Giáo án Địa lý 12 – Khối GDTX

Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt PPCT : 1 bµi 1 : viƯt nam trªn ®­êng ®ỉi míi vµ héi nhËp I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau bài học, HV cần: 1. Kiến thức: - Nhận biết được cơng cuộc Đổi mới là một cuộc cải cách tồn diện về kinh tế - xã hội. - Nhận biết được bối cảnh quốc tế và khu vực đối với công cuộc Đổi mới và những thành tựu đạt được trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta. - Biết được một số định hướng chính để đẩy mạnh công cuộc đổi mới. 2. Kĩ năng - Phân tích bảng số liệu, biểu đồ về tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng GDP của cả nước và từng thành phần kinh tế, tỉ lệ hộ nghèo của cả nước. 3. Thái độ Xác định tinh thần trách nhiệm của mỗi người đốivới sự nghiệp phát triển của đất nước. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Bản đồ Kinh tế Việt Nam. - Một sốhình ảnh, tư liệu, video...về các thành tựu của công cuộc Đổi mới - Một số tư liệu về sự hội nhập quốc tế và khu vực . III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC : Mở bài : Giáo viên vẽ trục biểu diễn (lấy năm 1986 làm mốc) và yêucầu HS nêu các sự kiện lịch sử của nước ta gắn với các năm sau: năm 1945, 1975, 1986, 1989. 1945 1975 1986 1989 Ghi (ngắn gọn) đặc trưng nền kinh tế - xã hội nước ta trước và sau năm 1986. Hoạt động của GV và HS Hoạt động l: Xác định bối cảnh nền kinh tế - xã hội nước ta trước Đổi mới. Hình thức: Cả lớp. - Bước 1: GV yêu cầu HV đọc SGK mục l.a cho biết bối cảnh nền kinh tế - xã hội nước ta trước khi tiến hành đổi mới. - Bước 2 : Một HV trả lời, HV khác nhận xét, bổ sung. - Bước 3 : GV chuẩn kiến thức. Hoạt động 2: Tìm hiểu diển biến của cơng cuộc Đổi mới và 3 xu thế đổi mới của nước ta . Hình thức: cả lớp / cá nhân -Bước1 : GV cho HV đọc SGK cho biết diễn biến và những định hướng chính của cơng cuộc Đổi mới ở nước ta. -Bước 2: HV trình bày, HV khác bổ sung -Bước 3: GV nhận xét và bổ sung kiến thức Hoạt động 3: Tìm hiểu các thành tựu của nền kinh tế - xã hội nước ta. Hình thức: Cá nhân/ cặp - Bước 1: GV cho HV quan sát một số hình ảnh minh họa , bản đồ kinh tế VN cùng với nội dung SGK nêu lên những thành tựu nổi bật của cơng cuộc Đổi mới ở nước ta. - Dựa vào bảng 1, hãy nhận xét về tỉ lệ nghèo chung và tỉ lệ nghèo lương thực của cả nước giai đoạn 1993 - 2004. - Bước 2: HV trình bày, các HV khác bổ sung ý kiến. - Bước 3: GV nhận xét phần trình bày của HV và kết luận các ý đúng -Hoạt động 4: Tìm hiểu tình hình hội nhập quốc tế và khu vực của nước ta.( Cả lớp ) - Bước 1 : GV yêu cầu HV đọc SGK kết hợp với hiểu biết của bản thân , hãy cho biết bối cảnh quốc tế những năm cuối thế kỷ XX cĩ tác động như thế nào đến cơng cuộc Đổi mới ở nước ta ? Những thành tựu nước ta đạt được trong hội nhập quốc tế và khu vực . - Bước 2 : Một HV trả lời, các HV khác nhận xét, bổ sung. - Bước 3 : GV chuẩn kiến thức Hoạt động 5: Tìm hiểu một số định hướng chính để đẩy mạnh công cuộc đổi mới. ( Cả lớp ) - Bước 1 : Đọc SGK mục 3, hãy nêu một số định hướng chính để đẩy mạnh công cuộc Đổi mới ởû nước ta. - Bước 2 : Một HV trả lời, các HV khác nhận xét, bổ sung. GV chuẩn kiến thức: Nội dung chính I. Công cuộc đổi mới là một cuộc cải cách toàn diện về kinh tế xã hội a. Bối cảnh - Sau năm 1975: Đất nước thống nhất, cả nước tập trung vào hàn gắn các vết thương chiến tranh và xây dựng, phát triển đất nước. - Nước ta đi lên từ một nước nông nghiệp lạc hậu. - T×nh h×nh trong vµ ngoµi n­íc vµo cuèi thËp niªn 70, ®Çu 80 diƠn ra phøc t¹p Þn­íc ta r¬i vµo khđng ho¶ng KT- XH kÐo dµi. b. Diễn biến - Cơng cuộc Đổi mới được manh nha từ năm 1979: Bắt đầu thực hiện từ nơng nghiệp sau đĩ sang cơng nghiệp và dịch vụ - Thực sự từ Đại hội Đảng lần thứ 6 năm 1986 với ba xu thế: + Dân chủ hoá đời sống kinh tế - xã hội. + Phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo định hướngxã hội chủ nghĩa. + Tăng cường giao lưu và hợp tác với các nước trên thế giới. c. Thành tựu - Nước ta đã thoát khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội kéo dài. Lạm phát được đẩy lùi và kìm chế ở mức độ con số . - Tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, (đạt 9,5% năm 1999, 8,4% năm 2005). - Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá (giảm tỉ trọng khu vực I, tăng tỉ trọng khu vực II và III) . - Cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ cũng chuyển biến rõ nét (hình thành các vùng kinh tế trọng điểm, các vùng chuyên canh...). - Đời sống nhân dân được cải thiện làm giảm tỉ lệ nghèo của cả nước. 2. Nước ta trong hội nhập quốc tế và khu vực a. Bối cảnh - Thế giới: Toàn cầu hoá là xu hướng tất yếu của nền kinh tế thế giới, đẩy mạnh hợp tác kinh tế khu vực. - Việt Nam là thành viên của ASEAN (7/95), bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ, thành viên WTO năm 2007. b. Thành tựu - Thu hút vốn đầu tư nước ngoài (ODA, FDI) - Đẩy mạnh hợp tác kinh tế, khoa học kĩ thuật, bảo vệ môi trường. - Phát triển ngoại thương ở tầm cao mới, xuất khẩu gạo 3. Một số định hướng chính đẩy mạnh công cuộc Đổi mới - Thực hiện chiến lược tăng trưởng đi đôi với xóa đói giảm nghèo. - Hoàn thiện cơ chế chính sách của nền kinh tế thị trường. - Đẩy mạnh CNH- HĐH gắn với nền kinh tế tri thức. - Đẩy mạnh kinh tế quốc tế để tăng tiềm lực KT quốc gia. - Cĩ các giải pháp hữu hiệu bảo vệ tài nguyên, môi trường.và phát triển bền vững. - Đẩy mạnh phát triển y tế, giáo dục.phát triển nền văn hố mới, chống lại các tệ nạn xã hội , mặt trái của KT thị trường. IV. ĐÁNH GIÁ 1 Hãy ghép đôi các năm ở cột bên trái phù hợp với nội dung ở cột bên phải: 1. Năm 1975 A. Đề ra đường lối đổi mới nền kinh tế - xã hội 2. Năm 1986 B. Gia nhập ASEAN, bình thường hoá quan hệ với Hoa Kì 3. Năm 1995 C. Đất nước thống nhất 4. Năm 1997 D. Gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO 5. Năm 2006 E. Khủng hoảng tài chính ởû châu Aù . 2. Đường lối Đổi mới nước ta được khẳng định từ Đại hội Đảng tồn quốc lần thứ: A. IV B. V C. VI D. VII 3. Khi ra nhập tổ chức Thương mại TG ( WTO ) , Việt Nam là thành viên thứ : A. 139 B. 140 C. 150 D. 151 4.N­íc ta tiÕn hµnh c«ng cuéc §ỉi míi víi ®iĨm xuÊt ph¸t tõ nỊn kinh tÕ: A. C«ng- c«ng nghiƯp C. C«ng- n«ng nghiƯp B. C«ng nghiƯp D. N«ng nghiƯp J 5. §äc SGK mơc 1.b, kÕt hỵp víi sù hiĨu biÕt cđa b¶n th©n, em h·y: a) §iỊn 3 xu thÕ ®ỉi míi cđa n­íc ta tõ §¹i héi §¶ng lÇn thø VI vµo cét bªn tr¸i. b) Dïng g¹ch nèi cét bªn ph¶i víi cét bªn tr¸i sao cho phï hỵp. C¸c xu h­íng ®ỉi míi KÕt qu¶ nỉi bËt Hµng hãa cđa ViƯt Nam cã mỈt ë nhiỊu n­íc trªn thÕ giíi D©n biÕt, d©n bµn, d©n lµm, d©n kiĨm tra. ChÝnh phđ ®· ban hµnh nhiỊu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ®Çu t­ ph¸t triĨn s¶n xuÊt kinh doanh Th«ng tin ph¶n håi: C¸c xu h­íng ®ỉi míi KÕt qu¶ nỉi bËt D©n chđ hãa ®êi sèng kinh tÕ- x· héi. Hµng hãa cđa ViƯt Nam cã mỈt ë nhiỊu n­íc trªn thÕ giíi Ph¸t triĨn nỊn kinh tÕ hµng hãa nhiỊu thµnh phÇn theo ®Þnh h­íng x· héi chđ nghÜa. D©n biÕt, d©n bµn, d©n lµm, d©n kiĨm tra. T¨ng c­êng giao l­u vµ hỵp t¸c víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. ChÝnh phđ ®· ban hµnh nhiỊu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ®Çu t­ ph¸t triĨn s¶n xuÊt kinh doanh V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP Về nhà - Lµm c©u hái 1,2 SGK vµ s­u tÇm c¸c bµi b¸o cã liªn quan. - Xác định toạ độ địa lý các điểm cực Bắc, Nam, Đơng, Tây của nước ta Tìm hiểu các khái niệm : Nội thuỷ, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải,vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa . Trên cơ sở đĩ vẽ một lát cắt minh hoạ các khái niệm trên . Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt PPCT : 2 ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN VIỆT NAM VỊ TRI ĐỊA LÍ VÀ LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ Bài 2: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, PHẠM VI LÃNH THỔ I. MỤC TIÊU BÀI HỌC . Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức - Trình bày được vị trí địa lí , giới hạn và phạm vi lãnh thổ nước ta: các điểm cực Bắc, Nam, Đơng, Tây của phần đất liền; phạm vi vùng biển, vùng trời và diện tích lãnh thổ. - Phân tích được ý ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với đặc điểm tự nhiên, sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phịng. 2. Kĩ năng - Xác định được vị trí địa lí nước ta trên bản đồ Đơng Nam Á - Đọc bản đồ để nhận biết được : tọa độ địa lý, các bộ phận của lãnh thổ 3. Thái độ: Củng cố thêm lòng yêu quê hương, đất nước, sẵn sàng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Bản đồ Tự nhiên Việt Nam. - Bản đồ các nước Đông Nam Á - Atlat địa lí Việt Nam. - Sơ đồ “ Lát cắt ngang vùng biển Việt Nam “ phĩng to . III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Mở bài : GV: Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ là những yếu tô góp phần hình thành nên đặc điểm chung của thiên nhiên và có ảnh hưởng sâu sắc đến các hoạt động kinh tế - xã hội nước ta. Hoạt động của GV và HS Hoạt động l: Xác định vị trí địa lí nước ta. Hình thức: Cả lớp. GV đặt câu hỏi: Quan sát bản đồ các nước Đông Nam á, trình bày đặc điểm vị trí địa lí của nước ta theo dàn ý: - Hª Toạ độ địa lí các điểm cực. - Các nước láng giềng trên đất liền và trên biển. Một HS chỉ trên bản đồ để trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung. GV chuẩn kiến thức. Hoạt động 2: Xác định phạm vi vùng đất của nước ta. Hình thức: Cá nhân. HS dựa vào nội dung SGK , kết hợp với bản đồ tìm hiểu về : Diện tích vùng đất của lãnh thổ Đặc điểm của đường biên giới đất liền Đặc điểm của đường bờ biển và hải đảo Sau khi HS trình bày , GV vừa chỉ bản đồ , vừa nhấn mạnh : lãnh thổ VN là một khối thống nhất và tồn vẹn , bao gồm vùng đất , vùng biển và vùng trời . Hoạt động 3: Xác định phạm vi vùng biển của nước ta. GV sử dụng sơ đồ “ Lát cắt ngang vùng biển Việt Nam “ , vừa thuyết trình về các vùng biển ở nước ta sau đó yêu cầu HS trình bày lại giới hạn của vùng nôi thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềm lục địa. Hoạt động 4: Đánh giá ảnh hưởng của vị trí dịa lí, tự nhiên, kinh tế, văn hoá - xã hội, quốc phòng nước ta. Hình thức: Cả lớp GV gợi ý: Cần đánh giá ảnh hưởng của vị trí địa lí tới cảnh quan, khí hậu, sinh vật, khoáng sản. - Đánh giá ảnh hưởng của vị trí địa lí kinh tế, văn hoá - xã hội và quốc phòng Một HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung. GV chuẩn kiến thức: nước ta diện tích không lớn, nhưng có dường biên giới bộ và trên biển kéo dài. Hơn nữa biển Đông chung với nhiều nước, việc bảo vêï chủ quyền lãnh thổ gắn với vị trí chiến lược của nước ta. Nội dung 1. Vị trí địa lí - Nằm ởû rìa phía đông của bán đảo Đông Dương, gần trung tâm khu vực Đông Nam Á. - Hệ toạ độ địa lí: + Vĩ độ: 23023'B - 8034' B (kể cả đảo: 23023' B - 6050' B) + Kinh độ: 1020109Đ - l09024'Đ (kể cả đảo 1010Đ – l07020’Đ). - N»m ë mĩi giê sè 7 2. Phạm vi lãnh thổ a. Vùng đất - DiƯn tÝch ®Êt liỊn vµ c¸c h¶i ®¶o 331.212 km2. - Biªn giíi: + PhÝa B¾c gi¸p Trung Quèc 1300 km + PhÝa T©y gi¸p Lµo 2100 km. Campuchia h¬n 1100 km. + PhÝa §«ng vµ Nam gi¸p biĨn 3260 km. - N­íc ta cã 4000 ®¶o lín nhỏ, trong ®ã cã hai quÇn ®¶o Tr­êng Sa (Kh¸nh Hßa), Hoµng Sa (§µ N½ng) b. Vùng biển: Diện tích khoảng 1 triệu km2 gồm vùng nội thuỷ, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềm lục địa. c. Vùng trời: Khoảng không gian bao trùm trên lãnh thổ. 3. Yù nghĩa của vị trí địa lí a. Ý nghĩa về tự nhiên - VTĐL đã quy định đặc điểm cơ bản của thiên nhiên nước ta mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa. - Vị trí và lãnh thổ tạo nên sự đa dạng về tự nhiên, sự phong phú về khống sản và tài nguyên sinh vật. - Do vị trí địa lí nên nước ta nằm trong khu vực cĩ nhiều thiên tai. b. Ý nghĩa về kinh tê, văn hóa, xã hội và quốc phòng:. - Về kinh tế: + Thuận lợi trong giao lưu và phát triển kinh tế,thực hiện chính sách mở cửa, hội nhập với TG và thu hút đầu tư nước ngồi. - Về văn hoá - xã hội: + Thuận lợi cho nước ta chung sống hồ bình , hợp tác hữu nghị và cùng phát triển với các nước trong KV ĐNA . - Về chính trị và quốc phòng: + Nước ta cĩ vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng ở vùng ĐNÁ. Biển Đơng cĩ ý nghĩa rất quan trọng trong cơng cuộc xây dựng, phát triển kinh tế và bảo vệ đất nước. IV- ®¸nh gi¸ H·y ghep ®«i c¸c cét ë bªn ph¶i cho phï hỵp víi sè liƯu bªn tr¸i: 1. DiƯn tÝch phÇn ®Êt liỊn vµ h¶i ®¶o(Km) A. 1000.000 2. §­êng biªn giíi trªn ®Êt liỊn (Km) B. 28 3. DiƯn tÝch vïng biĨn C. 3260 4. Sè tØnh, Thµnh gi¸p biĨn D. 4600 5. ChiỊu dµi ®­êng bê biĨn (Km) E. 331.21 2. H·y ghÐp mçi ý ë cét bªn tr¸i víi mçi ý ë cét bªn ph¶i sao cho phï hỵp. 1. Néi thđy A. Lµ vïng thuéc chđ quyỊn quèc gia trªn biĨn cã chiỊu réng 12 h¶i lÝ. 2. L·nh h¶i B. Lµ vïng tiÕp gi¸p víi ®Êt liỊn, phÝa trong ®­êng c¬ së. 3. Vïng tiÕp gi¸p l·nh h¶i C. Lµ vïng biĨn n­íc ta cã quyỊn thùc hiƯn c¸c biƯn ph¸p ®Ĩ b¶o vƯ an ninh, kiĨm so¸t thuÕ quan,... 4. Vïng ®Ỉc quyỊn kinh tÕ D. Vïng nhµ n­íc cã chđ quyỊn hoµn toµn vỊ kinh tÕ nh­ng c¸c n­íc kh¸c vÉn ®­ỵc tù do vỊ hµng h¶i vµ hµng kh«ng. V- ho¹t ®éng nèi tiÕp Chuẩn bị một lưới ơ vuơng gồm 8 x 5 = 40 ơ vuơng trên giấy bìa lịch (1 tờ/ bàn), bút chì, tẩy, Atlat địa lí VN. VI- Phụ lục : Ph¹m vi c¸c vïng biĨn theo luËt quèc tÕ (1982). Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt PPCT : 3 Bài 3. THỰC HÀNH: VẼ LƯỢC ĐỒ VIỆT NAM I - MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau bài học, HV cần: 1 Kiến thức: - Bước đầu biết cách vẽ lược đồ Việt Nam tương đối chính xác với đường biên giới , đường bờ biển , một số con sơng lớn , một số đảo , quần đảo . 2. Về kĩ năng - Biết điền lên lược đồ một số địa danh quan trọng : Hà Nội , Đà Nẵng , TPHCM , vịnh Bắc Bộ , vịnh Thái Lan , đảo Phú quốc, quần đảo Hồng Sa , Trường Sa . II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Bản đồ trống Việt Nam. - HS chuẩn bị đầy đủ các phương tiện cần thiết. III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Mở bài : GV nêu ý nghĩa của việc luyện tập vẽ lược đồ VN ( trong học tập mơn Địa lý và trong thực tế ) Hoạt Động l: Vẽ khung lược đồ Việt Nam. Hình thức: Cả lớp. Bước 1: Vẽ khung ô vuông. GV hướng dẫn HS vẽ khung ôâ vuông gồm 32 ô, đánh số thứ tự theo trật tự: theo hàng từ trái qua phải (từ A đến E), theo hàng dọc từ trên xuống dưới (từ 1 đến 8). Để vẽ nhanh có thể dùng thước dẹt 30 cm để vẽ, các cạnh của mỗi ô vuông bằng chiều ngang của thước (3,4 cm). - Bước 2: Xác định các điểm khống chế và các đường khống chế. Nối lại thành khung khống chế hình dáng lãnh thổ Việt Nam (phần đất liền). - Bước 3: Vẽ từng đường biên giới (vẽ nét đứt - - -), vẽ đường bờ biển (có thể dùng màu xanh nước biển để vẽ). - Bước 4: Dùng các kí hiệu tượng trưng đảo san hô để vẽ các quần đảo Hoàng Sa (ô E4) và Trường Sa (ô E8). Bước 5: Vẽ các sông chính. (Các dòng sông và bờ biển có thể tô màu xanh nước biển). Hoạt động 2: Điền tên các dòng sông, thành phố, thị xã lên lược đồ. Hình thức: Cá nhân. * Bước 1: GV quy ước cách viết địa danh. + Tên nước: chữ in đứng. + Tên thành phố, quần đảo: viết in hoa chữ cái đầu, viết song song với cạnh ngang của khung lược đồ. Tên sông viết dọc theo dòng sông. * Bước 2: Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam xác định vị trí các thành phố, thị xã. Xác định vị trí các thành phố ven biển: Hải Phòng: gần 210B, Thanh Hoá: 19045'B, Vinh: 18045'B, Đà Nẵng: 160B, Thành phố Hồ Chí Minh l0049'b... Xác định vị trí các thành phố trong đất liền: + Kon Tum, Plâycu, Buôn Ma Thuộc đều nằm trên kinh tuyến l08ođ. + Lào Cai, Sơn La nằm trên kinh tuyến l040đ. + Lạng Sơn, Tuyên Quang, Lai Châu đều nằm trên vĩ tuyến 220B. + Đà Lạt nằm trên vĩ tuyến 120B. * Bước 3: HS điền tên các thành phố, thị xã vào lược đồ. IV. ĐÁNH GIÁ Nhận xét một số bài vẽ của HS, biểu dương những HS có bài làm tốt, rút kinh nghiệm những lỗi cần phải sửa chữa. V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP: - HS về nha øhoàn thiện bài thực hành - Xác định vị trí các thành phố trong đất liền: + Kon Tum, Plâycu, Buơn Ma Thuột đều nằm trên kinh tuyến l08oĐ + Lào Cai, Sơn La nằm trên kinh tuyến l040Đ. + Lạng Sơn, Tuyên Quang, Lai Châu đều nằm trên vĩ tuyến 220B. + Đà Lạt nằm trên vĩ tuyến 120B. Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt PPCT : 4 Bài 4. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ VIỆT NAM I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau bài học, HS cần: . 1. Kiến thức: - Nhận biết được những nét tổng quát của bảng Niên biểu địa chất ( các giai đoạn chính , các đại , thời gian địa chất ) - Nêu lên được những đặc điểm chính của giai đọan Tiền Cambri. 2. Kĩ năng - Đọc lược đồ cấu trúc địa chất Việt Nam - Xác định được phạm vi của các hoạt động trong giai đọan Tiền Cambri trên bản đồ Địa chất , khống sản VN. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Bản đồ địa chất - Khoáng sản Việt Nam. - Bảng niên biểu địa chất. - Atlat địa lí Việt Nam. III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Khởi động: GV trình bày để HS thấy được : nhiều đặc điểm tự nhiên hiện tại của đất nước là kết quả của một quá trình địa chất lâu dài . Vì vậy , để hiểu và giải thích được về những hiện tượng , sự vật ngày nay phải hiểu biết về lịch sử hình thành và phát triển lãnh thổ . Hoạt động của GV và HS Hoạt động l: Tìm hiểu về bảng niên biểu địa chất.( Cả lớp ) GV trình bày các ý : HS ghi GV đặt câu hỏi: §äc bµi ®äc thªm, b»ng niªn biĨu ®Þa chÊt, h·y: KĨ tªn c¸c ®¹i, c¸c kØ thuéc mçi ®¹i. §¹i nµo diƠn ra thêi gian dµi nhÊt, ®¹i nµo diƠn ra trong thêi gian ng¾n nhÊt? - S¾p xÕp c¸c kØ theo thø tù thêi gian diƠn ra tõ ng¾n nhÊt ®Õn dµi nhÊt. Mét sè HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bỉ xung. GV nhËn xÐt phÇn tr×nh bµy cđa HS vµ chuÈn kiÕn thøc (LÞch sư h×nh thµnh l·nh thỉ n­íc ta diƠn ra trong thêi gian dµi vµ chia thµnh 3 giai ®o¹n chÝnh, ë mçi giai ®o¹n l¹i ®­ỵc chia thµnh nhiỊu kØ cã nhiỊu ®Ỉc ®iĨm kh¸c nhau...) cã thĨ lËp b¶ng Niªn biĨu ®Þa chÊt rut ng¾n ( Xem phÇn phơ lơc ) Nội dung chính + Lịch sử hình thành và phát triển lãnh thổ nước ta gắn liền với sử hình thành và phát triển Trái Đất. Gồm 3 giai đoạn chính : - Giai đoạn Tiền Cambri. - Giai đoạn Cổ kiến tạo. - Giai đoạn Tân kiến tạo. + Đây là một quá trình lâu dài và phức tạp , trong đĩ mỗi giai đoạn đều đánh dấu bước phát triển mới của lãnh thổ. Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm giai đoạn Tiền Cambri ë ViƯt Nam. ( C¶ líp ) GV nªu mét sè ®Ỉc ®iĨm chung cđa giai ®o¹n TiỊn Cambri trªn thÕ giíi. Sau ®ã yªu cÇu HS ®äc SGK tr¶ lêi mét sè c©u hái : - Cho biÕt ®Ỉc ®iĨm vµ thêi gian diƠn ra giai đoạn Tiền Cambri ë ViƯt Nam. - Nªu ph¹m vi diƠn ra c¸c ho¹t ®éng trong giai ®o¹n nµy. - Nh÷ng ®Ỉc ®iĨm c¶nh quan thiªn nhiªn ë giai ®o¹n TiỊn Cambri. GV nhận xét phần trình bày của HS và kết luận các ý đúng GV kết luận: Tiền Cambri là giai đoạn cổ xưa nhất, kéo dài nhất, quang cảnh sơ khai, đơn điệu và lãnh thổ nước ta chỉ như moat đảo quốc với vài hòn đảo nhô cao khỏi mực nước biển. 1. Giai đoạn tiền Cambri: Hình thành nền móng ban đầu của lãnh thổ Việt Nam với những đặc điểm sau: a. Đây là giai đoạn cổ nhất, kéo dài nhất trong lịch sử phát triển của lãnh thổ Việt Nam Thời gian: Bắt đầu cách đây 2 tỉ năm, kết thúc cách đây 540 triệu năm. b. Chỉ diễn ra trong một phạm vi hẹp trên phần lãnh thổ nước ta hiện nay: Các mảng nền cổ như vòm sông Chảy, Hoàng Liên Sơn, sông Mã, khối Kon Tum,. c. Các thành phần tự nhiên rất sơ khai đơn điệu - Khí quyển rất loãng, hầu như chưa có ôxi, chỉ có chất khí amôniac, điôxit cacbon, nitơ, hiđro.â - Thuỷ quyển: hầu như chưa có lớp nước trên mặt. - Sinh vật nghèo nàn: Tảo (tảo lục, tảo đỏ), động vật thân mềm (sứa, hải quỳ, thuỷ tức, san hô,ốc, IV. §¸nh gi¸: 1. Ghi ch÷ § vµo o ë nh÷ng c©u ®ĩng, ch÷ S vµoo ë nh÷ng c©u sai: 1.1. LÞch sư h×nh thµnh vµ ph¸t triĨn l·nh thỉ n­íc ta ®­ỵc chia thµnh 4 giai ®o¹n chÝnh: o §ĩng o Sai. 1.2. C¸c ®¸ biÕn chÊt cỉ nhÊt ë n­íc ta ®­ỵc ph¸t hiƯn ë Kon Tum, Hoµng Liªn S¬n, cã tuỉi c¸ch ®©y kho¶ng 2,3 tØ n¨m. o §ĩng o Sai. 1.3. Líp khÝ quyĨn ë giai ®o¹n TiỊn Cambri chđ yÕu lµ khÝ «xi o §ĩng o Sai. 1.4. Giai ®o¹n TiỊn Cambri chđ yÕu diƠn ra ë mét sè n¬i, tËp trung ë khu vùc nĩi cao Hoµng Liªn S¬n vµ Trung Trung Bé o §ĩng o Sai. 1.5. Giai ®o¹n TiỊn Cambri hÇu nh­ ch­a xuÊt hiƯn líp n­íc trªn bỊ mỈt Tr¸i §Êt o §ĩng o Sai. V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP: Lµm c©u hái 1, 2, 3 SGK. HS về nhà chuẩn bị trước bài kế tiếp vi. phơ lơc : b¶ng niªn biĨu ®Þa chÊt (Rĩt gän ) Giai ®o¹n §¹i Thêi gian b¾t ®Çu c¸ch ®©y ( TriƯu n¨m ) Thêi gian kÕt thĩc c¸ch ®©y ( TriƯu n¨m ) Thêi gian diƠn ra ( triƯu n¨m ) T©n kiÕn t¹o T©n sinh 65 §ang tiÕp diƠn Cỉ kiÕn t¹o Trung sinh 250 65 185 Cỉ sinh 542 250 292 TiỊn Cambri Nguyªn sinh Kho¶ng 2500 542 Kho¶ng 2000 Th¸i cỉ Kho¶ng 3500 Kho¶ng 2500 Kho¶ng 1500 Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt PPCT : 5 BÀI 5: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂÂN LÃNH THỔ VIỆT NAM (Tiếp theo) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau bài học, HS cần: . 1. Kiến thức: - Nêu lên được những đặc điểm chính của giai đọan Cỉ kiÕn t¹o vµ T©n kiÕn t¹o. - Biết được mối quan hệ giữa lịch sử địa chất với các điều kiện địa lí của nước ta 2. Kĩ năng - Đọc lược đồ cấu trúc địa chất Việt Nam - Xác định được phạm vi của các hoạt động trong giai đọan Cỉ kiÕn t¹o vµ T©n kiÕn t¹o trên bản đồ Địa chất , khống sản VN. II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC - Bản đồ địa chất - Khoáng sản Việt Nam. - Bảng niên biểu địa chất. - Atlat địa lí Việt Nam. III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Khởi động: GV ë giai ®o¹n TiỊn Cambri , c¸c nªn mãng ban ®Çu cđa l·nh thỉ n­íc ta ®· ®­ỵc h×nh thµnh. C¸c ®iƯu kiƯn tù nhiªn sÏ tiÕp tơc ®­ỵc ph¸t triĨn vµ hoµn thiƯn dÇn ë c¸c giai ®o¹n tiÕp theo lµ giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o vµ giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: Tìm hiểu thêi gian diƠn ra giai đoạn CoÅ kiến tạo và Tân kiến tạo Hình thức: C¸ nh©n/ cỈp GV yªu cÇu c¸c HS ngåi bªn tr¸i líp t×m hiĨu vỊ c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o vµ c¸c HS ngåi bªn ph¶i líp t×m hiĨu vỊ c¸c ®Ỉc ®iĨm cđa giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o HS tr×nh bµy , GV nhËn xÐt , bỉ sung ( Xem th«ng tin ph¶n håi phÇn phơ lơc ) Hoạt động 2 : T×m hiĨu vỊ c¸c ho¹t ®éng diƠn ra trong 2 giai ®o¹n nµy. GV yªu cÇu 1 HS ngåi bªn tr¸i tr×nh bµy phÇn chuÈn bÞ cđa m×nh vỊ c¸c ho¹t ®éng kiÕn t¹o x¶y ra trong giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o ; c¸c HS ngåi cïng phÝa bỉ sung ; GV nhËn xÐt vµ ghi ý chÝnh lªn b¶ng. Sau ®ã , ®Õn l­ỵt HS ngåi bªn ph¶i tr×nh bµy c¸c ho¹t ®éng T©n kiÕn t¹o. Hoạt động 3: T×m hiĨu vỊ c¶nh quan thiªn nhiªn cđa 2 giai ®o¹n nµy. ( CỈp / nhãm). GV yªu cÇu mçi phÝa nhãm líp tr×nh bµy vỊ c¶nh quan thiªn nhiªn cđa tõng giai ®o¹n . GV nhận xét phần trình bày của HS và bổ sung kiến thức. Nội dung chính 2. Giai đoạn Cổ kiến tạo (Xem thông tin phản hồi phần phụ lục) 3. Giai đoạn Tân kiến tạo (Xem thông tin phản hồi phần phụ lục) IV. ĐÁNH GÍA 1) LÞch sư ph¸t triĨn cđa tù nhiªn cđa l·nh thỉ ViƯt Nam tr¶i qua mét giai ®o¹n rÊt dµi vµ cã nhiỊu diƠn biÕn phøc t¹p lµ do: A. N»m phÝa §«ng b¸n ®¶o §«ng d­¬ng. B. * N»m ë n¬i tiÕp gi¸p cđa nhiỊu ®¬n vÞ kiÕn t¹o. C. N»m liỊn kỊ víi lơc ®Þa ¸ - ¢u vµ Th¸i B×nh D­¬ng. D. T¸c ®éng cđa hai vµnh ®ai sinh kho¸ng §Þa Trung H¶i vµ Th¸i B×nh D­¬ng 2) Ghi ch÷ § vµo o ë nh÷ng c©u ®ĩng, ch÷ S vµo o ë nh÷ng c©u sai: o A. Giai ®o¹n TiỊn Cambri l·nh thỉ n­íc ta chđ yÕu lµ biĨn, chØ cã mét sè m¶ng nỊn cỉ r¶i r¸c. o B. HÇu hÕt c¸c d·y nĩi ë n­íc ta ®­ỵc h×nh thµnh trong giai ®o¹n kiÕn t¹o. o C. Giai ®o¹n TiỊn Cambri ch­a xuÊt hiƯn sinh vËt. o D. C¸c kho¸ng s¶n cã nguån gèc ngo¹i sinh ®­ỵc h×nh thµnh chđ yÕu trong giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o. o E. §ång b»ng B¾c bé vµ Nam Bé ®­ỵc h×nh thµnh trong giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o. o F. Khèi nĩi Kontum ®­ỵc h×nh thµnh trong giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP HS về nhà chuan bị trước bài tiếp theo VI. PHỤ LỤC §Ỉc ®iĨm c¸c giai ®o¹n Cỉ kiÕn t¹o vµ T©n kiÕn t¹o n­íc ta theo mÉu sau: ( Th«ng tin ph¶n håi ) Giai ®o¹n §Ỉc ®iĨm Cỉ kiÕn t¹o T©n kiÕn t¹o Thêi gian * DiƠn ra trong thêi gian kh¸ da×, tíi 542 triƯu n¨m vµ kÐt thĩc