > 0; xy 0) GV cho 1 HS lªn b¶ng gi¶i. GV nªu bµi tËp 46 (SGK/27) Rót gän biÓu thøc: b) + §Ó rót gän biÓu thøc nµy ta ph¶i lµm g× ? GV cho 1 HS lªn b¶ng gi¶i. GV nªu bµi tËp 61 (SBT/12) Khai triÓn vµ rót gän biÓu thøc (víi x ; y kh«ng ©m). a) b) + C¸c biÓu thøc trªn ta khai triÓn nh­ thÕ nµo ? GV h­íng dÉn: + Nh©n ®a thøc víi ®a thøc råi rót gän. GV nªu bµi tËp 47 (SGK/27) + Y/c HS ho¹t ®éng nhãm ®Ó gi¶i. GV gîi ý: + Ph©n tÝch h»ng ®¼ng thøc x2 – y2 ®­a biÓu thøc ra ngoµi dÊu c¨n råi rót gän. GV nªu bµi tËp 63 (SBT/12) Chøng minh: a) = x – y(Víi x;y > 0) b) = x + + 1 ( Víi x > 0; x 1) GV cho HS ho¹t ®éng nhãm ®Ó gi¶i. GV nªu bµi tËp 65 (SBT/13) T×m x biÕt: a) = 35 b) 162 HS1: + NÕu A 0 ; B 0 Th× A + NÕu A < 0 ; B 0 Th× - A HS2: + NÕu A 0 ; B 0 Th× A= + NÕu A < 0; B 0 Th× A=- LuyÖn tËp. Bµi 43 (SGK/27