Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (cơ bản) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 32 – Nội năng và sự biến thiên nội năng

BÀI 32 – NỘI NĂNG VÀ SỰ BIẾN THIÊN NỘI NĂNG Ngày soạn: 09/03 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Phát iểu được định nghĩa nội năng trong nhiệt động lực học Chứng minh được nội năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích Nêu được các ví dụ cụ thể về thực hiện công và truyền nhiệt Viết được các công thức tính nhiệt lượng vật thu vào hay toả ra, nêu được tên và đơn vị các đại lượng trong công thức 2. Kỹ năng Biết vận dụng các kiến thức trong bài, kết hợp với những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải một số bài tập II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học Thí nghiệm ở hình 32 2. Học sinh Ôn lại bài cũ, tham khảo trước bài học mới III – TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC Hoạt động 1: ỔN ĐỊNH LỚP, KIỂM TRA SĨ SỐ & KIỂM TRA BÀI CŨ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Giữ trật tự, chuẩn bị tài liệu để học bài Trả lời câu hỏi của giáo viên Nhắc học sinh ổn định lớp, chuẩn bị tài liệu để học bài Nêu câu hỏi: Nhắc lại các khái niệm về nội năng đã được biết ở lớp 8 Cho điểm Hoạt động 2: TÌM HIỂU VỀ NỘI NĂNG Trong nhiệt động lực học người ta gọi tổng động năng và thế năng của các phân tử cấu tạo nên vật là nội năng của vật. Nội năng của một vật phụ thuộc vào nhiệt độ và thể tích của nó Nội năng có đơn vị là (J) Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk Nêu khái niệm nội năng, đơn vị của nội năng Trả lời C1 và C2 Giới thiệu khái niệm nội năng của vật Gợi ý: xác định sự phụ thuộc của động năng phân tử và thế năng tương tác phân tử vào nhiệt độ và thể tích Nhắc lại định nghĩa khí lý tưởng Hoạt động 3: TÌM HIỂU CÁC CÁCH LÀM THAY ĐỔI NỘI NĂNG Có hai cách làm thay đổi nội năng của vật đó là thực hiện công và truyền nhiệt Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Thảo luận để tìm cách thay đổi nội năng của vật Lấy các ví dụ về thay đổi nội năng của vật bằng cách thực hiện công và truyền nhiệt Nhận xét về sự chuyển hoá năng lượng trong quá trình thực hiện công và truyền nhiệt Đọc sgk Nêu một vật cụ thể (ví dụ: miếng kim loại), yêu cầu tìm cách thay đổi nội năng của vật Nhận xét các cách do hs đề xuất và thống nhất thành hai cách: thực hiện công và truyền nhiệt Hướng dẫn: xác định các dạng năng lượng đầu và cuối của quá trình Hoạt động 4: TÌM HIỂU KHÁI NIỆM VÀ CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG Số đo độ biến thiên nội năng trong quá trình truyền nhiệt gọi là nhiệt lượng Nhiệt lượng mà một chất rắn hoặc chất lỏng thu vào hoặc toả ra khi thay đổi nhiệt độ được tính Q = mc.Dt Trong đó: m là khối lượng của vật c là nhiệt dung riêng của vật (J/kg.độ) Dt là độ biến thiên nhiệt độ của vật (có thể tích theo oC hoặc oK) Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk Nhớ lại công thức tính nhiệt lượng của một vật thu vào hay toả ra khi nhiệt độ thay đổi Nêu một vật cụ thể (ví dụ: miếng kim loại), yêu cầu tìm cách thay đổi nội năng của vật Nhận xét các cách do hs đề xuất và thống nhất thành hai cách: thực hiện công và truyền nhiệt Hướng dẫn: xác định các dạng năng lượng đầu và cuối của quá trình Hoạt động 5: VẬN DỤNG & CỦNG CỐ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Trả lời C3 và C4 Đọc phần em có biết Nêu tên các hình thức truyền nhiệt và yêu cầu hs chỉ các hình mô tả tương ứng trong sgk Hoạt động 6: GIAO NHIỆM VỤ VỀ NHÀ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Ghi những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập Yêu câu hs chuẩn bị bài học tiếp theo