Giáo án Hình học 6 năm học 2010-2011 Tiết 17 Số đo góc

Ngày dạy:14/01/2011 Lớp dạy: 6D1 Tiết 17. §3. SỐ ĐO GÓC I. Mục tiêu: - Kiến thức : Công nhận mỗi góc có một số đo xác định.Số đo của góc bẹt là 1800. Biết định nghĩa góc vuông, góc nhọn, góc tù. - Kĩ năng : Biết đo góc bằng thước đo góc.Biết so sánh 2 góc. - Thái độ: Đo góc cẩn thận, chính xác. II. Chuẩn bị: GV: SGK, thước đo góc, êke, đồng hồ có kim; hình 17 (bảng phụ) HS: Thước đo góc, êke. III. Phương pháp: Vấn đáp; kết hợp lý thuyết với thực hành, nhóm. IV. Tiến trình dạy học: 1.Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra: Hoạt động 1. * HS1: Thế nào là góc? Góc bẹt? Chữa BT 10 (53 - SGK)? - Trả lời: SGK - 74. - BT 10: a) Vẽ góc xOy. b) Vẽ tia OM nằm trong góc xOy. c) Vẽ điểm N nằm trong xOy. ? Hỏi thêm: Trên hình có bao nhiêu góc? Đó là những góc nào? - Ba góc: góc yOM;góc xOy và góc MOx. GV: NX - cho điểm. 3. Bài mới: (1) Hoạt động của thầy và trò Ghi bảng Hoạt động 2. . Đo góc. GV GV ? HS GV K? GV HS GV HS HS ? - Giới thiệu thước đo góc. - Hướng dẫn đo xOy (như SGK) + b1: Đặt thước. HS nhắc lại + b2: Đọc số đo góc. Cách đo. Yêu cầu HS vẽ góc xOy bất kì vào vở và đo xOy. Hãy cho biết số đo độ của góc xOy mà em đã vẽ? Trả lời. Yêu cầu HS đổi vở đẻ kiểm tra kết quả đo góc xOy của HS. Cho biết mỗi góc có mấy số đo? Số đo góc bẹt bằng bao nhiêu độ? So sánh các số đo với 1800? Nêu NX. Đọc NX (SGK-77) Cho HS ? 1 Đo độ mở của cái kéo (hình 11), của com pa (hình 12). H.11: 600, H.12: 520 Đọc số đo các góc: góc xOy; góc xOz; góc xOt trong hình 18? * Dụng cụ đo: thước đo góc (hình 9) * Cách đo: (SGK-76) - Chẳng hạn xOy có số đo độ là 105 độ. Kí hiệu là: xOy = 1050 hay yOx = 1050 * Nhận xét: SGK - 77. ? 1 Độ mở của cái kéo: 600. Độ mở của compa: 520. * BT 11 (79-SGK) xOy = 500; xOz = 100; xOt = 1300 * Chú ý: SGK-77 Hoạt động 3. Tìm hiểu và sử dụng thước đo góc. Chú ý: SGK - 77. GV K? HS GV GV Mô tả thước đo góc. Vì sao các số từ 00 đến 1800 được ghi trên thước đo góc theo 2 chiều ngược nhau? Việc đo góc cho thuận tiện. Phân tích chú ý này thông qua 2 hình vẽ (hình 13 - SGK). Hướng dẫn đổi đơn vị đo: + Độ ra phút: 10 = 60'. + Phút ra giây: 1' = 60''. Hoạt động 4. So sánh 2 góc. ‚. So sánh 2 góc: K? HS ? GV ? GV ? HS K? HS? HS Quan sát hình 14 - SGK. Để kết luận 2 góc này bằng nhau ta phải làm gì? - Đo mỗi góc. Hãy đo mỗi góc và ghi kết quả: xOy = ? góc uIv = ? Chốt lại: - Muốn so sánh 2 góc ta so sánh số đo của chúng. - Hai góc bằng nhau khi nào? Giới thiệu cách viết kí hiệu: Quan sát hình 15 và trả lời câu hỏi: Vì sao sOt lớn hơn pIq ? Vì sOt = pIq = Giải thích kí hiệu pIq < sOt ? Làm ? 2 . Đo góc BAI và góc IAC, so sánh 2 góc này + Hai góc bằng nhau nếu số đo của chúng bằng nhau. + Góc xOy bằng u I v kí hiệu là: xOy = u I v + Góc sOt lớn hơn góc pIq nếu số đo của sOt lớn hơn số đo của góc pIq ta viết: sOt > pIq -Khi đó, ta còn nói: góc pIq nhỏ hơn -Góc sOt và viết: góc pIq < góc sOt. ? 2 Đo: Hoạt động 5: Hình thành khái niệm góc vuông, góc nhọn, góc tù. ƒ. Góc vuông, góc nhọn, góc tù. H? GV K? HS HS GV HS HS GV Đo ACB trong hình 16. Đo AIB. ACB = 900 ACB gọi là góc vuông. AIB = 1320 AIB > 900 gọi là góc tù. BAI = 200 BAI < 900 gọi là góc nhọn. Thế nào là góc vuông, góc nhọn, góc tù? Suy nghĩ - Trả lời. Đọc các định nghĩa (SGK - 78). - Hướng dẫn HS vẽ góc vuông bằng eke. 4. Củng cố - Chốt lại: các góc đã học bằng hình 17. + Góc vuông. + Góc tù. + Góc nhọn. + Góc bẹt. Làm BT 14 (79 - SGK). Thực hành đo các góc (hình 21) (chia nhóm) Kiểm tra kết quả. * Định nghĩa: SGK - 78. * BT 14 (79 - SGK) + Góc 2: góc bẹt + Góc 4: góc tù + Góc 1: góc vuông. +Góc 5:Góc vuông. + Góc 3, góc 6: góc nhọn. Góc 1, góc 5: 900 Góc 4: 1350 Góc 2: 1800 Góc 6: 340 Góc 3: 680 5. Hướng dẫn về nhà: - Học bài theo SGK + Vở ghi. -Làm 1 thước đo góc chính xác có dạng hình chữ nhật. -Giới thiệu đồng hồ có kim (BT 15) - Làm BT 12; 13; 15; 16 (SGK). 6. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy *************************************************************** Ngày dạy: 21/01/2011 Lớp dạy: 6D1 Tiết 18. §4. KHI NÀO THÌ xOy + yOz = xOz ? I. Mục tiêu -Kiến thức : Nắm vững tính chất: Nếu tia Oy nằm giữa 2 tia Ox, Oz thì xOy + yOz = xOz. Biết định nghĩa 2 góc phụ nhau, bù nhau, kề nhau, kề bù. -Kĩ năng: Nhận biết được 2 góc phụ nhau, bù nhau, kề nhau, kề bù. Biết cộng số đo 2 góc kề nhau có cạnh chung nằm giữa 2 cạnh còn lại. - Thái độ: Vẽ, đo cẩn thận, chính xác. II. Chuẩn bị: GV: SGK - thước đo góc, thước thẳng, hình vẽ (sau đề bài). HS: Thước đo góc, thước thẳng. III. Phương pháp: Vấn đáp; nhóm, hoạt động cá nhân IV. Tiến trình dạy học: 1. Ổn định tổ chức 2.Kiểm tra: Hoạt động 1 *HS1: Nêu cách đo xOy? Muốn so sánh 2 góc ta làm thế nào? *Khi nào nói chúng bằng nhau? Lớn hơn? Nhỏ hơn? Làm BT 16 (80 - SGK). - Trả lời: SGK - 77; 78. - BT 16: Góc tạo bởi kim phút và kim giờ lúc 12h là góc không (số đo: không độ 00) Hỏi thêm? Góc tạo bởi giữa kim phút và kim giờ lúc 6h? (1800) GV: Nhận xét - cho điểm. 3. Bài mới: (1) Hoạt động của thầy và trò Ghi bảng Hoạt động 2. . Khi nào thì tổng số đo 2 góc xOy và yOz bằng số đo góc xOz. GV HS HS K? GV GV GV GV K? HS Kiểm tra kĩ năng vẽ góc, đo góc và hình thành kiến thức mới. Yêu cầu HS làm ? 1 1- Vẽ xOz (hình 23) 2- Vẽ tia Oy nằm giữa 2 cạnh của xOz. 3- Dùng thước đo góc đo các góc có trong hình. 4- So sánh xOy + yOz với xOz 1 HS lên bảng thực hiện các yêu cầu 1; 2; 3. Cả lớp thực hiện yêu cầu 4 trên giấy trong. Khác lên đo lại các góc trên hình. HS nhận xét bài của bạn. Qua kết quả trên, em rút ra nhận xét gì? N.X bài làm trên bảng và thu giấy trong của 3 HS và chữa. - Nhấn mạnh N.X: Ghi đề bài lên bảng và ghi nhận xét. (đưa N. X lên màn hình) - Nhấn mạnh 2 chiều của N.X đó. Đưa BT củng cố: Cho hình vẽ: Với hình vẽ này, ta có thể phát biểu nhận xét B A C O như thế nào? Trả lời: AOC +COB =AOB. ? 1 Đo: xOy = 350 yOz = 350 xOz = 900 xOy + yOz = xOz Nhận xét: Nếu tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz thì xOy +yOz = xOz. Ngược lại nếu: xOy +yOz =xOz thì tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz. Hoạt động 3: Luyện tập và củng cố T/C vừa học. GV HS ? HS GV HS GV HS Áp dụng nhận xét trên, giải BT 18 - SGK. (Đưa đầu bài, hình vẽ lên màn chiếu) Đọc đề ta rõ. Quan sát hình vẽ: Áp dụng NX, tính BOC? Tính BOC? Giải bài mẫu. Ghi vào vở. Quay lại hình ban đầu(hình 23 - SGK) - Nhắc lại NX. - Ta có xOy và yOz là 2 góc kề nhau. Vậy thế nào là 2 góc kề nhau, ta chuyển sang khái niệm mới. * BT 18 (82 - SGK) Giải Theo đề bài, tia OA nằm giữa 2 tia OB và OC nên BOC = BOA = AOC. mà BOA = 450; AOC = 320 => BOC = 450+ 320 =770 Vậy BOC = 770 x BT: Đẳng thức sau đúng hay sai? z y O xOy +yOz = xOz. Trả lời: Đẳng thức sai Vì tia Oy không nằm giữa 2 tia Ox,Oz Hoạt động 4. Các khái niệm … ‚. Hai góc kề nhau, phụ nhau, bù nhau, kề bù. HS GV HS ? HS ? HS ? HS ? HS GV HS Đọc các khái niệm trong SGK - 81. Ghi tên 4 khái niệm lên bảng, cho HS toàn lớp nghiên cứu SGK về 4 khái niệm trong . Trao đổi nhóm, cử đại diện trả lời: Thế nào là 2 góc kề nhau? Vẽ hình minh hoạ, chỉ rõ 2 góc kề nhau trên hình? Nhóm 1 trả lời. Thế nào là 2 góc phụ nhau? Tìm số đo của góc phụ với góc 300, 450? Nhóm 2 trả lời. Thế nào là 2 góc bù nhau? Cho A = 1050, B = 750. Hai góc A và B có bù nhau không? Vì sao? Nhóm 3 trả lời. Thế nào là 2 góc kề bù? Tổng số đo 2 góc kề bù bằng bao nhiêu? Vẽ hình minh họa? Nhóm 4 trả lời. Hỏi thêm: Hai góc O1 và O2 kề bù khi nào? Suy nghĩ - trả lời. * Định nghĩa: (SGK - 81) . Củng cố toàn bài GV HS ? HS GV GV HS GV? Ghi đề bài trên giấy trong, chiếu lên màn hình. Quan sát hình vẽ. Nêu mối quan hệ giữa các góc trong hình vẽ? B Suy nghĩ - trả lời. Nhận xét. Viết bảng phụ (đề BT 2). Dùng bút khác màu điền tiếp vào các mệnh đề ở bài tập 2. Một bạn viết như sau đúng hay sai? ÒHai góc có tổng số đo bằng 1800 là 2 góc kề bùÓ? Trả lời: (Sai) VDC và D trong hình BT 1. * Bài tập 1. Cho các hình vẽ, hãy chỉ ra mối quan hệ giữa các góc trong từng hình. 800 400 C A D y 1000 500 x' O A và B là 2 góc phụ nhau. C và D là 2 góc bù nhau. xOy và yOx' là 2 góc kề bù. * Bài tập 2: Điền tiếp vào dấu … a) Nếu tia AE nằm giữa 2 tia AF và AK thì EAF + EAK = FAK. b) Hai góc phụ nhau có tổng số đo bằng 900. c) Hai góc bù nhau có tổng số đo bằng 1800. 5.Hướng dẫn về nhà: -Thuộc NX và các khái niệm. - BTVN: 19; 20; 21; 22; 23 (82 & 83 - SGK). - Đọc trước bài: Vẽ góc biết số đo cho trước. 6. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy : ************************************************************* Ngày dạy:28/01/2011 Lớp dạy : 6D1 Tiết 19 :LUYỆN TẬP I. Mục tiêu: * Kiến thức: - HS biết đo góc, biết so sánh hai góc - HS thuộc định nghĩa góc vuông, góc nhọn, góc tù. * Kỹ năng: - HS biết đo góc bằng thước đo góc - HS biết so sánh hai góc. * Thái độ:Giáo dục cho HS cách đo góc cẩn thận, chính xác. II. Chuẩn bị: * Thầy: Thước đo góc, thước thẳng, phấn màu * Trò: Thước đo góc, thước thẳng, học bài III. Phương pháp: Vấn đáp, hoạt động cá nhân, kết hợp lý thuyết với thực hành IV. Tiến trình lên lớp: Ổn định lớp: Kiểm tra bài cũ: Hoạt động 1: HS1: - Dùng thước đo góc đo góc xOy. - Nêu cách đo ? HS2: - Muốn so sánh hai góc ta làm như thế nào ? - So sánh giữa các góc Vuông, Nhọn, Tù ? - Đo góc xOy và nêu cách đo - So sánh hai số đo của nó - Tù > Vuông > Nhọn 3. Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Ghi bảng Hoạt động 2: Luyện tập - Cho HS làm bài tập 11 SGK (bảng phụ) - Đọc số đo các góc trong hình 18 SGK trang 79 - Cho 2 HS làm bài tập 12 và 13 SGK trang 79 (hình vẽ đưa lên bảng phụ) - Yêu cầu HS dưới lớp đo và đọc kết quả - Theo dõi và hướng dẫn cho HS ở dưới lớp đo các góc - Cho một số HS dưới lớp đọc kết quả đo được - Cho HS nhận xét - Nhận xét chung - Cho HS làm bài tập 15 SGK trang 80 - Treo bảng phụ vẽ sẵn đồng hồ lên bảng - Trên mặt đồng hồ chia làm bao nhiêu phần bằng nhau ? - Hướng dẫn HS cách xác định số đo của góc - Yêu cầu HS đọc số đo của góc tạo bởi kim giờ và kim phút . Giao viên ghi kết quả lên bảng - Lưu ý HS chỗ 10 giờ (Có thể nhầm là 300 ) . Góc lớn nhất là bao nhiêu độ ? - Cho HS làm tiếp bài tập 16 SGK trang 80 - Giới thiệu khi Ox và Oy trùng nhau thì góc xOy gọi là góc không và có số đo là 00 - Lúc 12 giờ hai kim giờ và kim phút tạo thành góc bao nhiêu độ ? Bài 11 SGK trang 79: Bài 12 SGK trang79: Bài 13 SGK trang 79: Bài tập 15 SGK trang 80: - 2 giờ: 600 - 3 giờ: 900 - 5 giờ: 1500 - 10 giờ: 600 4. Củng cố: Nhắc lại cách đo góc - Muốn so sánh hai góc ta làm thế nào ? - Góc nhọn là ? Góc vuông là ? Góc tù là ? 5. Hướng dẫn về nhà: - Học bài và làm bài tập 14; 17 - Tự vẽ góc và đo góc - Xem trước bài 4 tiết sau học. 6. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: ********************************************************************** Ngày dạy:12/02/2011 Lớp dạy:6D1 Tiết 20. §5. VẼ GÓC CHO BIẾT SỐ ĐO. I. Mục tiêu - Kiến thức: HS hiểu trên nửa mặt phẳng xác định có bờ chứa tia Ox, bao giờ cũng vẽ được 1 và chỉ 1tia Oy sao cho xOy = m0 (00 < m < 1800). - Kĩ năng : HS biết vẽ góc có số đo cho trước bằng thước thẳng và thước đo góc. - Thái độ: Đo, vẽ cẩn thận, chính xác. II. Chuẩn bị: GV: Thước thẳng, thước đo góc, phiếu học tập, đèn chiếu, phim … HS: Thước thẳng, thước đo góc, giấy trong, bút dạ. III. Phương pháp : Vấn đáp, nhóm, hoạt động cá nhân. IV. Tiến trình dạy học : 1. Ổn định tổ chức 2.Kiểm tra : Hoạt động 1 * HS1: Khi nào thì xOy = yOz = xOz ? Chữa BT 20 (82 - SGK). - Trả lời: T.c (SGK - 81) - BT 20: Tia OI nằm giữa 2 tia OA và OB AOB = AOI + IOB (1) Mà IOB = AOB = 600 = 150 (2) Thay (2) vào (1): 600 = AOI + 150 => AOI = 600 - 150 = 450 - HS: Nhận xét bài làm của bạn. 3. Bài mới: Khi có một góc, ta có thể xác định được số đo của nó bằng thước đo góc, ngược lại nếu cho biết số đo của một góc, làm thế nào để vẽ được góc đó. Ta xét bài hôm nay: (1) Hoạt động của thầy và trò Ghi bảng Hoạt động 2. . Vẽ góc trên nửa mặt phẳng. GV HS ? HS GV GV HS GV K? HS GV HS K? HS GV Nêu VD1. Tự nghiên cứu VD-SGK và vẽ hình vào vở. Muốn vẽ xOy = 400 ta làm thế nào? Suy nghĩ trả lời. Yêu cầu 1 HS lên bảng vẽ hình, vừa trình bày cách vẽ. Gọi 1 HS khác lên kiểm tra hình vẽ của bạn. Lên bảng đo xOy vừa vẽ. Thao tác lại cách vẽ góc 400. Em có nhận xét gì: Khi vẽ xOy, vẽ được mấy tia Oy để xOy = 400? Vẽ được duy nhất 1 tia Oy. Nêu nhận xét lên màn hình. Đọc nhận xét. Để vẽ ABC = 300 em sẽ tiến hành như thế nào? - Vẽ tia BA. - Vẽ tia BC tạo với tia BA 1 góc 300. Gọi 1 HS lên bảng vẽ, HS khác vẽ vào vở. a) VD1: Cho tia Ox, vẽxOy= 400? * Cách vẽ: Đặt thước đo góc trên nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Ox, sao cho tâm thước trùng với đểm O, tia Ox đi qua vạch 0 của thước. - Kẻ tia Oy đi qua vạch chỉ 400 của thước. x 400 O y * Nhận xét: (SGK - 83) A b) VD2: Hãy vẽ ABC, biết ABC = 300. Giải 300 - Vẽ tia BC bất kì. C B - Vẽ tia BA tạo với tia BC một góc 300. - ABC là góc phải vẽ Hoạt động 3. ‚. Vẽ 2 góc trên nửa mặt phẳng. GV HS GV ? HS GV HS K? HS GV HS GV GV HS GV HS Nêu đề VD3: Xác định gt - kl của bài toán. - Vẽ xOy = 300 - Vẽ xOz = 750 trên cùng một nửa mặt phẳng bờ chứa tia Ox. Gọi HS lên bảng vẽ hình. Có NX gì về vị trí của 3 tia Ox, Oy, Oz? - Tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz. Trên cùng 1 nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Oa. VẽaOb =1200, aOc = 1450. Cho NX về vị trí của 3 tia Oa, Ob, Oc? b Vẽ hình, nêu NX: tia Ob nằm giữa 2 tia Oa và Oc. (vì 1200 < 1450) 1450 c 1200 O a Trên 1 nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Ox, vẽ xOy = m0, xOz = n0, m < n. Hỏi tia nào nằm giữa 2 tia còn lại? (GV chỉ lên hình vẽ trong VD3) Trả lời. Ta có NX (đưa nd lên màn hình) Đọc NX. Đây là 1 dấu hiệu nhận biết 1 tia nằm giữa 2 tia khác. (Phát phiếu học tập) Ai vẽ đúng? Vẽ trên cùng 1 nửa mp có bờ là đường thẳng chứa tia OA: AOB = 500, AOC = 1300. C B - Bạn Hoa vẽ: 1300 500 O A - Bạn Nga vẽ: A C 1300 O 500 B Trả lời: Nga vẽ sai, vì 2 tia OB, OC không cùng thuộc một nửa mp bờ chứa tia OA. Hỏi thêm: Tính COB? Trình bày: - Trên cùng 1 nửa mp bờ chứa tia Ox có AOB < AOC (vì 500 < 1300) nên tia OB nằm giữa 2 tia OA, OB. => AOB + BOC = AOC 500 + BOC = 1300 BOC = 1300 - 500 = 800 Ví dụ 1: a) Vẽ xOy = 300, xOz = 750 b) Có nhận xét gì về vị trí của 3 tia Ox, Oy, Oz? Giải thích lý do? b) Tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz (vì 300 < 750). Ví dụ 2: Trên cùng một nửa mặt phẳng có bờ chứa tia Oa vẽ: aOb = 1200 aOc = 1450 Cho nhận xét vị trí của tia Oa, Ob, Oc? * Nhận xét: (SGK - 84) 4: Củng cố toàn bài. ƒ. Áp dụng GV HS GV HS GV HS GV Gọi 2 HS lên bảng mỗi HS làm 1 BT 24 và 25. - Vẽ xBy = 450. Vẽ IKM = 1350. Dưới lớp vẽ vào vở. Gọi 2 HS khác lên kiểm tra số đo của 2 góc vừa vẽ. - HS dưới lớp đổi vở để kiểm tra. Đọc đề bài. Hướng dẫn giải bài tập: 3 bước. + B1: Chỉ tia nằm giữa 2 tia (có lí do) + B2: Nêu hệ thức góc. + B3: Thay số để tính. Trình bày theo 3 bước trên. Chốt lại bài: Cách vẽ góc 500. (câu hỏi ở đầu bài) BT 24 (84 - SGK) Vẽ góc xBy = 450. * BT 25 (84 - SGK) Vẽ IKM = 1350. * BT 27 (85 - SGK) Giải Trên cùng 1 nửa mp bờ chứa tia OA, có 2 tia OB, OC sao cho BOA = 1450, COA = 550 (550 AOB = BOC + AOC mà AOB = 1450, AOC = 550 nên 1450 = BOC + 550 => BOC = 1450 - 550 = 900 Vậy BOC = 900 5. Hướng dẫn về nhà: - Tập vẽ góc với số đo cho trước. - Học thuộc 2 nhận xét. - BTVN: 26; 28; 29 (84; 85 - SGK) 6. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: