Giáo án Hình học 9 Tiết 43-46 - Bùi Thị Lan

Tuần 22 tiết 43 luyện tập Ngày soạn:25/01/2008 Ngày dạy:……………. a.mục tiêu Củng cố định nghĩa, định lý và các hệ quả của góc nội tiếp. Rèn kỹ năng vẽ hình thêo đề bài, vận dụng các tính chất của góc nội tiếp vào chứng minh hình. Rèn tư duy lôgíc, chính xác cho HS. b.chuẩn bị của GV và hs GV: Bảng phụ hoặc giấy trong ghi đề bài, vẽ sẵn một số hình. Thước thẳng, compa, êke, phấn màu. HS: Thước thẳng, êke, compa, bảng phụ nhóm. c.tiến trình dạy-học Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra(8 phút) GV nêu yêu cầu kiểm tra) 1)Phát biểu định nghĩa, định lý góc nội tiếp. Vẽ góc nội tiếp 300 2)Trong các câu sau câu nào sai: A.các góc nội tiếp chắn các cung bằng nhau thì bằng nhau. B.góc nội tiếp bao giờ cũng có số đo bằng nửa số đo của góc ở tâm cùng chắn một cung. C.góc nội tiếp chắn nửa đường tròn là góc vuông. D.góc nội tiếp là góc vưông thì chắn nửa đường tròn. HS2: Chữa bài tập 19/tr75/GSK.( đề bài được chiếu trên bảng phụ.) GV:Nếu hs vẽ trường hợp góc SAB nhọn, thì GV đưa thêm trường hợp tam giác tù( hoặc ngược lại). GV: Nhận xét và cho điểm . Hoạt động 2: Luyện tập(30 phút). GV: Đưa nội dung của bài 20/tr76/SGK lên bảng phụ. Yêu cầu HS đọc, vẽ hình và ghi giả thiết, kết luận Chứng minh C, B,A thẳng hàng. GV: Gọi hs nhận xét bài làm của bạn và cho điểm. GV: Tiếp tục cho hs nghiên cứu bài toán: bài 21/tr76/SGK. GV: Gọi hs đọc nội dung bài toán, vẽ hình và ghi giả thiết và kết luận. GV: ∆ MBN là tam giác gì? Hãy chứng minh. Bài 22/tr76/SGK. Gọi hs đọc nội dung và vẽ hình. GV: Hãy chứng minh MA2=MB.MC. Bài 23/tr76/SGK. Đưa nội dung bài toán lên trên bảng phụ. Sau đó yêu cầu hs hoạt động nhóm( GV, hướng dẫn cách hoạt động nhóm). Nửa lớp xét trường hợp điểm M nằm bên trong đường tròn. Nửa lớp xét trường hợp điểm M nằm bên ngoài đường tròn. GV: Chú ý hs có thể xét các cặp tam giác đồng dạng khác. GV: Các nhóm hoạt động khoảng 3-4 phút thì đại diện hai nhóm lên trình bày bài. GV: Chốt lại bài luyện tập và hướng dẫn bài tập về nhà. Hai hs lên bảng kiểm tra. HS1: Phát biểu định nghĩa và định lý như SGK. Vẽ góc nội tiếp 300 bằng cách vẽ cung 600 HS: Chọn câu B( thiếu điều kiện góc nội tiếp nhỏ hơn hoặc bằng 900. HS2: Chữa bài 19/SGK. ∆ SAB có ( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn). AN SB, BM SA. Vậy AN và BM là hai đường cao của tam giác H là trực tâm. SH là đường cao thứ ba.( vì trong một tam giác, ba đường cao đồng quy) SH AB. HS cả lớp nhận xét bài làm của bạn. HS: Đọc nội dung và vẽ hình. Nối BA, BC, BD ta có ( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn). C, B, A thẳng hàng. HS: Đọc nội dung và vẽ hình. HS nhận xét: ∆ MBN là tam giác cân. Đường tròn (O) và (O’) là hai đường tròn bằng nhau, vì cùng căng dây AB. có theo định lý góc nội tiếp. M=N. Vậy ∆MBN cân tại B. HS: Đọc và vẽ hình. HS chứng minh) Có .( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn). AM là đường cao của tam giác vuông ABC. MA2= MB.MC( hệ thức lượng trong tam giác vuông). HS cả lớp hoạt động nhóm theo yêu cầu của GV. a)Trường hợp M nằm bên trong đường tròn. Xét ∆MAC và ∆MDB có M1=M2( đối đỉnh) A=D( hai góc nội tiếp cùng chắn cung BC). ∆MAC đồng dạng ∆MDB(g-g) b)Trường hợp M nằm bên ngoài đường tròn HS chứng minh Đại diện hai nhóm trình bày bài. HS lớp nhận xét. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà(2 phút). Bài tập về nhà số 24, 25, 26/tr76/SBT. Ôn tập kĩ định lý và hệ quả của góc nội tiếp. Tieỏt 44: GOÙC COÙ ẹặNH ễÛ BEÂN HAY BEÂN NGOAỉI ẹệễỉNG TROỉN Ngày soạn: 26/01/2008 Ngày dạy:……………... I. Muùc tieõu: Giuựp hoùc sinh: - Nhaọn bieỏt ủửụùc goực coự ủổnh naốm beõn trong hay beõn ngoaứi ủửụứng troứn. - Phaựt bieồu vaứ chửựng minh ủửụùc ủũnh lớ veà soỏ ủo cuỷa goực coự ủổnh ụỷ beõn trong hay beõn ngoaứi ủửụứng troứn. - Reứn luyeọn kyừ naờng chửựng minh ủuựng, chaởt cheừ; trỡnh baứy chửựng minh roừ raứng. II. Chuẩn bị của HS. - Saựch giaựo khoa, giaựo aựn, thửựụựt thaỳng, compa, phaỏn maứu. III. Tieỏn trỡnh baứi daùy: Hoaùt ủoọng cuỷa thaày Hoaùt ủoọng cuỷa troứ A. ổn định tổ chức lớp: 1. B: Kieồm tra baứi cuừ: 7’ Theỏ naứo laứ goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung? Veừ hỡnh minh hoùa? Neõu moỏi lieõn heọ giửừa goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn vụựi soỏ ủo cung bũ chaộn? C. Giảng bài mới: 30’ 1. Goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn - GV treo baỷng phuù coự veừ hỡnh 31 trang 80 SGK leõn baỷng. Giụựi thieọu vụựi hoùc sinh. Goực coự ủaởc ủieồm gỡ? Goực ủửụùc goùi laứ goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn. Goực coự maỏy cung bũ chaộn? Haừy keồ teõn? - GV goùi moọt hoùc sinh ủoùc noọi dung ủũnh lớ vaứ yeõu caàu moọt soỏ hoùc sinh khaực nhaộc laùi. - GV goùi moọt hoùc sinh veừ hỡnh ghi laùi GT, KL cuỷa ủũnh lớ. Haừy tỡm moỏi lieõn heọ giửừa ? Tớnh soỏ ủo goực ? Suy ra moỏi lieõn heọ vụựi caực cung bũ chaộn? 2. Goực coự ủổnh ụỷ beõn ngoaứi ủửụứng troứn - GV ủửa baỷng phuù coự veừ caực hỡnh 33; 34; 35 trang 81 SGK. Giụựi thieọu goực coự ủổnh ụỷ ngoứai ủửụứng troứn. Neõu ủaởc ủieồm cuỷa goực coự ủổnh ụỷ ngoứai ủửụứng troứn? - Goùi moọt hoùc sinh ủoùc ủũnh lớ vaứ moọt soỏ hoùc sinh khaực nhaộc laùi. Laứm baứi taọp ?2 theo nhoựm D. Cuỷng cố: 5’ỏ - GV yeõu caàu hoùc sinh nhaộc laùi hai ủũnh lớ ủaừ hoùc. Yeõu caàu hoùc sinh bieỏt phaõn bieỏt hai goực ủaừ hoùc. - Goùi moọt hoùc sinh ủoùc vaứ veừ hỡnh baứi 36 trang 82 SGK. Tớnh soỏ ủoự caực goực ; ? So saựnh hai goực ủoự? - GV goùi moọt hoùc sinh trỡnh baứy laùi toaứn boọ noọi dung cuỷa baứi. HS: Báo cáo HS: Lên bảng - Coự ủổnh naốm treõn ủửụứng troứn laứ tieỏp ủieồm. Coự moọt caùnh laứ daõy cung, moọt caùnh laứ moọt tia tieỏp tuyeỏn. - Goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn vaứ daõy cung baống moọt nửỷa soỏ ủo cung bũ chaộn. 1. Goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn ủửùục goùi laứ goực coự ủổnh naốm beõn trong ủửụứng troứn. laứ cung bũ chaộn cuỷa goực . ẹũnh lớ: SGK Chửựng minh: Ta coự: (goực noọi tieỏp chaộn cung BnC) (goực noọi tieỏp chaộn cung AmD) Maứ (goực ngoaứi tam giaực DBE) Hay 2. Goực coự ủổnh ụỷ beõn ngoaứi ủửụứng troứn ủửùục goùi laứ goực coự ủổnh naốm beõn ngoaứi ủửụứng troứn HS- ẹổnh naốm ngoứai ủửụứng troứn, caực caùnh ủeàu coự ủieồm chung vụựi ủửụứng troứn. ẹũnh lớ: SGK Chửựng minh: Baứi taọp ?2 Baứi 36 trang 82 SGK (Vỡ vaứ laứ caực goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn)Theo giaỷ thieỏt thỡ ; Suy ra: = hay rAEH caõn taùi A. E. Hửụựng daón veà nha:2’ứ - Baứi taọp veà nhaứ: 37; 38; 39; 40 trang 83 SGK - Chuaồn bũ baứi mụựi “Luyeọn taọp”. Tuần 23 Tieỏt 45: LUYEÄN TAÄP Ngày soạn: 01/02/2008 Ngày dạy:……………... I. Muùc tieõu: Giuựp hoùc sinh: - OÂn taọp kieỏn thửực veà goực coự ủổnh ụỷ beõn trong vaứ beõn ngoaứi ủửụứng troứn. - Vaọn duùng tớnh ủửụùc soỏ ủo cuỷa goực coự ủổnh ụỷ beõn trong vaứ beõn ngoaứi ủửụứng troứn. - Reứn luyeọn kyừ naờng chửựng minh chaởt cheừ. Trỡnh baứy chửựng minh roừ raứng. II. Chuẩn bị của HS và GV. Thửụực thaỳng, compa, baỷng phuù, baỷng nhoựm. III. Tieỏn trỡnh baứi daùy: Hoaùt ủoọng cuỷa thaày Hoaùt ủoọng cuỷa troứ A. ổn định tổ chức Giáo viên kiểm tra sĩ số B. Kieồm tra baứi cuừ - keỏt hụùp chửừa BTVN Phaựt bieồu ủũnh lớ veà goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn? Chửựng minh ủũnh lớ? - Goùi moọt hoùc sinh nhaọn xeựt keỏt quaỷ. GV ủaựnh giaự vaứ cho ủieồm. C. Luyeọn taọp - Goùi moọt hoùc sinh ủoùc ủeà baứi 39 trang 83 SGK. Hoùc sinh khaực veừ hỡnh. Nhỡn vaứo hỡnh veừ ủoùc laùi ủeà baứi. Tỡm moỏi lieõn heọ giửừa ? Tửụng tửù cho vaứ ? DMES laứ tam giaực gỡ? Tửứ ủoự suy ra ủửụùc ủieàu gỡ? - Goùi moọt hoùc sinh ủoùc ủeà baứi 41 trang 83 SGK. Hoùc sinh khaực veừ hỡnh. Nhỡn vaứo hỡnh veừ ủoùc laùi ủeà baứi. Tỡm moỏi lieõn heọ giửừa ? Tỡm moỏi lieõn heọ giửừa ? So saựnh vaứ ? - Goùi moọt hoùc sinh trỡnh baứy baứi giaỷi treõn baỷng - GV goùi HS nhaọn xeựt ? Coứn caực laứm naứo khaực khoõng D: cuỷng coỏ: GV neõu caực baứi ủaừ chửừa - vaứ caực kieỏn thửực ủaừ duứng HS: Báo cáo - Soỏ ủo goực coự ủổnh ụỷ beõn trong ủửụứng troứn baống nửỷa toồng soỏ ủo hai cung bũ chaộn. Ta coự: (goực noọi tieỏp chaộn cung BnC) (goực noọi tieỏp chaộn cung AmD) Maứ (goực ngoaứi tam giaực DBE) Hay Baứi 39 trang 83 SGK Chửựng minh ES = EM Ta coự: (goực taùo bụỷi tia tieỏp tuyeỏn EM vụựi daõy cung CM) Ta laùi coự: ( laứ goực coự ủổnh naốm beõn trong ủửụứng troứn) Suy ra DMES laứ tam giaực caõn taùi ủổnh E neõn ES = EM Baứi 41 trang 83 SGK . Chửựng minh: Ta coự: (Goực coự ủổnh naốm beõn ngoaứi ủửụứng troứn) (Goực coự ủổnh naốm beõn trong ủửụứng troứn) Suy ra: Ta laùi coự: (Goực noọi tieỏp chaộn cung CN) Suy ra: E. Hửụựng daón veà nhaứ - xem laùi caực baứi taọp ủaừ chửừa - Baứi taọp veà nhaứ: 40, 42, 43 trang 83 SGK - Chuaồn bũ baứi mụựi “Cung chửựa goực”. Tieỏt 46: Đ6. CUNG CHệÙA GOÙC Ngày soạn: 01/02/2008 Ngày dạy:……………... I. Muùc tieõu: Giuựp hoùc sinh: - Hieồu quyừ tớch cung chửựa goực, bieỏt vaọn duùng caởp meọnh ủeà naứy thuaọn, ủaỷo cuỷa quyừ tớch naứy. - Bieỏt sửỷ duùng thuaọt ngửừ cung chửựa goực dửùng treõn moọt ủoaùn thaỳng. - Bieỏt trỡnh baứy moọt lụứi giaỷi baứi toaựn quyừ tớch veà cung chửựa goực. II. Chuẩn bị của GV và HS. - Compa, thửụực thaỳng, baỷng phuù, baỷng nhoựm, bỡa cửựng, keựo ủinh. III. Tieỏn trỡnh baứi daùy: Hoaùt ủoọng cuỷa thaày Hoaùt ủoọng cuỷa troứ A. ổn định tổ chức Giáo viên kiểm tra sĩ số B. Kieồm tra baứi cuừ Phaựt bieồu caực ủũnh lớ veà sửù lieõn heọ giửừa goực noọi tieỏp, goực ụỷ taõm vụựi cung chaộn goực ủoự? Veừ treõn cuứng moọt hỡnh minh hoùa moỏi lieõn heọ ủoự? - Goùi moọt hoùc sinh nhaọn xeựt keỏt quaỷ. GV ủaựnh giaự vaứ cho ủieồm. C. Giảng bài mới 1. : Baứi toaựn quyừ tớch veà “cung chửựa goực” - Goùi moọt HS ủoùc baứi toaựn trong SGK. - Yeõu caàu hoùc sinh laứm baứi taọp ?1, ?2 - GV treo baỷng phuù coự chuaồn bũ trửụực phaàn chửựng minh giụựi thieọu cho hoùc sinh caựch chửựng minh baứi toaựn treõn. Yeõu caàu caực em xem kyừ hụn trong SGK. Thoõng qua baứi toaựn treõn ruựt ra ủửụùc keỏt luaọn gỡ? - GV yeõu caàu hoùc sinh ủoùc phaàn chuự yự. ! ẹeồ veừ cung chửựa goực ta laứm nhử sau: (Goùi hoùc sinh leõn baỷng veừ hỡnh theo tửứng bửụực GV giụựi thieọu) B1. Veừ ủửụứng trung trửùc d cuỷa ủoaùn thaỳng AB. B2. Veừ tia Ax taùo vụựi AB moọt goực B3. Veừ ủửụứng thaỳng Ay vuoõng goực vụựi Ax. Goùi O laứ giao ủieồm cuỷa Ay vụựi d. B4. Veừ cung AmB, taõm O, baựn kớnh OA sao cho cung naứy naốm ụỷ nửỷa maởt phaỳng bụứ AB khoõng chửựa tia Ax. 2. : Caựch giaỷi baứi toaựn quyừ tớch - GV treo baỷng phuù hoaởc (chieỏu leõn maứn hỡnh) vaứ hửụựng daón cho hoùc sinh caựch trỡnh baứy moọt baứi toaựn qyừy tớch. (Keứm theo vớ duù minh hoùc) D. Cuỷng coỏ - Cho thửùc haứnh nhoựm 5 phuựt baứi taọp 45 trang 86 SGK.- ra baỷng phuù - GV sửỷ lớ keỏt quaỷ baỷng phuù - Nhaọn xeựt vaứ ủaựnh giaự baứi laứm cuỷa hoùc sinh. HS: Báo cáo HS1 - Goực noọi tieỏp baống moọt nửỷa soỏ ủo cung bũ chaộn. - Goực ụỷ taõm coự soỏ ủo baống soỏ ủo cung bũ chaộn 1. Baứi toaựn quyừ tớch veà “cung chửựa goực” 1) Baứi toaựn: Xem SGK Chửựng minh: a. Phaàn thuaọn: b. Phaàn ủaỷo: c. Keỏt luaọn: Vụựi ủaoùn thaỳng AB vaứ goực (00 < < 1800) cho trửụực thỡ quyừ tớch caực ủieồm M thoỷa maừn laứ hai cung chửựa goực dửùng treõn ủoaùn AB. Chuự yự: Xem SGK 2) Caựch veừ cung chửựa goực - Veừ ủửụứng trung trửùc d cuỷa ủoaùn thaỳng AB. - Veừ tia Ax taùo vụựi AB moọt goực - Veừ ủửụứng thaỳng Ay vuoõng goực vụựi Ax. Goùi O laứ giao ủieồm cuỷa Ay vụựi d - Veừ cung AmB, taõm O, baựn kớnh OA sao cho cung naứy naốm ụỷ nửỷa maởt phaỳng bụứ AB khoõng chửựa tia Ax. laứ moọt cung chửựa goực 2. Caựch giaỷi baứi toaựn quyừ tớch Phaàn thuaọn: Moùi ủieồm coự tớnh chaỏt T ủeàu thuoọc hỡnh H. Phaàn ủaỷo: Moùi ủieồm thuoọc hỡnh H ủeàu coự tớnh chaỏt T. Keỏt luaọn: Quyừ tớch caực ủieồm coự tớnh chaỏt T laứ hỡnh H. - Thửùc hieọn nhoựm Baứi 45 trang 86 SGK Bieỏt raống hai ủửụứng cheựo cuỷa hỡnh thoi vuoõng goực vụựi nhau, vaọy ủieồm O nhỡn AB coỏ ủũnh dửụựi moọt goực 900. Quyừ tớch cuỷa O laứ nửỷa ủửụứng troứn ủửụứng kớnh AB. E. Hửụựng daón veà nhaứ - Baứi taọp veà nhaứ: 44; 46; 48; 49 trang 87 SGK - Chuaồn bũ baứi “Luyeọn taọp”