Giáo án Hóa học Lớp 11 nâng cao - Bài 20: Cacbon - Lưu Ngọc Hân

Tuần 15 Tiết 29 Bài 20: CACBON I. MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1. Kiến thức: - Học sinh biết: cấu trúc các dạng thù hình của cacbon - Hiểu được tính chất vật lý và hóa học của cacbon - Vai trò quan trọng của cacbon đối với đời sống và kỹ thuất 2. kĩ năng - Vận dụng được những tính chất vật lí, hóa học của cacbon để giải thích các bài tập liên quan. sử dụng các dạng thù hình của cacbon trong các mục đích khác nhau. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN - Phương pháp đàm thoại, diễn giảng - Phương tiện: Tranh ảnh về mô hình than chì, kim cương, bình oxi, than có dây chì quấn, đèn cồn.(hoặc phim ảnh) HS: Xem lại kiến thức về cấu trúc tinh thể kim cương (lớp 10), tính chất hóa học của cacbon (lớp 9) III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ Nhóm IVA gồm các nguyên tố nào?Trình bày sự biến đổi tính chất của đơn chất và hợp chất của các nguyên tố trong nhóm IVA GV nhận xét và cho điểm . Dạy bài mới. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS I. Tính chất vật lí Các dạng thù hình: kim cương, than chì, Fuleren và cacbon vô định hình Kim cương Than chì Cấu trúc tứ diện đều cấu trúc lớp. các lớp liên kết yếu với nhau Tính chất vật lí Không màu Không dẫn điện dẫn nhiệt kém rất cứng Xám đen Có ánh kim Dẫn điện tốt (kém kim loại) Các lớp dễ tách ra khỏi nhau II. Tính chất hoá học - Ở điều kiện thường cacbon khá trơ - Khi đun nóng thể hiện tính khử và tính oxi hóa 1. Tính khử a. Tác dụng với oxi + Q Ở nhiệt độ cao Lưu ý: cacbon không tác dụng trực tiếp với halogen b. Tác dụng với hợp chất Ở nhiệt độ cao, cacbon khử được nhiều oxit, các chất oxi hóa: HNO3, H2SO4 đặc, KClO3 2. Tính oxi hoá a. Tác dụng với hiđro C + 2H2 CH4 b. Tác dụng với kim loại 4Al + 3C Al4C3 Nhôm cacbua III. Ứng dụng - Kim cương: đồ trang sức, mũi khoan, dao cắt thuỷ tinh... - Than chì: làm điện cực, bút chì... - Than cốc: làm chất khử trong luyện kim - Than gỗ: chế tạo thuốc nỗ đen, thuốc pháo, chất hấp phụ.. - Than muội: sản xuất mực in, xi đánh giày,... IV. Trạng thái tự nhiên, điều chế 1. Trạng thái tự nhiên: Tồn tại dạng khoáng vật: canxit (đá hoa, đá phấnCaCO3), magiezit (MgCO3), đolomit (CaCO3.MgCO3)....dầu mỏ, khí đốt thiên nhiên... 2. Điều chế - Kim cương nhân tạo: Than chì kim cương -Than chì nhân tạo: Thân cốc than chì -Than cốc: đốt cháy gỗ thiếu không khí - Than muội: CH4 C + 2H2 Hoạt động 1 (10 phút) GV dùng tranh hoặc chiếu phim đĩa GV: Em hãy cho biết tên một số dạng thù hình của cacbon? GV yêu cầu HS tìm hiếu SGK để điền thông tin vào bảng GV: Tại sao các dạng thù hình của cacbon có tính chất vật lí khác nhau? HS: Do cấu trúc khác nhau. Hoạt động 2 (12 phút) GV: Dựa vào số oxi hóa có thể có của cacbon hãy dự đoán tính chất hóa học của cacbon? HS: Số oxi hóa +2, +4, 0 và số oxi hóa âm tuỳ vào độ âm điện của cacbon và nguyên tố liên kết. cacbon thể hiện tính khử và tính oxi hóa GV: làm thí nghiệm đốt cacbon hoặc chiếu phim HS quan sát và viết PTHH. GV lưu ý HS : cacbon không tác dụng trực tiếp với halogen GV thông báo về tính khử của cacbon khi tác dụng với chất oxi hóa GV: Em hãy viết PTHH của cacbon với HNO3đ GV thông báo GV lưu ý chỉ với kim loại hoạt động mạnh. Hoạt động 3 (5 phút) GV: Hãy dựa vào SGK và thực tế nêu ứng dụng của cacbon HS trả lời GV: Tại sao kim cương được dùng làm mũi khoan? HS: Do kim cương rất cứng GV: Tại sao than chì có thể dùng làm điện cực? HS: Vì than chì dẫn điện tốt. Hoạt động 4 (10 phút) GV chiếu một số hình ảnh mẫu khoáng vật của cacbon GV: em hãy nêu trạng thái tự nhiên của cacbon? GV thông báo một số mỏ than ở Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An GV: Em hãy cho biết cách điều chế một số than? HS trả lời theo SGK 4. Củng cố: Bằng PPHH nhận biết các loại phân sau : amoni sunfat, amoni clorua, natri nitrat 5. Dặn dò: - Học bài, làm bài tập trang 70 SGK. - Chuẩn bị bài luyện tập IV. RÚT KINH NGHIỆM .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................