Giáo án Địa lý 12 cơ bản tiết 25: Đặc điểm nền nông nghiệp nước ta

Ngày soạn: 31/12/2009 Ngày dạy: 09/01/2010 Dạy lớp: 12A2, 12C5 ĐỊA LÍ CÁC NGÀNH KINH TẾ MỘT SỐ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP Tiết 25: Bài 21 . ĐẶC ĐIỂM NỀN NÔNG NGHIỆP NƯỚC TA I. MỤC TIÊU: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức - Biết được những thế mạnh và hạn chế của nông nghiệp nhiệt đới nước ta. - Biết được đặc điểm của nền nông nghiệp nhiệt đới nước ta đang chuyển từ nông nghiệp cổ truyền sang nông nghiệp hiện đại, sản xuất hàng hoá quy mô lớn. - Biết được xu thế chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn ở nước ta. 2. Kĩ năng - Phân tích lược đồ hình 21.1 - Phân tích các bảng số liệu có trong bài học. 3.Thái độ: - Có ý thức khai thác sử dụng tài nguyên nông nghiệp một cách hợp lí. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC: - Bản đồ kinh tế Việt Nam - Một số hình ảnh về hoạt động sản xuất nông nghiệp tiêu biểu - Atlát Địa lí 12 III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: Câu hỏi 1: Trình bày sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành, theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ ở nước ta? Câu hỏi 2: Chỉ trên Bản đồ Kinh tế chung Việt Nam hoặc Atlát Địa lí 12 các vùng kinh tế trọng điểm, nêu vài trò và động lực của các vùng này đối với sự phát triển kinh tế chung của cả nước? 3. Dạy bài mới: * Khởi động: GV yêu cầu HS nêu một số sản phẩm nông nghiệp ở địa phương mà HS biết. Thời lượng Hoạt động của GV và HS Nội dung chính 5 – 7 Phút 5 – 7 Phút 4 – 6 Phút 10 – 12 Phút * Hoạt động l: Cá nhân/ Cặp - Bước 1: HS dựa vào kiến thức đã học và kiến thức trong SGK cho biết: + Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên nước ta có những thuận lợi và khó khăn gì đối với phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới? Lấy ví dụ chứng minh. + Lấy ví dụ chứng minh sự phân hóa mùa vụ là do sự phân hóa khí hậu nước ta? + Việc sử dụng đất trong điều kiện khí hậu nước ta cần chú ý điều gì? - Bước 2: HS trả lời. - Bước 3: GV giúp HS chuẩn kiến thức. * Chuyển ý: Với những thuận lợi và khó khăn trên nước ta khai thác tự nhiên như thế nào? * Hoạt động 2: Cả lớp - Bước 1: Dựa vào vốn hiểu biết và kênh chữ SGK, trả lời: Chúng ta đã làm gì để khai thác có hiệu quả nền nông nghiệp nhiệt đới? - Bước 2: HS trả lời. - Bước 3: GV chuẩn kiến thức GV: Nhấn mạnh việc áp dụng tiến bộ khoa học - công nghệ là cơ sở để khai thác có quả nền nông nghiệp nhiệt đới. * Chuyển ý: Đặc điểm nền nông nghiệp nước ta ra sao, tồn tại theo những hình thức nào? * Hoạt động 3: Nhóm - Bước 1: Các nhóm dựa vào kênh chữ SGK và vốn hiểu biết, thảo luận: + Nhóm 1, 3, 5: Tìm hiểu những đặc điểm cơ bản của nền nông nghiệp cổ truyền. + Nhóm 2, 4, 6: Tìm hiểu những đặc cơ bản của nền nông nghiệp hàng hoá. - Bước 2: Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảoluận. - Bước 3: GV chuẩn kiến thức. GV nhấn mạnh: Nền nông nghiệp nước ta đang có xu hướng chuyển từ nền nông nghiệp cổ truyền sang nền nông nghiệp hàng hóa,, góp phần nâng cao hiệu quả của nông nghiệp nhiệt đới. * Chuyển ý: Hiện nay sản xuất nông nghiệp ở nông thôn nước ta có sự chuyển dịch như thế nào? Có phù hợp với xu hướng phát triển chung hay không? * Hoạt động 4: Cả lớp - Bước 1: HS căn cứ vào bảng 21.1, hình 21, Atlát VN, Bản đồ Nông Lâm Ngư: + Nhận xét về xu hướng đa dạng hóa hoạt động kinh tế nông thôn + Cho biết các thnàh phần kinh tế nông thôn + Biểu hiện của sự chuyển dịch cơ kinh tế nông thôn theo hướng sản xuất hàng hoá và đa dạng hóa. + Nhận xét sự phân hóa không gian của cơ cấu kinh tế nông thôn. - Bước 2: HS trả lời. - Bước 3: GV chuẩn kiến thức 1. Nền nông nghiệp nhiệt đới: a. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên cho phép nước ta phát triển một nền nông nghiệp nhiệt đới: - Thuận lợi: + Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có sự phân hoá rõ rệt, cho phép: • Đa dạng hoá các sản phẩm nông nghiệp • Ap dụng các biện pháp thăam canh, tăng vụ, chuyển dịch cơ cấu mùa vụ. • Địa hình và đất trồng cho phép áp dụng các hệ thống canh tác khác nhau giữa các vùng. - Khó khăn: + Thiên tai, sâu bệnh, dịch bệnh b. Nước ta đang khai thác ngày càng có hiệu quả đặc điểm của nền nông nghiệp nhiệt đới: - Các tập đoàn cây trồng và vật nuôi được phân bố phù hợp hơn với các vùng sinh thái - Cơ cấu mùa vụ, giống có nhiều thay đổi. - Tính mùa vụ được khai thác tốt hơn. - Đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm của nền nông nghiệp nhiệt đới: 2. Phát triển nền nông nghiệp hiện đại sản xuất hàng hóa góp phần nâng cao hiệu quả của nông nghiệp nhiệt đới : - Nền nông nghiệp nước ta hiện nay tồn tại song song nền nông nghiệp cổ truyền và nền nông nghiệp hàng hóa. - Đặc điểm chính của nền nông nghiệp cổ truyền và nền nông nghiệp hàng hóa. 3. Nền kinh tế nông thôn nước ta đang chuyển dịch rõ nét a. Hoạt động nông nghiệp là bộ phận chủ yếu của kinh tế nông thôn - Kinh tế nông thôn đa dạng nhưng chủ yếu vẫn dựa vào nông lâm- ngư nghiệp. - Các hoạt động phi nông nghiệp ngày càng chiếm tỉ trọng lớn, đóng vai trò quan trọng ở vùng kinh tế nông thôn.~ b. Kinh tê nông thôn bao gồm nhiều thành phần kinh tế: - Các doanh nghiệp Nông – Lâm và thủy sản. - Các hợp tác xã Nông – Lâm và thủy sản. - Kinh tế hộ gia đình. - Kinh tế trang trại. c. Cơ cấu kinh tê nông thôn đang từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa và đa dạng hóa. - Sản xuất hàng hoá nông nghiệp + Đẩy mạnh chuyên môn hoá. + Hình thành các vùng nông nghiệp chuyên môn hoá. + Kết hợp công nghiệp chế biến hướng mạnh ra xuất khẩu. - Đa dạng hoá kinh tế nông thôn: + Cho phép khai thác tốt hơn các nguồn tài nguyên thiien nhiên, lao động + Đáp ứng tốt hơn nhữngđ kiện thị trường - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn còn được thể hiện bằng các sản phẩm nông - lâm - ngư và các sản phẩm khác... IV. ĐÁNH GIÁ: 1. Nêu những thuận lợi và khó khăn cho việc phát triển nền nông nghiệp nhiệt đới ở nước ta? Hãy lấy ví dụ để chứng minh nước ta đang khai thác có hiệu quả nền nông nghiệp nhiệt đới. 2. Hãy phân biệt một số nét cơ bản giữa nông nghiệp cổ truyền và nông nghiệp hiện đại. 3. Chứnh minh kinh tế nông nghiệp ở nông thôn đang có sự chuyển dịch. V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP: - Làm bài tập và câu hỏi SGk. - Chuẩn bị bài 22.