Giáo án Hình học 10 Bài 4 Hệ trục tọa độ

Ngày soạn: 26/09/10 Ngày dạy: 06/10/10 Bài 4: HỆ TRỤC TỌA ĐỘ Số tiết: 2 Tiết: 9 Mục tiêu: Về kiến thức: Qua bài học học sinh cần: Hiểu khái niệm trục tọa độ, tọa độ của vector và của điểm trên trục. Biết khái niệm độ dài đại số của một vector trên trục. Hiểu được tọa độ của vector, của điểm đối với hệ trục. Về kỹ năng: Qua bài học học sinh cần: Xác định tọa độ của điểm, của vector trên trục. Tính được độ dài đại số của 1 vector khi biết tọa độ điểm 2 đầu mút của nó Về tư duy thái độ: Rèn luyện cho học sinh khả năng đánh giá, tinh thần hợp tác trong học tập, Ý thưac chuẩn bị bài chu đáo. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: Chuẩn bị của giáo viên: giáo án, phấn màu, thước, phiếu học tập. Chuẩn bị của học sinh: sgk, đồ dùng học tập, kiến thức vệ vector đã học, chuẩn bị bài mới trước ở nhà. Phương pháp dạy học: trình diễn, thuyết trình, giảng giải, nêu vấn đề và giải quyết vấn đề. Tiến trình bài học: Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số Kiểm tra bài cũ: Câu 1: Định nghĩa tích 1 số với 1 vector Câu 2: Điều kiện cần và đủ đẻ 2 vector cùng phương Bài mới: Phần I: TRỤC VÀ ĐỘ DÀI ĐẠI SỐ TRÊN TRỤC Hoạt động 1: Định nghĩa trục tọa độ Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: giới thiệu vector đơn vị GV: vẽ hinh và lần lượt giới thiệu các yếu tố của trục tọa độ HS: ghi nhận kiến thức Trục và độ dài đại số trên trục: Vector đơn vị là vector có độ dài bằng 1 đơn vị đo Trục tọa độ: là một đường thẳng trên đó đã xác định 1 điểm O gọi là điểm gốc và 1 vector đơn vị Kh: Hoạt động 2: Tọa độ điểm trên trục Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: chiếu hình để HS quan sát GV: Hãy so sánh HS: cùng phương, cùng hướng GV: cho HS điền vào câu hỏi trình chiếu Tọa độ điểm trên trục: O Cho 1 điểm M tùy ý trên trục . Khi đó có duy nhất 1 số k sao cho . Ta gọi số k đó là tọa độ của điểm M đối với trục đã cho Hoạt động 3: ví dụ củng cố Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: Hãy xác định tọa độ điểm A, B, C HS: trả lời vào vở Tọa đô điểm A là 2, B là 5, C là -3 Hoạt động 4: Độ dài đại số trên trục Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: chiếu hình vẽ cho HS quan sát GV: Hãy so sánh rồi điền vào chỗ trống HS: cùng phương, cùng hướng GV: số 3 ở trên được gọi là độ dài đại số của GV: cho HS phát biểu thế nào là độ dài đại số của 1 vector GV: chiếu hình vẽ cho HS quan sát GV: Hãy so sánh rồi điền vào chỗ trống HS: cùng phương, cùng hướng GV: số -3 ở trên được gọi là độ dài đại số của GV: hãy so sánh sự khác nhau giừa độ dài đoạn thẳng và độ dài vector HS: Độ dài đoạn thẳng không có giá trị âm, độ dài đại số của vector có giá trị âm GV: vậy khi nào độ dài đại số mang giá trị dương khi nào độ đai đại số mang giá trị âm HS: phát biểu ghi bài GV: Nêu vấn đề: Nếu 2 điểm A, B trên trục có tọa độ lần lượt là a, b thì GV: Hướng dẫn từng bước để hs tìm ra công thức Điểm A có tọa độ A ta có Điểm A có tọa độ A ta có Phân tích theo , rồi rút ra kêt quả HS: , Độ dài đại số trên trục: Cho 2 điểm A, B trên trục có duy nhất 1 số a sao cho . Ta gọi a là độ dài đại số của vector trên trục đã cho. KH: Nhận xét: - cùng hướng với thì - ngược hướng với thì Nếu 2 điểm A, B trên trục có tọa độ lần lượt là a, b thì Hoạt động 5: ví dụ củng cố Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: gọi 2 HS lên bảng làm bài cả lớp làm vào vở Hãy xác định độ dài đại số của , Phần II: HỆ TRỤC TỌA ĐỘ Hoạt động 6: định nghĩa hệ trục tọa độ Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: cho HS quan sat hình vẽ giới thiệu các yếu tố trên hệ trục tọa độ HS: ghi nhận kiến thức vẽ hình ghi bài Hệ trục tọa độ Định nghĩa: Hệ trục tọa độ gồm 2 trục và vuông góc nhau. O là gốc tọa độ. là trục hoành kh Ox, là trục tung kh Oy. là các vector đơn vị trên Ox và Oy. Hệ trục tọa độ kh là Oxy O 1 1 y x Mặt phẳng đã cho hệ trục Oxy gọi là mặt phẳng Oxy Hoạt động 7: Tọa độ vector trên hệ trục Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: chiếu hình đẻ hs quan sát và điền vào chõ trống HS: quan sát làm bài GV: dẫn HS xác định tọa độ của vector trên trục GV: chiếu trường hợp tổng quát để HS phân tích. Vẽ Gọi C, B lần lượt là hình chiếu của vuông góc của A lên Ox Oy. HS: GV: 2 vector bằng nhau khi nào? GV: cho VD củng cố HS: trả lời tại chỗ Tọa độ vector: Trong mp Oxy cho tùy ý. Có duy nhất 1 cặp số sao cho . Ta gọi là tọa đọ của trên hệ trục tọa độ. X gọi là hoành độ, y gọi là tung độ KH: Nhận xét: nếu , thì VD: Xác định tọa đọ của các vector sau: , , , Giải: Hoạt động 8: Tọa độ của 1 điểm Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: hướng dẫn hs xác định tọa độ của điểm trên hệ trục GV: Nếu M nằm trên truc Ox thì tọa độ điểm M có gì đặc biệt? Nếu M nằm trên truc Oy thì tọa độ điểm M có gì đặc biệt GV: cho VD để hs nắm kiến thức Tọa độ của 1 điểm Trong mp Oxy cho M. Tọa độ là tọa đọ của điểm M KH: x là hoành độ của điểm M y là tung độ của điểm M Chú ý: Nếu M nằm trên truc Ox thì tung độ điểm M bằng 0. Nếu M nằm trên truc Oy thì hoành độ điểm M bằng 0. Hoạt động 9: Liên hệ giữa tọa độ điểm và tọa độ vector trong mp Hoạt động của GV và HS Ghi bảng GV: suy ra suy ra Phân tích theo HS: GV: vậy có tọa độ là gì? Liên hệ giữa tọa độ điểm và tọa độ vector trong mp: Cho ta có: VD: cho A(1;3); B (4;2) tính ? Củng cố toàn bài: Yêu cầu học sinh nhắc lại định nghĩa trục tọa độ, tọa độ của điểm trên trục, độ dài đại số của vector, hệ trục tọa độ, tọa đô vector trên hệ, tọa độ điểm trên hệ Hướng dẫn học và làm bài về nhà: Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5/27 Xem trước phần tiếp theo, học bài cho kỹ