Giáo án Đại số 9 năm học 2008- 2009 - Tiết 21 : Hàm số bậc nhất

Tiết 21 §2_ HÀM SỐ BẬC NHẤT 1/11/2008 ====================================================== A/ MỤC TIÊU: -Về kiến thức cơ bản , yêu cầu HS nắm vững các kiến thức sau: +Hàm số bậc nhất là hàm số có dạng y = ax +b , a0 + Hàm số bậc nhất y = ax +b luôn xác định với mọi giá trị của biến số x thuộc R + Hàm số bậc nhất y = ax +b đồng biến trên R khi a > 0 , nghịch biến trên R khi a < 0 -Về kĩ năng : HS hiểu và chứng minh được hàm số y = -3x +1 nghịch biến trên R, hàm số y = 3x +1 đồng biến trên R.Từ đó thừa nhận trường hợp tổng quát: Hàm số y = ax +b đồng biến trên R khi a > 0, nghịch biến trên R khi a < 0. -Về thực tiễn : HS thấy tuy toán là môn khoa học trừu tượng , nhưng các vấn đề trong toán học nói chung cũng như vấn đề hàm số nói riêng lại thường xuất phát từ các bài toán thực tế. B/ CHUẨN BỊ: GV: Bảng phụ ghi các bài toán, các hỏi chấm HS: Bảng nhóm C/ TIẾN TRÌNH: I/ Ổn định: (1’) II/ Kiểm tra bài cũ:4’ HS1:-Hàm số là gì ? hãy cho một VD về hàm số được cho bởi công thức -Cho hàm số y = f(x) xác định với mọi x thuộc R Với mọi x1, x2 bất kì thuộc R Nếu x1 < x2, mà f(x1) < f(x2)thì hàm số y = f(x).. trên R Nếu x1 f(x2)thì hàm số y = f(x).. trên R III/ Dạy học bài mới Hoạt động của giáo viên Nội dung HĐ1: Khái niệm về hàm số bậc nhất: (15’) Đưa bài toán SGK (bảng phụ ) Điền vào chỗ trống() Sau 1 giờ ô tô đi được: 50 km Sau t giờ ô tô đi được :50t (km) Sau t giờ ô tô đi được :s =50t+8 (km) HS đọc kết quảđể GV điền vào bảng Yêu cầu HS làm t 1 2 3 4 S=50t +8 58 108 158 208 -En hãy giải thích tại sao đại lượng s là hàm số của t? -Vì: đại lượng s phụ thuộc vào t Ứng với một giá trị của t, chỉ có một giá trị tương ứng của s. Do đó s là hàm số của t . Hàm số s cho bởi công thức : s = 50t+8 , t a gọi đó là một hàm số bậc nhất . TỔNG QUÁT : Hàm số bậc nhất là hàm số như thế nào ? -Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức :y = ax +b , trong đó a, b là các số cho trước và a 0 -1 HS đọc lại định nghĩa GV:Yêu cầu 1 HS đọc lại định nghĩa Bài tập :Các hàm số sau có phải là hàm số bậc nhất không?Vì sao? a) y = 1 – 5x ; b) y = c) y = ; d) y=2x2 +3 e) y = mx +2 ; f) y = 0. x +7 -Cho Hs suy nghĩ vài phút rồi gọi HS trả lời lần lượt HĐ2: Tính chất: (23’) Để tìm hiểu tính chất của hàm số bậc nhất , ta xét VD sau: VD: Xét hàm số y = f(x) = -3x +1 + hàm số y = -3x +1 xác định với những giá trị nào của x? Vì sao ? +Hãy chứmg minh hàm số y = -3x +1 nghịch biến trên R -Đưa bài giải của SGK -Cho HS làm Gọi đại diện 2 nhóm có cách trình bày khác nhau lên trình bày HS: Ta có: x1 < x2 3x1 < 3x2 3x1 +1 < 3x2 +1 f(x1) <f(x2) Vì x1 < x2 f(x1) < f(x2) nên hàm số y = 3x +1 đồng biến trên R Tương tự ta cm được hàm số y= -3x+1 nghịch biến. -Theo chứng minh trên hàm số y = -3x +1 nghịch biến trên R, hàm số y = 3x +1 đồng biến trên R Vậy tổng quát , hàm số y = ax +b đồng biến khi nào , nghịch biến khi nào? -Đưa phần tổng quát SGK -Quay laiï phần bài tập: Hãy xét xem hàm số nào đồng biến ,hàm số nào nghịch biến? Vì sao? -Cho HS làm Cho VD về hàm số trong các trường hợp sau: hàm số đồng biến hàm số nghịch biến -Cho HS nhắc lại các kiến thức đã học 1/ Hàm số bậc nhất: Bài toán: ( SGK ) Hàm số bậc nhất là hàm số được cho bởi công thức :y = ax +b , trong đó a, b là các số cho trước và a 0 2/ Tính chất: VD (SGK) Tổng quát: Hàm số bậc nhất y = ax +b xác định với mọi giá trị của x thuộc R và có tính chất sau: a) Đồng biến trên R, khi a > 0 b) Nghịch biến trên R, khi a< 0 4/ Dặn dò : (2’) + Nắm vững định nghĩa, tính chất của hàm số bậc nhất. + BTVN: 9, 10 /48 SGK; 6, 8 /57 SBT