Giáo án Đại số khối 11 - Tiết 73: Khái niệm đạo hàm (tiết 1)

Ngày soạn: Ngày giảng: Tiết 73: KHÁI NIỆM ĐẠO HÀM (Tiết 1). A. PHẦN CHUẨN BỊ: I) Mục tiêu Kiến thức: Nắm được định nghĩa và quy tắc tính đạo hàm bằng định nghĩa Kỹ năng: Vận dụng quy tắc tính đạo hàm của hàm số tại một điểm Tư duy và thái độ: Cận thận, chính xác, tích cực hoạt động nhóm II) Chuẩn bị Thầy: Phiếu học tập Trò: Xem lại cách tính giới hạn hàm số dạng vô định III) Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm B. PHẦN LÊN LỚP: Kiểm tra bài cũ Hoạt động 1: Ôn lại phương pháp khử dạng vô định CH: Tính các giới hạn I1 = ; I2 = TG Hoạt động GV Hoạt động HS Ghi bảng 5’ - GV nêu bài tập và yêu cầu HS nêu cách giải - GV nhắc lại phương pháp khử dạng vô định - Làm bài tập - Nhớ lại kiến thức cũ 2) Bài mới Hoạt động 2: Khái niệm đạo hàm thông qua bài toán mở đầu TG Hoạt động GV Hoạt động HS Ghi bảng 7’ - Vẽ hình và nêu bài toán mở đầu - Yêu cầu HS tính vận tốc trung bình của viên bi trong khoảng thời gian từ t0 đến t1 - Nhận xét khi t1 dần đến t0 thì Vtb càng dần đến vận tốc tức thời của viên bi tại thời điểm t0 - Giới thiệu còn có nhiều bài toán thực tế dần đến giới hạn dạng và giới thiệu khái niệm đạo hàm - Trả lời câu hỏi và xác định Vtb = - Nghe, hiểu và ghi nhận 1) Bài toán mở đầu: (Sgk) Hoạt động 3: Hình thành định nghĩa đạo hàm và quy tắc tính đạo hàm TG Hoạt động GV Hoạt động HS Ghi bảng 15’ - Nêu định nghĩa đạo hàm, lưu ý x0 TXĐ - Ghi nhận định nghĩa - HS làm Vd1 - Phát hiện PP tính - Hiểu được quy tắc tính - Làm Vd2 2) Đạo hàm của hàm số tại 1 điểm a) Khái niệm đạo hàm tại 1 điểm: (Sgk) b) Chú ý: Đặt x - x0: số gia của biến số tại x0 f(x) - f(x0) = f(x0 +- f(x0): số gia của hàm số ứng với số gia của tại x0 Khi đó: Vd1: Cho hàm số y = 2x - 3 Tính số gia của hàm số ứng với số gia của biến số tại x0 = 1 và suy ra c) Quy tắc tính đạo hàm của hàm số tại điểm x0: (Sgk) Vd2: Tính đạo hàm của hàm số tại x = 3 Hoạt động 4: Củng cố quy tắc tính đạo hàm TG Hoạt động GV Hoạt động HS Ghi bảng 7’ - Chia lớp thành 6 nhóm, phân công nhóm 1-2 làm PHT1; nhóm 3-4 làm PHT2; nhóm 5-6 làm PHT3 - Gọi đại diện nhóm trình bày lời giải; HS dưới lớp nhận xét, GV chỉnh sửa - Nhận xét về mối quan hệ giữa tính liên tục và tính có đạo hàm tại một điểm - HS thảo luận theo nhóm để giải bài tập - Đại diện nhóm lên trình bày, các HS khác theo dõi nhận xét - Nghe, hiểu và xem đây là bài tập về nhà d) Nhận xét: - Hàm số có đạo hàm tại x0 thì liên tục tại đó - Chiều ngược lại có đúng không? (Bài Tập) 3) Củng cố: - Khắc sâu lại định nghĩa và quy tắc tính đạo hàm tại một điểm - Quan hệ giữa tính liên tục và tính có đạo hàm tại một điểm Bài tập về nhà: - Xem và làm Vd1/186-Sgk - Làm các bài tập: Sách bài tập PHT1 PHT2 PHT3 Cho hàm số a) Tìm TXĐ b) Tính số gia của hàm số ứng với số gia của biến số tại x0 = 1 c) Tính bằng định nghĩa Cho hàm số a) Tìm TXĐ b) Tính số gia của hàm số ứng với số gia của biến số tại x0 = -1 c) Tính bằng định nghĩa Cho hàm số a) Tìm TXĐ b) Tính số gia của hàm số ứng với số gia của biến số tại x0 = 2 c) Tính bằng định nghĩa