Giáo án Hình học lớp 10 - Phần tự chọn

Chương I : MỆNH ĐỀ – TẬP HỢP Ngày soạn:23/8/2008 Tên bài dạy : MỆNH ĐỀ. LUYỆN TẬP Cụm tiết PPCT:1-2 Tiết PPCT:1,2 A-Mục tiêu bài học: 1/Về kiến thức: -Mệnh đề là gì?Phủ định của một mệnh đề. Mệnh đề kéo theo, mệnh đề đảo-hai mệnh đề tương đương,mệnh đề chứa biến.Các kí hiệu và tác dụng của chúng. -Các ví dụ minh hoạ kèm theo từng đơn vị kiến thức. 2/Về kỹ năng: -Nắm vững các khái niệm và thành thạo trong việc phân tích các ví dụ minh hoạ. - Rèn luyện các kỹ năng đã nêu ở phần kiến thức bằng những bài toán cụ thể. 3/Về thái độ: -Cẩn thận ,chính xác trong cách dùng và viết các kí hiệu. -Biết vận dụng các vấn đề trong thực tiễn vào toán học và ngược lại. B-Chuẩn bị phương tiện dạy học: 1-Giáoviên:SGK,bảng phụ,giáo án. 2-Học sinh:SGK,thước,vở ghi C-Tiến trình bài dạy: Tiết 1: I.Ổn định tổ chức:(2 phút)Lớp trưởng báo cáo sĩ số II.Kiểm tra bài cũ: III.Dạy học bài mới:(38 phút) 1.Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới: giới thiệu chương trình đại số lớp 10 2.Dạy học bài mới: I.Mệnh đề. Mệnh đề chứa biến: 1.Mệnh đề: Ho¹t ®éng1:( KiĨm tra kiÕn thøc vỊ ®Þa lÝ vµ to¸n häc ) : Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Đäc vµ so s¸nh c¸c c©u : ph¨ng - xi - p¨ng lµ ngän nĩi cao nhÊt ë ViƯt nam. ( a ) π2 < 9,86 ( b ) MƯt qu¸ ! chÞ ¬i mÊy giê råi ?( c ) - Ph©n tÝch c¸c c©u ( a ), ( b ), ( c ) theo ®Þnh h­íng so s¸nh vỊ ®Ỉc tÝnh kh¼ng ®Þnh ®ĩng hoỈc sai - Tõ c¸c ph©n tÝch, giĩp häc sinh chØ quan t©m ®Õn c¸c c©u cã ®Ỉc ®iĨm lµ nh÷ng kh¼ng ®Þnh ®ĩng, sai. HS: §­a ra kÕt luËn : C¸c c©u ( a ), ( b ) lµ nh÷ng mƯnh ®Ị, ( c ) kh«ng ph¶i lµ mƯnh ®Ị. -Câu( a ), ( b ) lµ nh÷ng kh¼ng ®Þnh cã tÝnh chÊt ®ĩng, sai : ( a ) - ®ĩng, ( b ) - sai v× π2 » 9,86960440108935861883449099987 cßn ( c ) kh«ng cã tÝnh kh¼ng ®Þnh. - Kh¸i qu¸t : Mçi mƯnh ®Ị ph¶i hoỈc ®ĩng hoỈc sai. Một mƯnh ®Ị kh«ng thĨ võa ®ĩng võa sai. Ví dụ: không phải là số hữu tỉ. . -HS cho ví dụ. 2.Mệnh đề chứa biến: Ho¹t ®éng 2 : Víi gi¸ trÞ nµo cđa x th× mƯnh ®Ị chøa biÕn : P ( x ) = " x2 - 3x + 2 = 0 " trë thµnh mét mƯnh ®Ị ®ĩng ? Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV: Kh¼ng ®Þnh P ( x ) lµ mét mƯnh ®Ị chøa biÕn. nã trë thµnh mƯnh ®Ị khi x nhËn c¸c gi¸ trÞ cơ thĨ. HS: Gi¶i( hoỈc dïng ®Þnh lÝ Vi - Ðt ®Ĩ nhÈm nghiƯm ) ph­¬ng tr×nh x2 - 3x + 2 = 0 - T×m ra ®­ỵc c¸c nghiƯm x1 = 1, x2 =2.KÕt luËn ®­ỵc mƯnh ®Ị ®· cho chØ ®ĩng khi x1 = 1, x2 = 2 -Mệnh đề chứa biến đúng hay sai phụ thuộc vào giá trị cụ thể của từng biến. -Ví dụ:Xét câu “2+n=5” Với n=1 ,ta có:2+1=5(sai) Với n=3 ,ta có :2+3=5(đúng) GV:Cho HS cả lớp làm H3 HS :Hoạt động và lên bảng trình bày. Hoạt động 3 : II. Phủ định của một mệnh đề: ( DÉn d¾t ®Õn kh¸i niƯm phđ ®Þnh cđa mét mƯnh ®Ị ) : Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:H·y x¸c ®Þnh tÝnh ®ĩng, sai cđa hai mƯnh ®Ị sau :A = " D¬i lµ mét loµi chim " ; B = " D¬i kh«ng ph¶i lµ mét loµi chim " HS: B»ng kiÕn thøc sinh häc, häc sinh ®­a ra ®­ỵc tÝnh ®ĩng, sai cđa tõng mƯnh ®Ị. - NhËn biÕt ®­ỵc B lµ mét mƯnh ®Ị vµ lµ mƯnh ®Ị phđ ®Þnh cđa mƯnh ®Ị A. - Kh¸i qu¸t : Phđ ®Þnh cđa mƯnh ®Ị A lµ mét mƯnh ®Ị, kÝ hiƯu lµ Ā, sao cho : Ā ®ĩng khi A sai, Ā sai khi A ®ĩng. - Nªu quy t¾c phát biểu phđ ®Þnh cđa mét mƯnh ®Ị:Để phụ định một mệnh đề,ta chỉ thêm(hoặc bớt) từ “økhông”(hoặc “không phải”)vào trước vị ngữ của mệnh dề đó. Ho¹t ®éng 4:( Cđng cè kh¸i niƯm phđ ®Þnh cđa mét mƯnh ®Ị ) : Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Ph¸t biĨu phđ ®Þnh cđa c¸c mƯnh ®Ị sau : C = " π lµ mét sè h÷u tØ " ;D = " Tỉng hai c¹nh cđa mét tam gi¸c lín h¬n c¹nh thø ba " XÐt tÝnh ®ĩng, sai cđa c¸c mƯnh ®Ị trªn vµ phđ ®Þnh cđa chĩng ? HS:Ph¸t biĨu ®­ỵc c¸c mƯnh ®Ị phđ ®Þnh cđa c¸c mƯnh ®Ị C, D . - NhËn biÕt ®­ỵc mƯnh ®Ị C vµ mƯnh ®Ị phđ ®Þnh cđa mƯnh ®Ị D là sai. MƯnh ®Ị D vµ phđ ®Þnh cđa mƯnh ®Ị C là ®ĩng. _Ví dụ:Ghi ở phần ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh. III. Mệnh đề kéo theo: Ho¹t ®éng 5:(DÉn d¾t ®Õn kh¸i niƯm mƯnh ®Ị kÐo theo ) : Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:T×m mèi liªn hƯ to¸n häc gi÷a hai mƯnh sau :A = " Gió mùa Đông Bắc về" ; B = " Trời trở lạnh " HS:ThÊy ®­ỵc hai mƯnh ®Ị cã thĨ liªn hƯ ®­ỵc víi nhau ®Ĩ t¹o nªn mét mƯnh ®Ị míi. - Ph¸t hiƯn ®­ỵc c¸c liªn tõ : NÕu.. th×.. - Cho vÝ dơ minh häa, ch¼ng h¹n : NÕu 252 chia hÕt cho 2 vµ cho 3 th× 252 chia hÕt cho 6 . ( X¸c ®Þnh tÝnh ®ĩng sai cđa mƯnh ®Ị ) - Kh¸i qu¸t :Mệnh đề “NÕu A th× B” đgl mệnh đề kéo theo, kÝ hiƯu : A Þ B - ChØ xÐt A ®ĩng. khi ®ã : NÕu B ®ĩng th× A Þ B ®ĩng. NÕu B sai th× A Þ B sai. A Þ B chØ sai khi A ®ĩng, B sai. Khi A Þ B ®ĩng th× B lµ hƯ qu¶ cđa A. -Nếu mệnh đề A Þ B đúng thì nó trở thành 1 định lý, ta nói: A là giả thiết, B là kết luận của định lý ,hoặc A là ĐK đủ để có B,hoặc B là ĐK cần để có A. Ho¹t ®éng 6: (Hướng dẫn học sinh thực hiện) IV.Mệnh đề đảo – hai mệnh đề tương đương:(DÉn d¾t ®Õn kh¸i niƯm mƯnh ®Ị ®¶o ) Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Cho c¸c mƯnh ®Ị : A = " Tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c ®Ịu " vµ B = " Tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c c©n ". H·y ph¸t biĨu c¸c mƯnh ®Ị A Þ B vµ B Þ A, xÐt tÝnh ®ĩng sai cđa chĩng ? HS: cả lớp cùng làm và gọi 1 em HS trình bày - Ph¸t biĨu mƯnh ®Ị A Þ B vµ B Þ A b»ng c¸ch sư dơng c¸c liªn tõ : NÕu... th×... -Mệnh đề B đgl mệnh đề đảo của mệnh đề A - MƯnh ®Ị ®¶o cđa mét mƯnh ®Ị ®ĩng kh«ng nhÊt thiÕt lµ mét mƯnh ®ĩng. -Khái quát:Nếu cả hai mệnh đề A Þ B vµ B Þ A đều đúng thì ta nói A và B là hai mệnh đề tương đương.Kí hiệu : và đọc là A tương đương B,hoặc A là ĐK cần và đủ để có B,hoặc A khi và chỉ khi B. Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Cho hai mƯnh ®Ị : A = " Tam gi¸c ABC ®Ịu " vµ B = " Tam gi¸c ABC c©n vµ cã méi gãc 600 ". Hãy phát biểu mệnh đề và .Xét tính đúng sai của chúng. HS:giải bài toán và tiếp thu tri thức mới(mệnh đề tương đương.) GV: §­a ra kh¸i niƯm ®Þnh lÝ thuËn, ®¶o, đk cÇn, đk ®đ, ®iỊu kiƯn cÇn vµ ®đ, ... -Ví dụ:Ghi ở phần hoạt động của GV và HS. IV-Củng cố,khắc sâu kiến thức(3 phút): Thông qua từng phần đã học . V-Hướng dẫn về nhà(2 phút):-Nắm vững các lý thuyết đã học -Xem và soạn trước các phần còn lại của bài học. -BTVN :1 đến 3 SGK trang 9. D-Rútkinhnghiệm:......... Tiết 2: I-Ổn định tổ chức lớp:(2 phút) Lớp trưởng báo cáo sĩ số và tình hình chuẩn bị của lớp. II-Kiểm tra bài cũ:(8 phút) -Phát biểu mệnh đề ,lấy ví du.ï -Chữa bài tập 1sgk. -Mệnh đề là gì?Cho ví dụ. -(Đáp án:có trong SGK và vở ghi của HS)Phát biểu mệnh đề phủ định của 1 mệnh đề.Cho ví dụ. III-Dạy học bài mới:(30 phút) 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới:Hôm nay chúng ta học tiếp tục phần còn lại của bài học. 2-Dạy học bài mới: Ho¹t ®éng 8 : V. Kí hiệu " và kí hiệu $ :( DÉn d¾t kh¸i niƯm ) Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:-Cã thĨ t×m ®­ỵc bao nhiªu sè nguyªn n ®Ĩ mƯnh ®Ị chøa biÕn P ( n ) = " n chia hÕt cho 3 " lµ mét mƯnh ®Ị ®ĩng ? Sai ? -Cã thĨ dù kiÕn c¸c kÕt luËn mµ häc sinh cã thĨ ®­a ra : HS: a- " Cã v« sè sè nguyªn n chia hÕt cho 3 " b- " Mäi sè nguyªn n ®Ịu chia hÕt cho 3 " c- " Cã mét sè nguyªn n chia hÕt cho 3 " d- " Cã sè nguyªn n chia hÕt cho 3 " GV: Kh¼ng ®Þnh, uèn n¾n, nh÷ng nhËn ®Þnh cđa häc sinh. -Kí hiệu đọc là “với mọi” -Kí hiệu đọc là “có một” (tồn tại một) hay “có ít nhất một” (tồn tại ít nhất một). 1/Cho mƯnh ®Ị chøa biÕn : q ( x ) = " x2 + 1 > 0 ". XÐt tÝnh ®ĩng, sai cđa c¸c mƯnh ®Ị : "x Ỵ R : q ( x ) vµ $ x Ỵ R : q ( x ) 2/Dïng kÝ hiƯu ", $ ®Ĩ viÕt l¹i mƯnh ®Ị chøa biÕn : a- B×nh ph­¬ng cđa mäi sè ®Ịu kh«ng ©m. b- Cã mét sè lín h¬n b×nh ph­¬ng cđa nã. Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Chia lớp thành 2 nhóm để giải bài toán trên HS: 1- "x Ỵ R : q ( x ) vµ $ x Ỵ R : q ( x ) lµ c¸c mƯnh ®Ị ®ĩng. 2- a/ m( x ) = "B×nh ph­¬ng cđa mét sè ®Ịu kh«ng ©m. " th× "x Ỵ R : m( x ) b/ t ( x ) = " Mét sè lín h¬n b×nh ph­¬ng cđa nã. " th× $ x Ỵ R : t ( x ) - Cã thĨ ®­a thªm c¸c kÝ hiƯu : "x Ỵ R : x2 + 1 > 0, $ x Ỵ R:x2 + 1 > 0, "x Ỵ R:x2 ³ 0 $ x Ỵ R : x > x2 . * Phủ định của mệnh đề chứa các kí hiệu ", $ : Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV: §Ỉt vÊn ®Ị : Nªu phđ ®Þnh cđa mƯnh ®Ị $ x Ỵ R : x2 + 1 > 0 ? HS: - DiƠn t¶ mƯnh ®Ị thµnh lêi, d­íi d¹ng ®Þnh lÝ : Cã mét sè thùc x tho¶ m·n x2 + 1 > 0 - Phđ ®Þnh mƯnh ®Ị ®ã : "x Ỵ R : x2 + 1 0 GV:tương tự cho HS làm bài sau HS: - DiƠn t¶ mƯnh ®Ị thµnh lêi, d­íi d¹ng ®Þnh lÝ : A: - Phđ ®Þnh mƯnh ®Ị ®ã : "x ỴN:2n1 *Kh¸i qu¸t : A = " $ x Ỵ X : p ( x ) th× : Ā =" "x Ỵ X : *Kh¸i qu¸t : A = " "x Ỵ X : p(x ) th×: Ā =" $x Ỵ X : - Cđng cè kh¸i niƯm $ ( cã mét, tån t¹i ) Ho¹t ®éng 9:(hướng dẫn hs thực hiện từ bài 1 đến 4) Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:chia lớp theo 4 nhóm,mỗi nhóm làm 1 bài tập HS: +HS nghe GV phân tích và ghi những ý chính vào nháp và nhóm hoạt động. +Đại diện các nhóm trả lời các bài đã giao GV:Chỉnh sữa và ghi vào vở. Bài 1:-Mệnh đề:câu a,câu d -Mệnh đề chứa biến:câu b,câu c Bài 2: a/Mệnh đề đúng; mệnh đề phủ định là:”1794 không chia hết cho 3” b/Mệnh đề sai; mệnh đề phủ định là: không phải là một số hữu tỉ. c/Mệnh đề đúng; mệnh đề phủ định là:”” d/Mệnh đề sai; mệnh đề phủ định là: Bài 3: a/Nếu a+b chia hết cho c thì a và b chia hết cho c. b/Điều kiện đủ để a+b chia hết cho c là a và b chia hết cho c c/Điều kiện cần để a và b chia hết cho c là a+b chia hết cho c. *Các mệnh đề khác tương tự. Bài 4: a/Điều kiện cần và đủ để một số chia hết cho 9 là tổng các chữ số của nó chia hết cho 9. Câu b,c:tương tự. Ho¹t ®éng 10 : bài 5 SGK Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Gọi 1 HS đọc đề HS cả lớp suy nghĩ GV: gọi 3 HS trình bày HS trình bày GV chỉnh sửa(nếu cần) GV: Đưa thªm c¸c ví dụ và yêu cầu phát biểu thành lời i)"x Ỵ R : x2 + 1 > 0, ii)$ x Ỵ R:x2 + 1 > 0, "x Ỵ R:x2 ³ 0 iii)$ x Ỵ R : x > x2 . Đáp số: a) "x Ỵ R : x .1= x b) $ x Ỵ R : x+x=0 c) "x Ỵ R : x +(- x)=0 IV-Củng cố và khắc sâu kiến thức (3 phút):Thông quakiến thức bài học và bài tập đã giải . V-Hướng dẫn về nhà(2 phút): -Ôn tập kiến thức cơ bản -BTVN :Bài 6 và bài 7 SGK/10 BÀI TRẢ TNKQ(phô tô) Câu 1: Trong các sau đây, câu nào là mệnh đề? A. Các bạn hãy làm bài đi! ; B. Bạn có chăm học không? C. Anh học lớp mấy ; D. Việt Nam là một nước thuộc Châu Á. Câu2: Phủ định của mệnh đề: “Dơi là một loài chim” là mệnh đề nào sau đây: A. Dơi là một loài có cánh ; B. Chim cùng loài với dơi C. Dơi không phải là một loài chim; D. Dơi là một loại ăn trái cây. Câu 3: Trong các phát biểu sau, phát biểu nào là mệnh đề đúng? A. là một số hữu tỉ ; B. Tổng của hai cạnh một tam giác lớn hơn cạnh thứ ba. C. Bạn có chăm chỉ không ; D. Con thì thấp hơn cha. Câu 4: Mệnh đề A B được phát biểu như thế nào? A. A suy ra B ;B. B được suy ra từ A ;C. Nếu A thì B ; D. A và B có cùng chân trị. Câu 5: Trong các mệnh đề tương đương sau đây, mệnh đề nào sai? A. n là số nguyên lẻn2 là số lẻ B. n chia hết cho 3tổng các chữ số của n chia hết cho 3 C. ABCD là hình chữ nhật AC = BD D. ABC là tam giác đềuAB = AC và A = 600. D-Rútkinhnghiệm:. .. Ngày soạn:27/8/2008 Tên bài dạy : TẬP HỢP . Cụm tiết PPCT: 3 Tiết PPCT: 3 A-Mục tiêu bài học: 1/Về kiến thức: + Häc sinh n¾m ®­ỵc c¸c kh¸i niƯm tËp hỵp,các phÇn tư trong tập hợp, tËp con, tËp hỵp bằng nhau, biÕt diƠn ®¹t kh¸i niƯm b»ng ng«n ng÷ mƯnh ®Ị, biÕt c¸ch x¸c ®Þnh tËp hỵp b»ng c¸ch liƯt kª c¸c phÇn tư hoỈc chØ ra tÝnh chÊt ®Ỉc tr­ng của nó. 2/Về kỹ năng: X¸c ®Þnh tËp hỵp, mèi quan hƯ bao hµm gi÷a c¸c tËp hợp. 3/Về thái độ: Nghiêm túc,khẳng trương,tự giác trong học tập. B-Chuẩn bị (phương tiện dạy học): 1-Giáo viên: SGK,bảng phụ,giáo án. 2-Học sinh SGK,thước,vở ghi C-Tiến trình bài dạy: I-Ổn định tổ chức lớp:(1 phút)Báo cáo tình hình của lớp mình phụ trắc. II-Kiểm tra bài cũ:(6 phút) câu trắc khách quan ở tiết trước. III-Dạy học bài mới:(35 phút). 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới:Em hiểu ntn là tập hợp?GV đưa vấn đề vào bài mới. 2-Dạy học bài mới: I/Khái niệm tập hợp: 1/Tập hợp và phần tử: Hoạt động 1: Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng GV:Cho biết đúng hay sai của H1 (SGK) HS:trả lời H1 HS:-lấy c¸c vÝ dơ về tập hợp GV: ªcác phÇn tư cđa tËp hỵp. HS:Nghe và tiếp thu. HS:Ghi nhận kiến thức. - c¸ch viÕt (a thuéc A) (a kh«ng thuéc A) -Ví dụ:ở phần hoạt động của GV và HS Cđng cè: ý nghÜa cđa . 2/C¸ch x¸c ®Þnh tËp hỵp: Ho¹t ®éng2: Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng GV: VÊn ®¸p: H·y viÕt tÊt c¶ c¸c ch÷ c¸i trong dßng ch÷: “Sèng vµ häc tËp theo g­¬ng B¸c Hå vÜ ®¹i” HS:trả lời câu hỏi của GV HS liƯt kª c¸c ch÷ c¸i gåm: “a,b,c...” GV: H­íng dÉn häc sinh c¸ch x¸c ®Þnh tËp hỵp b»ng c¸ch liƯt kª phÇn tư. GV: X¸c ®Þnh tËp A gåm c¸c sè nguyªn lín h¬n –2 vµ nhá h¬n hoỈc b»ng 7 b»ng c¸ch liƯt kª.( ) HS: *Có hai cách xác định một tập hợp: -Liệt kê các phần tử của nó. -Chỉ ra tính chất đặc trưng cho các phần tử của nó. *Ví dụ:Bài 1 SGK/13 3/ Tập hợp rỗng: Ho¹t ®éng3: Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng GV:Cho HS làm H4 HS:tập không có phần tử nào GV: Ph¸t biĨu kh¸i niƯm tËp rçng. + Cho vÝ dơ tËp rçng. +GV hỏi: +HS: -Tập hợp rỗng là tập hợp không chứa phần tử nào. -Ký hiƯu: . -Ví dụ :H4 * Nếu . II/TËp hỵp con : Ho¹t ®éng4:. Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng GV :cho HS đọc và giải thích H5 SGK/11 HS : Thùc hiƯn ho¹t ®éng. TËp Z chøa trong tËp Q Mäi sè nguyªn ®Ịu lµ sè h÷u tØ . - BiĨu ®å Ven. GV : -Ph¸t biĨu ®Þnh nghÜa tËp con. -Yªu cÇu hai häc sinh lªn b¶ng dïng biĨu ®å Ven biĨu diƠn , HS:VÏ h×nh biĨu diƠn , ª - - VÏ h×nh biĨu diƠn. GV: + VÊn ®¸p: ª C¸c tÝnh chÊt vµ quy ­íc. +Định nghĩa : SGK Ký hiƯu: hay (Acon B hay B chøa A, (A kh«ng lµ con cđa B) . -Ví dụ:H5 -Các tính chất: + với mọi tập A + + với mọi tập A III/TËp hỵp b»ng nhau: Ho¹t ®éng5: Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng GV : Ho¹t ®éng 6 HS : Thùc hiƯn ho¹t ®éng. ª ®ĩng ®ĩng GV :Ph¸t biĨu ®Þnh nghÜa hai tËp b»ng nhau GV hỏi : HS: +Định nghĩa : SGK Ký hiƯu: A=B +Ví dụ :H6 + IV-Củng cố,khắc sâu kiến thức(2 phút):Tóm tắt lại toàn bộ kiến thức bài học. V-Hướng dẫn học tập ở nhà(1 phút):HS nắm vững kiến thức đã học. -Xem trước và soạn bài :CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP -BTVN :2,3 trang 13 SGK. D-Rút kinh nghiệm:.. . Ngày soạn :01/9/2008 Tên bài dạy : CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP Cụm tiết PPCT:4 Tiết PPCT : 4 A-Mục tiêu bài học : 1/Về kiến thức : Hiểu được hợp của hai tập hợp, giao của hai tập hợp ,hiệu hai tập hợp vàphần bù của tập con. 2/Về kỹ năng : Tìm hợp , giao, hiệu của các tập hợp và biết dùng biểu đồ Ven để biểu diễn . 3/Về thái độ : Cẩn thận , chính xác và biết toán có ứng dụng trong thực tiễn . B-Chuẩn bị phương tiện dạy học : 1-Giáo viên:SGK,bảng phụ,giáo án 2-Học sinh :SGK, nháp và vở ghi. C-Tiến trình bài dạy: I-Ổn dịnh tổ chức lớp: II-Kiểm tra bài cũ: - Chữa bài tập 2 SGK/13 III-Dạy học bài mới: 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới: 2-Dạy học bài mới : I/Giao cđa hai tËp hỵp : Ho¹t ®éng 1 : ( ¤n tËp vµ dÉn ®Õn kh¸i niƯm ) Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Cho hai tËp hỵp A = {n Ỵ N / n lµ ­íc cđa 12 }, B = { n Ỵ N / n lµ ­íc cđa 18 } vµ gäi C lµ tËp c¸c ­íc chung cđa 12 vµ 18. H·y : a- LiƯt kª c¸c phÇn tư cđa A vµ cđa B b- LiƯt kª c¸c phÇn tư cđa C HS: + Liệt kê các ptử của A , B A = { 1, 2, 3, 4, 6, 12 }; B = { 1, 2, 3, 6, 9, 18 } + Liệt kê ra c¸c phÇn tư chung cđa A vµ B : C = { 1, 2, 3, 6 } GV: ThuyÕt tr×nh + ph¸t vÊn : Tõ hai tËp A vµ B ®· cho, thiÕt lËp tËp míi C gåm c¸c phÇn tư chung cđa hai tËp ®· cho. C lµ tËp giao cđa hai tËp A vµ B. HS: phát biểu định nghĩa -Định nghĩa:SGK Ký hiệu: -Ví dụ:ở phần hoạt động của GV và HS -TËp C = A Ç B ( BiĨu diƠn s¬ ®å Ven ) A Ç B = { x / x Ỵ A vµ x Ỵ B } x lµ phÇn tư chung cđa hai tËp A vµ B : xỴ A Ç B Û II/ Hỵp cđa hai tËp hỵp : Ho¹t ®éng 2 : ( DÉn d¾t kh¸i niƯm ) H·y liƯt kª c¸c phÇn tư cđa C ? Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV: Cho HS làm H2 HS:trả lời câu hỏi của GV GV:ThuyÕt tr×nh + ph¸t vÊn : Tõ hai tËp A vµ B ®· cho, thiÕt lËp tËp míi C gåm c¸c phÇn tư thuéc A hoỈc thuéc B ( mçi phÇn tư chØ kĨ mét lÇn ). HS:Nghe và tiếp thu HS:Vẽ biểu đồ Ven biểu diễn hợp của hai tập hợp . -Định nghĩa:SGK Ký hiệu: -Ví dụ:H2 + Hỵp cđa hai tËp hỵp : A È B = { x / x Ỵ A hoỈc x Ỵ B } + x thuéc tËp A È B : x Ỵ A È B Û III/ HiƯu vµ phÇn bï của hai tập hợp : Ho¹t ®«ng 3 : H·y liƯt kª c¸c phÇn tư cđa tËp C ? Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng GV:Cho HS làm HĐ 3 HS:trả lời H3 GV:ThuyÕt tr×nh + ph¸t vÊn : Tõ hai tËp A vµ B ®· cho, thiÕt lËp tËp míi C gåm c¸c phÇn tư thuéc A nh­ng kh«ng thuéc B. TËp C ®­ỵc gäi lµ tËp hiƯu. HS:Nghe và tiếp thu kiến thức. HS:-Vẽ biểu đồ Ven biểu diễn hiệu của hai tập hợp . -vẽ biểu đồ Ven biểu diễn phần bù của một tập hợp con . -Định nghĩa:SGK KÝ hiƯu :A \ B. -Ví dụ:H3 - Nãi riªng : NÕu B Ì A th× tËp C ®­ỵc gäi lµ phÇn bï cđa B trong A vµ kÝ hiƯu : CAB + TËp hỵp HiƯu : A \ B = { x / x Ỵ A vµ x Ï B } CAB = { x / x Ỵ A vµ x Ï B , B Ì A } + x Ỵ A \ B : x Ỵ A \ B Û IV-Củng cố,Khắc sâu kiến thức: + Giải bài 1 , 2 SGK/15 + GV : Gọi HS lên bảng và hướng dẫn thực hiện . V-Hướng dẫn học tập ở nhà : -Học bài ,nắm chắc lý thuyết để làm bài tập -BTVN :Bài1, 2, 3 , 4 SGK trang 15. D-Rút kinh nghiệm:. ................ ................ Ngày soạn:01/9/2008 Tên bài dạy:BÀI TẬP VỀ TẬP HỢP. Cụm tiết PPCT:5 Tiết PPCT:5 A-Mục tiêu bài học: 1/Về kiến thức: -Nắm vững cách liệt kê các phần tử trong tập hợp và chỉ ra được tính chất đặt trưng của một tập hợp. -Hiểu được tập con của tập hợp và các phép toán trên tập hợp. 2/Về kỹ năng: -Rèn luyện kỹ năng liệt kê các phần tử trong tập hợp và chỉ ra được tính chất đặt trưng của một tập hợp. -Biết liệt kê các tập hợp con của một tập hợp -Biết xác định giao,hợp,hiệu của hai tập hợp. 3/Về thái độ:Cẩn thận,chính xác,nghiêm túc và nhanh chóng trả lời câu hỏi theo yêu cầu của GV. B-Chuẩn bị về phương tiện dạy học: 1-Giáo viên:SGK, sách bài tập,bảng phụ,giáo án 2-Học sinh: SGK, sách bài tập,giấy nháp,vở ghi. C-Tiến trình bài dạy: I-Ổn định tổ chức lớp:Lớp trưởng báo cáo tình hình của lớp. II-Kiểm tra bài cũ:Nêu các định nghĩa hợp,giao,hiệu của hai tập hợp và cho ví dụ từng trường hợp. III-Dạy học bài mới: 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới: 2-Dạy học bài mới: Ho¹t ®éng cđa giáo viên và häc sinh Nội dung ghi bảng Hoạt động 1: GV:Đọc,ghi đề bài. *GV cho HS suy nghĩ và nêu cách giải. -HS cả lớp hoạt động. -HS nhắc lại định nghĩa số chính phương. -Hai HS lên bảng trình bày Bài 1:Liệt kê các phần tử của mỗi tập hợp sau a/Tập hợp A các số chính phương không vượt quá 100. b/Tập hợp B=. -Đáp số: Hoạt động 2: *GV chia lớp thành 2 nhóm. *Có thể GV gởi ý bài toán. *Đại diện nhóm trình bày *HS làm việc theo nhóm đã phân công *Hai HS đại diễn nhóm trình bày. Bài 2:Chỉ ra tính chất đặc trưng của các tập hợp sau a/ b/ *Đáp số : . Hoạt động 3: *GV chia lớp thành 8 nhóm,mỗi tổ 2 nhóm. *Có thể GV gởi ý bài toán. *Đại diện nhóm trình bày *HS làm việc theo nhóm đã phân công *Hai HS đại diễn nhóm trình bày. Bài 3:Cho A là một tập hợp tuỳ ý.Hãy xác định các tập hợp sau a/ ; b/ ; c/A\A ; d/ ; e/ ; g/ ; h/ ; i/ *Đáp án: a/ A ; b/ A ; c/ ; d/ ; e/ A ; g/ A ;h/ i/ tập các số vô tỉ. IV-Củng cố ,khắc sau kiến thức: -HS nhắc lại giao,hợp,hiệu của hai tập hợp. -Bài tập:trong các tập hợp sau đây,xét xem tập hợp nào là tập con của tập hợp nào. a/ A là tập hợp các tam giác ; b/ B là tập hợp các tam giác đều ; c/ C là tập các tam giác cân. Đáp án : . V-Hướng dẫn học tập ở nhà: -Oân lại lý thuyết của bài học. -Làm lại các bài tập đã giải. - BTVN:+Bài 9,10 SGK/25. + TaÄp hợp A có bao nhiêu tập con , nếu tập A có n phần tử. D-Rút kinh nghiệm:.. . Ngày soạn:07/9/2008 Tên bài dạy : CÁC TẬP HỢP SỐ. LUYỆN TẬP. Cụm tiết PPCT:6 -7 Tiết PPCT: 6,7 A-Mục tiêu bài dạy : 1/Về kiến thức : + Hiểu được các kí hiệu N* .N , Z , Q , R và mối quan hệ giữa các tập hợp đó . + Nắm vững khái niệm khoảng , đoạn , nữa khoảng . 2/Về kỹ năng : Tìm hợp , giao , hiệu của các khoảng , đoạn và biểu diễn chúng trên trục số . 3/Về thái độ : Cẩn thận , chính xác,nhanh nhẹn và khẩn trương. B-Chuẩn bị phương tiện dạy học : 1-Giáo viên:SGK,bảng phụ,giáo án. 2-Học sinh:SGK,giấy nháp,vở ghi. C-Tiến trình bài dạy: Tiết 6: I-Ổn định tổ chức:Kiểm tra sĩ số lớp. II-Kiểm tra bài cũ : -Phát biểu Giao và Hợp của 2 tập hợp -Chữa bài 4 SGK/15. III-Dạy học bài mới : 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới:Cho HS nhắc lại tập hợp số đã học ở cấp THCS,từ đó GV nhập đề vào bài mới. 2-Dạy học bài mới : Hoạt động 1 : Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung ghi bảng GV: Cho HS kể tên các tập hợp số đã học ? N = ? Z = ? Q = ? R = ? HS:trả lời câu hỏi GV GV:Nêu mối quan hệ của các tập hợp này. HS: GV:yêu cầu HS vẽ biểu đồ ven của mối quan hệ này. GV:Chỉnh sữa và hoàn thiện ( Nếu có) HS:Ghi nhận kiến thức I /Các tập hợp số đã học : Tập N= N*= Z= Q= (số hữu tỉ được biểu dưới dạng số thập phân hữu hạn va vộ hạn tuần hoàn) Ví dụ:HS tự ghi Số thực:R=số hữu tỉ số vô tỉ *Biểu diễn biểu đồ ven: Hoạt động 2 : Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung ghi bảng GV: Cho HS giải hệ BPT như đã học ở lớp dưới Giải hệ bpt ? HS: Vậy nghiệm của hệ là GV:Biểu diễn tập nghiệm trên trục số. HS: GV:-Từ đó GV đi đến định nghĩa khoảng. -Tương tự đối với đoạn,nữa khoảng. HS:Lên bảng biểu diễn trên trục số các khoảng , đoạn , nữa khoảng . GV:chỉnh sữa (nếu có) II/Các tập hợp con thường dùng của R: a/khoảng: b/Đoạn: c/Nữa khoảng : Kí hiệu: :dương vô cực(dương vô cùng) : âm vô cực(âm vô cùng). IV-Củng cố,khắc sâu kiến thức : -Các định nghĩa khoảng , đoạn ,nữa khoảng. - Cách xác định hợp , giao , hiệu của các khoảng , đoạn , nữa khoảng . -Bài 1a:SGK/18 V-Hướng dẫn về nhà : -Học kỹ những kiến thức đã học. -BTVN :1 , 2 , 3 SGK Trang 18. D-Rút kinh nghiệm: Tiết 7: I-Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp. II-Kiểm tra bài cũ :Thông qua tiết bài tập. III-Dạy học bài mới : 1-Đặt vấn đề chuyển tiếp vào bài mới:Tiết trước chúng ta đã học lý thuyết về tập hợp số,để hiểu rõ hơn phần này,qua tiết luyện tập hôm nay. 2-Dạy học bài mới : Hoạt động của GV và HS Nội dung ghi bảng Hoạt động 1:Hợp của hai tập hợp. GV:-Cho HS nhắc lại định nghĩa hợp của hai tập hợp. -Chia lớp thành 4 nhóm. -Mỗi nhóm làm 1 câu(b,c,d,e). HS:-Trả lời câu hỏi của GV. -Các nhóm hoạt động. -Đại diện nhóm trình bày. GV:chỉnh sữa và nhắc lại lý thuyết (nếu cần) Bài 1: SGK/18 Hoạt động 2:Giao của hai tập hợp GV:-Cho HS nhắc lại định ngh