Giáo án Địa lý Lớp 12 - Bài 7: Hợp chúng quốc Hoa Kì - Tiết 1: Vị trí địa lí và tài nguyên thiên nhiên

Ngày soạn : 11/11/2007 Ngày giảng: 15/11/2007 B: Địa lí khu vực và quốc gia Bài 7: Hợp chúng quốc Hoa Kì ( tiết 1) Diện tích: 9.629.000 km2 Dân số : 296,5 triệu( 2005) Thủ đô: Oasingtơn Tiết 10: Vị trí địa lí và tài nguyên thiên nhiên I/ Mục tiêu bài dạy Yêu cầu về kiến thức: HS nhận thức được các đặc điểm về vị trí, phạm vi lãnh thổ, sự phân hoá về tự nhiên và nguồn tài nguyên thiên nhiên của Hoa kì.Phân tích được những thuận lợi , khó khăn của chúng tới sự phát triển kinh tế Yêu cầu về kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng phân tích bản đồ ( lược đồ) Hình thành mối quan hệ giữa điều kiện tự nhiên với phát triển kinh tế II/ Chuẩn bị Thầy : Bản đồ hành chính hoặc bản đồ địa lí tự nhiên châu mĩ Bản đồ tự nhiên Hoa Kì Trò: Hoàn thiện bài thực hành chuẩn bị trước bài mới III) Hoạt động dạy và học 1) Kiểm tra bài cũ : không 2) Dạy bài mới 4’ Đưa hình ảnh tượng nữ thần tự do cho HS quan sát Sau khi Côlômbô tìm ra châu mĩ vào năm 1492 ông đã ngộ nhận đó là ấn độ từ đó mở đường cho thực dân phương tây tiến hành các cuộc chiến tranh tranh giành thuộc địa và Anh chiếm được lãnh thổ Hoa Kì Nhân dân 13 thuộc địa cũ của Anh dưới sự lãnh đạo của đại tá Washinhton nổi dậy chống lại chính quyền thực dân Anh ngày 4/7/1776 Washinhton đọc tuyên ngôn độc lập và được bầu làm tổng thống liên bang mĩ đầu tiên . năm 1783 Anh mới công nhận nền độc lập của mĩ ( gồm 12 bang ) 1871 Maryland là bang thứ 13 , năm 1803 mua lại của vua na-pô -lê-on toàn bộ vùng lãnh thổ louisiana từ sông mixixipi đến dãy núi Rócki vói giá 15 triệu USD, giữa tk 19 mĩ có 48 bang trong lục địa ,1867 mua lại của Nga vùng đất Alaxca với giá 7,2 triệu USD 1898 sát nhập quần đảo Hawoai thì liên bang mĩ đã hoàn chỉnh với 50 bang Hoa Kì- một quốc gia trẻ với lịch sử chỉ trên 200 năm, nhưng trong một thời gian ngắn đã trở thành một cường quốc về kinh tế và quân sự vậy có những điều kiện nào đã đưa Hoa Kì lên ngôi vị này? -> bài Hoa Kì tiết 1 Hoạt động của thầy và trò t Nội dung chính Hoạt động 1: Tìm hiểu về lãnh thổ và vị trí địa lí của Hoa Kì GV xác định trên Bản đồ thế giới vị trí lãnh thổ Hoa Kì Có diện tích lớn thứ 3 thế giới sau Nga, Canađa ? Lãnh thổ Hoa Kì gồm các bộ phận nào? Nằm ở phía tây bắc lục địa Nằm giữa TBD Là khu vực rộng lớn nhất của lãnh thổ Hoa kì. đông) từ đông sang tây :4500 km, từ bắc xuống nam : 2500 km ? Lãnh thổ hình khối của trung tâm lục địa bắc mĩ có ảnh hưởng gì tới tự nhiên và kinh tế của Hoa Kì? Làm cho : Khí hậu có sự phân hoá sâu sắc giữa bắc và nam , giữa đông và tây ànông nghiệp có thể sản xuất được nhiều loại nông sản Chúng ta đã rõ về cấu trúc lãnh thổ Hoa Kì vậy vị trí địa lí lãnh thổ Hoa Kì có đặc điểm gì: à cực nam 250 7’B: cực bắc: 49 0 B, cực tây : 124 0 44’ T, cực đông 66 0 57’T.( gần 70 độ T) ?Với hệ tọa độ địa lí như trên em hãy nêu đặc điểm vị trí lãnh thổ Hoa Kì ? ? Với vị trí trên Hoa Kì có thuận lợi gì trong quá trình phát triển kinh tế? Thị trường rộng là Canađa, các nước mĩ la tinh Các nước mĩ la tinh còn được gọi là cái sân sau của Hoa Kì vì đây là nguồn cung cấp tài nguyên thiên nhiên khổng lồ. Do vị trí cách biệt với các cựu lục địa bởi 2 đại dương lớn là TBD và ĐTD Hoa Lì có thuận lợi về cạnh tranh với các nước tư bản khác đặc biệt trên thị trường mĩ la tinh ? được ngăn cách với 2 đại dương lớn có thuận lợi gì cho Hoa Kì trong 2 cuộc đại chiến? Với Mĩ chiến tranh là một cơ hôi nhờ việc mĩ buôn bán vũ khí, nhu yếu phẩm cho các bên tham chiến . Hiện Mĩ cũng là nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới và lúc này Hoa Kì đã vượt Anh trở thành một cường quốc kinh tế vào thế kỉ 19 Trên lãnh thổ rộng lớn của Hoa Kì , các điều kiện tự nhiên đa dạng thể hiện ntnà mục II Hoạt động 2 : tìm hiểu điều kiện tự nhiên của Hoa Kì GV: chỉ trên Bản đồ vị trí của 5 vùng tự nhiên GV chia lớp thành 6 nhóm nghiên cứu sự phân hoá đa dạng về lãnh thổ Hoa Kì theo các vấn đề sau: +Vị trí địa lí + địa hình, khí hậu + tài nguyên , thế mạnh Nhóm 1,2: Vùng phía tây Nhóm 3,: vùng phía đông Nhóm 4: vùng đồng bằng trung tâm, Nhóm 5 : bán đảo Alaxca Nhóm 6: quần đảo Hawoai 5 8 7 I) Lãnh thổ và vị trí Hoa kì 1) Lãnh thổ - Diện tích : 9.629.000 km2 - Gồm 3 bộ phận : + Bán đảo Alaxca + quần đảo Haoai + Trung tâm lục địa bắc mĩ( Hơn 8 triệu km2, gồm 48 bang) 2) Vị trí địa lí a) Đặc điểm - Nằm ở bán cầu tây - Giữa hai đại dương lớn ĐTD và TBD - Tiếp giáp Canađa, Mêhicô, vịnh mêhicô khu vực Mĩ latinh b) thuận lợi - Giao lưu thuận lợi bằng đường bộ , đường thuỷ với các nước trong khu vực và quốc tế - Có thị trường và nguồn cung cấp tài nguyên rộng lớn - Tránh được sự tàn phá của 2 cuộc đại chiến thế giới , làm giàu nhờ chiến tranh II) Điều kiện tự nhiên 1) Lãnh thổ Hoa Kì phân hoá đa dạng GV yêu cầu đại diện các nhóm lên trìng bày 5’ GV chuẩn kiến thức cho HS qua bảng 3’ Bảng tổng hợp về các bộ phận lãnh thổ Hoa Kì Đặc điểm Phần trung tâm lục địa bắc mĩ Bán đảo Alatxca và qđ Haoai Vùng phía tây Vùng trung tâm Vùng phía đông Vị trí Là hệ thống núi cooc đie ở phía tây lãnh thổ , giáp TBD Giữa A- pa Lat và Cooc- đi-e Gồm núi già A- pa- lat và các đồng bằng ven ĐTD + Alatxca ở tây bắc + haoai ở giữa TBD Địa hình khí hậu Núi trẻ,cao 2000- 4000 m hướng bắc- nam cao nguyên bồn địa khí: hậu hoang mạc, bán hoang mạc Nhiều thung lũng rộng, phì nhiêu ở vùng núi ven TBD thuận lợi chăn nuôi đại gia súc Ven TBD có một số đồng bằng nhỏ,đất tốt khí hậu cận nhiệt và ôn đới hải dương - Như một lòng máng khổng lồ dốc về phía vịnh Mê- hi- cô - Phía tây và bắc có nhiều gò đồi thấp - Phía nam là đồng bằng phù xa sông Mi- xi- xi- pi rộng lớn - Phía bắc có khí hậu ôn đới. Ven vịnh Mê- hi- cô có khí hậu cận nhiệt và nhiệt đới - Là dãy núi cổ kéo dài khoảng 2000km + Cao trung bình 1000m không liên tục , có các thung lũng cắt qua + Nhiều mạch núi và cao nguyên sát biển - Dải đồng bằng ven ĐTD khá lớn và phì nhiêu, nhiều vũng vịnh - Khí hậu ôn đới mưa khá nhiều + Alatxca: địa hình chủ yếu là đồi núi nhiều băng tuyết + Haoai nhiều địa hình núi lửa Tài nguyên , thế mạnh - Nhiều khoáng sản + Kim loại màu, kim loại hiếm: vàng , đồng, bô xít, chì + nhiều tài nguyên năng lượng : dầu mỏ, than, uran, thuỷ điện - Nhiều rừng Chăn nuôi gia súc lớn - Đất đai màu mỡ( phía băc kém hơn do ảnh hưởng băng hà và địa hình dốc) Là vùng sản xuất lương thực chủ yếu của Hoa Kì - Nhiều sắt( phía tây hồ thượng) dàu mỏ( ven vịnh Mê- hi- cô - Giàu khoáng sản và năng lượng ( sát , bô xít, thuỷ điện - Nhiều vịnh để xây dựng hải cảng - Trồng nhiều loại cây lương thực, cây ăn quả.. + Alatxca: khoáng sản: vàng, dầu mỏ, khí tự nhiên Cá hồi + Haoai: Du lịch , thuỷ sản, đất đỏ Tại các vùng lãnh thổ của Hoa Kì đều có các nguồn tài nguyên rất quan trọng tạo nên nguồn lực quan trọng của Hoa kìà Mục 2 ? Dựa vào nội dung SGK trang 45, 46 bảng 7.1 em hãy cho biết Hoa Kì có các nguồn tài nguyên để phát triển các ngành kinh tế gì Gợi ý: sắp xếp các nguồn tài nguyên vào các ngành kinh tế có khả năng phát triển tương ứng Mạng lưới đường sông không chỉ đóng vai trò cung cấp nước mà còn tạo mạng lưới giao thông đường sông rất quan tọng cho Hoa Kì ? Ngành công nghiệp phát triển dựa trên những cơ sở nào GV chứng minh qua số liệu SGK trang 45 VD: nhiều loại có trữ lượng đứng thứ 2 thế giới : Than đá : 248 tỉ tấn Phốt phát: 2,9 tỉ tấn Đồng : 85 triệu tấn Thiếc : trữ lượng; 22 triệu tấn Dầu mỏ 357,8 tỉ tấn Sắt: 9.100 triệu tấn thứ 4 thế giới Nhờ có đường bờ biển dài, tiếp giáp với TBD và ĐTD nên à ( đặc biệt là bờ biển đông bắc Hoa Kì có nhiều vịnh nước sâu thuận lợi cho xây dựng cảng biển ở đây đã có 6 cảng biển lớn nhất niuIooc, Bôtxton... hàng năm vận chuyển 30% hàng hóa xuất nhập khẩu của Hoa Kì ) Trong đó NiuIooc lớn nhất Hoa Kì thứ 2 thế giới sau Rôt tec đam ( Hà Lan) ? Bên cạnh những thuận lợi vô cùng to lớn, tự nhiên có gây những khó khăn gì cho sự phát triển của Hoa Kì? GV treo bảng các khó khăn của các vùngà HS nhận xét Đồng bằng trung tâm có hình dạng lòng máng, chạy dọc theo chiều bắc- nam nối từ vịnh Hớt xơn đến vịnh Mê-hi-cô tạo điều kiện cho các luồng không khí lạnh phía bắc và không khí nóng phía nam xâm nhập vào bắc mĩ vì vậy trên đồng bằng trung tâm hay xảy ra nhiễu loạn thời tiết gây lốc xoáy , vòi rồng , mưa đá Bão nhiệt đới gây mưa to gió lớn hay xảy ra ở vịnh Mê-hi-cô Ngoài ra còn các khó khăn khác như : hoang mạc hóa, động đất , núi lửa, Thiếu nguồn tài nguyên khoáng sản à nhập từ các nước đang phát triển 2) Tài nguyên thiên nhiên của Hoa Kì rất phong phú 7’ a) Tài nguyên phát triển nông- lâm- nghiệp - Đất nông nghiệp 443 triệu ha, đứng đầu thế giới - Diện tích rừng 226 triệu ha, đứng thứ 4 thế giới - Ngũ hồ có trữ lượng cá nước ngọt thuộc loại lớn trên thế giới b) Tài nguyên phát triển công nghiệp - Nhiều khoáng sản có trữ lượng cao - sông có trữ lượng thuỷ năng lớn: Sông Cô-lum-bi-a, cô-lô-ra-đô.. ( thủy điện đứng thứ 3 thế giới sau TQ, LBN ) c) Có diều kiện phát triển kinh tế biển 3) Những khó khăn về tự nhiên 5’ - Lãnh thổ rộng nên việc khai thác, sử dụng tài nguyên phải có vốn kĩ thuật cao - nhiều thiên tai thường xuyên xảy ra như lũ lụt , bão, lốc, xoáy - Mùa khô kéo dài gây thiếu nước ở vùng Coođie và phía tây bắc vùng trung tâm - Bão tuyết vào mùa đông ở phía bắc và đông bắc *Củng cố :Tuy có khó khăn trong việc khai thác lãnh thổ nhưng Hoa Kì có 1 tiềm lực lớn để phát triển kinh tế với phương tiện giao thông và trình độ khoa học kĩ thuật cao khắc phục những khó khăn biến nó trở thành ưu thế có tính chất quyết định sức mạnh nền kinh tế Hoa Kì * Đánh giá: 1’ Nêu đặc điểm của vị trí địa lí Hoa Kì và phân tích ảnh hưởng của đặc điểm này đến sự phát triển kinh tế Nêu những điểm khác nhau về điều kiện tự nhiên đối với sản xuất nông nghiệp ở các vùng của Hoa Kì Trình bày các điều kiện tự nhiên thuận lợi đối với phát triển công nghiệp của Hoa Kì III/ Hướng dẫn học và làm bài về nhà: Chuẩn bị trước bài mới Sưu tầm các tài liệu về dân cư Hoa Kì VI/ Phần bổ xung sau bài dậy: