Giáo án Địa lý 8 tiết 42: Đặc điểm đất Việt Nam

Tiết 42 Ngày 12 tháng 04 năm 2008 && Bài : 36 đặc điểm đất việt nam I . Mục tiêu bài học : Sau bài học, học sinh nắm được : Sự đa dạng, phức tạp của đất (thổ nhưỡng) Việt Nam Đặc điểm và sự phân bố các nhóm đất chính của nước ta. Tài nguyên đất nước ta có hạn, sử dụng chưa hợp lý, còn có nhiều diện tích đất trống đồi trọc, đất bị thoái hoá. Rèn luyện kỹ năng nhận biết các loại đất dựa vào ký hiệu Trên cơ sở phân tích bản đồ nhận xét và rút ra kết luận về đặc điểm, về số lượng và sự phân bố các loại đất ở nước ta. II . Phương tiện : Bản đồ đất Việt Nam Lược đồ phân bố các loại đất chính ở Việt Nam. ảnh phẫu diện đất hoặc bộ mẫu đất Việt Nam. III . Hoạt động trên lớp : Bài cũ : Bài mới : Hoạt động của GV và hs Nôị dung chính GV yêu cầu học sinh nhắc lại một số kiến thức ở lớp 6. ? Cho biết các thành phần chính của đất ? Thành phần khoáng, hữu cơ. ? Cho biết các nhân tố quan trọng hình thành đất ? Quan sát hình 36.1: ? Đi từ bờ biển lên núi cao ( theo vĩ tuyến 200B ) ta gặp các loại đất nào ? - Đất mặn ven biển, đất bồi tụ phù sa trong đê, đất bãi ven sông, đất Feralit đỏ vàng, đất mùn núi cao. ? Đất ở nước ta có vai trò như thế nào đối với nông nghiệp ? Quan sát H 36.2 cho biết : ? Nước ta có mấy loại đất chính ? Xác định sự phân bố của từng loại đất trên bản đồ ? Có thể xếp thành mấy nhóm đất chính? ? Nhóm nào chiếm diện tích lớn nhất và phân bố trên dạng địa hình nào ? Chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm một loại đất 1. Đặc điểm chung của đất Việt Nam a. Đất ở nước ta rất da dạng, thể hiện rõ tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm của thiên nhiên Việt Nam. - Đất được hình thành bởi các nhân tố chính : đá mẹ, khí hậu, sinh vật, nguồn nước, sự tác động của con người. - Đất là điều kiện tốt giúp nền nông nghiệp vừa đa dạng, vừa chuyên canh có hiệu quả. b. Nước ta có ba nhóm đất chính : Nhóm đất Đặc tính chung Các loại đất Phân bố Giá trị sử dụng Đất Feralit (chiếm 65% diện tích lãnh thổ) - Chứa ít mùn - Nhiều sét - Nhiều hợp chất nhôm, sắt nên có mầu đỏ, vàng - Dễ bị kết von thành đá ong - Đá mẹ là đá vôi. - Đá mẹ là đá Bazan - Vùng núi đá vôi phía Bắc - Đông Nam Bộ và Tây Nguyên - Độ phì cao - Rất thích hợp với nhiều loại cây công nghiệp nhiệt đới. Đất mùn núi cao (chiếm 11% diện tích lãnh thổ ) - Xốp, giầu mùn, mầu đen hoặc nâu - Mùn thô - Mùn than bùn trên núi - Địa hình núi cao trên 2000m (Hoàng Liên Sơn, Chư Yang Sin) - Phát triển lâm nghiệp để bảo vệ rừng đầu nguồn Đất bồi tụ phù sa sông và biển (chiếm 24% diện tích lãnh thổ) - Tơi, xốp, ít chua, giầu mùn - Dễ canh tác, độ phì cao - Đất phù sa sông - Đất phù sa biển - Tập trung ở châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long - Một phần nhỏ ở các đồng bằng khác - Đất nông nghiệp chính, vai trò rất quan trọng - Thích hợp với nhiều loại cây trồng, đặc biệt là cây lúa nước. ? Đất Feralit hình thành trên địa hình nào ? Miền núi ? Tại sao gọi là đất Feralit ? Trong đất có chứa hàm lượng ôxít sắt và nhôm lớn ? Muốn hạn chế hiện tượng đất bị xói mòn và đá ong hoá chúng ta cần phải làm gì ? ? Sưu tầm một số câu tục ngữ dân gian về vấn đề sử dụng đất của ông cha ta ? - Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang.bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu. ? Hiện trạng tài nguyên đất của nước ta hiện nay như thế nào ? 50% diện tích đất cần được cải tạo , 10triệu ha đất bị xói mòn. ? ở vùng đồi núi hiện tượng làm thoái hoá đất phổ biến như thế nào ? - Phổ biến là đất bị xói mòn do đất trống đồi trọc, tập quán du canh du cư. ? Biện pháp quan trọng hàng đầu để bảo vệ đất là gì ? - Biện pháp bảo vệ đất : phủ xanh đất trống đồi trọc 2. Vấn đề sử dụng và cải tạo đất ở Việt Nam. - Đất là tài nguyên quý giá , nhà nước đã ban hành luật đất đai để bảo vệ và sử dụng đất có hiệu quả. - Cần sử dụng hợp lý đất, chống xói mòn, rửa trôi, bạc mầu ở miền đồi núi. - Cải tạo các loại đất chua, mặn, phèn để tăng diện tích đất nông nghiệp. IV. Củng cố : Điền vào các ô trống nôịo dung kiến thức thích hợp : Đá mẹ .. Các nhân tố hình thành đất .. .. .. 2 . Khoanh tròn vào câu có đáp án đúng : Xu hướng biến động trong việc sử dụng đất ở nước ta hiện nay là : Bình quân đất tự nhiên theo đầu người giảmư Diện tích đất rừng tự nhiên giảm Diện tích đất trống đồi trọc tăng Bình quân đất canh tác theo đầu người tăng 3 . Vẽ biểu đồ hình tròn thể hiện cơ cấu diện tích của 3 nhóm đất chính của nước ta và rút ra nhận xét. 4 . Dặn học sinh chuẩn bị trước bài 37.