Giáo án hình 10 năm học 2010- 2011

Tuần 1,2 Tiết 1,2 NS: 20/08/2010 ND: 25/08/2010 CHƯƠNG I:VÉC TƠ Bài 1: CÁC ĐỊNH NGHĨA I. Mục tiêu: 1. Về kiến thức: Hiểu và biết vận dụng khái niệm vectơ, vectơ cùng phương, cùng hướng, độ dài của vectơ, vectơ bằng nhau, vectơ không trong bài tập 2. Về kỹ năng: + Biết xác định điểm đầu, điểm cuối của Vectơ, độ dài của Vectơ, Vectơ bằng nhau, Vectơ không + Chứng minh được 2 Vectơ bằng nhau + Biết cách dựng điểm M sao cho với điểm A và vectơ cho trước 3. Về tư duy và thái độ: + Rèn luyện tư duy logic và trí tưởng tượng không gian biết quy lạ về quen. + Cẩn thận, chính xác trong tính toán lập luận II. Chuẩn bị của GV và của HS: 1. Cguẩn bị của HS: + Đồ dùng học tập, thước kẻ, compa…… + Giáy bút cho hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm 2. Chuẩn bị củaGV: + Đồ dùng giạy học, thước kẻ, compa…… + các bảng phụ và các phiếu học tập III. Phương pháp dạy học: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau: gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề, đan xen vào các họat động nhóm IV. Tiến trình bài học: HĐ CỦA GIÁO VIÊN HĐ CỦA HỌC SINH GHI BẢNG HĐ1: Vectơ và tên gọi * HĐTP1: + Tiếp cận kiến thức GV chiếu VD hoặc đọc VD + GV giúp HS hiểu được để xác định được các đại lượng cơ bản như vận tốc, gia tốc, lực ngoài cường độ của chúng ta còn phải biết hướng của chúng * HĐTP2: Hình thành định nghĩa. + Yêu Cầu HS quan sát hình 1, đọc phần ghi trong sách giáo khoa. + Chính xác hoá hình thành khái niệm + Yêu cầu HS ghi nhớ các tên gọi, kí hiệu. * HĐTP3: Củng cố lại định nghĩa + Yêu cầu HS theo dõi hình 2, đọc phần ghi trong sgk và phát hiện vấn đề. HĐ2: Vectơ không: * HĐTP1: GV giúp cho HS liên hệ kiến thức Vectơ với các môn học khác và trong thực tiễn. * HĐTP2: Tiếp cận Vectơ không + Khi tác động vào một vật đứng yên với một lực bằng không vật sẽ chuyển động như thế nào?. Vẽ Vectơ biểu thị chuyển động của của một vật trong trường hợp đó. + Gíơi thiệu định nghĩa. HĐ3: Củng cố lại kiến thức đã học thông qua VD, cho HS hoạt động theo nhóm. + Sửa chữa sai lầm và chính xác hoá kết quả HĐ4: Vectơ cùng phương, cùng hướng: * HĐTP1: Giới thiệu ĐN giá của Vectơ + Hãy xác định giá của Vectơ , * HĐTP2: Tiếp cận: + Cho HS quan sát hình 3 sgk, cho nhận xét về VTTĐ của giá của các cặp Vectơ đó * HĐTP3: + Giới thiệu các Vectơ cùng phương. + Cho HS phát biểu ĐN + Giới thiệu 2 vectơ cùng hướng + Hướng của Vectơ đối với mọi Vectơ * HĐTP4: Củng cố. + Củng cố thông qua các câu hỏi + Cho HS phát biểu sau đó đưa ra kết quả + Chia HS thành từng nhóm yêu cầu HS phát biểu kết quả theo nhóm + Theo dõi hoạt động của các nhóm, giúp đỡ khi cần. + Yêu cầu đại diện một nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét lời giải + sửa chữa sai lầm, chính xác hoá kết quả HĐ5: Hai Vectơ bằng nhau: * HĐTP1: Giới thiệu độ dài Vectơ + Vectơ không có độ dài bănmgf bao nhiêu? * HĐTP2: Hai Vectơ bằng nhau. + Cho HS tiếp cận KN bằng cách theo dõi hình 5 và trả lời câu hỏi 3 + Giới thiệu đinh nghĩa + Các Vectơ không có bằng nhau không? + Giới thiệu kí hiệu của Vectơ không * HĐTP3:Củng cố. + Cho HS hoạt động theo nhóm + Yêu cầu đại diện của một nhóm lên trình bày + Sửa chữa sai lầm. + Lắng nghe hoặc đọc VD sgk, trả lời câu hỏi + Đọc sgk và thử hình thành KN + Ghi nhớ các tên gọi, kí hiệu. + Phát hiện vấn đề + Biết được kiến thức về Vectơ có trong môn học khác và trong thực tiễn. + Trả lời và phát hiện vấn đề + Hoạt động nhóm, bước đầu vận dụng kiến thức thông qua VD + Phát hiện sai lầm và sửa chữa khớp đáp số với GV + Trả lời + Phát hiện VTTĐ về giá của các cặp Vectơ trong hinh 3 sgk + Phát hiện tri thức mới + Phát biểu điều mới phát hiện được + Ghi nhận kiến thức mới + Trả lời + Câu b,c,e đúng + Hoạt động nhóm thảo luận + Đai diện nhóm trình bày + Phát hiện sai lầm và sửa chữa khớp với kết quả GV + Nhận biết KN mới + Phát hiện tri thức mới + Ghi nhận tri thức mới + Vận dụng kiến thức mới trả lời + Hoạt động theo nhóm + Đại diện trình bày + Sửa chữa khớp với đáp số của GV. Vectơ: Định nghĩa: vectơ là một đoạn thẳng có hướng, nghĩa là trong hai điểm mút của đoạn thẳng đã chỉ rõ điểm nào là điểm đầu điểm nào là điểm cuối. + Kí hiệu: hoặc B A + Cho 2 điểm A,B phân biệt có 2 Vectơ nhận A,B làm điểm đầu hoặc điểm cuối: b. Trong vật lí một lực thường được biểu thị bởi một Vectơ, độ dài của Vectơ biểu thị theo cường độ của lực, hướng của Vectơ biểu thị cho hướng của lực tác dụng, điểm đầu của Vectơ đặt ở vật chiu tác dụng của lực + Trong đời sống ta thường dùng Vectơ để chỉ hướng chuyển động. Vectơ không: là vectơ có điểm đầu và điểm cuối trùng nhau VD1: Cho 3 điểm A,B,C phân biệt, không thẳng hàng, có bao nhiêu Vectơ có điểm đầu, điểm cuối lấy trong các điểm đã cho 2. Hai Vectơ cùng phương, cùng hướng: a. Giá của Vectơ: là đường thẳng đi qua điểm đầu và điểm cuối của Vectơ + Giá của Vectơ là đường thẳng AB + Giá của Vectơ là mọi đường thẳng đi qua A Hai Vectơ cùng phương: Hai vectơ được gọi là cùng phương nếu chúng có giá song song hoặc trùng nhau c. Hai Vectơ cùng hướng: Nếu hai vectơ cùng phương thì chúng cùng hướng hoặc ngược hướng * Chú ý: vectơ không cùng hướng với mọi vectơ Câu hỏi 1: Khoanh tròn các chữ cái đứng đầu mà em cho là đúng; a) Hai vectơ đã cùng phương thì phải cùng hướng b) Hai vectơ đã cùng hướng thì phải cùng phương c) Hai vectơ ngược hướng với vectơ thứ 3 thì phải cùng hướng d) Nếu 3 điểm phân biệt A,B,C thẳng hàng thì2 Vectơ và cùng hướng e) Nếu 2 Vectơ cùng phương với thì cùng phương (, khác Vectơ ) VD2: Cho tam giác ABC có M,N,P theo thứ tự là trung điểm của BC, CA,AB, Chỉ ra trên hình vẽ các Vectơ có điểm đầu, điểm cuối (không trùng nhau) lấy trong các điểm đã cho mà a) cùng phương với b) Cùng hướng với + Kết quả: a) CP với : b) CH với : 2.Hai Vectơ bằng nhau: a. Độ dài của Vectơ: Độ dài của một vectơ là khoảng cách giữa điểm đầu và điểm cuối của vectơ đó Kí hiệu: b. Hai Vectơ bằng nhau: Hai vectơ được gọi là bằng nhau nếu chúng cùng hướng và cùng độ dài Kí hiệu: Vectơ không kí hiệu là + VD3: Hoạt động 1 trang 7 Kết quả: + Không thể viết vì AG=2GD + VD4: Hoạt động 2 trang 8 sgk Vẽ đường thẳng d đi qua O và song song hoặc trùng với giá của Vectơ . Trên d xác định được duy nhất một điểm A sao cho và Vectơ cùng hướng với Vectơ . Hoạt động 6: Củng cố toàn bài. + Câu hỏi 1: Em hãy cho biết các nội dung cơ bản đã được học . + Câu hỏi 2: Bài tập 2/sgk. + Hướng dẫn học bài và làm btvn. + Nhận biết được ĐN vectơ , vectơ cp, ch, độ dài của vectơ, vectơ không, vectơ bằng nhau. + Biết xác định điểm đầu, điểm cuối, giá, phương, hướng, độ dài của vectơ, vectơ bằng nhau, vectơ không. + Biết cách dựng điểm M sao cho = với A và cho trước. + BTVN: 3,4,5/9 sgk. 4/5 sbt. Tuần 3 Tiết 3,4 NS:30/08/2010 ND:08/09/2010 Bài 2: TỔNG CỦA HAI VECTƠ I. Mục Tiêu: + HS phải nắm được cách xác định tổng của 2 hoặc nhiều vectơ cho trước. + Biết sửdụng thành thạo quy tắc 3 điểm và quy tắc hbh. + HS cần nhớ các tính chất của phép cộng vectơ và sử dụng được trong tính toán. + Biết phát biểu theo ngôn ngữ vectơ về tính chất trung điểm của đ/thẳng và trọng tâm của tam giác. II. Phương Pháp Dạy Học: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau: gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề đan xen các hoạt động nhóm. III. Tiến Trình Bài Học: H/ĐỘNG CỦA GV H/ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG HĐ1: Vào đề lấy VD 2 người cùng kéo 1 chiếc xe. HĐ2: Hoạt động phát hiện ra ĐN tổng của 2 vectơ. + GV hướng dẫn cho hs đọc và trả lời câu hỏi 1. + Giới thiệu ĐN. HĐ3: Củng cố thông qua hoạt động 1,2 sgk. + Cho HS thảo luận theo nhóm. + Theo dõi hoạt động các nhóm và sửa chữa kịp thời những sai lầm + Yêu cầu đại diện nhóm lên trình bày. + Chính xác hoá kết quả. HĐ4: Hoạt động nhằm đưa ra các t/chất của phép cộng vectơ + Yêu cầu HS thảo luận HĐ4 sgk + GV rút ra t/chất HĐ5: Rút ra các qui tắc cần nhớ + Gợi ý cho HS từ ĐN phép cộng vectơ rút ra quy tắc 3 đ + Giới thiệu quy tắc hbh + Yêu cầu HS thảo luận câu hỏi 2 + Sửa chữa chính xác hoá HĐ6: Củng cố kiến thức thông qua các bài toán + GV cho HS hoạt động theo nhóm + Theo dõi hoạt động của các nhóm, sữa chữa kịp thời các sai lầm + GV nhấn mạnh các quy tắc đã học áp dụng ntn trong 3 bài toán + Tóm tắt các bài toán thành phần ghi nhớ, yêu cầu HS học thuộc HĐ7: Ứng dụng quy tắc hbh trong vật lí + Yêu cầu HS quan sát hình 16 và rút ra ứng dụng + GV chính xác hoá và cho HS ghi chép + HS đọc và trả lời câu hỏi 1, từ đó phát hiện tri thức mới. + Ghi nhận kiến thức mới. + HS hoạt động nhóm. + Theo dõi bài làm của bạn trên bảng + Chính xác bài giải theo GV + Thảo luận HĐ4 và phát hiện vấn đề + Ghi nhận kiến thức mới + Phát hiện tri thức + Ghi nhân kiến thức + Thảo luận theo nhóm + Sửa chữa theo GV + Hoạt động theo nhóm + Theo dõi bài giải của bạn trên bảng cho nhận xét + Ghi nhớ các công thức + Quan sát hình vẽ phát hiện tri thức. + Ghi chép chú ý 1.Định nghĩa tổng của 2 vectơ: Cho hai vectơ và . Lấy một điểm A nào đó rồi xác đinh các điểm B và C sao cho , . Khi đó vectơ được gọi là tổng của hai vectơ và . Kí hiệu =+ Phép lấy tổng của hai vectơ được gọi l phép cộng vectơ B A + C + Vi dụ 1: Hđ1, Hđ2 sgk. 2. Các t/ chất của phép cộng vectơ: . +=+ (+)+=+(+) += 3. Các quy tắc cần nhớ: * Quy tắc 3 điểm Với 3 điểm bất kì M, N, P ta có M N P *Quy tắc hbh: Nếu OABC là hbh thì ta có O A C B Ví dụ 2: Các bài toán 1, bt2, bt3, sgk trang 12,13 GHI NHỚ: + Nếu M là trung điểm của đoạn thẳng AB thì += + Nếu G là trọng tâm tam giác ABC thì ++= * Chú ý: + Quy tắc hbh thường được áp dụng trong vật lí để xác định hợp lực của 2 lực cùng t/dụng lên 1 vật. HĐ8: Củng cố và dặn dò: Cho điểm B nằm giữa điểm A và C, yêu cầu hs dựng vectơ tổng + Cho hbh ABCD, với tâm 0. Hãy điền vào chỗ trống (....) để được đẳng thức đúng. a) += .... d) += .... b) += .... e) +++= .... c) += .... Dặn dò: Làm bt 14,15,16,17,18,19,20 Tuần 5 Tiết 5 NS: 15 /09/2010 ND: 22/09/2010 Bài 3: HIỆU CỦA HAI VECTƠ I. Mục Tiêu: + HS phải nắm được cách xác định hiệu của 2 hoặc nhiều vectơ cho trước. + Biết sử dụng thành thạo quy tắc trừ 3 điểm . + HS cần nhớ thế nào là vectơ đối của một vectơ II. Phương Pháp Dạy Học: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau, gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề đan xen các hoạt động nhóm. III. Tiến Trình Bài Học: H/ĐỘNG CỦA GV H/ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG HĐ1: Cho O là trung điểm của AB .Cmr HĐ2: Hoạt động phát hiện ra vectơ đối của 1 vectơ. + GV hướng dẫn cho hs đọc và trả lời câu hỏi 1. + Giới thiệu HĐ3: + Cho HS thảo luận theo nhóm ?1 + Yêu cầu đại diện nhóm đứng tại chỗ trình bày. + Gợi ý cho HS rút ra được nhận xét HĐ4: Kiểm tra việc nắm kiến thức của HS thông qua HĐ1 sgk HĐ5: Giới thiệu ĐN hiệu của hai vectơ A - O B HĐ6: Rút ra các qui tắc cần nhớ + Gợi ý cho HS từ ĐN phép cộng vectơ rút ra quy tắc trừ 3 điểm + Yêu cầu HS thảo luận câu hỏi 2 + Sửa chữa chính xác hoá HĐ7: Củng cố kiến thức thông qua ví dụ 2 + GV cho HS hoạt động theo nhóm + Theo dõi hoạt động của các nhóm, sửa chữa kịp thời các sai lầm +HS lên bảng giải bài + HS đọc và trả lời câu hỏi 1, từ đó phát hiện tri thức mới. + Ghi nhận kiến thức mới. + HS hoạt động nhóm + Thảo luận ?1 và phát hiện vấn đề + Ghi nhận kiến thức mới +Thảo luận nhóm +Đại diện các nhóm đứng tại chỗ trả lời + Ghi nhận kiến thức mới +Phát hiện tri thức + Ghi nhận kiến thức mới + Thảo luận theo nhóm + Sửa chữa theo GV 1. Vectơ đối của một vectơ: Nếu tổng của hai vectơ và là vectơ không thì ta nói là vectơ đối của hoặc là vectơ đối của Vectơ đối của vectơ kí hiệu là - Nhận xét: +Vectơ đối của vectơ là vectơ ngược hướng với vectơ và có cùng độ dài với vectơ + Vectơ đối của vectơ là vectơ Ví dụ 1: Gọi O là tâm của hbh ABCD. Hãy chỉ ra các cặp vectơ đối nhau mà có điểm đầu là O và điểm cuối là đỉnh của hbh đó 2.Hiệu hai vectơ: * Định nghĩa: Hiệu của hai vectơ và , kí hiệu - là tổng của vectơ và vectơ đối của vevtơ - = +(- ) Phép lấy hiệu của hai vectơ gọi là phép trừ vectơ * Quy tắc về hiệu của hai vectơ Nếu vectơ là một vectơ đã cho thì với điểm O bất kì ta luôn có + Ví dụ 2: Cho bốn điểm A, B, C, D bất kì. Hãy dùng qui tắc về hiệu CMR HĐ8: Củng cố và dặn dò: + Nhắc lại các kiến thức chính trong bài + Sửa một số bài tập trong SGK tại lớp + Các bài còn lại hướng dẫn về nhà Tuần 6 Tiết 6 NS: 25 /09/2010 ND: 29 /09/2010 Bài 4: TÍCH CỦA MỘT VECTƠ VỚI MỘT SỐ I. Mục tiêu 1 Về kiến thức: - Dựng được véc tơ khi biết số k và . Nắm được tính chất tích của véc tơ với 1 số. - Nắm và sử dụng được điều kiện cần và đủ của 2 véc tơ cùng phương, diều kiện để ba điểm thẳng hàng. 2 Về kĩ năng: - Biết phân tích véc tơ theo hai véc tơ không cùng phương. - Biết sử dụng đk cùng phương để chứng minh 3 điểm thẳng hàng hoặc cm 2 đường thẳng //. 3 Về thái độ , tư duy - Cẩn thận , chính xác II Chuẩn bị của giáo viên và học sinh : - Giáo viên: Hệ thống bài tập, thước kẻ - Học sinh: Chuẩn bị trước bài tích của vectơ với 1 số. III. Phương Pháp Dạy Học: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau, gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề đan xen các hoạt động nhóm. IV. Tiến trình bài học: 1. Kiểm tra bài cũ : Nêu các tính chất trung điểm của đoạn thẳng và trọng tâm của tam giác. GV gọi hs lên bảng trả lời gv bổ sung ghi vào góc bảng để phục vụ bài mới. 2. Bài mới : H/ĐỘNG CỦA GV H/ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG HĐ1:VD SGK HĐ2: Hoạt động phát hiện ra ĐN tổng của 2 vectơ. + GV hướng dẫn cho hs đọc và trả lời HĐ1 sgk: -Hãy xác định chiều của và -So sánh độ dài hai vectơ này -Xác định điểm E + Giới thiệu ĐN. HĐ3: Củng cố thông qua ví dụ sgk. + Cho HS thảo luận theo nhóm. + Theo dõi hoạt động các nhóm và sửa chữa kịp thời những sai lầm + Yêu cầu đại diện nhóm lên trình bày. + Chính xác hoá kết quả. HĐ4: Hoạt động nhằm đưa ra các t/chất của phép nhân một số với một vectơ +Nêu 2 tính chất 1 và 2 và hướng dẫn chứng minh 2 tính chất này +Nêu các tính chất còn lại +Cho HS làm hoạt động 2 để kiểm chứng tính chất 3 với k=3 HĐ6: Củng cố kiến thức thông qua các bài toán + GV cho HS hoạt động theo nhóm + Theo dõi hoạt động của các nhóm, sửa chữa kịp thời các sai lầm + GV nhấn mạnh các tính chất đã học áp dụng ntn trong 2 bài toán + Tóm tắt các bài toán thành phần ghi nhớ, yêu cầu HS học thuộc. Tuần 7 Tiết 7 NS: 30 /09/2010 ND: 06/10/2010 HĐ7: Điều kiện để hai vectơ cùng phương +Thực hiện ?1 và rút ra kết luận về hai vectơ cùng phương +Thực hiện ?2 và rút ra điều kiện để 3 điểm thẳng hàng +Củng cố kiến thức qua bài toán 3 sgk - Tæ chøc cho häc sinh ®äc, nghiªn cøu vµ th¶o luËn bµi gi¶i cña SGK theo nhãm. - Ph¸t vÊn kiÓm tra sù ®äc hiÓu cña häc sinh - C¸ch chøng minh . - Sö dông ®iÒu kiÖn ba ®iÓm th¼ng hµng h·y chøng minh O, G, H th¼ng hµng -GV: Giới thiệu đường thẳng ơle từ BT3. HĐ8:Từ một vectơ biểu thị qua hai vectơ không cùng phương . +GV: Nếu hai vectơ không cùng phương phải chăng mọi vectơ đều có thể biểu thị được qua hai vectơ đó? +Hướng dẫn cho HS chứng minh định lí +Củng cố kiến thức qua ví dụ HĐ9: Củng cố và dặn dò: làm bài tập sgk + HS nghe hướng dẫn và làm hoạt động 1 từ đó phát hiện tri thức mới. + Ghi nhận kiến thức mới. + HS hoạt động nhóm. + Theo dõi bài làm của bạn trên bảng + Chính xác bài giải theo GV + Ghi nhận kiến thức mới + Thảo luận nhóm làm HĐ2 + Hoạt động theo nhóm +Ghi nhớ điều vừa chứng minh +Thảo luận nhóm làm ?1, ?2 và phát hiện kiến thức mới +HS thảo luận nhóm, đại diện các nhóm lên bảng trình bày + Theo dõi bài giải của bạn trên bảng cho nhận xét. +HS lắng nghe và tiếp nhận kiến thức mới +Tiếp nhận kiến thức mới +Thảo luận nhóm, đại diện các nhóm lên bảng trình bày 1. Định nghĩa tích của 1 vectơ với một số: Cho số thực k và vec tơ . Tích của với số k là một vectơ ký hiệu là k, cùng hướng với véc tơ nếu k>0, ngược hướng với véctơ nếu k<0 và có độ dài bằng Ví dụ 1: Cho tam giác ABC với M, N lần lượtlà trung điểm hai cạnh AB và AC. Tìm số k trong các đẳng thức sau: 2. Các t/ chất phép nhân một số với một vectơ: §Þnh lý: Víi mäi vect¬ , vµ c¸c sè thùc k, l ta cã: Chú ý: +Haivectơ (-k) và đều có thể viết đơn giản là -k +Vectơ có thể viết là Ghi nhớ: +I là trung điểm của đoạn thẳng AB khi và chỉ khi với M bất kì ta có +Cho tam giác ABC với trọng tâm G, với điểm M bất kì ta có 3.Điều kiện để hai vectơ cùng phương: *Vectơ cùng phương với vectơ (khác 0) khi và chỉ khi có số k sao cho * Điều kiện để ba điểm thẳng hàng: Điều kiện cần và đủ để ba điểm phân biệt A,B,C thẳng hàng là có số k sao cho : Ví dụ2: bài toán 3 sgk 4.Biểu thị một vectơ qua hai vectơ không cùng phương Cho hai veùctô khoâng cuøng phöôngvaø. Khi ñoù moïi veùctô ñeàu coù theå bieåu thò ñöôïc moät caùch duy nhaát qua hai veùctô vaø, nghóa laø coù duy nhaát caëp soá m vaø n sao cho = m+n. Ví dụ: Cho hình bình hành ABCD. Đặt , gọi M, N lần lượt là các trung điểm của BC và CD a)Hãy biểu diễn qua và b)Hãy biểu diễn qua và c)Hãy biểu diễn qua và Tuần 8 Tiết 8 NS: 10/10/2010 ND: 13/10/2010 LUYỆN TẬP I.Mục tiêu -Vận dụng được các tính chất của phép nhân một số với một vectơ. -Vận dụng điều kiện để hai vectơ cùng phương, ba điểm thẳng hàng vào bài tập. -Rèn luyện tính toán nhanh cách biểu thị một vectơ qua hai vectơ không cùng phương. II.Phương pháp vận dụng: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau, gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề đan xen các hoạt động nhóm. III.Tiến trình bài học: HĐ1: Dành cho HS khá: H/ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN H/ĐỘNG CỦA HỌC SINH + Y/ cầu hs nhắc lại cách biểu thị một vectơ qua hai vectơ không cùng phương + Sửa chữa sai lầm cho hs. + Trả lời. + Làm bài tập 22. HĐ2: Dành cho hs trung bình + Y/cầu hs nhắc lại quy tắc ba điểm và áp dụng làm bài tập 23 C©u hái 1: H·y ph©n tÝch theo vµ C©u hái 2: H·y ph©n tÝch theo vµ C©u hái 3: H·y ph©n tÝch theo vµ C©u hái 4: Tõ ®ã rót ra kÕt luËn. + Sửa chữa sai lầm. + Trả lời lý thuyết Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 1: Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 2: Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 3: Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 4: == +Sửa lại những sai sót nếu có HĐ3:Dành cho khá . + Yêu cầu hs nhắc lại đẳng thức vectơ có liên quan đến trọng tâm tam giác + Y/cầu làm bài tập 25, sửa chữa sai lầm. + Trả lời lý thuyết + Ghi nhận và sửa chữa sai lầm Tuần 9 Tiết 9 NS: 10/10/2010 ND: 20/10/2010 HĐ4: Dành cho khá (làm bài tập 26) . C©u hái 1: Víi G’ lµ träng t©m cña tam gi¸c A’B’C’, h·y tÝnh ? C©u hái 2: BiÓu thÞ vect¬ tæng ë trªn qua c¸c vect¬ C©u hái 3: Khi nµo th× G º G’ ? Tõ ®ã suy ra ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó tam gi¸c ABC vµ tam gi¸c A’B’C’ cã cïng träng t©m lµ g×? Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 1: = Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 2: = = = Gîi ý tr¶ lêi c©u hái 3: §iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó hai tam gi¸c ABC vµ tam gi¸c A’B’C’ cã cïng träng t©m lµ: = HĐ5: Dành cho HS trung bình khá. + Y/cầu hs nhắc lại điều kiện cần và đủ để hai tam giác có cùng trọng tâm từ đó nêu hướng giải bài tập 27. + Sửa chữa sai lầm. - Dùa vµo bµi 26 chØ ra ®­îc ®iÒu chøng minh: HĐ6: Dành cho HS khá, giỏi. - H·y biªñ diÔn vÐct¬ theo vÐct¬ và - Sö dông phÐp trõ hai vÐct¬ h·y viÕt xen ®iÓm O vµo c¸c vÐct¬: ? - Muèn chøng minh G lµ trung ®iÓm cña MN th× cÇn chøng minh ®¼ng thøc vÐct¬ nào? - Tr¶ lêi ®­îc: NÕu th× VËy G x¸c ®Þnh lµ duy nhÊt. b) Gäi M, N lµ trung ®iÓm cña AB, CD. G lµ träng t©m tø gi¸c ABCD th× ta cã: = = suy ra G lµ trung ®iÓm cña MN. T­¬ng tù víi c¸c c¹nh AD, BC, AC, BD. c) Gäi G1 lµ träng t©m tam gi¸c ABC ta cã hay Tuần 9 Tiết 10 NS: 15/10/2010 ND: 21/10/2010 Bài 5: TRỤC TOẠ ĐỘ VÀ HỆ TRỤC TOẠ ĐỘ I.Mục tiêu: +HS nắm được thế nào là trục toạ độ, vectơ đơn vị trên trục,toạ độ của diểm và vectơ trên trục. +Độ dài đại số của vectơ, hệ thức Salơ . +Hệ trục toạ độ,toạ nđộ của vectơ,của điểm trên hệ trục. +Biểu thức toạ độ các phép toán vectơ. +Toạ độ trung điểm của đoạn thẳng và toạ độ trọng tân của tam giác. II.Phương pháp dạy học: Sử dụng linh hoạt các phương pháp sau, gợi mở, vấn đáp, phát hiện và giải quyết vấn đề đan xen các hoạt động nhóm. III.Tiến trình bài học: Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Nội dung - §äc, th¶o luËn theo nhãm ®­îc ph©n c«ng vµ cö ®¹i diÖn cña nhãm ®Ó ph¸t biÓu. - Tr¶ lêi c©u hái cña GV. - Thùc hiÖn H§1 (T25-SGK nªn to¹ ®é cña vÐct¬ lµ b - a. T­¬ng tù, to¹ ®é cña vÐct¬ lµ a-b. Do I lµ trung ®iÓm cña AB khi vµ chØ khi nªn to¹ ®é trung ®iÓm I cña AB lµ . - §äc, th¶o luËn theo nhãm ®­îc ph©n c«ng vµ cö ®¹i diÖn cña nhãm ®Ó ph¸t biÓu. - §äc, th¶o luËn theo nhãm ®­îc ph©n c«ng vµ cö ®¹i diÖn cña nhãm ®Ó ph¸t biÓu. Tr¶ lêi c©u hái cña GV. - Thùc hiÖn H§2(T27-SGK) + 2,5, = - 3 + 0, = 2 - 1,5, = 0 + 2,5. - Tr¶ lêi: (1,0), (0;1)... - Tæ chøc cho häc sinh ®äc, th¶o luËn theo nhãm phÇn trôc to¹ ®é, to¹ ®é cña vÐct¬, cña ®iÓm trªn trôc. - Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí. Ph¸t vÊn kiÓm tra sù ®äc hiÓu cña häc sinh. - Gäi häc sinh thùc hiÖn ho¹t ®éng 1 trang 25 SGK. - ThuyÕt tr×nh k/n ®é dµi ®¹i sè cña vÐct¬ trªn trôc. - ThuyÕt tr×nh vµ gäi häc sinh c/m c¸c hÖ thøc: -Yªu cÇu HS ghi nhí chó ý trong SGK T26 Cho häc sinh ®äc, th¶o luËn theo nhãm phÇn hÖ trôc to¹ ®é - Tæ chøc cho häc sinh ®äc, th¶o luËn theo nhãm phÇn to¹ ®é cña vÐct¬, cña ®iÓm ®èi víi hÖ trôc. - Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí. Ph¸t vÊn kiÓm tra sù ®äc hiÓu cña häc sinh. - Gäi häc sinh thùc hiÖn ho¹t ®éng 2 trang 27 SGK. Dïng gi¸o cô trùc quan: H×nh vÏ 29 trang 27 SGK - Tr¶ lêi c©u hái 1 T27. 1. Trôc to¹ ®é - To¹ ®é cña vÐct¬ cña ®iÓm trªn trôc. - Trôc x’Ox kÝ hiÖu: (O,) O: Gèc to¹ ®é, : vÐct¬ ®¬n vÞ trªn trôc. * To¹ ®é cña vÐct¬ vµ cña ®iÓm trªn trôc. -Cho vect¬ n»m trªn trôc (O,), tån t¹i sè a sao cho , sè a gäi la to¹ ®é cña vect¬ ®èi víi trôc (O,) -§iÓm M trªn trôc (O,) , cã sè m sao cho. Sè m gäi lµ to¹ ®é cña ®iÓm M ®èi víi trôc (O,) * §é dµi ®¹i sè cña vÐct¬ trªn trôc A, BOx ta cã =th× lµ ®é dµi ®¹i sè cña trªn trôc Ox 2. HÖ trôc to¹ ®é - HÖ trôc to¹ ®é Oxy hay lµ hÖ gåm hai trôc Ox vµ Oy ®Æt vu«ng gãc víi nhau, vÐct¬ lµ hai vÐct¬ ®¬n vÞ trªn hai trôc Ox, Oy 3. To¹ ®é cña vÐct¬ ®èi víi hÖ trôc. Cho hÖ to¹ ®é (O; ) th× = (x; y) hay (x; y) * NhËn xÐt: (x; y) = (x’;y’) IV.Cñng cè: - BT1: Trªn trôc (O,) cho ba ®iÓm A, B, C cã to¹ ®é lÇn l­ît lµ -4, -5, 3. T×m to¹ ®é ®iÓm M trªn trôc sao cho: . Sau ®ã tÝnh vµ - BT2: Cho P(-2;3), Q(0;-4) vµ F(3;0). H·y vÏ c¸c ®iÓm ®ã trªn mÆt ph¼ng to¹ ®é Oxy. T×m to¹ ®é diÓm E sao cho PQEF lµ h×nh b×nh hµnh. -§äc vµ nghiªn cøu kÜ phÇn bµi cßn l¹i. Tuần 10 Tiết 11 NS: 15 /10/2010 ND: 27/10/2010 Bài 5: Trôc to¹ ®é vµ hÖ trôc to¹ ®é (tt) I - Môc tiªu * VÒ kiÕn thøc - HiÓu vµ nhí ®­îc biÓu thøc to¹ ®é cña c¸c phÐp to¸n vÐct¬, ®iÒu kiÖn ®Ó hai vÐct¬ cïng ph­¬ng, to¹ ®é trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng, to¹ ®é träng t©m cña tam gi¸c. * VÒ kü n¨ng: - X¸c ®Þnh ®­îc to¹ ®é cña vÐct¬, cña mét ®iÓm trªn hÖ trôc. - BiÕt c¸ch lùa chän c«ng thøc thÝch hîp trong gi¶i to¸n vµ tÝnh to¸n chÝnh x¸c. - BiÕt vËn dông gi¶i to¸n vÒ chøng minh th¼ng hµng, chøng minh hai vÐct¬ cïng ph­¬ng. - ¸p dông ®­îc vµo bµi tËp tÝnh to¸n ®é dµi, t×m to¹ ®é ®iÓm, to¹ ®é vÐct¬. ThÊy ®­îc viÖc ®¹i sè ho¸ trong h×nh häc. II Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: S¸ch gi¸o khoa, S¸ch gi¸o viªn, s¸ch tham kh¶o, BiÓu b¶ng, tranh ¶nh minh ho¹, thiÕt kÕ bµi häc. III. C¸ch thøc tiÕn hµnh: §Æt vÊn ®Ò, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, gîi më vÊn ®¸p, thuyÕt tr×nh. IV. TiÕn tr×nh bµi häc 1. Ỏn ®Þnh líp: 2. KiÓm tra bµi cò: Cho c¸c vect¬ - CH1: Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa to¹ ®é cña vect¬ ®èi víi hÖ trôc to¹ ®é ? H·y biÓu diÔn c¸c vect¬: theo c¸c vect¬ ®¬n vÞ . - CH2: T×m to¹ ®é cña c¸c vect¬: vµ 3. Bµi míi: Ho¹t ®éng cña häc sinh Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Néi dung Thùc hiÖn ®­îc: vµ suy ra to¹ ®é cña vµ suy ra to¹ ®é cña k nªn . - Yªu cÇu HS thùc hiÖn H§3 (SGK T28) - Gäi häc sinh thùc hiÖn trªn b¶ng c©u hái 2 (T28) -Dïng c¸c bµi tËp 29, 30, 31 trang 31 SGK. 4. BiÓu thøc to¹ ®é cña c¸c phÐp to¸n vÐct¬ Cho c¸c vÐct¬ , vµ sè k . Khi ®ã: 1) 2) . 3) VÐct¬ cïng ph­¬ng víi vÐct¬ k sao cho: x’ = kx, y’ = ky. - §äc, th¶o luËn theo nhãm ®­îc ph©n c«ng vµ cö ®¹i diÖn cña nhãm ®Ó ph¸t biÓu. Tr¶ lêi c©u hái cña gi¸o viªn. - Thùc hiÖn ho¹t ®éng 4 trang 29 SGK. - Ghi nhí: Cho A(x1 ; y1) vµ B(x2 ; y2) th× ta lu«n cã - HS th¶o luËn nhãm, ®¹i diÖn mét nhãm lªn b¶ng tr×ng bµy Tr¶ lêi ®­îc: - §iÓm I lµ trung ®iÓm cña AB khi vµ chØ khi nªn to¹ ®é cña ®iÓm I trung ®iÓm cña AB: I - Do G lµ träng t©m cña tam gi¸c ABC khi vµ chØ khi nªn suy ra G - Tæ chøc cho HS ®äc, th¶o luËn theo nhãm phÇn to¹ ®é cña ®iÓm ®èi víi hÖ trôc. - Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí. Ph¸t vÊn kiÓm tra sù ®äc hiÓu cña häc sinh. - Gäi häc sinh thùc hiÖn ho¹t ®éng 4 trang 29 SGK. Dïng gi¸o cô trùc quan: H×nh vÏ 31 trang 29 SGK. - Tr¶ lêi c©u hái 3 ( T29 ) - Cñng cè: qua vÝ dô - Gäi häc sinh thùc hiÖn ho¹t ®éng 5, 6(T - 29 SGK) - §Æt vÊn ®Ò: Cho A(x1; y1), B(x2 ; y2) vµ C(x3 ; y3) kh«ng th¼ng hµng. X¸c ®Þnh to¹ ®é trung ®iÓm I cña AB vµ träng t©m G cña tam gi¸c ABC ? DÉn d¾t: - BiÓu thÞ vÐct¬ , theo c¸c vÐct¬ , , ? - TÝnh to¹ ®é cña c¸c ®iÓm I, G ? 5. To¹ ®é cña ®iÓm Trong mÆt ph¼ng to