Giáo án Hình học khối 11 - Tiết 4: Phép đối xứng trục

Tuaàn 2 Ngaøy soaïn: Tieát : 4 Ngaøy daïy §3 PHEÙP ÑOÁI XÖÙNG TRUÏC I. MUÏC TIEÂU 1. Kieán thöùc: Giuùp Hs naém ñöôïc Ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc. Bieát pheùp ñoái xöùng truïc laø moät pheùp dôøi hình, do ñoù noù coù caùc tính chaát cuûa pheùp dôøi hình. 2. Kyõ naêng: Döïng aûnh cuûa moät hình ñôn giaûn (ñoaïn thaúng, ñöôøng thaúng, tam giaùc, ña giaùc, ñöôøng troøn,) qua pheùp ñoái xöùng truïc. Nhaän bieát nhöõng hình ñôn giaûn coù truïc ñoái xöùng vaø xaùc ñònh ñöôïc truïc ñoái xöùng cuûa caùc hình ñoù. Aùp duïng pheùp ñoái xöùng truïc ñeå tìm lôøi giaûi cuûa moät soá baøi toaùn. 3. Tö duy vaø thaùi ñoä: Tö duy logic, nhaïy beùn. Öùng duïng thöïc teá cuûa pheùp ñoái xöùng truïc. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH 1. Chuaån bò cuûa hoïc sinh: xem tröôùc baøi môùi, duïng cuï hoïc taäp. 2. Chuaån bò cuûa giaùo vieân: baøi giaûng, hình veõ, duïng cuï daïy hoïc. III. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC 1. OÅn ñònh toå chöùc (1‘): kieåm tra veä sinh, taùc phong, só soá. 2. Kieåm tra baøi cuõ (3‘): nhaéc laïi ñònh nghóa, caùc tính chaát cuûa pheùp dôøi hình. 3. Baøi môùi: Thôøi löôïng Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Ghi baûng 7’ Hoaït ñoäng 1: tri thöùc ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc 1. Ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc Cho Hs nhaéc laïi kieán thöùc: ñieåm ñoái xöùng vôùi moät ñieåm qua moät ñöôøng thaúng. Giôùi thieäu vaø cho Hs tieáp caän ñònh nghóa pheùp ñoái xöùng truïc. Cho Hs hoaït ñoäng traû lôøi ?1. Cho Hs traû lôøi ?2 Choát ñònh nghóa. Nhaéc laïi kieán thöùc cuõ. Tieáp caän ñònh nghóa. Hoaït ñoäng H1: bieán ñieåm naèm treân ñöôøng thaúng a thaønh chính noù. Traû lôøi. Ñònh nghóa 1: pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaúng a laø pheùp bieán hình bieán moãi ñieåm M thaønh ñieåm M’ ñoái xöùng vôùi M qua a. Kí hieäu vaø thuaät ngöõ Kí hieäu pheùp ñoái xöùng truïc a laø Ña a: truïc ñoái xöùng. 10’ Hoaït ñoäng 2: pheùp ñoái xöùng truïc laø moät pheùp dôøi hình. 2. Ñònh lí Thoâng baùo pheùp ñoái xöùng truïc laø moät pheùp dôøi hình. Cho Hs hoaït ñoäng H1 ñeå chöùng minh ñònh lí. Töø hoaït ñoäng treân cho Hs nhaän xeùt bieåu thöùc toïa ñoä cuûa pheùp ñoái xöùng qua truïc Ox. Cho Hs traû lôøi caâu hoûi ?3. Hoaït ñoäng H1. Nhaän xeùt: hoaønh ñoä khoâng ñoåi, tung ñoä traùi daáu. Traû lôøi Pheùp ñoái xöùng truïc laø moät pheùp dôøi hình. Chuù yù: a)Pheùp ñoái xöùng qua truïc Ox bieán M(x; y) thaønh M’(x’; y’) thì b)Pheùp ñoái xöùng qua truïc Oy bieán M(x; y) thaønh M’(x’; y’) thì 10’ Hoaït ñoäng 3: truïc ñoái xöùng cuûa moät hình 3. Truïc ñoái xöùng cuûa moät hình Cho Hs quan saùt hình caùc chöõ caùi in hoa A D P Q vaø giaûi thích tính “caân xöùng “ ôû hai hình thöù nhaát vaø thöù hai. Tìm caùc ñöôøng thaúng ñeå pheùp ñoái xöùng qua ñöôøng thaúng treân thaønh chính noù? Töø ñoù cho Hs tieáp caän ñònh nghóa truïc ñoái xöùng cuûa moät hình. Cho Hs tìm truïc ñoái xöùng cuûa caùc hình: caân taïi A; hình chöõ nhaät ABCD; hình vuoâng ABCD; ñöôøng troøn taâm O; hình bình haønh ABCD. Töø ñoù nhaän xeùt veà vieäc: moïi hình ñeàu coù truïc ñoái xöùng hay khoâng? Coù bao nhieâu truïc? Cho Hs hoaït ñoäng nhoùm traû lôøi ?4, giôùi thieäu Hs xem muïc Haõy laø thöû! Cho Hs veà nhaø laøm. Xem hình, tìm truïc ñoái xöùng. Tieáp caän ñònh nghóa, phaùt bieåu. Thöïc hieän yeâu caàu. Thöïc hieän. Ñònh nghóa 2: Ñöôøng thaúng d ñöôïc goïi laø truïc ñoái xöùng cuûa hình neáu pheùp ñoái xöùng truïc Ñd bieán H thaønh chính noù, töùc laø Ñd(H ) = H. 12’ Hoaït ñoäng 4: cuûng coá Baøi taäp 8/13 SGK Giôùi thieäu baøi taäp 8/13 SGK. Yeâu caàu Hs suy nghó giaûi. HD: aûnh cuûa ñöôøng troøn qua pheùp ñoái xöùng truïc laø gì? Ñöôøng troøn xaùc ñònh khi bieát yeáu toá naøo? Vieát phöông trình cuï theå. HD: coù theå giaûi baèng caùch khaùc: aûnh cuûa ñieåm M(x; y) coù toïa ñoä nhö theá naøo? Töø suy ra laø aûnh cuûa C1 nhö theá naøo? Ñoïc ñeà BT8/13 SGK, suy nghó. Aûnh laø moät ñöôøng troøn, ñöôøng troøn xaùc ñònh khi bieát taâm vaø baùn kính. Xaùc ñònh taâm vaø baùn kính cuûa töøng ñöôøng troøn, laáy ñoái xöùng taâm qua truïc Oy, vieát phöông trình. Theo doõi caùch giaûi khaùc. (): . (): 4. Cuûng coá vaø daën doø(2’): caùc ñôn vò kieán thöùc ñaõ hoïc. 5. Baøi taäp veà nhaø: 7, 9, 10, 11 SGK IV. RUÙT KINH NGHIEÄM